Vai al contenuto

Gaspard Monge

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.
Gaspard Monge

Matemàtich.
Gaspard Monge a l'era nà a Beaune ai 10 ëd magg dël 1746, fieul d'un modest comersant, e a l'é mòrt a Paris ai 28 ëd luj dël 1818.

A l'ha studià da j'oratorian dël colege ëd soa sità, peui a l'é andà a mostré fìsica a Lion, ant ël colege dla Tërnità.

Arcomandà da 'n colonel, a l'é stàit admetù a la Scòla militar ëd Mézières, anté che a l'é fasse armarché e a l'é peui dventà ansegnant.

A l'é stàit mèmber dla comission esaminatris dla Scòla dla marin-a e mèmber dël comità dij pèis e mzure che dël 1790 a l'ha stabilì ël sistema métrich modern.

Monge e l'arvolussion

[modìfica | modifiché la sorgiss]

Monge a l'era mèmber ëd la Sossietà dij Giacobin e a l'é stàit ministr ëd la marin-a ant ël goern arvolussionari dël 1792 e an cost ròl a l'ha contra-sot-signà la condana a mòrt dël re. Viste le dificoltà dla flòta fransèisa, a l'ha arnonsià al ministé. Ël comità ëd salute pùblica a l'ha ciamaje dë scrive un tratà an sla fabricassion dij canon, e chiel a l'ha falo.

Dël 1794 as forma la comission dij travaj pùblich e Monge a n'ha fane part, an profitandne për fondé l'avosà Scòla politécnica, ch'a ancamin-a a marcé dal 1795.

Apress chèiche dificoltà, Monge a l'é tornà a posission polìtiche ëd prim pian con Napoleon, dont a l'era amis e ch'a l'ha nominalo cont ëd Pélusium e senator. A-j va dapress durant le campagne d'Italia e d'Egit. Dël 1799 a l'é nominà ministr.

A l'é mòrt dël 1818, bandonà, dëspujà da tuti ij sò tìtoj e taparà via d'l'École polytechnique për euvra dla Restaurassion.

Sò travaj sientìfich

[modìfica | modifiché la sorgiss]

Monge a l'ha creà la geometrìa descritiva, na neuva branca dla geometrìa.

An dzorpì che matemàtich, Monge a l'é dedicasse a lë studi dla fìsica e dla chìmica e a l'ha colaborà con Lavoisier.

A pòrto sò nòm

[modìfica | modifiché la sorgiss]

Euvre prinsipaj

[modìfica | modifiché la sorgiss]
  • Géometrie descriptive.

Monge a arsèiv ël përmess ëd publiché cost'euvra mach dël 1795: prima ij goern a l'avìo considerà sò contnù tanme un segret militar.

pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy