Park gen. Gustawa Orlicz-Dreszera
52°11′51″N 21°01′16″E/52,197500 21,021111 nr rej. 1238 z 1983-12-12, 1989-03-12
| |
 Główna aleja parku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Dzielnica | |
| Powierzchnia |
2,7[1] ha |
| Data założenia |
1938 |
| Projektant | |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
| 52°11′51″N 21°01′16″E/52,197500 21,021111
| |
| Strona internetowa | |
Park gen. Gustawa Orlicz-Dreszera[2] – warszawski park znajdujący się na Mokotowie między ulicami: Ursynowską, Puławską, Odyńca i Krasickiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Park został założony w 1938 roku według projektu Zygmunta Hellwiga[3]. W uroczystości otwarcia parku 26 czerwca 1938 uczestniczyli prezydent miasta Stefan Starzyński i wysokiej rangi wojskowi[4]. Otrzymał on nazwę upamiętniającą gen. Gustawa Orlicz-Dreszera[5].
W czasie powstania warszawskiego park znajdował się w centrum walk[6]. Od 2 do 13 sierpnia stanowił pierwszą linię polskiej obrony od północy, a w dniach 25–27 września 1944 od południa[7]. Podczas powstania i po II wojnie światowej stał się także jednym z największych tymczasowych cmentarzy[3]. Po 1945 ciała pochowanych tam osób ekshumowano, a w 1951 przywrócono pierwotny wygląd i funkcję parku[8].
Uchwałą Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 5 kwietnia 1951 nazwę parku zmieniono na park Mokotowski[9][3]. W dalszym ciągu używano jednak dawnej nazwy[10][5]. Przywrócono ją oficjalnie uchwałą Rady m.st. Warszawy z dnia 8 marca 2012[11]. W 2019 Rada m.st. Warszawy nie zdecydowała się na korektę błędu polegającego na braku odmiany w nazwie parku pierwszego członu nazwiska generała, co rekomendowali eksperci Zespołu Nazewnictwa Miejskiego[12].
W 1983 park został wpisany do rejestru zabytków[13].
We wrześniu 1985 roku w parku odsłonięto pomnik „Mokotów Walczący 1944”, upamiętniający uczestników powstania warszawskiego na Mokotowie[14]. Jest to pęknięty na pół kamień narzutowy wydobyty w trakcie budowy warszawskiego metra na Ursynowie[7]. Pośrodku znajduje się znak Polski Walczącej, poniżej zaś granitowa płyta z napisem[14]. Pomnik, wzniesiony z inicjatywy środowiska pułku „Baszta“ i innych oddziałów mokotowskich, został zaprojektowany przez Eugeniusza Ajewskiego[7]. Co roku odbywają się przy nim uroczystości rocznicowe[7].
W 2007 roku miała miejsce kompleksowa rekultywacja parku[8]. Jego teren ogrodzono, zbudowano fontannę, plac zabaw dla dzieci, budynek mieszczący sanitariaty i zainstalowano oświetlenie[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Park Dreszera. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. zielona.um.warszawa.pl. [dostęp 2020-03-15].
- ↑ Katalog nazw obiektów miejskich. Stan na dzień 31 grudnia 2017 r.. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. s. 82. [dostęp 2019-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-07)].
- ↑ a b c Marian Gajewski: Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1979, s. 352. ISBN 83-06-00089-7.
- ↑ Krzysztof Traczyński. Park Dreszera. „Stolica”, s. 19–20, lipiec 2019.
- ↑ a b Nie będzie ronda Miłosierdzia Bożego. Zostaje też Żaba. „Gazeta Wyborcza”, 2012-03-08. (pol.).
- ↑ Krzysztof Traczyński. Park Dreszera. „Stolica”, s. 20, lipiec 2019.
- ↑ a b c d Lesław M. Bartelski: Mokotów. Warszawskie Termopile 1944. Warszawa: Fundacja „Warszawa Walczy 1939-1945“, 2004, s. 196. ISBN 83-11-09806-9.
- ↑ a b c Krzysztof Traczyński. Park Dreszera. „Stolica”, s. 21, lipiec 2019.
- ↑ Uchwała Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 5/6 kwietnia 1951 r. w sprawie zmiany nazw ulic i parku w m.st. Warszawie. „Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy”. nr 5, poz. 39, s. 1, 1951-04-24.
- ↑ Tadeusz Podgórski: Zwiedzamy Warszawę. Warszawa: Sport i Turystyka, 1956, s. 258.
- ↑ Uchwała nr XXXIII/807/2012 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 8 marca 2012 r. w sprawie zmiany nazwy parku w Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy. [w:] Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego nr 3347 [on-line]. 16 kwietnia 2012. [dostęp 2018-09-03].
- ↑ Jarosław Osowski. Kiedy patron ulicy ma podwójne nazwisko. „Gazeta Stołeczna”, s. 4, 9 stycznia 2019.
- ↑ Zestawienie zabytków nieruchomych. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – stan na 31 grudnia 2017 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. ni, 31 grudnia 2017. s. 3. [dostęp 2018-09-04].
- ↑ a b Lesław M. Bartelski: Mokotów. Warszawskie Termopile 1944. Warszawa: Fundacja „Warszawa Walczy 1939-1945“, 2004, s. 195. ISBN 83-11-09806-9.