Koço Theodhosi
Pełne imię i nazwisko |
Koço Llambi Theodhosi |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
21 maja 1913 |
Data i miejsce śmierci |
31 maja 1977 |
Minister przemysłu | |
Okres |
od 1 stycznia 1965 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania | |
Okres |
od 1959 |
Przynależność polityczna | |
Wicepremier Albanii | |
Okres |
od 17 lipca 1962 |
Przynależność polityczna | |
Koço Llambi Theodhosi (ur. 21 maja 1913 w Korczy, zm. 31 maja 1977 w Tiranie) – albański polityk komunistyczny, przewodniczący Państwowej Komisji Planowania w latach 1959–1966, minister przemysłu w latach 1965–1975.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził z rodziny prawosławnej. Był synem właściciela garbarni skór Harallamba Theodhosiego[1][2]. Po ukończeniu w 1934 szkoły średniej w Korczy dzięki wsparciu finansowemu ze strony rodziny wyjechał na studia chemiczne do Lyonu, a następnie do Liège[1][3]. W czasie studiów nawiązał współpracę z komunistami francuskimi, wtedy też poznał Envera Hodżę. W 1936 przeniósł się do Hiszpanii, walczył w Brygadach Międzynarodowych[4].
W kwietniu 1939 był jednym z organizatorów protestu w Grenoble przeciwko włoskiej inwazji na Albanię. W tym samym roku powrócił do kraju. W listopadzie 1941 brał udział w konferencji założycielskiej Komunistycznej Partii Albanii w Tiranie. Od 1942 działał w ruchu oporu. W maju 1944 został wybrany członkiem Antyfaszystowskiej Rady Wyzwolenia Narodowego, pełniącej rolę podziemnego parlamentu. W 1947 został mianowany wiceministrem robót publicznych. Dwa lata później objął stanowisko wiceprzewodniczącego Państwowej Komisji Planowania. Wspólnie z Enverem Hodżą uczestniczył w rozmowach w Moskwie, dotyczących współpracy gospodarczej Albanii z ZSRR.
W 1950 uzyskał mandat deputowanego do Zgromadzenia Ludowego. W parlamencie zasiadał do 1975. Od 1956 był kandydatem na członka Biura Politycznego Albańskiej Partii Pracy, a od 1971 członkiem Biura Politycznego[4].
1 marca 1959 objął stanowisko przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania, funkcję tę pełnił do marca 1966. Jednocześnie w latach 1962–1966 był wicepremierem w rządzie kierowanym przez Mehmeta Shehu. W 1965 objął stanowisko ministra przemysłu, zastępując na tym stanowisku Adila Çarçaniego.
We wrześniu 1975 został zdymisjonowany z zajmowanych stanowisk i oskarżony o błędy w realizacji kluczowych inwestycji dla kraju, a także o udział w spisku kierowanym przez gen. Beqira Balluku i gen. Hito Çako[4]. Był internowany w Kurbneshu[3]. W 1977 aresztowany przez Sigurimi został poddany śledztwu, którym kierował minister spraw wewnętrznych Kadri Hazbiu[2].
17 maja 1977 został skazany przez Sąd Najwyższy na karę śmierci. 31 maja 1977 rozstrzelany we wsi Linze k. Tirany, wraz z grupą współpracowników z ministerstwa i pochowany w nieznanym miejscu[5].
Był żonaty, jego syn Arben Theodhosi (ur. 1953) był znanym malarzem[2]. Po aresztowaniu ojca został internowany, do 1989 pracował w kopalni rud miedzi w Kurbneshu[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Koço Theodhosi [online], monitor.al, 2016 [dostęp 2016-12-26] (alb.).
- ↑ a b c Memory Files: The Story of Koco Theodosi [online], exit.al, 2021 [dostęp 2024-06-08] (ang.).
- ↑ a b 21 MAY 1913, WAS BORN ENG. KOCO THEODHOSI [online], qmksh.al, 2024 [dostęp 2024-06-19] (ang.).
- ↑ a b c Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 438. ISBN 978-1-78076-431-3.
- ↑ Procesverbali sekret: Si u ekzekutuan Abdyl Këllezi dhe Koço Theodhosi [online], gazetadita.al, 12 lutego 2016 [dostęp 2016-12-26] (alb.).
- ↑ Arben Theodhosi: Njerëz që deri në atë momente kishin patur frikë trokitën në dyert tona [online], dw.com, 2016 [dostęp 2016-12-26] (alb.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 438. ISBN 978-1-78076-431-3.
- Koço Theodhosi [online], kujto.al, 2012 [dostęp 2023-10-18] (alb.).
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Liège
- Politycy Albańskiej Partii Pracy
- Albańscy parlamentarzyści
- Politycy Komunistycznej Partii Albanii
- Urodzeni w 1913
- Straceni przez rozstrzelanie
- Absolwenci uczelni we Francji
- Ludzie urodzeni w Korczy
- Albańskie ofiary prześladowań komunistycznych 1944–1991
- Albańscy ministrowie gospodarki
- Wicepremierzy Albanii
- Zmarli w 1977
- Żołnierze Armii Narodowo-Wyzwoleńczej
- Żołnierze Brygad Międzynarodowych