Kurs (kształcenie)
Kurs – cykl zajęć edukacyjnych, służących zdobyciu wiedzy i umiejętności (np. zawodowych) w określonym zakresie. Uczestnictwo w kursach ma na celu uzyskanie uprawnień zawodowych lub prawa do kontynuacji nauki na wyższych poziomach kształcenia albo zaspokojenie własnej ciekawości lub osobistych aspiracji. W czasie kursów są wykorzystywane różne formy kształcenia, np. lekcje z nauczycielem lub na odległość, wykłady i seminaria akademickie, kierowana przez instruktora praca z tekstami (instrukcje, podręczniki, encyklopedie), ćwiczenia praktyczne (np. laboratoria, warsztaty, pracownie projektowe).
Rys historyczny
[edytuj | edytuj kod]
Rolę współczesnych kursów przygotowania zawodowego odgrywało niegdyś terminowanie u mistrza, np. Lorenzo di Credi, Leonardo da Vinci i Pietro Perugino terminowali u Andrei del Verrocchia[2], a zasłużony angielski biolog i paleontolog Sir Richard Owen (1804–1892) przed rozpoczęciem studiów terminował u miejscowego chirurga i aptekarza w Lancaster[3].
Na przełomie XVIII i XIX w. w Polsce kursami nazywano formy nieformalnego kształcenia ogólnego, również na poziomie uniwersyteckim, np. zajęcia organizowane przez Towarzystwo Kursów Naukowych – działającą w Warszawie szkołę wyższą, która od 1905 r. kontynuowała działalność Uniwersytetu Latającego, a w 1920 r. została przekształcona w Wolną Wszechnicę Polską (zob. m.in. Maria Gomólińska, Aleksander Janowski, St. Małkowski, Stanisław Michalski, Helena Radlińska, Władysław Radwan, Józef Zawadzki). Członkowie Towarzystwa Kursów Naukowych organizowali również „Kursy dla Analfabetów” i „Kursy dla Dorosłych” na poziomie podstawowym oraz wydawali publikacje ułatwiające samokształcenie[4][5][6].
Analogiczną rolę odgrywały w Krakowie Wyższe Kursy dla Kobiet („Baraneum”), założone w roku 1868 przez Adriana Baranieckiego (1828–1891). W Petersburgu podobną 4-letnią szkołę żeńską założył 10 lat później K.N. Bestużew-Riumin („Kursy Bestużewa”)[7]. Obie uczelnie umożliwiały kobietom, które nie miały wstępu na uniwersytety, zdobycie wyższego wykształcenia[1].
Kursy i szkolenia zawodowe
[edytuj | edytuj kod]Współcześnie uzyskanie uprawnień i certyfikatów jest wymagane w różnych zawodach i specjalnościach zawodowych (zob. klasyfikacja zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy); w Polsce wydawane są np. uprawnienia budowlane, uprawnienia geodezyjne, świadectwa maszynisty. Część szkoleń zawodowych jest prowadzona w ramach współpracy międzypaństwowej.
Oferta kursów, umożliwiających zdobywanie lub doskonalenie umiejętności zawodowych, obejmuje szkolenia o różnym stopniu specjalizacji i czasie trwania, np. przeznaczone dla nauczycieli[8], kierowców[9], operatorów obrabiarek lub dotyczące mechatroniki i diagnostyki samochodowej, grafiki komputerowej, fakturowania[10] i wielu innych[11][12].
Część takich kursów kończy się uzyskaniem certyfikatu (zob. certyfikacja). W wielu przypadkach uprawnienia do wykonywania zawodu przyznają samorządy zawodowe.
Kurs jako określenie bloku zajęć na uczelniach
[edytuj | edytuj kod]Pojęcie „kurs” weszło do terminologii stosowanej w szkolnictwie wyższym w związku z wprowadzeniem Europejskiego Systemu Transferu Punktów (European Credit Transfer System, ECTS). Aby ułatwić międzynarodowy transfer studentów – wymagający dokonywania ocen poziomu wykształcenia, osiągniętego w różnych krajach – w poszczególnych obszarach kształcenia[a] wyodrębnia się kursy (zwykle odpowiadające tradycyjnym przedmiotom). Poszczególnym kursom są przypisywane wartości liczbowe – liczby punktów uzyskiwanych przez studenta po zaliczeniu kursu (zaliczeniu lub zdaniu egzaminu z zajęć wchodzących w jego zakres). W Polsce w każdym roku student musi uzyskać co najmniej 60 punktów – co najmniej 300 punktów w czasie studiów 5-letnich (zob. Skala ocen ECTS)[13][14]. Poszczególne uczelnie proponują studentom listy prowadzonych kursów, określając ich zakres (merytoryczny i godzinowy) i formy kształcenia, przedstawiane w „kartach kursów”[15][16][17][18].
W ramach międzynarodowych programów wymiany studentów (np. LLP-Erasmus) organizowane są również tzw. kursy intensywne, jako forma krótkich zajęć o jasno zarysowanym celu. Zajęcia takie realizowane są w formie współpracy międzynarodowej co najmniej trzech instytucji naukowych i przeznaczone dla studentów uczelni partnerskich (czyli biorących udział w programie)[19].
Inne kursy i szkolenia
[edytuj | edytuj kod]Zaspokajaniu osobistych aspiracji ludzi lub ich ciekawości służą bardzo liczne kursy i szkolenia, np. kursy żeglarskie[20][21] lub szybowcowe[22], kursy amatorskiego malarstwa[23], rysunku[24], gotowania[25], szycia[26].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pojęcie obszar kształcenia zastąpiło wcześniej stosowane pojęcie „kierunek kształcenia”.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Bestużewskie Kursy, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2012-09-12].
- ↑ Zygmunt Waźbiński: Malarstwo quattrocenta. Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa, 1972.
- ↑ Richard Owen w bazie Notable Names Database (ang.)
- ↑ Helena Radlińska, Irena Lepalczyk; sł. wstępne Tadeusz Kotarbiński: Stanisława Michalskiego autobiografia i działalność oświatowa. [w:] Prace Komitetu Nauk Pedagogicznych i Psychologicznych PAN [on-line]. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1967. [dostęp 2012-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
- ↑ Urszula Tabor. Życie zapomniane – praca i działalność oświatowe Marii Gomólińskiej w pierwszych instytucjach oświaty dorosłych w Polsce. „Edukacja Dorosłych. Pionierki i pionierzy andragogiki”, s. 132–147, 2010. Akademickie Towarzystwo Andragogiczne. ISSN 1230-929X. [dostęp 2018-03-08]. [zarchiwizowane z adresu]. (pol.).
- ↑ Poradnik dla samouków. W: Wielka Encyklopedia Powszechna PWN. T. 9: Polska–Robe. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967, s. 286.
- ↑ G.A. Tiszkin. Z historii wyższego kształcenia kobiet w Rosji. „Rozprawy z dziejów oświaty”. XXIII (80), s. 125–138, 1980. ISSN 0080-4754.
- ↑ nauczycielskie. [w:] Oferta kursów [on-line]. www.kursor.edu.pl. [dostęp 2012-09-12]. (pol.).
- ↑ Oferta Ośrodka Szkolenia Kierowców, Zielona Góra. motorex.strefa.pl. [dostęp 2012-09-12]. (pol.).
- ↑ Regionalne Centrum Edukacji Zawodowej i Nowoczesnych Technologii: Oferta kursów i szkoleń. www.zsp3.krosno.pl. [dostęp 2012-09-12]. (pol.).
- ↑ Kurs rysunku i malarstwa. www.arsatelier.pl. [dostęp 2015-07-12]. (pol.).
- ↑ Szkolenia w katalogu szkoleń. www.trainingplanet.pl. [dostęp 2012-09-12]. (pol.).
- ↑ ECTS User’s Guide Annex 3 „ECTS Grading Table”. [w:] European Commission, Luxembourg 2009, ISBN 978-92-79-09728-7 [on-line]. ec.europa.eu. [dostęp 2012-09-12]. (ang.).
- ↑ Pełnomocnik rektora UW ds. realizacji procesu bolońskiego: System punktów ECTS. [w:] Proces Boloński na Uniwersytecie Warszawskim [on-line]. Uniwersytet Warszawski. [dostęp 2016-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-21)].
- ↑ Punkty ECTS – katalog kursów Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. www.up.wroc.pl. [dostęp 2012-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-23)]. (pol.).
- ↑ Katalog kursów Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. www.up.wroc.pl. [dostęp 2012-09-12]. (pol.).
- ↑ Instytut Geografii; Karty kursów Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. [dostęp 2017-02-10]. (pol.).
- ↑ Gran Canaria School of Languages: Intensywne kursy języka hiszpańskiego. www.pl.grancanariaschool.com. [dostęp 2012-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-23)]. (pol.).
- ↑ Kursy intensywne. Erasmus. www.erasmus.org. [dostęp 2017-02-10]. (pol.).
- ↑ Kursy żeglarskie „Mazury” na patent żeglarza jachtowego, sezon 2013. www.zeglujznami.pl. [dostęp 2016-09-08]. (pol.).
- ↑ Kurs żeglarski. [w:] Strona internetowa Szkoły Żeglarstwa i Aktywnego Wypoczynku (kpt. Wojciech Zmysłowski) [on-line]. zaglewgore.pl. [dostęp 2016-03-19].
- ↑ Kursy szybowcowe Aeroklubu Podkarpackiego. Szkolenie podstawowe na pilota szybowcowego. [dostęp 2016-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-12)].
- ↑ Akwarela – kurs malarstwa online. www.plastyk.pl. [dostęp 2012-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-29)]. (pol.).
- ↑ Kurs rysunku w Poznaniu. www.rysunekarchitektura.pl. [dostęp 2016-10-03]. (pol.).
- ↑ Szybki kurs gotowania. www.isg.edu.pl. [dostęp 2016-01-04]. (pol.).
- ↑ Krawiectwo, moja pasja. [w:] Forum poświęcone krawiectwu [on-line]. ekrawiectwo.net. [dostęp 2012-09-12]. (pol.).