Józef Szermentowski
| |
| Data i miejsce urodzenia |
16 lutego 1833 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
6 września 1876 |
| Narodowość | |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | |
Józef Szermentowski (ur. 16 lutego 1833 w Bodzentynie, zm. 6 września 1876 w Paryżu)[1] – polski malarz pejzażysta.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Uczeń Franciszka Kostrzewskiego, którego poznał w Kielcach w domu swojego protektora, Tomasza Zielińskiego[2]. Studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie (1853–1857) pod kierunkiem Chrystiana Breslauera, Juliusza Kossaka; wśród jego nauczycieli (poza akademią) był Wojciech Gerson.
W 1860 wyjechał jako stypendysta do Paryża, gdzie pozostał już do końca życia. Po śmierci został pochowany na cmentarzu Les Champeaux w Montmorency. Był przyjacielem Cypriana Kamila Norwida.
W okresie warszawskim malował widoki okolic nadwiślańskich i świętokrzyskich (Widok Sandomierza), w latach następnych doszły motywy górskie, parkowe, leśne (Las dębowy) oraz sceny z życia wsi i małych miast (Oracz, Pogrzeb chłopski, Widok rynku w Szydłowcu). Był wrażliwy na krzywdę ludzką (Sieroty, Biednemu wiatr w oczy wieje, Poddaństwo). Jako pierwszy polski pejzażysta studiował naturę z uwzględnieniem czynników światła i cienia (Odpoczynek oracza, Kościół wiejski czy akwarela W parku). Na twórczość Szermentowskiego wpływ mieli pejzażyści holenderscy z XVII w. i współcześni artyście Barbizończycy.
Za jego wnuka podawał się Eugeniusz Schummer, który przyjął jego nazwisko, choć zarówno „Kurier Warszawski” (z dnia 10 września 1873), jak i „Gazeta Narodowa” (nr 228 z 1873) podały, że zmarł bezpotomnie.
Niektóre obrazy:
- Widok rynku w Szydłowcu (1854)
- Odpoczynek oracza (1861)
- Pogrzeb chłopski (1862)
- Bydło schodzące do wodopoju (także Bydło na pastwisku, 1876)
- Studium wioski polskiej (1866–1868)
- Droga do wsi (1872)
- W parku (1876)
- Dziedziniec zamku w Szydłowcu
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jerzy. Malinowski, Malarstwo polskie XIX wieku, Warszawa: Wydawn. DiG, 2003, ISBN 83-7181-290-6, OCLC 54704215.
- ↑ Witold Raczunas, Jozef Szermentowski – życie [online], pinakoteka.zascianek.pl [dostęp 2018-03-07].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Praca zbiorowa: Polskie skarby narodowe. Poznań: Wydawnictwo IBIS, 2012, s. 30. ISBN 978-83-7738-248-6.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Józef Szermentowski (Szermętowski), [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21].
- Józef Szermentowski – życie i twórczość. antyki-polska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-17)].
- Józef Szermentowski (Szermętowski), Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2021-12-07]