która polega na tem, ażeby starać się poznać cel, który sobie nakreślił autor, i wykazać jego sposób postępowania, przy napisaniu tego utworu. Ulrich Wilamowitz - Moellendorff[1] wreszcie, jakkolwiek nie wymienia imienia przypuszczalnego autora, powiada, że autorem tej pracy nie mógł być młodzieniaszek, lecz człowiek dojrzały latami i doświadczeniem, który w dziełku tem wygłasza swoje uwagi i rady, dłuższem znawstwem spraw państwa przez siebie nabyte.
Również i co do czasu powstania tego utworu bardzo są niezgodne zdania uczonych. Jedni, jak Maurycy Schmidt[2], Böckh[3] i Faltin[4], ustanawiają datę napisania tego pisemka na koniec roku 430 lub początek 429 prz. Chr. Drudzy jak Kirchhoff[5], Morel[6], Platen[7] Lange[8], sądzą, iż dziełko to napisanem zostało w roku 424 prz. Chr. lub cokolwiek wcześniej. Inni dodają tem u pisemku jeszcze późniejszą datę, ja k Müller-Strübing[9], który twierdzi, źe Rzecz o ustawie ateńskiej powstała między rokiem 438 a 414 a zatem przypuszcza, że pism o mogło powstać i po roku 424. Herzog[10] umieszcza datę powstania pisma w każdym razie przed rokiem 411. przed Chr., a Bélot[11] przypuszcza, iż praca ta jest listem Xenofonta do króla Sparty Agezylausa, napisanym w roku 378 prz. Chr.
Spierano się też wiele w obecnym wieku o formę i tendencyę tego pisemka. I tak jedni uważali go za dyalog, który do nas w całości nie doszedł, jak Pankow[12]. Drudzy znowu, jak Faltin[13],
- ↑ Aristoteles und Athen. Berlin 1893 tom I. str. 171.
- ↑ Memoire eines Oligarchen in Athen str. VII – VIII.
- ↑ Staatshaushaltung der Athener I. Band, str. 700 w przypisach.
- ↑ Quaestiones str. 61 – 62.
- ↑ Über die Abfassungszeit der Schrift vom Staate der Athener str. 24 – 25.
- ↑ Quaestiones str. 17.
- ↑ De auctore libri Xen. str. 26.
- ↑ De pristina libelli de rep. Ath. forma str. 1.
- ↑ W cytowanej rozprawie na str. 48.
- ↑ Zur Litteratur über den Staat der Athener. Tübingen 1892 str. 25.
- ↑ La République d’ Athènes str. 35 – 50.
- ↑ W rozprawie cytowanej w programie gimnazyum gnieźnieńskiego str. 1 – 12.
- ↑ W cytowanych już Quaestiones kilkakrotnie i w programie gimnazyum w Barmen z r. 1882 p. t. Über Geist und Tendenz der pseudo xenophonteischen Schrift vom Staate der Athener.
