Koperniki
50°24′32″N 17°16′35″E/50,408889 17,276389| wieś | |
 Kościół pw. św. Mikołaja | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności |
728[2] |
| Strefa numeracyjna |
77 |
| Kod pocztowy |
48-303[3] |
| Tablice rejestracyjne |
ONY |
| SIMC |
0500398 |
Położenie na mapie gminy Nysa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nyskiego  | |
| 50°24′32″N 17°16′35″E/50,408889 17,276389[1]
| |
Koperniki (niem. Köppernig, Köppernigk, Köppernick) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Nysa[4].
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Polską nazwę Kopernik oraz niemiecką Köppernig wymienia w 1896 roku śląski pisarz Konstanty Damrot w książce o nazewnictwie miejscowym na Śląsku[5]. Damrot w swojej książce wymienia również starsze nazwy z łacińskich dokumentów z roku 1284 Copirnik i z roku 1289 Copernik. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wydany pod koniec wieku XIX nie podaje nazwy polskiej, a jedynie zlatynizowaną nazwę miejscowości z 1369 roku Koppirnik oraz niemiecką Köppernig[6].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś wzmiankowana w 1272, wywodzą się stąd przodkowie Mikołaja Kopernika, którzy przez Kraków wywędrowali do Torunia[7]. W czasie obchodów 500 lecia urodzin Kopernika jego imię nadano miejscowej szkole, a w centrum wsi ustawiono pomnik.
Po 1945 przesiedlono tutaj mieszkańców wsi Wiktorówka z powiatu Brzeżany, województwo tarnopolskie (dziś Wiktoriwka). Część mieszkańców pochodzi ze wsi Jeleśnia, powiat żywiecki.
W latach 1954–1961 wieś należała do gromady Siestrzechowice, po przeniesieniu siedziby gromady do Kopernik i zmianie jej nazwy, była siedzibą władz gromady Koperniki. Po reformie administracji w 1973 r. w gminie Kałków, po jej likwidacji w 1975 r. w gminie Nysa.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[8]:
- kościół par. pw. św. Mikołaja, neogotycki zbudowany w l. 1881–1882 z wnętrzem neogotyckim
- dawny cmentarz przy kościele, z XIII–XIX w.
- ogrodzenie z bramami, murowane, z l. 1881–82
- cmentarz parafialny, z k. XIX w.
- kaplica
- bramka
inne zabytki:
- pomnik Mikołaja Kopernika.
- pomnik nagrobny z inskrypcją rosyjską i niemiecką – Aleksandra Kołzakowa, porucznika rosyjskiego, który zmarł od rany po bitwie pod Budziszynem w 1813.
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]15 lipca 2010, w ramach organizowanego w Prudniku VI Europejskiego Tygodnia Turystyki Rowerowej, w którym wzięli udział rowerzyści z całej Europy, przez Koperniki prowadziła trasa „Szlakiem błogosławionej Marii Luizy Merkert”[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 57959
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 506 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Konstanty Damrot, „Die älteren Ortsnamen Schlesiens, ihre Entstehung und Bedeutung: mit einem Anhange über die schlesisch-polnischen Personennamen: Beiträge zur schlesischen Geschichte und Volkskunde”, Verlag von Felix Kasprzyk, Beuthen 1896.
- ↑ Koperniki – Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, T. IV, s. 245.
- ↑ Jerzy Dobrzycki, Leszek Hajdukiewicz, Mikołaj Kopernik w Polski Słownik Biograficzny Tom IV, Wrocław-Warszawa-Kraków 1968-1969.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 69.
- ↑ Trasy rowerowe VI ETTR w Prudniku, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 27 (1019), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 7 lipca 2010, s. 20–21, ISSN 1231-904X.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Wzgórza Niemczańsko-Strzelińskie. Przedgórze Paczkowskie. Słownik Geografii Turystycznej Sudetów, tom 21 A–M, pod red. M. Staffy, Wydawnictwo I-BIS, Wrocław 2008, s. 435–438.
- Stanisław Rospond: Mikołaj Kopernik. Opolskie Tow. przyjaciół nauk. Wydz. 2: języka i literatury ; Studium językowe o rodowodzie i narodowości. Opole 1973
- Georg Bender: Heimat und Volkstum der Familie Koppernigk (Coppernicus). Anlage: Dr. Woiciech Ketrzynskis Beweise für das Polentum im mittelalterlichen Thorn. Breslau: Ferdinand Hirt 1920 (Darstellungen und Quellen zur schlesischen Geschichte, 27).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Koeppernig, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 245.
- Strona Parafialna św. Mikołaja w Kopernikach
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Części miasta |
|
| Integralne części wsi |
|
| Dawne wsie |
