Najsilniejsze trzęsienia ziemi w historii
Najsilniejsze trzęsienia ziemi w historii – listy najsilniejszych trzęsień ziemi pod względem magnitudy oraz pod względem liczby ofiar śmiertelnych.
Największa magnituda
[edytuj | edytuj kod]Poniższa tabela zestawia dwadzieścia najsilniejszych trzęsień ziemi pod względem magnitudy od 1900 roku do chwili obecnej podanych za United States Geological Survey (USGS) (stan na 15 stycznia 2018 roku), uwzględniając również udokumentowane zdarzenia historyczne w okresie 1700–1900, podane za National Centers for Environmental Information:
- Data – data zdarzenia;
- Obszar – region zdarzenia;
- Magnituda – siła trzęsienia ziemi;
- Artykuł – artykuł na temat zdarzenia.
Historyczne trzęsienia ziemi
| Data | Obszar | Magnituda | Artykuł |
|---|---|---|---|
| 22 maja 1960(dts) | Południowe Chile | 9,5 | więcej |
| 27 marca 1964(dts) | Południowa Alaska, USA | 9,2 | więcej |
| 26 grudnia 2004(dts) | Północna Sumatra (Indonezja), Andamany i Nikobary (Indie), Ocean Indyjski | 9,1 | więcej |
| 11 marca 2011(dts) | Wschodnie wybrzeże Honsiu, Japonia | 9,1 | więcej |
| 4 listopada 1952(dts) | Południowa Kamczatka, ZSRR | 9,0 | więcej |
| 13 sierpnia 1868(dts)[3] | Wybrzeża w Arica, Chile (wówczas Peru). | 9,0[a] | więcej |
| 26 stycznia 1700(dts)[5][6] | Cascadia – Oregon, Waszyngton, Stany Zjednoczone | 9,0 | więcej |
| 6 lutego 1716(dts) | Region Tacna, Peru | 8,8 | więcej |
| 27 lutego 2010(dts) | Wybrzeże Maule, Chile | 8,8 | więcej |
| 31 stycznia 1906(dts) | Wybrzeża północnego Ekwadoru i południowej Kolumbii, Ocean Spokojny | 8,8 | więcej |
| 25 listopada 1833(dts)[7][8] | Sumatra, dzisiejsza Indonezja | 8,8 | więcej |
| 7 lutego 1812(dts) | Missouri, Stany Zjednoczone | 8,8 | więcej |
| 3 lutego 1965(dts) | Wyspy Szczurze, Alaska, USA | 8,7 | więcej |
| 8 lipca 1730(dts)[9] | Południowe Chile | 8,7 | więcej |
| 21 września 1897(dts) | Filipiny | 8,7 | więcej |
| 15 sierpnia 1950(dts) | Asam, Indie | 8,6 | więcej |
| 11 kwietnia 2012(dts) | Północne wybrzeża Sumatry, Ocean Indyjski | 8,6 | więcej |
| 28 marca 2005(dts) | Północne wybrzeża Sumatry, Ocean Indyjski | 8,6 | więcej |
| 9 marca 1957(dts) | Wyspy Andrejanowa, Alaska, USA | 8,6 | więcej |
| 1 kwietnia 1946(dts) | Południowa Alaska, USA | 8,6 | więcej |
| 1 lutego 1938(dts) | Morze Banda, Indonezja | 8,5 | więcej |
| 11 listopada 1922(dts) | Pogranicze Chile i Argentyny | 8,5 | więcej |
| 13 października 1963(dts) | Kuryle | 8,5 | więcej |
| 1 listopada 1755(dts) | Lizbona, Portugalia | 8,5[b] | więcej |
| 30 marca 1761(dts) | Lizbona, Portugalia | 8,5 | więcej |
| 25 maja 1751(dts) | Chile | 8,5 | więcej |
| 16 grudnia 1811(dts) | Arkansas, Stany Zjednoczone | 8,5 | więcej |
| 8 listopada 1818(dts) | Bima, Indonezja | 8,5 | więcej |
| 12 kwietnia 1819(dts) | Copiapó, Chile | 8,5 | więcej |
| 20 listopada 1822(dts) | Środkowe Chile | 8,5 | więcej |
| 20 listopada 1837(dts) | Valdivia, Chile | 8,5 | więcej |
| 16 lutego 1861(dts) | Indonezja | 8,5 | więcej |
| 3 lutego 1923(dts) | Południowa Kamczatka | 8,4 | więcej |
| 12 września 2007(dts) | Wybrzeża południowej Sumatry, Indonezja | 8,4 | więcej |
| 23 czerwca 2001(dts) | Wybrzeże południowego Peru | 8,4 | więcej |
| 2 marca 1933(dts) | Wschodnie wybrzeże Honsiu, Japonia | 8,4 | więcej |
| 28 października 1707(dts) | Południowo-środkowa Japonia | 8,4[c] | więcej |
W tabeli nie uwzględniono trzęsienia ziemi, do którego doszło 15 czerwca 1896 roku w środkowej Japonii, ponieważ istnieją spory co do jego magnitudy[12].
Największa liczba ofiar śmiertelnych
[edytuj | edytuj kod]Poniższa tabela zestawia dziesięć najtragiczniejszych trzęsień ziemi pod względem liczby ofiar śmiertelnych do 2009 roku podanych za United States Geological Survey (USGS), uwzględniając również udokumentowane zdarzenia późniejsze[d]:
- Data – data zdarzenia;
- Obszar – region zdarzenia;
- Magnituda – siła trzęsienia ziemi;
- Liczba ofiar – liczba ofiar śmiertelnych;
- Artykuł – artykuł na temat zdarzenia.
Późniejsze trzęsienia ziemi
| Data | Obszar | Magnituda | Liczba ofiar | Artykuł |
|---|---|---|---|---|
| 23 stycznia 1556(dts) | Shaanxi, Chiny | ok. 8,0 | ok. 830 tys. | więcej |
| 12 stycznia 2010(dts) | Haiti | 7,0 | ponad 316 tys.[14] | więcej |
| 27 lipca 1976(dts) | Chiny | 7,5 | 242 419 | więcej |
| 9 sierpnia 1138(dts) | Aleppo, Syria | ok. 230 tys. | więcej | |
| 26 grudnia 2004(dts) | Ocean Indyjski | 9,1 | 227 898 | więcej |
| 22 grudnia 856 | Damghan, Iran | ok. 200 tys. | więcej | |
| 16 grudnia 1920(dts) | Gansu, Chiny | 7,8 | ok. 200 tys. | więcej |
| 23 marca 893 | Ardabil, Iran | ok. 150 tys. | więcej | |
| 1 września 1923(dts) | Tokio, Japonia | 7,9 | 142 800 | więcej |
| 5 października 1948(dts) | Aszchabad, ZSRR | 7,3 | ok. 110 tys. | więcej |
| 27 września 1290(dts) | Zhili, Chiny | ok. 100 tys. |
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ USGS: 20 Largest Earthquakes in the World. [dostęp 2018-01-15]. (ang.).
- ↑ National Centers for Environmentla Information: 34 Significant Earthquakes where Year >= 1700 and Primary Magnitude >= 8.5. [dostęp 2018-01-16]. (ang.).
- ↑ United States Geological Survey: Historic Earthquakes Arica, Peru (now Chile) 1868 August 13 21:30 UTC Magnitude 9.0. [dostęp 2018-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-16)]. (ang.).
- ↑ National Centers for Environmentla Information: Significant Earthquake. Chile. Arica. [dostęp 2018-01-15]. (ang.).
- ↑ USGS: USGS Scientist Shows Evidence for 300-Year-Old Tsunami to Participants in International Tsunami Training Institute. [dostęp 2018-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-11)]. (ang.).
- ↑ National Centers for Environmentla Information: Significant Earthquake. CASCADIA SUBDUCTION ZONE. [dostęp 2018-01-16]. (ang.).
- ↑ Danny Hilman Natawidjaja, Kerry Sieh, Mohamed Chlieh, John Galetzka, Bambang W. Suwargadi, Hai Cheng, R. Lawrence Edwards, Jean-Philippe Avouac, Steven N. Ward. Source parameters of the great Sumatran megathrust earthquakes of 1797 and 1833 inferred from coral microatolls. „JOURNAL OF GEOPHYSICAL RESEARCH”. 111 (B06403), 2006. DOI: 10.1029/2005JB004025. (ang.).
- ↑ Największe trzęsienia ziemi w dziejach (za US Geological Survey). „Angora”, 2011-03-20.
- ↑ National Centers for Environmentla Information: Significant Earthquake. The Valparaiso earthquake.. [dostęp 2018-01-15]. (ang.).
- ↑ Robert Muir-Wood: A Phenomenological Reconstruction of the Mw9 Novemver 1 1755 Earthquake Source. W: Luiz Mendes-Victor, Carlos Sousa Oliveira, João Azevedo, A. Ribeiro: The 1755 Lisbon Earthquake: Revisited. Springer Science & Business Media, 2008, s. 121. ISBN 978-1-4020-8609-0. [dostęp 2018-01-15]. (ang.).
- ↑ Chesley, C., P. C. LaFemina, C. Puskas, and D. Kobayashi. The 1707 Mw8.7 Hoei earthquake triggered the largest historical eruption of Mt. Fuji. „Geophys. Res. Lett”. 39, s. L24309, 2012. DOI: 10.1029/2012GL053868. (ang.).
- ↑ Yuichiro Tanioka, Tetsuzo Seno. Sediment effect on tsunami generation of the 1896 Sanriku Tsunami Earthquake. „Geophysical Research Letters”. 28 (17), s. 3389-3392, 2001. (ang.).
- ↑ USGS: Most Destructive Known Earthquakes on Record in the World. [dostęp 2010-07-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-01)].
- ↑ Reuters Staff: Haiti revises quake death toll up to over 316,000. 2011-01-12. [dostęp 2018-01-16]. (ang.).