Stanisław Ostrowski
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie | |
Okres |
od 9 kwietnia 1972 |
Poprzednik | |
Następca | |
Prezydent Lwowa | |
Okres |
od maja 1936 |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
|
Stanisław Ostrowski[a] (ur. 29 października 1892 we Lwowie, zm. 22 listopada 1982 w Londynie) – polski lekarz dermatolog z tytułem doktora, żołnierz Legionów i Wojska Polskiego, poseł na Sejm RP III, IV i V kadencji (1930–1939), ostatni polski prezydent Lwowa w II Rzeczypospolitej (1936–1939), w latach 1972–1979 trzeci prezydent RP na uchodźstwie.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Młodość
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 29 października 1892 we Lwowie[3][4]. Był synem Michała (powstaniec styczniowy, Sybirak) i Marii z domu Scholtz[5]. W 1909 zdał egzamin dojrzałości w C. K. IV Gimnazjum we Lwowie[6][7]. Według innej wersji zdał maturę w C. K. Gimnazjum we Lwowie w 1912[5].
W 1912 podjął studia lekarskie na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Lwowskiego[3]. Kształcił się również na Uniwersytecie Wiedeńskim. Podczas edukacji działał w strukturach Organizacji Młodzieży Narodowej od 1908, Związku Strzeleckiego od 1912[5], Związki Walki Czynnej, funkcjonując pod pseudonimem „Korczak”[4]. W ramach ZS został absolwentem szkoły podoficerskiej i niższej szkoły oficerskiej[5].
Walka o niepodległość
[edytuj | edytuj kod]Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich na 3 sierpnia 1914[5]. Służył w szeregach I Brygady na froncie, a potem został przydzielony do służby pomocniczej w formacji zapasowych[5]. Departamencie Wojskowym Naczelnego Komitetu Narodowego, ale służbę przerwała choroba i pobyt w szpitalu. Po wyleczeniu został przeniesiony do Kancelarii Lekarskiej w stacji Zbornej Legionów w Wiedniu, Przemyślu i Lwowie, gdzie pełnił obowiązki lekarza. Po kryzysie przysięgowym z 1917 działał w Polskim Korpusie Posiłkowym. Po bitwie pod Rarańczą był internowany przez Austriaków w 41 pułku piechoty, a 13 kwietnia 1918 uznany za niezdolnego do służby wojskowej[5]. Po tym podjął przerwane studia lekarskie[5].
U kresu wojny 31 października 1918 jako student (rygorozant) medycyny stawił się na rozkaz kpt. Zdzisława Trześniowskiego[8] i w listopadzie 1918 brał udział w obronie Lwowa w stopniu chorążego działał w Szkole Sienkiewicza i w II odcinku[9], udzielał pomocy rannym[10] w szpitalu na Politechnice. W dalszym etapie wojny polsko-ukraińskiej walczył w szeregach 38 pułku piechoty. 21 sierpnia 1919 został mianowany porucznikiem lekarzem z dniem 19 lipca 1919[11]. Był przydzielony do szpitala polowego w Stryju[5]. Podczas wojny z bolszewikami w 1920 był naczelnym lekarzem w grodzińskiego pułku strzelców (od 24 stycznia do 15 czerwca 1920)[12] oraz 240 pułku piechoty (od 7 lipca)[13]. 5 września został przeniesiony do Szpitala Wojskowego w Brzeżanach na stanowisko ordynatora[14]. 15 września został przeniesiony do Batalionu Zapasowego 39 pułku piechoty w Jarosławiu na stanowisko naczelnego lekarza[15]. W 1920 przydzielony do oddziałów Małopolskiej Armii Ochotniczej jako naczelny lekarz pułku[5]. 24 września 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w Korpusie Lekarskim, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich[16]. Od kwietnia do grudnia 1921 pełnił służbę w Kadrze Kompanii Zapasowej Sanitarnej Nr VI we Lwowie na stanowisku instruktora i lekarza oddziału[14]. 15 grudnia 1921 został przydzielony do 49 pułku piechoty na stanowisko naczelnego lekarza[17]. W międzyczasie (luty 1921) ukończył trzytygodniowy „kurs o walce i obronie gazowej” w Wojskowej Szkole Gazowej w Warszawie[18]. Z dniem 1 maja 1922 został przeniesiony do rezerwy[19][5].
W 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 811. lokatą w korpusie oficerów rezerwowych sanitarnych, grupa lekarzy, przeniesiony do rezerwy z przydziałem w rezerwie do 1 batalionu sanitarnego[1][20]. 10 listopada 1930 został przeniesiony z rezerwy do pospolitego ruszenia[21]. W 1934 jako oficer pospolitego ruszenia pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto z przydziałem mobilizacyjnym do Kadry Zapasowej 1 Szpitala Okręgowego w Warszawie[22].
Dwudziestolecie międzywojenne
[edytuj | edytuj kod]W czerwcu 1919 uzyskał stopień naukowy doktora medycyny[3]. Po odejściu z armii od maja 1922 do kwietnia 1925 był starszym asystentem kliniki dermatologicznej na Uniwersytecie Warszawskim pod kierunkiem prof. Franciszka Krzyształowicza[3][5]. Od maja 1925 do 30 listopada 1927 pracował jako starszy asystent kliniki dermatologicznej na macierzystym Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie[3][4][5]. Od 1928 pełnił funkcję prymariusza oddziału męskiego chorób skórnych i wenerycznych Państwowego Szpitala Powszechnego we Lwowie[5]. W 1930 uzyskał habilitację z dermatologii na UJK[5]. W 1931 został docentem dermatologii UJK[3][4]. Brał udział w zjazdach dermatologów zarówno w Polsce i za granicą, był także autorem prac z dziedziny dermatologii oraz innych[3]. Jako przedstawiciel Lwowskiej Izby Lekarskiej został wybrany do składu Naczelnej Izby Lekarskiej V kadencji 1935–1939[23].
Od 1930 był trzy razy wybierany we Lwowie z listy BBWR na posła do Sejmu RP: III kadencji (1930–1935), IV kadencji (1935–1938), V kadencji (1938–1939)[5]. W parlamencie zajmował się sprawami zdrowotnymi, bronił też praw mniejszości narodowych. Po wyborach samorządowych z czerwca 1934 zasiadł w Radzie Miasta Lwowa i od tego roku był wiceprezydentem Lwowa[3][4]. Po upływie okresu urzędowania komisarycznego prezydenta, Wacława Drojanowskiego, został wybrany prezydentem i od maja 1936 sprawował urząd prezydenta rodzinnego miasta[24], został zaprzysiężony 24 czerwca 1936[25][26][3][4]. Mimo że należał do obozu sanacyjnego, jako prezydent Lwowa przeforsował przemianowanie części ul. Zielonej na ul. gen. Tadeusza Rozwadowskiego[27]. Reskryptem z 21 września 1935 jako przedstawiciel miasta Lwowa został wybrany na członka Lwowskiej Rady Wojewódzkiej[28][29].
Od 1932 był prezesem Związku Obrońców Lwowa[5][30][31][32]. Pełnił funkcję przewodniczącego powołanego w 1932 Komitetu Opieki nad Uczestnikami Powstania z r. 1863/4, roztaczającym opiekę nad weteranami z terenu województwa lwowskiego[33][34]. Był wiceprezesem Towarzystwa Badania Historii Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich i w 1937 kierował działalnością tegoż[35]. 21 marca 1937 został wybrany prezesem zarządu Polskich Towarzystw Śpiewaczych i Muzycznych[36]. W 1937 był członkiem zarządu lwowskiego Obozu Zjednoczenia Narodowego[37]. Po reorganizacji struktur w lutym 1938 wyznaczony wiceprzewodniczącym okręgu lwowskiego OZN[38]. W 1937 został wybrany prezesem Związku Miast Małopolskich[39] i pełnił tę funkcję nadal w 1939[40].
II wojna światowa
[edytuj | edytuj kod]Po wybuchu II wojny światowej w okresie kampanii wrześniowej 1939 pozostał we Lwowie, a 13 września w przemówieniu radiowym skierował do ludności słowa: Zostaję z wami na dolę i niedolę[4]. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 i kapitulacji Lwowa przed Armią Czerwoną, został aresztowany w gabinecie prezydenta 22[3] lub 23 września 1939[41], tj. wbrew warunkom wcześniejszego aktu kapitulacji[4].
Był więziony przez NKWD przez cztery miesiące we Lwowie, następnie w Moskwie: przez czternaście miesięcy na Łubiance i przez cztery miesiące w Butyrkach[3] (w tym okresie w 1940 wszyscy trzej wiceprezydenci Lwowa i zastępcy S. Ostrowskiego sprzed 1939, Wiktor Chajes, Franciszek Irzyk i Jan Weryński, zostali ofiarami zbrodni katyńskiej dokonywanej na terenach ukraińskich[42]). Łącznie w moskiewskich więzieniach był osadzony przez 19 miesięcy, w tym czasie był przez około 80 razy przesłuchiwany[4]. W maju 1941 Stanisław Ostrowski jako społecznie niebezpieczny element został skazany na karę ośmiu lat w obozie pracy przymusowej[4]. Był przetrzymywany w łagrach we wschodniej Syberii[4]: w obozie w Krasnojarsku (pracując jako drwal), następnie na obszarze Buriackiej ASRR w łagrze Czyta (tam był lekarzem)[3]. Po zawarciu układu Sikorski-Majski z 30 lipca 1941 na mocy amnestii odzyskał wolność w listopadzie tego roku[4]. Początkowo przebywał w ambasadzie w Kujbyszewie, po czym 19 grudnia 1941 zgłosił się do formowanej w Buzułuku armii polskiej w ZSRR, w której podjął pracę w służbie zdrowia[4]. Z Wojskiem Polskim ewakuował się z ZSRR, odbywając szlak przez Bliski Wschód[4]. Został oficerem Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Z 2 Korpusem gen. Władysława Andersa przeszedł do Włoch, gdzie podczas kampanii włoskiej pracował w szpitalach wojskowych.
Okres powojenny
[edytuj | edytuj kod]Po zakończeniu wojny pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii od 1946. Początkowo służył w Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia. Następnie pracował do 1955 jako lekarz i ordynator oddziału dermatologicznego 3 Szpitala w Penley[3]. Był członkiem Ligi Niepodległości Polski[43]. Przystąpił do Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie oraz Związku Lekarzy Polskich[3]. 17 grudnia 1960 został wybrany przez aklamację dożywotnim prezesem honorowym Koła Lwowian w Londynie[44]. Na emeryturę przeszedł w 1962. Był współpracownikiem tzw. Rady Trzech. Powstała ona w 1954 na skutek opozycji wobec Augusta Zaleskiego, który nie chciał ustąpić z funkcji prezydenta po zakończeniu konstytucyjnej siedmioletniej kadencji.
Zgodnie z Ustawą Konstytucyjną z 23 kwietnia 1935 zarządzeniem Prezydenta RP Augusta Zaleskiego został wyznaczony „na następcę Prezydenta Rzeczypospolitej na wypadek opróżnienia się urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej przed zawarciem pokoju”[45]. W dniu 9 kwietnia 1972, dwa dni po śmierci prezydenta Augusta Zaleskiego, na podstawie art. 24 ust. 1 i 2 konstytucji z 1935 objął urząd Prezydenta RP na uchodźstwie[46]. Z chwilą objęcia przez niego urzędu, Rada Trzech samorozwiązała się, uznając legalność jego nominacji. Zgodnie ze swoją wcześniejszą zapowiedzią, 8 kwietnia 1979, po upływie siedmioletniej kadencji, przekazał urząd Prezydenta RP następcy, Edwardowi Raczyńskiemu[47][48].
W 1973 otrzymał doktorat honoris causa Wydziału Prawa i Nauk Politycznych Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie[49].
W dniu 21 listopada 1982 w Londynie uczestniczył w uroczystym wieczorze, upamiętniającym 64 rocznicę zwycięskiej obrony Lwowa[4]. Po jego zakończeniu zasłabł w samochodzie, po czym został odwieziony do londyńskiego szpitala, gdzie zmarł następnego dnia, 22 listopada 1982, dokładnie w rocznicę oswobodzenia Lwowa przez Polaków[32][4]. Uroczystości żałobne odbyły się 3 grudnia 1982 w kościele św. Andrzeja Boboli w Londynie, gdzie odprawiono mszę świętą[32]. Został pochowany 4 grudnia 1982 na Cmentarzu Lotników i Spadochroniarzy Polskich w Newark[32].
12 listopada 2022 do Polski zostały sprowadzone szczątki Stanisława Ostrowskiego oraz dwóch innych prezydentów RP na uchodźstwie: Władysława Raczkiewicza oraz Augusta Zaleskiego[50]. Tego samego dnia w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie odbyły się uroczystości pogrzebowe oraz pochówek w nowo powstałym Mauzoleum Prezydentów RP na Uchodźstwie[51][52].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Jego żoną była Kamila Ostrowska (zm. 1962), przedwojenna działaczka społeczna na rzecz dzieci we Lwowie[53][54].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Tablice upamiętniające prezydenta Stanisława Ostrowskiego ustanowiono w kościele św. Andrzeja Boboli w Londynie (1984)[55], w kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie (ok. 1987)[56]. W 2008 r. Poczta Polska wyemitowała w nakładzie 600 tys. sztuk należący do serii „Prezydenci Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie” znaczek pocztowy o nominale 1,45 zł upamiętniający Stanisława Ostrowskiego[57]. W grudniu 2015 portret Stanisława Ostrowskiego wraz z portretami pozostałych Prezydentów RP na uchodźstwie zawieszono na honorowym miejscu w holu ambasady RP w Londynie[58].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order Orła Białego (9 kwietnia 1972)[59]
- Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski (9 kwietnia 1972)
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 8127[60][61]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1968)[62]
- Krzyż Niepodległości (4 listopada 1933)[63]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[3]
- Krzyż Walecznych nr 28366 (9 kwietnia 1921)[64][32]
- Krzyż Zasługi z Mieczami
- Złoty Krzyż Zasługi (11 czerwca 1937)[65][66]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[61]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[5]
- Krzyż Obrony Lwowa nr 1178[67][32]
- Odznaka Honorowa „Orlęta”
- Odznaka I Załogi Szkoły Sienkiewicza
- Krzyż Króla Rumunii (Rumunia)
- Krzyż Komandorski Orderu Orła Białego (Jugosławia)[32]
- Krzyż Wojenny 1941–1944 (1967, Jugosławia)[68]
- Złota odznaka honorowa Koła Lwowian w Londynie (1970, pierwsze odznaczenie w kolejności)[69]
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ W latach 20. XX wieku, w ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Stanisław V Ostrowski”, w celu odróżnienia od innych oficerów noszących to samo imię i nazwisko[1]. Jednym z tych oficerów był „Stanisław III Ostrowski” ur. 12 stycznia 1890 we Lwowie, w rodzinie Franciszka i Anny, kapitan lekarz rezerwy Wojska Polskiego. Główna karta ewidencyjna tego oficera znalazła się w aktach personalnych Stanisława V Ostrowskiego[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1130, 1226.
- ↑ Akta personalne ↓, s. 38–40, 60, 63.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Prezydent R.P. dr Stanisław Ostrowski. „Biuletyn”. Nr 22, s. 1-2, Czerwiec 1972. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Adam Treszka. Prezydent S. Ostrowski – orędownik polskiego Lwowa. „Biuletyn”. Nr 44, s. 2, Grudzień 1982. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Stanisław Ostrowski. „Wschód”. Nr 102, s. 4-5, 30 października 1938.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1909. Lwów: 1909, s. 92.
- ↑ Władysław Kucharski: Przegląd historyczny 50-lecia Gimnazjum IV im. Jana Długosza we Lwowie. Ósmacy i abiturienci. W: Władysław Kucharski (red.): Księga pamiątkowa 50-lecia Gimnazjum im. Jana Długosza we Lwowie. Lwów: 1928, s. 105.
- ↑ Jan Gella: Ruski miesiąc 1/XI – 22/XI 1918. Ilustrowany opis walk listopadowych we Lwowie z 2 mapami. Lwów: Komitet Obywateli Miasta Lwowa, ok. 1919, s. 21.
- ↑ Adam Świeżawski: II odcinek w obronie Lwowa. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 520, 534, 537. ISBN 83-85218-56-4.
- ↑ Jan Gella: Ruski miesiąc 1/XI – 22/XI 1918. Ilustrowany opis walk listopadowych we Lwowie z 2 mapami. Lwów: Komitet Obywateli Miasta Lwowa, ok. 1919, s. 21, 72, 181, 184, 193.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 88 z 12 września 1919, poz. 3132.
- ↑ Akta personalne ↓, s. 55.
- ↑ Akta personalne ↓, s. 34.
- ↑ a b Akta personalne ↓, s. 34, 37.
- ↑ Akta personalne ↓, s. 34, 56.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 38 z 6 października 1920, s. 960.
- ↑ Akta personalne ↓, s. 37, 56.
- ↑ Akta personalne ↓, s. 9.
- ↑ Akta personalne ↓, s. 56.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1022, 1105.
- ↑ Akta personalne ↓, s. 6, 7, 8.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 304, 738.
- ↑ Z Naczelnej Izby Lekarskiej (kadencja V. 1935-1939). „Lekarz Polski”. Nr 7-8, s. 181, 1935.
- ↑ Wybór prezydent dr. Ostrowskiego zatwierdzony przez ministra spraw wewnętrznych. „Gazeta Lwowska”. Nr 137, s. 2, 18 czerwca 1936.
- ↑ Kronika miejska. „Gazeta Lwowska”. Nr 143, s. 2, 25 czerwca 1936.
- ↑ Zaprzysiężenie prezydenta dr. Ostrowskiego. „Gazeta Lwowska”. Nr 144, s. 2, 26 czerwca 1936.
- ↑ Gazeta Lwowska. 22 XI 1938, nr 265; “Generał Rozwadowski” (Kraków 1929) – okoliczności wydania książki i jej recepcja w kraju, (w:) Kraków – Lwów. Książki, czasopisma, biblioteki XIX i XX wieku, t. V, pod red. Jerzego Jarowieckiego, Kraków 2001, s. 183
- ↑ 142. Zarządzenie. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 23, s. 188, 30 listopada 1935.
- ↑ Komunikat prasowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 25, s. 214, 31 grudnia 1935.
- ↑ Kronika miejska. Wyboru w Związku Obrońców Lwowa. „Gazeta Lwowska”. Nr 34, s. 2, 12 lutego 1936.
- ↑ Komisja likwidacyjna odznaki pamiątkowej „Orlęta”. „Gazeta Lwowska”. Nr 80, s. 2, 5 kwietnia 1936.
- ↑ a b c d e f g Stanisław Ostrowski. Nekrologi. Pogrzeb. „Biuletyn”. Nr 44, s. 1-2, 99, Grudzień 1982. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Opieka nad weteranami z r. 1863-4 w lwowskim Województwie lwowskiem. „Gazeta Lwowska”. Nr 34, s. 2, 12 lutego 1935.
- ↑ Opieka nad weteranami z r. 1863-4 w lwowskim województwie. „Gazeta Lwowska”. Nr 16, s. 2, 22 stycznia 1936.
- ↑ Kronika działalności Towarzystwa. „Rocznik Towarzystwa Badania Historii Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich”. Nr II, s. 151, 1937.
- ↑ Zjazd Delegatów Polsk. Towarzystw Śpiewaczych i Muzycznych. „Gazeta Lwowska”. Nr 68, s. 2, 25 marca 1937.
- ↑ Zarząd lwowski Obozu Zjednoczenia Narodowego. „Gazeta Lwowska”. Nr 80, s. 2, 10 kwietnia 1937.
- ↑ Nominacje w trzech okręgach Obozu Zjednoczenia Narodowego. „Wschód”. Nr 76, s. 2, 28 lutego 1938.
- ↑ Nowe władze Związku miast małopolskich. „Wschód”. Nr 59, s. 11, 10 września 1937.
- ↑ Rocznik Polityczny i Gospodarczy 1939, Warszawa 1939, s. 305.
- ↑ Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918-1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 78. ISBN 978-83-7188-964-6.
- ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 12, 33, 104. [dostęp 2016-04-07].
- ↑ Jan Józef Kasprzyk, Liga Niepodległości Polski, w: Encyklopedia Białych Plam, t. XI, Radom 2003, s. 142.
- ↑ Powstanie Koła Lwowian. „Biuletyn”. Nr 1, s. 3, Czerwiec 1961. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 lutego 1971 r. o wyznaczeniu następcy Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 2, s. 9, 25 lutego 1971.
- ↑ Protokół zaprzysiężenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 2, s. 3, 15 czerwca 1972.
- ↑ Protokół zaprzysiężenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 4, s. 13, 26 czerwca 1979.
- ↑ O Lwowianach, Lwowie i Małopolsce Wschodniej. Koniec kadencji prof. Ostrowskiego na stanowisku Prezydenta RP. „Biuletyn”. Nr 36, s. 55, Czerwiec 1979. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Wieści z ziem południowo-wschodniej Polski. Prezydent Ostrowski doktorem h.c.. „Biuletyn”. Nr 25, s. 48, Grudzień 1973. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Warszawa. Szczątki prezydentów RP na uchodźstwie wróciły do Polski [online], polsatnews.pl, 12 listopada 2022 [dostęp 2023-04-15] .
- ↑ Szczątki trzech prezydentów RP na uchodźstwie zostaną sprowadzone z Anglii do Polski [online], histmag.org [dostęp 2023-04-13] .
- ↑ Szczątki prezydentów RP na uchodźstwie: Raczkiewicza, Zaleskiego i Ostrowskiego sprowadzone do Polski [online], web.archive.org, 12 listopada 2022 [dostęp 2023-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2022-11-12] .
- ↑ Komunikaty. Wigilia w Miej. Zakładach Opieki nad Dziećmi. „Gazeta Lwowska”. Nr 294, s. 2, 29 grudnia 1938.
- ↑ Danuta B. Łomaczewska: Stanisław Ostrowski. Ostatni Prezydent królewskiego stołecznego miasta Lwowa. [dostęp 2015-03-25].
- ↑ Stanisław Ostrowski. „Biuletyn”. Nr 48, s. 39, Grudzień 1984. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Tablica w Kościele św. Stanisława Kostki na Żoliborzu. „Biuletyn”. Nr 53, s. 86, Czerwiec 1987. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ 2008.09.24. Prezydenci Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie. kzp.pl. [dostęp 2024-05-23]. (pol.).
- ↑ Uczciliśmy pamięć Prezydentów RP na Uchodźstwie [online], www.msz.gov.pl [dostęp 2016-10-04] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-05] .
- ↑ Krzysztof Filipow: Order Orła Białego. Wyd. Białystok. 1995, s. 55.
- ↑ Ostatni Prezydent królewskiego stołecznego miasta Lwowa. lwow.home.pl. [dostęp 2016-11-20].
- ↑ a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 543.
- ↑ Semper Fidelis. Obchód 50-tej rocznicy Obrony Lwowa. „Biuletyn”. Nr 15-16, s. 29, Czerwiec 1969. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 255, poz. 273 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Akta personalne ↓, s. 32.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 132, poz. 212 „za zasługi w służbie samorządowej i na polu pracy społecznej”.
- ↑ Wojewoda Alfred Bilyk na lwowskim Ratuszu. Odznaczenie prezydenta miasta dr Ostrowskiego i wiceprezydenta Irzyka. „Wschód”. Nr 74, s. 1, 10 lutego 1938.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 13.
- ↑ Lwowianie odznaczeni jugosłowiańskim krzyżem. „Biuletyn”. Nr 1 (12), s. 71, Czerwiec 1967. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Odznaka honorowa Koła Lwowian. „Biuletyn”. Nr 19-20, s. 111, 114, Lipiec 1971. Koło Lwowian w Londynie.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ostrowski Stanisław. [w:] Kolekcja Akt Personalnych, sygn. 262 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-22].
- Ostrowski Stanisław. [w:] Kolekcja akt odznaczeniowych Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-22].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
- Zarządzenie prezydenta RP o wyznaczeniu następcy prezydenta RP z 24 lutego 1971
- Dariusz Matelski, Losy insygniów władzy Drugiej Rzeczypospolitej (11 grudnia 1922 – 22 grudnia 1990), [w:] Wojskowość – bezpieczeństwo wychowanie. Księga jubileuszowa profesora Lecha Wyszczelskiego w 70. rocznicę urodzin, t. II, Red. Małgorzata Wiśniewska, Siedlce 2012, s. 59–78, il.
- Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918-1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 98–99. ISBN 978-83-7188-964-6.
- Danuta B. Łomaczewska: Stanisław Ostrowski. Ostatni Prezydent królewskiego stołecznego miasta Lwowa. [dostęp 2015-03-25].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Żołnierze Niepodległości : Ostrowski Stanisław Kazimierz, ps. „Korczak”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-11-22].
- Dnie pohańbienia – fragmenty pamiętników Stanisława Ostrowskiego
- Ostatni Prezydent królewskiego stołecznego miasta Lwowa
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie
- Absolwenci Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Lwowskiego
- Członkowie Kapituły Orderu Orła Białego (władze RP na uchodźstwie)
- Członkowie izb lekarskich II Rzeczypospolitej (województwo lwowskie)
- Członkowie Ligi Niepodległości Polski
- Członkowie Lwowskiej Rady Wojewódzkiej
- Członkowie Naczelnego Komitetu Narodowego
- Członkowie Naczelnej Izby Lekarskiej (II Rzeczpospolita)
- Członkowie Organizacji Młodzieży Narodowej
- Członkowie Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie
- Członkowie Związku Miast Małopolskich
- Członkowie Związku Strzeleckiego (1910–1914)
- Członkowie Związku Walki Czynnej
- Dawniej pochowani na cmentarzu w Newark
- Doktorzy honoris causa Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie
- Kapitanowie lekarze II Rzeczypospolitej
- Kapitanowie lekarze Polskich Sił Zbrojnych
- Londyńska Polonia
- Ludzie urodzeni w Londynie
- Obrońcy Lwowa (1939)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Obrony Lwowa
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Zasługi z Mieczami
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Orderem Orła Białego (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni odznaką pamiątkową „Orlęta”
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Ofiary represji ZSRR wobec Polaków i obywateli polskich
- Oficerowie Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR 1941–1942
- Oficerowie 1 Batalionu Sanitarnego
- Oficerowie 6 Batalionu Sanitarnego
- Oficerowie 81 Pułku Strzelców Grodzieńskich
- Pochowani w Panteonie Wielkich Polaków w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie
- Polacy i obywatele polscy – więźniowie Butyrek
- Polacy i obywatele polscy – więźniowie Łubianki
- Polacy i obywatele polscy – więźniowie radzieckich łagrów 1939–1941
- Polacy odznaczeni jugosłowiańskimi orderami i odznaczeniami
- Polacy odznaczeni Orderem Orła Białego (Serbia)
- Polacy – uczestnicy kampanii włoskiej 1943–1945
- Politycy Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem
- Politycy emigracyjni
- Polscy dermatolodzy
- Politycy Obozu Zjednoczenia Narodowego
- Posłowie na Sejm III kadencji (1930–1935)
- Posłowie na Sejm IV kadencji (1935–1938)
- Posłowie na Sejm V kadencji (1938–1939)
- Prezydenci Lwowa (II Rzeczpospolita)
- Prezydenci Polski
- Uczestnicy bitwy o Lwów 1918–1919 (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej (strona polska)
- Urodzeni w 1892
- Urzędnicy Departamentu Wojskowego NKN
- Więźniowie więzień i obozów NKWD w Polsce
- Wiceprezydenci Lwowa (II Rzeczpospolita)
- Wykładowcy Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie
- Zmarli w 1982
- Żołnierze I Brygady Legionów Polskich
- Żołnierze Armii Ochotniczej (II Rzeczpospolita)
- Żołnierze Polskiego Korpusu Posiłkowego
- Żołnierze Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia
- Żołnierze Wojska Polskiego na emigracji w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej