Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski
| |
 Siedziba banku – Centrum Finansowe Puławska (2010) | |
| Forma prawna | |
|---|---|
| Data założenia |
7 lutego 1919 (jako Pocztowa Kasa Oszczędności)[1][2] |
| Państwo | |
| Województwo | |
| Siedziba | |
| Adres |
ul. Puławska 15 |
| Nr KRS | |
| Prezes | |
| Rodzaj banku | |
| Zatrudnienie |
ponad 29 tys. osób[7] |
| Kapitał własny |
1250 mln zł[8] |
| Zysk netto |
2,645 mld zł (2020)[9] |
| Giełda | |
| ISIN | |
| Symbol akcji |
PKO |
| Strona internetowa | |
Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna (skrót: PKO Bank Polski S.A., PKO BP S.A.[a][8]) – największy bank uniwersalny w Polsce, spółka akcyjna notowana od 2004 na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.
W 2018 PKO BP zajął 845. pozycję w rankingu największych przedsiębiorstw na świecie Global 2000 magazynu „Forbes”[10].
Historia
[edytuj | edytuj kod]7 lutego 1919, dekretem Tymczasowego Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego, utworzona została Pocztowa Kasa Oszczędności. Jej pierwszym dyrektorem został mianowany 28 grudnia 1919 Hubert Linde. Po nim prezesami PKO byli Emil Schmidt i Henryk Gruber. Z czasem utworzono centralę banku w Warszawie z siedzibą przy ul. Świętokrzyskiej 31/33 oraz pierwsze oddziały lokalne: w Krakowie, Lwowie, Łodzi, Poznaniu i Katowicach. Pierwszym celem PKO stało się wprowadzenie do obiegu polskiego złotego zamiast marki polskiej (jako pochodnej marki niemieckiej). Od 1920 bank posiadał osobowość prawną, jako instytucja państwowa. Pracownicy Kasy byli zrzeszeni w Zrzeszeniu Pracowników Pocztowej Kasy Oszczędności, które miało swoje koła przy większych Oddziałach, np. w Warszawie, w Łodzi[11].
Podczas okupacji niemieckiej ziem polskich, w czasie II wojny światowej kasa funkcjonowała pod zarządem niemieckim. W 1945 działalność kasy została wznowiona.
Dekretem Rady Ministrów z dnia 25 października 1948 r. o reformie bankowej (Dz.U. z 1948 r. nr 52, poz. 412) zlikwidowano dotychczasową Pocztową Kasę Oszczędności, a jednocześnie powołano do życia nowy bank państwowy – Powszechną Kasę Oszczędności[12]. Na podstawie powyższego dekretu Minister Skarbu w dniu 19 grudnia 1949 r. wydał dwa rozporządzenia związane z utworzeniem Powszechnej Kasy Oszczędności: rozporządzenie w sprawie rozpoczęcia działalności Powszechnej Kasy Oszczędności[13], oraz rozporządzenie w sprawie przekazania Powszechnej Kasie Oszczędności przez Pocztową Kasę Oszczędności agend oraz aktywów i pasywów objętych rachunkiem polskim oraz postawienia Pocztowej Kasy Oszczędności w stan likwidacji[12][14].
1 stycznia 1950 agendy Pocztowej Kasy Oszczędności przejęła Powszechna Kasa Oszczędności[3], która rozpoczęła działalność z dniem 1 stycznia 1950 r. i z tym dniem na jej rzecz przekazane zostały aktywa i pasywa zlikwidowanej Pocztowej Kasy Oszczędności[12]. W 1974 ofertę PKO wzbogacono o rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy dla osób fizycznych (zwany popularnie ROR).
Pod koniec lat 60. Karol Śliwka zaprojektował logotyp PKO, który funkcjonuje do dziś[15].
Ustawą z dnia 12 czerwca 1975 r. Prawo bankowe, z dniem 1 lipca 1975 r. Powszechna Kasa Oszczędności została włączona w struktury Narodowego Banku Polskiego[12].
1 listopada 1987 PKO stała się ponownie samodzielnym bankiem[3], zmieniając nazwę na Powszechna Kasa Oszczędności Bank Państwowy. Wydzielenie z NBP powszechnych kas oszczędności i utworzenie banku państwowego nastąpiło na podstawie art. 63 i art. 95 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. Prawo bankowe (Dz.U. z 1982 r. nr 7, poz. 56) i rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 września 1987 r. w sprawie wydzielenia powszechnych kas oszczędności z Narodowego Banku Polskiego i utworzenia Powszechnej Kasy Oszczędności – banku państwowego (Dz.U. z 1987 r. nr 29, poz. 159)[12].
Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2000 r.[16] dotychczasową Powszechną Kasę Oszczędności bank państwowy z siedzibą w Warszawie przekształcono 12 kwietnia 2000 w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa pod nazwą Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna[17].
10 listopada 2004 bank zadebiutował na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie[17].
Od 2019 sponsor tytularny piłkarskiej Ekstraklasy[18].
15 grudnia 2021 PKO BP zaplanowało wyłączenie swojej aplikacji mobilnej dla systemu Windows 10 Mobile. Jest to ostatni bank w Polsce, który kończy wsparcie dla tej platformy[19].
Działalność
[edytuj | edytuj kod]
PKO Bank Polski jest bankiem uniwersalnym. Obsługuje zarówno osoby fizyczne, małe i średnie przedsiębiorstwa, jak i wielkie korporacje. Według danych na 31.12.2015 bank posiadał 1238 oddziałów detalicznych, 11 regionalnych oddziałów detalicznych, 32 centra korporacyjne, 7 regionalnych oddziałów korporacyjnych, 8 biur bankowości prywatnej, 3196 bankomatów i 881 agencji. PKO Bank Polski prowadził 6,621 mln rachunków bieżących i obsługiwał 8,982 mln klientów. Bank zatrudniał ponad 25,9 tysiąca pracowników[20].
PKO Bank Polski kontrolowany jest przez Skarb Państwa, który posiada w nim 29,43% akcji. Akcje posiadają ponadto inwestorzy indywidualni i instytucjonalni, przy czym Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny (dawniej ING OFE) posiada 5,17% udziału w kapitale zakładowym, Aviva Otwarty Fundusz Emerytalny posiada 6,72%, a pozostali akcjonariusze – 58,68%. PKO Bank Polski jest spółką krajową z największą wartością akcji w wolnym obrocie[21] na GPW (dane na 9 marca 2016)[22].
Grupa kapitałowa
[edytuj | edytuj kod]PKO Bank Polski jest liderem grupy kapitałowej. W jej skład obok samego banku wchodzą spółki zależne, współzależne i stowarzyszone z bankiem. Działają one przede wszystkim w obszarze rynku finansowego, uzupełniając ofertę banku o takie produkty i usługi jak leasing, rozliczenia elektroniczne dokonywane za pomocą kart, faktoring czy fundusze inwestycyjne (TFI) i emerytalne (OFE)[23]. Innym ważnym sektorem gospodarki, w którym operują spółki należące do Grupy PKO BP, jest rynek nieruchomości.
Spółkami zależnymi bezpośrednio od PKO Banku Polskiego są[24]:
- PKO Bank Hipoteczny SA (działalność bankowa, Warszawa)
- PKO Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych SA (zarządzanie funduszami inwestycyjnymi, Warszawa)
- PKO BP Bankowy Powszechne Towarzystwo Emerytalne SA (zarządzanie funduszami emerytalnymi, Warszawa)
- PKO Leasing SA (działalność leasingowa, Łódź)
- PKO BP Finat Sp. z o.o. (działalność usługowa, w tym usługi agenta transferowego oraz outsourcing specjalistów IT, Warszawa)
- PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń SA (ubezpieczenia na życie, Warszawa)
- PKO Towarzystwo Ubezpieczeń SA (pozostałe ubezpieczenia osobowe i ubezpieczenia majątkowe, Warszawa)
- PKO Finance AB (usługi finansowe, Sollentuna, Szwecja)
- Kredobank SA (działalność bankowa, Lwów, Ukraina)
- Merkury – fiz an (lokowanie środków zebranych od uczestników funduszu, Warszawa)
- NEPTUN – fiz an (lokowanie środków zebranych od uczestników funduszu, Warszawa)
- PKO VC – fiz an (lokowanie środków zebranych od uczestników funduszu, Warszawa)
Dane finansowe
[edytuj | edytuj kod]Na podstawie materiału źródłowego[25]:
Zysk netto:
- 2002 – 1,051 mld zł
- 2003 – 1,228 mld zł
- 2004 – 1,872 mld zł
- 2005 – 1,676 mld zł
- 2006 – 2,047 mld zł
- 2007 – 2,720 mld zł
- 2008 – 2,881 mld zł
- 2009 – 2,432 mld zł
- 2010 – 3,311 mld zł
- 2011 – 3,807 mld zł
- 2012 – 3,738 mld zł
- 2013 – 3,234 mld zł
- 2014 – 3,079 mld zł
- 2015 – 2,571 mld zł
- 2016 – 2,888 mld zł
- 2017 – 3,104 mld zł
- 2018 – 3,741 mld zł
Aktywa:
- 2002 – 82,0 mld zł
- 2003 – 84,4 mld zł
- 2004 – 85,1 mld zł
- 2005 – 90,3 mld zł
- 2006 – 99,8 mld zł
- 2007 – 105,3 mld zł
- 2008 – 131,2 mld zł
- 2009 – 153,7 mld zł
- 2010 – 167,2 mld zł
- 2011 – 190,7 mld zł
- 2012 – 193,2 mld zł
- 2013 – 196,3 mld zł
- 2014 – 243,8 mld zł
- 2015 – 262,4 mld zł
- 2016 – 273,0 mld zł
- 2017 – 296,9 mld zł
- 2018 – 324,3 mld zł
Dyrektorzy i prezesi banku
[edytuj | edytuj kod]
- Szymon Midera (od 15.02.2024)
- Dariusz Szwed (14.04.2023–14.02.2024)
- Paweł Gruza (08.08.2022–12.04.2023, p.o.)
- Iwona Duda (23.10.2021–08.08.2022)
- Jan Emeryk Rościszewski (08.06.2021–22.10.2021)
- Zbigniew Jagiełło (01.10.2009–07.06.2021)
- Jerzy Pruski (20.05.2008–07.07.2009)
- Rafał Juszczak (11.04.2007–20.05.2008)
- Marek Głuchowski (10.01.2007–11.04.2007, p.o.)
- Sławomir Skrzypek (29.09.2006–10.01.2007, p.o.)
- Andrzej Podsiadło (20.06.2002–29.09.2006)
- Henryka Pieronkiewicz (12.04.2000–20.06.2002)
- Andrzej Topiński (14.04.1994–08.12.1999)
- Stanisław Pietrasiewicz (17.05.1991–07.02.1994)
- Marian Krzak (12.04.1988–17.05.1991)
- Edward Walaszczyk (01.08.1955–30.06.1975)
- Czesław Liżewski (1953–31.07.1955)
- Jan Marceli Drohojowski (1952–01.07.1953)
- Józef Gitler-Barski (1950–1952)
Zarząd
[edytuj | edytuj kod]- Szymon Midera – Prezes Zarządu[26][27]
- Krzysztof Dresler – Wiceprezes Zarządu ds. Finansów i Rachunkowości[27]
- Ludmiła Falak-Cyniak – Wiceprezes Zarządu ds. Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej[27][28]
- Piotr Mazur – Wiceprezes Zarządu ds. Zarządzania Ryzykiem[29]
- Michał Sobolewski – Wiceprezes Zarządu ds. Administracji[30]
- Marek Radzikowski – Wiceprezes Zarządu ds. Bankowości Detalicznej i Firm oraz Operacji i Bankowości Międzynarodowej[31]
- Mariusz Zarzycki – Wiceprezes Zarządu ds. Technologii[31]
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Firma Roku 2018 Forum Ekonomicznego[32]
- Uhonorowany przez Bank Gospodarstwa Krajowego nagrodą „Lider sprzedaży gwarancji de minimis” (2020)[33]
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zapis ...S.A. jest właściwy nazwie własnej banku. Zgodnie z polską normą ortograficzną skrótowce należy zapisywać bez kropek oznaczających skrócenie wyrazu. Błąd ten może wynikać z błędnej analogii do skrótu Sp. z o.o., gdzie połączenie dwu sąsiadujących samogłosek musi zostać rozdzielone interpunkcyjnie dla ułatwienia odczytywania werbalnego. Poprawne dla polskiej ortografii nazwy skrócone powinny więc brzmieć: PKO Bank Polski SA (akronim) lub PKO BP SA (akronim rekurencyjny)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dekret o utworzeniu Pocztowej Kasy Oszczędnościowej (Dz.U. z 1919 r. nr 14, poz. 163).
- ↑ PKO Bank Polski – 100 lat śmiałych decyzji. media.pkobp.pl. [dostęp 2021-02-10].
- ↑ a b c Leksykon finansowo-bankowy. Władysław L. Jaworski (red.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1991, s. 308. ISBN 83-208-0703-4.
- ↑ Dekret z dnia 25 października 1948 r. o reformie bankowej (Dz.U. z 1948 r. nr 52, poz. 412).
- ↑ To już oficjalne, jest zgoda. Największy polski bank ma nowego prezesa. businessinsider.com.pl. [dostęp 2024-06-16].
- ↑ Czystki w zarządzie największego polskiego banku. Jest nowy szef. wnp.pl, 2024-02-14. [dostęp 2024-02-14].
- ↑ O Banku [online], PKO Bank Polski [dostęp 2020-07-09] (pol.).
- ↑ a b Statut: Powszechna Kasa Oszczędności bank Polski Spółka Akcyjna. [online] [dostęp 2020-05-28] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-10].
- ↑ Informacja o wstępnych niezaudytowanych skonsolidowanych wynikach finansowych grupy kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A. za IV kwartał 2020 roku i 2020 rok [online], PKO Bank Polski [dostęp 2021-02-17] (pol.).
- ↑ PKO Bank Polski. Forbes. [dostęp 2015-04-22]. (ang.).
- ↑ „Łódź w Ilustracji”, 1938, nr 1. s. 2 (grupa uczestników uroczystości poświęcenia łódzkiego lokalu Zrzeszenia; 9 XII 1937).
- ↑ a b c d e Rozdział IV. Dane o emitencie [online], PKO Bank Polski [dostęp 2024-02-02] (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Skarbu z dnia 19 grudnia 1949 r. w sprawie rozpoczęcia działalności Powszechnej Kasy Oszczędności (Dz.U. z 1949 r. nr 63, poz. 507).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Skarbu z dnia 19 grudnia 1949 r. w sprawie przekazania Powszechnej Kasie Oszczędności przez Pocztową Kasę Oszczędności agend oraz aktywów i pasywów objętych rachunkiem polskim oraz postawienia Pocztowej Kasy Oszczędności w stan likwidacji (Dz.U. z 1949 r. nr 63, poz. 508).
- ↑ Halina Filek-Marszałek, Katarzyna Kolska, Marszałek, ten od Reksia: o Lechosławie Marszałku, słynnym twórcy słynnego pieska, i życiu z bohaterami filmów rysunkowych opowiada Helena Filek-Marszałek, Poznań: Publicat Wydawnictwo, 2022, s. 83, ISBN 978-83-271-2634-4 [dostęp 2024-02-04].
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2000 r. w sprawie przekształcenia Powszechnej Kasy Oszczędności banku państwowego w jednoosobową spółkę akcyjną Skarbu Państwa pod nazwą Powszechna Kasa Oszczędności Bank Państwowy Spółka Akcyjna (Dz.U. z 2000 r. nr 5, poz. 55).
- ↑ a b PKO BP/Historia/Rys historyczny. PKO Bank Polski. [dostęp 2011-03-16].
- ↑ Ekstraklasa dalej sponsorowana przez PKO Bank Polski i markę Lotto [online], www.wirtualnemedia.pl, 28 lipca 2023 [dostęp 2023-10-15] (pol.).
- ↑ PKO BP w końcu wyłącza aplikację na Windows Phone. Konkurencja zdecydowała się na to już kilka lat temu [online], www.cashless.pl [dostęp 2021-11-04] (pol.).
- ↑ PKO BP/Relacje inwestorskie/Prezentacja wyników finansowych. [dostęp 2016-03-09].
- ↑ Patryk Hardziej, Album Karol Śliwka, Muzeum miasta Gdyni, 2019.
- ↑ Akcjonariat i dywidenda, Relacje inwestorskie, Grupa PKO Banku Polskiego, PKO Bank Polski. [dostęp 2016-03-09].
- ↑ PKO BP/O nas/Grupa PKO BP. [dostęp 2011-03-16].
- ↑ Skład grupy kapitałowej – PKO Bank Polski [online], www.pkobp.pl [dostęp 2023-01-13] (pol.).
- ↑ Wyniki finansowe – PKO Bank Polski [online], www.pkobp.pl [dostęp 2019-08-27].
- ↑ Czystki w zarządzie największego polskiego banku. Jest nowy szef. wnp.pl, 2024-02-14. [dostęp 2024-02-14].
- ↑ a b c Raport nr 18/2024 – Powołanie nowego Zarządu PKO Banku Polskiego S.A. na nową kadencję oraz zmiana w składzie Rady Nadzorczej [online], www.pkobp.pl [dostęp 2024-03-26] (pol.).
- ↑ Raport nr 27/2024 – Zmiana daty powołania członka Zarządu PKO Banku Polskiego S.A. [online], www.pkobp.pl [dostęp 2024-05-09] (pol.).
- ↑ Zarząd Banku. pkobp.pl. [dostęp 2024-04-20].
- ↑ Raport nr 25/2024 – Powołanie członka Zarządu PKO Banku Polskiego S.A. [online], www.pkobp.pl [dostęp 2024-05-09] (pol.).
- ↑ a b Raport nr 21/2024 – Powołanie członków Zarządu PKO Banku Polskiego S.A. na nową kadencję [online], www.pkobp.pl [dostęp 2024-05-09] (pol.).
- ↑ Nagrody Forum Ekonomicznego. forum-ekonomiczne.pl. [dostęp 2022-06-18].
- ↑ PKO Bank Polski nagrodzony za wspieranie przedsiębiorców. alebank.pl, 7 lutego 2020. [dostęp 2020-02-07].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- PKO BP – udana prywatyzacja. prywatyzacjadlaludzi.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-10-15)].
