Zoe z Rzymu
| męczennica | |
 Święta Zoe na wizerunku z XVIII wieku, szkoła portugalska | |
| Data i miejsce śmierci | |
|---|---|
| Czczona przez | |
| Wspomnienie | |
| Atrybuty |
wieniec kwiatowy, pochodnia, gorejące serce, płonący stos, palma męczeństwa, księga |
| Patronka |
niemych, głuchoniemych, dzieci mających trudności w mówieniu |
Zoe z Rzymu (zm. 5 lipca 286[1] w Rzymie[2]) – rzymska męczennica chrześcijańska z czasów panowania Dioklecjana[2], święta Kościoła katolickiego i prawosławnego[3].
Wspominają o niej jedynie apokryficzne Acta Sebastiani[4] oraz Martyrologium Rzymskie[2].
Żywot
[edytuj | edytuj kod]Według tradycji Zoe miała być szlachcianką i małżonką dworzanina Nikostrata[5]. Przez sześć lat nie mogła mówić. Miało się to zmienić po spotkaniu ze św. Sebastianem, który był oficerem w straży cesarskiej[6]. Gdy wzywał przebywających w więzieniu braci Marka i Marcelina (późniejszych męczenników) do wytrwania przy Chrystusie, Zoe będąca pod wrażeniem jego niezłomnej wiary, niemym błaganiem poprosiła go o modlitwę w swojej intencji. Cudownie odzyskawszy mowę, nawróciła się przyjmując wraz z mężem chrzest z rąk Polikarpa[7].
Gdy wybuchły prześladowania, nowo nawróceni chrześcijanie odmówili schronienia się w bezpieczniejszym miejscu i pozostali w Rzymie wraz ze św. Sebastianem, zbierając się potajemnie na nabożeństwach na cesarskim dworze. Zoe miała ponoć szczególne nabożeństwo do Piotra Apostoła. Została pojmana jako jedna z pierwszych, podczas modlitwy na grobie Piotra[2][5], w dzień jego wspomnienia – 29 czerwca. W więzieniu spędziła następne dni, poddawana ciężkim torturom, aż w końcu została umęczona – prawdopodobnie 5 lipca[2] w 286 roku[1][5]. Tradycja mówi, że powieszono ją na gałęzi za włosy nad rozpalonym ogniskiem z obornika[5], przez co udusiła się dymem[8]. Jej ciało wrzucone do Tybru zostało wydobyte i potajemnie pochowane przez chrześcijan.
-
Wyobrażenie świętej na witrażu z 1903 roku w kościele w Nangis -
Św. Zoe na rosyjskiej ikonie z 1913 roku -
Męczeństwo św. Zoe na grafice autorstwa Bertiniego
Kult
[edytuj | edytuj kod]Relikwie świętej Zoe przechowywane są w bazylice św. Praksedy w Rzymie. Jej wspomnienie w Kościele katolickim obchodzone jest 5 lipca[4], a w cerkwi prawosławnej 18 grudnia. Jest ona uważana za patronkę niemych, głuchoniemych i dzieci mających trudności w mówieniu[potrzebny przypis].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ liturgia katolicka
- ↑ prawosławna liturgia według kalendarza gregoriańskiego
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Den hellige Zoë av Roma (~286) [online], Den katolske kirke [dostęp 2022-05-08] (norw.).
- ↑ a b c d e Martyrologium Rzymskie – 5 lipca [online], msza.net [dostęp 2021-01-11].
- ↑ Martyr Sebastian at Rome, and his companions [online], The Orthodox Church in America [dostęp 2021-01-11] (ang.).
- ↑ a b Zoe [online], Deon.pl [dostęp 2021-01-11].
- ↑ a b c d Saint Zoe of Rome [online], Catholic Saints Info [dostęp 2021-01-19] (ang.).
- ↑ Święty Sebastian - mężny i wierny żołnierz Chrystusa [online], www.piotrskarga.pl [dostęp 2021-01-19] (pol.).
- ↑ Świętych Marka i Marcelina, Braci Męczenników [online], citato.pl [dostęp 2021-01-11] (pol.).
- ↑ 5 lipca - wspomnienie święte Godolewy, męczenniczki, a w Rzymie męczeństwa świętej Zoe [online], pl.m.wikisource.org [dostęp 2021-01-11] (pol.).