Wiolaksantyna
| |||||||||||||
| |||||||||||||
| Ogólne informacje | |||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
C40H56O4 | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa |
600,85 g/mol | ||||||||||||
| Wygląd |
czerwone kryształy w kształcie słupków[1] | ||||||||||||
| Identyfikacja | |||||||||||||
| Numer CAS | |||||||||||||
| PubChem | |||||||||||||
| DrugBank | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||
Wiolaksantyna, E161e – organiczny związek chemiczny z grupy ksantofili (podgrupa karotenoidów). Naturalny, pomarańczowy barwnik spożywczy, występujący w kwiatach fiołków (Viola)[2].
Ksantofile są częścią aparaty fotosyntetycznego roślin wyższych, mogą być zarówno barwnikami pomocniczymi absorbującymi energię świetlną, jak i elementami strukturalnymi kompleksów zbierających światło[3]. Energia wzbudzenia może być przenoszona z wiolaksantyny z wydajnością około 54%[4]. Także u glonów stwierdzono przyczynianie się wiolaksantyny do absorpcji świata[5].
Wiolaksantyna bierze udział w cyklu ksantofilowym chroniącym rośliny przed nadmiarem światła. Wzajemne przekształcenie w zeaksantynę odbywa się z przy udziale deepoksydazy wiolaksantyny i epoksydazy zeaksantyny. Produktem pośrednim jest anteraksantyna[6]. Cykl ksantofilowy zapewnia ochronę przed nadmiarem światła roślinom oraz glonom[7]. Przekształcenie wiolaksantyny w zeaksantynę wiąże się ze mianami konformacyjni w kompleksach LHC co umożliwia wygaszenie fluorescencji przez rozpraszanie ciepła[8][9]. Wiolaksantyna jest też substratem dla szlaku biosyntezy kwasu abscysynowego[10].
Wiolaksantyna jest także stosowana (choć już rzadko) do barwienia żywności. Dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 5 mg/kg ciała[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 3-548, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).
- ↑ a b Food-Info.net: E161d: Wioloksantyna. [dostęp 2011-01-09]. (pol.).
- ↑ L. Dall’Osto, A. Fiore, S. Cazzaniga, G. Giuliano i inni. Different roles of alpha- and beta-branch xanthophylls in photosystem assembly and photoprotection. „J Biol Chem”. 282 (48), s. 35056–35068, Nov 2007. DOI: 10.1074/jbc.M704729200. PMID: 17913714.
- ↑ W.I. Gruszecki, W. Grudzinski, A. Banaszek-Glos, M. Matula i inni. Xanthophyll pigments in light-harvesting complex II in monomolecular layers: localisation, energy transfer and orientation. „Biochim Biophys Acta”. 1412 (2), s. 173–183, Jun 1999. PMID: 10393259.
- ↑ C. Wilhelm, I. Lenarz-Weiler. Energy transfer and pigment composition in three chlorophyll b-containing light-harvesting complexes isolated from Mantoniella squamata (Prasinophyceae), Chlorella fusca (Chlorophyceae) and Sinapis alba. „Photosynth Res”. 13 (2), s. 101–111, Jan 1987. DOI: 10.1007/BF00035234. PMID: 24435780.
- ↑ A.D. Hieber, R.C. Bugos, H.Y. Yamamoto. Plant lipocalins: violaxanthin de-epoxidase and zeaxanthin epoxidase. „Biochim Biophys Acta”. 1482 (1–2), s. 84–91, Oct 2000. PMID: 11058750.
- ↑ P. Jahns, D. Latowski, K. Strzalka. Mechanism and regulation of the violaxanthin cycle: the role of antenna proteins and membrane lipids. „Biochim Biophys Acta”. 1787 (1), s. 3–14, Jan 2009. DOI: 10.1016/j.bbabio.2008.09.013. PMID: 18976630.
- ↑ T. Morosinotto, R. Baronio, R. Bassi. Dynamics of chromophore binding to Lhc proteins in vivo and in vitro during operation of the xanthophyll cycle. „J Biol Chem”. 277 (40), s. 36913–36920, Oct 2002. DOI: 10.1074/jbc.M205339200. PMID: 12114527.
- ↑ A.J. Young, H.A. Frank. Energy transfer reactions involving carotenoids: quenching of chlorophyll fluorescence. „J Photochem Photobiol B”. 36 (1), s. 3–15, Oct 1996. DOI: 10.1016/S1011-1344(96)07397-6. PMID: 8988608.
- ↑ H. Neuman, N. Galpaz, F.X. Cunningham, D. Zamir i inni. The tomato mutation nxd1 reveals a gene necessary for neoxanthin biosynthesis and demonstrates that violaxanthin is a sufficient precursor for abscisic acid biosynthesis. „Plant J”. 78 (1), s. 80–93, Apr 2014. DOI: 10.1111/tpj.12451. PMID: 24506237.