Język średnio-dolno-niemiecki

Język średnio-dolno-niemiecki
Pismo/alfabet	łacińskie
Klasyfikacja genetyczna
	Języki indoeuropejskie; Języki germańskie; Języki zachodniogermańskie; Język średnio-dolno-niemiecki;
Kody języka
ISO 639-3	gml
IETF	gml
Glottolog	midd1318
W Wikipedii
	Zobacz też: język, języki świata
	Zobacz też: język, języki świata
	Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język średnio-dolno-niemiecki (niem. Mittelniederdeutsch) – etap rozwoju języka dolnoniemieckiego pomiędzy starosaksońskim a współczesnym. Powstał ze starosaksońskiego po XII wieku^[1].

Język średnio-dolno-niemiecki to nazwa przyjęta dla dialektów używanych w okresie 1150 – 1650 na północ od granicy zasięgu staro-wysoko-niemieckiej przesuwki spółgłoskowej (althochdeutsche Lautverschiebung)^[2]. Pod koniec XIII wieku kancelarie nowo powstałych miast północnoniemieckich przechodzą z łaciny na dolnoniemiecki. Jednak już od połowy XIV wieku w niektórych kancelariach zaczyna być używany język wysokoniemiecki^[2]. Język średnio-dolno-niemiecki był używany przez handlowy związek miast hanzeatyckich, czyli Hanzę. Dolnoniemiecki język pisany był wówczas językiem znanym w całej Europie Północnej. Cechy charakterystyczne języka Hanzy to m.in.: brak staro-wysoko-niemieckiej przesuwki (dat, rike zamiast das, reich), brak dyftongizacji (up zamiast auf)^[3].

Do najważniejszych zabytków pisanych należy Sachsenspiegel („Zwierciadło saskie”), w którym Eike von Reptow zapisał ówczesne prawo krajowe jego ojczyzny^[2]^[4].

Wraz z upadkiem Hanzy ok. r. 1500 język średnio-dolno-niemiecki zaczyna tracić na znaczeniu. Nowy impuls uzyskał w okresie Reformacji, jednak po roku 1650 mówiony język dolnoniemiecki istniał już tylko w komunikacji prywatnej^[3].

Zobacz też

język średnio-wysoko-niemiecki

Przypisy

↑ Saskia Pronk-Tiethoff: The Germanic loanwords in Proto-Slavic. Rodopi, 2013-10-25, s. 12. ISBN 94-012-0984-7.
↑ ^a ^b ^c Norbert Morciniec: Historia języka niemieckiego. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut, 2021, s. 93. ISBN 978-83-7977-607-8.
↑ ^a ^b Norbert Morciniec: Historia języka niemieckiego. Wrocław 2021, s. 94.
↑ Astrid Stedje: Deutsche Sprache gestern und heute. 5. Aufl. München: Wilheöm Fink Verlag, 1989, s. 108. ISBN 3-7705-2514-0.

[1] Saskia Pronk-Tiethoff: The Germanic loanwords in Proto-Slavic. Rodopi, 2013-10-25, s. 12. ISBN 94-012-0984-7.

[:0-2] Norbert Morciniec: Historia języka niemieckiego. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut, 2021, s. 93. ISBN 978-83-7977-607-8.

[:1-3] Norbert Morciniec: Historia języka niemieckiego. Wrocław 2021, s. 94.

[4] Astrid Stedje: Deutsche Sprache gestern und heute. 5. Aufl. München: Wilheöm Fink Verlag, 1989, s. 108. ISBN 3-7705-2514-0.

[:3-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s Kod ISO 639-3.

[:1-6] Uznawany za osobny język z kodem ISO 639-1.

[:4-7] Nie mylić z językiem lotaryńskim (oïl).

[:2-8] Kod ISO 639-2.

[1]

[2]

[3]

[4]

[A]

[B]

[C]

[D]

pragermański †*
wschodniogermańskie †	burgundzki † gocki † wandalski †
zachodniogermańskie	afrikaans angielski staroangielski † średnioangielski † wczesny nowoangielski † dolnoniemiecki starosaksoński † średnio-dolno-niemiecki † fryzyjski jidysz luksemburski longobardzki † niderlandzki warianty: flamandzki holenderski południowogeldryjski limburski niemiecki staro-wysoko-niemiecki † średnio-wysoko-niemiecki † wczesno-nowo-wysoko-niemiecki † nowo-wysoko-niemiecki pensylwański plautdietsch scots wilamowski
północnogermańskie	duński elfdalski farerski islandzki jämtlandzki norn † norweski bokmål nynorsk riksmål pranordyjski † staronordyjski † starogotlandzki † szwedzki

Zobacz też

Przypisy

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.