Księstwo Serbii
| 1815–1882 | |||||
| |||||
| Hymn: Боже правде (Sprawiedliwy Boże) | |||||
| Ustrój polityczny | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Stolica | |||||
| Data powstania |
1815 | ||||
| Data likwidacji |
6 marca 1882 | ||||
| Władca | |||||
| Populacja • liczba ludności |
| ||||
| Strefa czasowa | |||||
| Język urzędowy | |||||
| |||||
Położenie na mapie świata  | |||||
| 44°48′39″N 20°27′45″E/44,810833 20,462500 | |||||
Księstwo Serbskie (serb. Кнежевина Србија / Kneževina Srbija) – kraj powstały na Bałkanach w XIX wieku, w wyniku pierwszego powstania serbskiego i drugiego powstania serbskiego między 1804 a 1815 rokiem.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W połowie XIV wieku Imperium Osmańskie najechało Bałkany z Azji Mniejszej, pod koniec XIV wieku Serbia utraciła niepodległość[1] (zob. bitwa na Kosowym Polu). Pomimo ponad czterystu lat tureckiego panowania Serbowie nie zatracili świadomości narodowej i wielokrotnie wzniecali bunty przeciw Turkom[2].
Pomimo poważnego zagrożenia i możliwości zemsty ze strony władz osmańskich jako pierwszy Karađorđe (Jerzy Czarny), a po nim również Miloš I Obrenović – przywódcy rewolucyjni – dążyli do osiągnięcia swojego celu, jakim było wyswobodzenie Serbii. W latach 1804–1813 pod wodzą Jerzego Czarnego trwało pierwsze, nieudane powstanie Serbów przeciwko Turkom[2]. Była to pierwsza rewolucja narodowa na Półwyspie Bałkańskim. Wynikła bezpośrednio z nieudolności rządu osmańskiego wobec chaosu na prowincji (skorumpowane władze lokalne), a przekształciła się w ruch na rzecz narodowej niepodległości[3]. W 1814 roku wybuchło udane powstanie pod dowództwem Miloša I Obrenovicia, które zakończyło się m.in. utworzeniem w 1815 roku Księstwa Serbii. W 1817 roku został zamordowany Jerzy Czarny[4].
Ostatecznie władze osmańskie zgodziły się na secesję Serbów, którzy w 1815 roku utworzyli Księstwo Serbii z Milošem I Obrenovićem posiadającym dziedziczny tytuł księcia[5]. W 1830 roku (po VIII wojnie rosyjsko-tureckiej) Serbia uzyskała autonomię w ramach Imperium Osmańskiego, od 1883 roku była monarchią dziedziczną[1].
W 1833 roku zostały rozszerzone granice księstwa. W 1839 roku Miloš I Obrenović został zmuszony przez opozycję do abdykacji na rzecz starszego syna Milana. Po śmierci Milana kilkanaście dni później, tron objął Michał, szesnastoletni syn Miloša. W 1842 roku wybuchło powstanie, które obaliło Michała, a księciem wybrany został Aleksander Karadziordziewić, syn zamordowanego Karađorđe. W 1858 roku Aleksander został pozbawiony tronu, a władzę objął po raz drugi Miloš I Obrenović, który wkrótce zmarł w 1860 roku. Jego następcą został ponownie Michał, który w 1868 roku zginął w zamachu. Na tronie zasiadł wówczas kuzyn Michała, Milan[2]. Między rodzinami Obrenoviciów i Karadziordziewiciów trwał zacięty spór o tron[6].
Księstwo istniało do 1882 roku, kiedy proklamowano Królestwo Serbii, po zagwarantowaniu Serbom niepodległości na kongresie berlińskim w 1878 roku. Podnosząc rangę Serbii, w 1882 koronował się książę Serbii Milan I[5].
-
Serbia w 1815 roku -
Serbia w latach 1817–1833 -
Serbia w latach 1833–1878
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Jan Palmowski Słownik najnowszej historii świata 1900–2007, wydanie polskie 2008, tom 5., s. 81-82
- ↑ a b c Dulcie M. Ashdown Zabójcy królów, wyd. 2002, s. 239-241
- ↑ Barbara Jelavich Historia Bałkanów. Wiek XX, wyd. 2005, s. 15
- ↑ Georges Duby Atlas historii świata, wydanie polskie 2010, s. 209
- ↑ a b Andrzej Chwalba Historia powszechna. Wiek XIX, wyd. 2009, s. 403
- ↑ Barbara Jelavich Historia Bałkanów. Wiek XX, wyd. 2005, s. 15-16