Serwis społecznościowy
Serwis społecznościowy (ang. social networking service, SNS, potocznie portal społecznościowy[1][2]) – serwis internetowy, który służy do budowania sieci społecznych oraz stosunków społecznych, które opierają się na podobnych zainteresowaniach, wspólnym życiu zawodowym lub prywatnym itp.[3] Umożliwia kontakt ze znajomymi oraz dzielenie się informacjami, zainteresowaniami itp.[2] Różnorodność serwisów społecznościowych dostępnych obecnie w Internecie stwarza wyzwanie do stworzenia jednej definicji, istnieją jednak pewne cechy wspólne:
- serwisy społecznościowe opierają się na aplikacjach internetowych;
- treści tworzone przez użytkowników są siłą napędową portali;
- użytkownicy tworzą własne profile;
- usługi społecznościowe ułatwiają rozwój internetowych sieci społecznych poprzez łączenie profilu użytkownika z innymi osobami lub podmiotami o podobnych zainteresowaniach lub w jakimś stopniu z nimi powiązanymi[3][4].
Historia
[edytuj | edytuj kod]
Koncepcją wykorzystania wielu komputerów osobistych połączonych elektronicznie w celu tworzenia społeczności internetowych zajmowano się od dawna[5]. Podejmowano wiele prób, aby wspomóc rozwój takich społeczności poprzez komunikację komputerową, wykorzystując do tego m.in. Usenet, Advanced Research Projects Agency Network, LISTSERV, Bulletin Board System oraz EIES – elektroniczny serwis do wymiany informacji Turrofa. Członkowie grupy Information Routing Group stworzyli schemat zastosowania wczesnej wersji Internetu do tworzenia sieci społecznościowych[6].
Wczesne serwisy społecznościowe miały łączyć wszystkich użytkowników Internetu. Wiele z nich skupiało się na łączeniu ludzi, którzy wchodzili ze sobą w interakcje za pomocą czatu oraz zachęcało użytkowników do dzielenia się swoimi informacjami i pomysłami za pośrednictwem osobistych stron internetowych[7].
Pod koniec lat 90. profile użytkowników stały się najważniejszą cechą portali społecznościowych, umożliwiając użytkownikom tworzenie list znajomych oraz poszukiwanie osób o podobnych zainteresowaniach. Serwisy nowszej generacji, takie jak SixDegrees.com[8] oraz Makeoutclub[9], udostępniały użytkownikom zaawansowane funkcje służące do szukania i zarządzania znajomymi[10].
W marcu 2005 roku, kiedy Yahoo! stworzył Yahoo! 360°, portale ze społecznością sieciową zaczęły rozwijać się, stając się elementem strategii biznesowej. W lipcu 2005 roku News Corporation wykupiło MySpace.com, a w grudniu brytyjski koncern ITV kupił Friends Reunited. Zaczęły powstawać nowe portale tego typu w różnych językach, dostosowane do potrzeb użytkowników w innych państwach[7].
Największą liczbę aktywnych użytkowników wśród serwisów społecznościowych ma Facebook, wynosi ona dwa miliardy[11]. Początkowo działał jako portal studencki na uniwersytecie Harvard, potem został rozszerzony na kolejne uczelnie i następnie na cały świat[12].
Typowa budowa
[edytuj | edytuj kod]Podstawy
[edytuj | edytuj kod]Serwisy społecznościowe to serwisy, w których każdy użytkownik może stworzyć własny profil. Służą one głównie zwiększeniu poczucia przynależności do grupy społecznej. Serwisy te dzielą się na dwie kategorie:
- zewnętrzne (z ang. external social networking ESN) – otwarte (publiczne) i dostępne dla wszystkich użytkowników Internetu, umożliwiają im swobodną komunikację między sobą. Ich użytkownicy mogą wysyłać swoje zdjęcia oraz zaprzyjaźniać się z innymi użytkownikami, zwykle po tym, jak obie strony zaakceptują wysłaną wcześniej prośbę o dodanie do listy znajomych (z ang. friend request).
- wewnętrzne (z ang. internal social networking ISN) – zamknięte (prywatne) społeczności składające się z grupy ludzi jednego miejsca pracy, stowarzyszenia, instytucji lub innej organizacji, a także stworzonej przez użytkownika ESN grupy zamkniętej, tzn. takiej, do której można się dostać jedynie poprzez zaproszenie od znajomego.
Zazwyczaj serwisy społecznościowe umożliwiają kontrolę nad swoją prywatnością, tzn. użytkownicy mogą wybierać, co jest a co nie jest widoczne dla innych w ich profilu oraz to, kto może ich profil przeglądać lub się z nimi kontaktować.
Dodatkowe opcje
[edytuj | edytuj kod]Niektóre serwisy społecznościowe posiadają dodatkowe opcje, np. tworzenie grup o sprecyzowanych zainteresowaniach, przesyłanie filmów oraz prowadzenie rozmów na forach. Ponadto istnieją „serwisy geospołeczne”, które używają internetowych aplikacji mapujących w celu gromadzenia użytkowników zgodnie z ich geograficznym położeniem.
Pojawił się również trend zmierzający w kierunku większej współpracy między poszczególnymi serwisami społecznościowymi, któremu przewodzą takie przedsiębiorstwa jak OpenID oraz OpenSocial. Jego ideą jest umożliwienie użytkownikom stworzenia jednego wspólnego profilu na wielu serwisach internetowych. W ten sposób współpracują między sobą następujące serwisy: Facebook, Flickr, Blogger, WordPress itd.
Model biznesowy
[edytuj | edytuj kod]Niewielka liczba serwisów społecznościowych pobiera opłaty za członkostwo. Przedsiębiorstwa takie jak Myspace czy Facebook sprzedają na swoich stronach reklamy, dlatego ich celem jest jak największa liczba członków, a wprowadzenie opłat przyniosłoby efekt przeciwny[13]. Niektórzy twierdzą, że szczegółowe informacje o użytkownikach danych serwisów umożliwiają kierowanie reklamy do wyspecjalizowanej grupy odbiorców w takim stopniu, jaki nie jest możliwy nigdzie indziej[14].
Internetowe serwisy społecznościowe funkcjonują na zasadzie niezależnego modelu biznesowego. Użytkownicy spełniają podwójną rolę: są zarówno dostawcami, jak i odbiorcami danych treści. Jest to przeciwieństwem tradycyjnego modelu, w którym dostawcy i odbiorcy danych dóbr są odrębnymi podmiotami. Dlatego w modelu niezależnym dochód generowany jest głównie dzięki reklamie. Jednak, kiedy treść danego serwisu jest ceniona wystarczająco wysoko, możliwy jest również dochód ze składek[14].
Wykorzystanie
[edytuj | edytuj kod]Biznes
[edytuj | edytuj kod]Serwisy społecznościowe łączą ludzi niewielkim kosztem, co może być niezwykle korzystne dla przedsiębiorców i sektora małych i średnich firm, chcących poszerzyć zakres swoich kontaktów. Bardzo często firmy wykorzystują serwisy, aby wpłynąć na potencjalnego klienta. Firmy mogą również wykorzystywać serwisy na potrzeby kampanii reklamowej w formie ogłoszeń. Ponieważ biznes działa w skali globalnej, serwisy ułatwiają utrzymywanie kontaktów na całym świecie.
Biznesowe społeczności internetowe funkcjonują jako spotkania online dla specjalistów z dziedzin biznesu i przemysłu. Inne portale wykorzystują ten model w celu tworzenia niszowych społeczności internetowych. LinkedIn jest przykładem specjalistycznego serwisu społecznościowego, w którym użytkownicy tworzą własne CV oraz dzielą się własnym doświadczeniem z innymi użytkownikami[15][16]. Przedsiębiorstwa wykorzystują portal do rekrutacji pracowników[16]. Tradycyjnym sposobem komunikacji jest rozmowa twarzą w twarz. Jednakże dzięki interaktywnej technologii komputerowej, połączenie peer-to-peer możliwe jest w każdej chwili. Serwisy sieci społecznościowych skupiają ogromną rzeszę osób zainteresowanych, poprzez tworzenie interaktywnych miejsc spotkań informacyjnych.
W 2011 na reklamę w serwisach społecznościowych reklamodawcy przeznaczyli 5,2 mld USD[17].
Medycyna
[edytuj | edytuj kod]Lekarze i pracownicy medyczni zaczynają akceptować serwisy społeczności internetowych jako sposób zdobywania wiedzy i przekazywania informacji, jak również w celu oceny indywidualnych lekarzy i instytucji. Korzyścią płynącą z używania wyspecjalizowanego serwisu medycznych społeczności internetowych jest fakt, że wszyscy użytkownicy muszą być wpisani na państwową listę licencjonowanych lekarzy.
Serwisy medycznych sieci społecznościowych cieszą się szczególnym zainteresowaniem firm farmaceutycznych, które 32% środków przeznaczonych na marketing wydają na pozyskanie konsumentów wśród użytkowników tych serwisów.
Postępowania karne
[edytuj | edytuj kod]Serwisy społecznościowe coraz powszechniej są wykorzystywane w postępowaniach karnych. Informacje zamieszczone w serwisach Myspace i Facebook zostały wykorzystane przez policję, kuratora oraz władze uniwersyteckie do oskarżenia użytkowników tych serwisów[18][19].
Wpływ na społeczeństwo
[edytuj | edytuj kod]Serwisy społecznościowe umożliwiają łączenie osób, które dzielą się swoimi zainteresowaniami i wiedzą ponad granicami politycznymi, gospodarczymi i geograficznymi[20]. Poprzez pocztę e-mail oraz natychmiastowe przesyłanie wiadomości tworzone są społeczności internetowe, które mają zachęcać do współpracy w ramach kultury darów oraz wzajemnego altruizmu. Informacje są odpowiednim towarem w społeczności darów, ponieważ informacja jest darem o charakterze nierywalizacyjnym i może być przekazywana bez żadnych kosztów[21][22]. Naukowcy[23] zauważyli, że pojęcie „społecznościowy” nie może określać samych cech portali społecznościowych, ale także powinno być determinowane przez wyniki ich użytkowników. Zgodnie z teorią korzystania i gratyfikacji coraz większa liczba osób szuka w Internecie i mediach społecznościowych zaspokojenia potrzeb poznawczych, afektywnych (emocjonalnych) oraz integracyjnych. Technologia internetowa jako uzupełnienie potrzeb ma duży wpływ na nasze życie codzienne, w tym relacje, naukę, kościół, rozrywkę i rodzinę[24]. Firmy wykorzystują portale społecznościowe do poznania potencjalnych pracowników, ich osobowości i zachowań. W wielu sytuacjach kandydaci zostali odrzuceni z powodu nieodpowiednich treści publikowanych przez nich na portalach społecznościowych[25][26].
Facebook i inne media społecznościowe są coraz częściej przedmiotem badań naukowych. Naukowcy z wielu dziedzin zaczęli badać wpływ portali społecznościowych w kontekście tożsamości, prywatności[27], kapitału społecznego, kultury młodzieży oraz edukacji[28]. Badania sugerowały, że dodają przyjaciół z prawdziwego życia na Facebooku, aby utrzymywać kontakt, co prowadzi do łączenia się życia zawodowego i prywatnego[29]. Według badań przeprowadzonych w 2015 roku 63% użytkowników Facebooka i Twittera w Stanach Zjednoczonych uznaje te sieci za główne źródło informacji, przede wszystkim na tematy rozrywkowe[30].
Badania z 2015 roku wykazały, że 85% użytkowników portali społecznościowych w wieku 18-34 lat korzysta z nich do podejmowania decyzji zakupowych. W grupie wiekowej 55+ 65% osób polega na opiniach ustnych[31]. Również organizacje non-profit zaczynają korzystać z mediów społecznościowych do filantropii, co pozwala małym organizacjom dotrzeć do bardzo dużej ilości zainteresowanych użytkowników[32]. W 2011 roku firma HCL Technologies przeprowadziła badania, które wykazały, że 50% brytyjskich pracodawców zabroniło korzystania z portali społecznościowych w godzinach pracy[33][34].
Badania dostarczyły również wyników, czy zaangażowanie ludzi w serwisach społecznościowych wpływa na poczucie samotności. Wykazały one, że korzystanie z portali społecznościowych może mieć różny efekt, pozytywny i negatywny. Niektóre firmy, w których pracownicy pracują poza biurem zachęcają ich do korzystania z serwisów społecznościowych, aby byli połączeni z kolegami z pracy; nauczyciele korzystają z sieci, aby być w kontakcie z uczniami, z którymi nie mogą codziennie utrzymywać kontaktu[35]. Wśród młodzieży, która intensywnie korzysta z portali społecznościowych, wykazano duży odsetek osób z depresją[36][37][38].
Negatywne zjawiska związane z serwisami społecznościowymi
[edytuj | edytuj kod]Spam
[edytuj | edytuj kod]Spamowanie sieci społecznościowych jest dość powszechnym zjawiskiem[39]. Główną motywacją do spamowania jest fakt, że użytkownik promujący jakąś markę chciałby, żeby jak najwięcej osób mogło ją zobaczyć. Wykrywanie takiej aktywności zostało dobrze zbadane i opracowano półautomatyczny system wykrywania spamu[40]. Na przykład wykrywa się kopiowanie tekstu[41] w celu wykrycia regularnej aktywności spamerów, co zmniejsza oglądalność i wiarygodność stron publicznych[42] prowadzonych na Facebooku. W niektórych serwisach społecznościowych, takich jak Twitter, użytkownicy opracowali mechanizmy zgłaszania spamerów[43], które zostały zbadane i przeanalizowane.
Prywatność
[edytuj | edytuj kod]Obawy o prywatność związane z serwisami społecznościowymi stają się coraz większym problemem wśród użytkowników, z powodu zbyt dużych ilości zbieranych przez portale informacji o użytkownikach, co może zwiększać liczbę przestępstw, w tym przestępstw na tle seksualnym. Użytkownicy często nie mają świadomości, że mogą paść ofiarą złodziei tożsamości oraz wirusów komputerowych. Wiele dużych usługodawców internetowych (np. Facebook) współpracuje z organami ścigania, przekazując informacje na temat przestępców i podejrzanych[44], co stwarza zagrożenie, że wiele informacji osobistych może być wykorzystane przez organy rządowe lub prywatne korporacje. Ponadto istnieje zagrożenie, że nawet po usunięciu swoich danych i kont w tych serwisach przez użytkowników, kopie ich danych mogą być dalej przechowywane przez firmę lub trafić do osób trzecich[45][46].
Pozyskiwanie informacji od podmiotów badanych poprzez ankiety dotyczące zdrowia i naukowe na temat zwyczajów życia codziennego są ściśle kontrolowane przez specjalne komisje rewizyjne, by upewnić się, że osoby nieletnie i ich rodzice wyrazili zgodę na przeprowadzenie badania. Jednak nie jest jasne, czy takie same zasady dotyczą zbierających informacje w serwisach społecznościowych. W tego typu serwisach często zamieszczane są personalia, które trudno byłoby uzyskać w tradycyjny sposób. Mimo że dane znajdujące się w serwisach społecznościowych są publiczne, posługiwanie się nimi w pracach naukowych jest naruszeniem prywatności ich użytkowników[47].
Próby znormalizowania serwisów społecznościowych, w celu wyeliminowania konieczności powtarzania tych samych wpisów na różnych serwisach, wywołały obawy dotyczące prywatności (zob. FOAF – schemat formatowania, który służy do opisu danej osoby; oraz Open Source Initiative – organizacja zajmująca się promocją oprogramowania open source).
Eksploracja danych
[edytuj | edytuj kod]Dzięki eksploracji danych firmy mogą poprawić sprzedaż i rentowność. Firmy tworzą profile klientów zawierające dane demograficzne oraz analizę zachowania w sieci. Niedawną strategią był rozwój oprogramowania do analizy sieciowej. To oprogramowanie jest w stanie uporządkować strumień danych płynących przez sieci społecznościowe dla konkretnej firmy[48]. Facebook jest szczególnie ważny dla strategów marketingowych, ponieważ poprzez specjalny program „Social Ads” filmy marketingowe dostają dostęp do profili miliardów ludzi, co pozwala im dostosować przekaz reklamowy dla konkretnej grupy wiekowej, według miejsca zamieszkania, a także zainteresowań[49]. Ponadto Facebook za pomocą Facebook Beacon (przycisków „Lubię to”, „Udostępnij” oraz systemu komentarzy umieszczonych na innych stronach internetowych) śledzi użytkownika nawet, wtedy gdy ten nie korzysta aktualnie z Facebooka lub nie posiada konta w serwisie[50][51][52].
Powiadomienia
[edytuj | edytuj kod]W serwisach społecznościowych pojawiły się tendencje do wysyłania tylko „pozytywnych” powiadomień. Na przykład na Facebooku i MySpace użytkownik nie otrzyma powiadomienia, gdy zostanie usunięty z listy znajomych. Pozwala to użytkownikom pozbyć się niepożądanych informacji, często bez konfrontacji, bo użytkownicy rzadko kiedy to zauważą. To również wymusza pozytywną atmosferę wokół serwisu bez zwracania uwagi na nieprzyjemne wydarzenia, takie jak odrzucenie czy nieudane relacje[53][54].
Dostęp do informacji
[edytuj | edytuj kod]Wiele serwisów społecznościowych, takich jak Facebook, zapewnia użytkownikowi wybór, kto może oglądać ich profil. Ma to uniemożliwić osobom nieuprawnionym dostęp do informacji na temat użytkownika[55]. Rodzice chcący uzyskać dostęp do konta swojego dziecka stają się poważnym problemem dla nastolatków, którzy nie chcą, aby rodzice widzieli ich profile. Dzięki temu, że oznaczą swoje profile jako prywatne tylko upoważnione przez nie osoby mogą je oglądać. Większość nastolatków stara się oddzielić swoje życie prywatne i rodzinne[56]. Aby edytować informacje na danym profilu wymagane jest zalogowanie się lub podanie hasła. Ma to na celu zapobieganie nadużyciom oraz oszustwom.
Wpływ na zatrudnienie
[edytuj | edytuj kod]Serwisy społecznościowe stwarzają problemy związane z zatrudnieniem i utratą pracy z powodu niewłaściwych treści publikowanych na profilach użytkowników, np. niestosownych zdjęć czy potencjalnie obraźliwych komentarzy, a nawet komentarzy politycznych. Są prace, które rekomendują znajomych na podstawie poglądów politycznych użytkownika[25]. Wielu ludzi korzysta z serwisów społecznościowych, aby przedstawić swoje opinie na aktualne wydarzenia swoim znajomym. Pracodawcy mogą uzyskać dostęp do profili swoich pracowników i kandydatów do pracy i na podstawie zamieszczanych przez nich informacji oceniają pracownika. Według danych Silicon Republic średnio 1 na 10 kandydatów do pracy w wieku 16 do 34 lat został odrzucony z powodu komentarzy umieszczanych na portalach społecznościowych[26]. Zdarzały się także przypadki, że pracownicy tracili pracę z powodu negatywnych opinii na temat swojego pracodawcy. W listopadzie 2012 roku kobieta opublikowała rasistowską uwagę na temat Prezydenta Stanów Zjednoczonych i wspomniała o możliwym zabójstwie. Wkrótce potem straciła pracę i została objęta nadzorem Secret Service[57].
Nieuprawniony dostęp
[edytuj | edytuj kod]Istnieją różne formy dostępu do danych użytkownika, które nieupoważnione osoby mogą zmienić bez zgody. W jednym z badań[58] podkreślono, że najczęstsze incydenty dotyczą publikowania nieodpowiednich komentarzy (43%), wiadomości wysyłanych do osób, których użytkownik nie był autorem (25%) i zmiany danych osobowych (24%). Najwięcej incydentów[59] przeprowadzają przyjaciele ofiary (36%) oraz partnerzy (21%), a 1 na 10 przebadanych twierdził, że jego były partner zalogował się na ich konto bez uprzedniej zgody[58][60]. W 2011 roku doszło do 60 milionów takich incydentów[61].
Dezinformacja
[edytuj | edytuj kod]W styczniu 2012 r. Departament Wywiadu Zagranicznego Federacji Rosyjskiej (SVR) ogłosił trzy zamknięte przetargi o wartości ponad 30 milionów rubli, których celem było opracowanie nowych metod monitorowania blogosfery. Głównym zadaniem była „masowa dystrybucja wiadomości informacyjnych w określonych sieciach społecznościowych w celu kształtowania opinii publicznej” (zob. dezinformacja). Były to trzy związane ze sobą projekty:
- Dysput - pierwszy etap to monitoring treści blogosfery i sieci społecznościowych. Według dokumentacji przetargowej zadania to „badanie procesów kształtowania społeczności oraz rozpowszechniania informacji w sieciach społecznościowych” oraz „wyznaczenie czynników, które wpływają na popularność oraz szerokość rozchodzenia się informacji”;
- Monitor-3 – drugi etap to „rozpracowywanie metod organizacji oraz kierowania w internecie wirtualną wspólnotą ekspertów, które służą stawianiu zadań oraz kontroli pracy w mediach społecznych jak również regularnemu otrzymywaniu od ekspertów informacji w obrębie zadanych tematów”;
- Sztorm-12 – ostatni trzeci etap, który operuje umieszczaniem potrzebnych wywiadowi informacji w sieciach społecznościowych. Docelowo system jest przeznaczony zarówno dla prowadzenia sterowania świadomością masową zarówno w kraju, jak i za granicą[62][63][64][65][66].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Portal społecznościowy [online], Encyklopedia Zarządzania [dostęp 2021-04-24] (pol.).
- ↑ a b serwis społecznościowy – Słownik języka polskiego PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2017-08-27] (pol.).
- ↑ a b Jonathan A. Obar, Steve Wildman, Social media definition and the governance challenge: An introduction to the special issue, „Telecommunications Policy”, 39 (9), s. 745–750, DOI: 10.1016/j.telpol.2015.07.014 [dostęp 2017-08-27].
- ↑ Andreas M. Kaplan, Michael Haenlein, Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media, „Business Horizons”, 53 (1), s. 59–68, DOI: 10.1016/j.bushor.2009.09.003 [dostęp 2017-08-27].
- ↑ Murray Turoff, The Network Nation 2, S. Roxanne Hiltz, 1978 (ang.).
- ↑ Michael Hauben, Netizens: On the History and Impact of Usenet and the Internet (Perspectives). Ronda Hauben, Thomas Truscott, 1997, ISBN 0-8186-7706-6 (ang.).
- ↑ a b Historia social mediów 1994-1999, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2012.
- ↑ Journal of Computer-Mediated Communication - Wiley Online Library [online], jcmc.indiana.edu [dostęp 2017-08-29] (ang.).
- ↑ From Friendster To MySpace To Facebook: The Evolution and Deaths Of Social Networks | Long Island Press [online] [dostęp 2017-08-29].
- ↑ Romm-Livermore i inni, Social Networking Communities and E-Dating Services: Concepts and Implications, IGI Global, 2008, s. 271 (ang.).
- ↑ Facebook z dwoma miliardami użytkowników miesięcznie [online] [dostęp 2017-08-29] (pol.).
- ↑ Facebook: krótka historia serwisu, który zmienił świat, „Komputer Świat” [dostęp 2017-08-30] (pol.).
- ↑ Clem Chambers, Murdoch Will Earn A Payday From MySpace, „Forbes”, 30 marca 2006 [dostęp 2017-08-30] (ang.).
- ↑ a b As Applications Blossom, Facebook Is Open for Business, „WIRED” [dostęp 2017-08-30] (ang.).
- ↑ Co to jest i jak działa LinkedIn? Jak powinien wyglądać Twój profil na LinkedIn – krótki tutorial krok po kroku - Socjomania, „Socjomania.pl” [dostęp 2017-08-30] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-30] (pol.).
- ↑ a b Tych błędów na LinkedIn należy unikać, „Business Insider”, 3 lipca 2016 [dostęp 2017-08-30] (pol.).
- ↑ wirtualnemedia.pl: 7,7 mld USD z reklam dla portali społecznościowych w 2012 r.. [dostęp 2012-05-05].
- ↑ Policja ma prawo wykorzystywać media społecznościowe, „Onet Technowinki”, 23 grudnia 2014 [dostęp 2017-08-30] (pol.).
- ↑ Policja w Bostonie będzie monitorować media społecznościowe - wiadomosci.com, „wiadomosci.com”, 30 listopada 2016 [dostęp 2017-08-30] (pol.).
- ↑ Social Networking Goes Global [online], 9 lipca 2008 [dostęp 2017-08-30] [zarchiwizowane z adresu 2008-07-09].
- ↑ Ejan Mackaay, Economic Incentives in Markets for Information and Innovation, Harvard Journal of Law & Public Policy, 1990 (ang.).
- ↑ Francis Heylighen, Why is Open Access Development so Successful?, „Open Source Jahrbuch”, Lehmanns Media, 2007 (ang.).
- ↑ Yaron Ariel, Ruth Avidar, Information, Interactivity, and Social Media, „Atlantic Journal of Communication”, 23 (1), 2015, s. 19–30, DOI: 10.1080/15456870.2015.972404, ISSN 1545-6870 [dostęp 2017-08-30].
- ↑ uses and gratification theory, „Communication Theory” [dostęp 2017-08-30] (ang.).
- ↑ a b S. Jain, V. Sharma, R. Kaushal, PoliticAlly: Finding political friends on twitter, 2015 IEEE International Conference on Advanced Networks and Telecommuncations Systems (ANTS), 2015, s. 1–3, DOI: 10.1109/ants.2015.7413659 [dostęp 2017-08-29].
- ↑ a b Elaine Burke, 1 in 10 young people losing out on jobs because of pics and comments on social media - Careers | siliconrepublic.com - Ireland's Technology News Service, „Silicon Republic”, 30 maja 2013 [dostęp 2017-08-29] (ang.).
- ↑ Wayback Machine [online], 25 marca 2009 [dostęp 2017-08-30] [zarchiwizowane z adresu 2009-03-25].
- ↑ Dannah Boyd, Why Youth (Heart) Social Network Sites, MIT Press, 2007, DOI: 10.1162/dmal.9780262524834.119 (ang.).
- ↑ Dan Woodman, Youth and Generation, Johanna Wyn, SAGE, 2015, s. 12, ISBN 978-1-4462-5904-7 (ang.).
- ↑ Michael Barthel i inni, The Evolving Role of News on Twitter and Facebook [online], Pew Research Center's Journalism Project, 14 lipca 2015 [dostęp 2017-08-30].
- ↑ FACEBOOK PREFERRED BY YOUNGSTERS. OLDER LOT STILL PREFER “WORD OF MOUTH” AS THE MOST TRUSTED SOURCE OF MEDIUM | eBrandz Blogs [online], blogs.ebrandz.com [dostęp 2017-08-30] (ang.).
- ↑ Rachel Emma Silverman, A New Generation Reinvents Philanthropy, „Wall Street Journal”, 21 sierpnia 2007, ISSN 0099-9660 [dostęp 2017-08-30] (ang.).
- ↑ Half of employees banned from Facebook at work, „Telegraph.co.uk” [dostęp 2017-08-30] (ang.).
- ↑ 50% of British employers have banned Facebook from the office. What do you think? [online], news.searchofficespace.com [dostęp 2017-08-30] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-15].
- ↑ Sabine Matook, Jeff Cummings, Hillol Bala, Are You Feeling Lonely? The Impact of Relationship Characteristics and Online Social Network Features on Loneliness, „Journal of Management Information Systems”, 31 (4), 2015, s. 278–310, DOI: 10.1080/07421222.2014.1001282, ISSN 0742-1222 [dostęp 2017-08-30].
- ↑ Instagram i Snapchat przyczyną depresji młodych ludzi - Media i internet - rp.pl [online] [dostęp 2017-08-30].
- ↑ Media społecznościowe i depresja | Park Psychologii [online], parkpsychologii.pl [dostęp 2017-08-30] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-30] (pol.).
- ↑ Martyna Kotyśko i inni, Nadmierne korzystanie z sieci społecznościowych, „Alcoholism and Drug Addiction”, 27 (2), s. 177–194, DOI: 10.1016/s0867-4361(14)70012-4 [dostęp 2017-08-30].
- ↑ Zagrożenia związane z portalami społecznościowymi - SecureList.pl, „SecureList.pl” [dostęp 2017-08-28].
- ↑ A. Gupta, R. Kaushal, Improving spam detection in Online Social Networks, 2015 International Conference on Cognitive Computing and Information Processing(CCIP), 2015, s. 1–6, DOI: 10.1109/ccip.2015.7100738 [dostęp 2017-08-28].
- ↑ H. Agrawal, R. Kaushal, Analysis of Text Mining Techniques over Public Pages of Facebook, 2016 IEEE 6th International Conference on Advanced Computing (IACC), 2016, s. 9–14, DOI: 10.1109/IACC.2016.12 [dostęp 2017-08-28].
- ↑ Credibility Assessment of Public Pages over Facebook, [w:] Himanshi Agrawal, Rishabh Kaushal, Security in Computing and Communications, Springer, Singapore, 21 września 2016, s. 188–198, DOI: 10.1007/978-981-10-2738-3_16 (ang.).
- ↑ P. Sinha i inni, Ecosystem of spamming on Twitter: Analysis of spam reporters and spam reportees, 2016 International Conference on Advances in Computing, Communications and Informatics (ICACCI), 2016, s. 1705–1710, DOI: 10.1109/ICACCI.2016.7732293 [dostęp 2017-08-28].
- ↑ Facebook w mackach CIA, czyli kto tak naprawdę rządzi Internetem? - CHIP, „CHIP”, 28 czerwca 2013 [dostęp 2017-08-28] (pol.).
- ↑ Ochrona danych osobowych w serwisach społecznościowych [online] [dostęp 2017-08-28] (ang.).
- ↑ Ochrona danych osobowych na portalach społecznościowych, „Komputer Świat” [dostęp 2017-08-28] (pol.).
- ↑ Megan A. Moreno, Norman C. Fost, Dimitri A. Christakis, Research Ethics in the MySpace Era, „Pediatrics”, 121 (1), 2008, s. 157–161, DOI: 10.1542/peds.2007-3015, ISSN 0031-4005, PMID: 18166570 [dostęp 2017-08-28] (ang.).
- ↑ Untangling the social web, „The Economist”, 2 września 2010, ISSN 0013-0613 [dostęp 2017-08-28].
- ↑ Bolesław Breczko, Jak dużo wie o tobie Facebook? Wyniki mogą zdziwić, „tech.wp.pl”, 19 sierpnia 2017 [dostęp 2017-08-28] (pol.).
- ↑ Sarah Elkins On 11/8/07 at 7:00 PM, Facebook’s New Ad Strategy [online], Newsweek, 8 listopada 2007 [dostęp 2017-08-28] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-28].
- ↑ Facebook Beacon - prywatność pod znakiem zapytania, „PCWorld” [dostęp 2017-08-28].
- ↑ Więcej kontrowersji wokół Facebook Beacon, „PCWorld” [dostęp 2017-08-28].
- ↑ Why doesn’t Facebook notify you when someone unfriends you? - Quora [online], www.quora.com [dostęp 2017-08-29] (ang.).
- ↑ I want to unfriend someone on Facebook but I don't want to hurt their feelings, „The Guardian”, 25 listopada 2016, ISSN 0261-3077 [dostęp 2017-08-29] (ang.).
- ↑ Zasady dotyczące danych [online], www.facebook.com [dostęp 2017-08-28] (pol.).
- ↑ d, Why Youth (Heart) Social Network Sites: The Role of Networked Publics in Teenage Social Life [online], 2008 (ang.).
- ↑ Woman fired over racist anti-Obama Facebook post, „NY Daily News” [dostęp 2017-08-29] (ang.).
- ↑ a b Carrie-Ann Skinner, Unauthorised access of social networking profiles surge, „Tech Advisor” [dostęp 2017-08-29] (ang.).
- ↑ Over 60m UK 'smugging' incidents in the past year | Mobile Industry | Mobile Entertainment [online], 20 października 2011 [dostęp 2017-08-29] [zarchiwizowane z adresu 2011-10-20].
- ↑ Tricia Phillips, ID fraud continues to rise as 80,000 hit by crooks this year, „mirror”, 18 października 2011 [dostęp 2017-08-29].
- ↑ Are you at risk from online Identity fraud?, „MoneyMagpie”, 17 października 2011 [dostęp 2017-08-29] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-06] (ang.).
- ↑ Kommersant: Разведка займется социальными сетями.
- ↑ Новости NEWSru.com Российская разведка решила потратить 30 млн на отработку вброса нужной информации в соцсети.
- ↑ „Dysput”, „Monitor” i „Sztorm”. Rosyjski wywiad chce manipulować siecią.
- ↑ Belsat: Rosja otwiera nowy front wojny informacyjnej. belsat.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-24)]..
- ↑ Rosja otwiera nowy front wojny informacyjnej. Buduje system manipulowania za pośrednictwem sieci społecznościowych | wPolityce.pl.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Michael Hartl, Aurelius Prochazka RailsSpace. Tworzenie społecznościowych serwisów internetowych w Ruby on Rails, Helion, 2008
- Paweł Frankowski, Arvind Juneja Serwisy społecznościowe. Budowa, administracja i moderacja, Helion, 2009
- Joshua Porter Serwisy społecznościowe. Projektowanie, Helion, 2009
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Shannon Vallor, Social Networking and Ethics, [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy, CSLI, Stanford University, 21 sierpnia 2015, ISSN 1095-5054 [dostęp 2018-01-17] (ang.). (Portale społecznościowe a etyka)