Naksos
Za ostala značenja, vidi Naksos (razvrstavanje).
Koordinate: 37° 5′ S.g.š., 25° 28′ I.g.d.
Naksos (Νάξος)
| |
|---|---|
| Podaci | |
| Država |  Grčka
|
| Glavno naselje | Naksos (grad) |
| Površina | 429,8 km² |
| Najviši vrh | Zas (999 m) |
| Broj stanovnika | 18.188 st. (2001) |
 | |
Naksos ili Naks (grčki gr: Νάξος) je jedno ostrva u grupaciji Kiklada u Grčkoj. Upravno ostrvo pripada okrugu Kikladi i Periferiji Južni Egej. Ostrvo je podeljeno na dve opštine: Naksos i Drimalija.
Naksos je najveće ostrvo od Kiklada , udaljeno oko 170 km jugoistočno od Atine. Najbliže značajnije ostrvo Naksosu je Paros na oko 10 km ka zapadu. 20 km južno od Naksosa nalazi se ostrvo Ios, a 25 km severno Mikonos. Ostrvo je slabo razuđeno i planinsko u većem delu. Postoji nekoliko dolina, koje su posebno pogodne za zemljoradnju.
Naksos spada u ostrva Kiklada koja, iako udaljena od kopna, imaju dovoljno vode i to zahvaljujući visokim planinama koje zaustavljaju kišonosne oblake. Ovo je posebno važno s obzirom na to da je ostrvo pod uticajem sušne sredozemne klime sa dugim, žarkim i sušnim letima i blagim i ne baš kišovitim zimama. Danas se ovo ostrvo smatra "najrodnijim" od svih Kiklada. Zahvaljujući ovome Naksos je u mnogo boljoj položaju od većine ostrva Kiklada, gde vlada stalan i izrazit nedostatak vode. Zbog toga je Biljni i Životinjski svet bujan, iako je on takođe osoben za ovu klimu.
Za Naksos, kao i za celokupne Kiklade, je neobično važno razdoblje kasne praistorije, tzv. Kikladska Civilizacija, zavisna i bliska Kritskoj. Posle ovofg razdoblja pre u arhajsko doba stare Grčke Naksos je bio najnaprednije mesto na Kikladima. U klasično doba ostrvo je bilo jedan od malih polisa u veoma važnom delu Grčke.
Posle toga Naksosom je vladao stari Rim, a zatim i Vizantija. 1204. g. posle osvajanja Carigrada od strane Krstaša Kikladi potpadaju pod vlast Mlečana, pod kojima ostaju vekovima, do 1566. g., kada novi gospodar postaje osmansko carstvo. Stanovništvo Naksosa nije bilo jače uključeno u Grčki ustanak 20ih godina 19. veka, ali je ostrvo odmah pripalo novoosnovanoj Grčkoj. Međutim, razvoj nove države nije sprečio iseljavanje mesnog stanovništva u 20. veku. Poslednjih decenija ovo je umanjeno razvojem turizma.
Glavno stanovništvo na Mikonosu su Grci. Poslednjih godina broj stanovnika se naglo povećao zbog razvoja turizma visokog nivoa. stoga na ostrvu leti boravi mnogo više turista nego stalnih stanovnika. Između posldnja dva popisa broj stalnih stanovnika se povećao za oko 20%. Tokom posldnjih 20 godina broj stanovnika se kretao na sledeći način:
- 1981. g. - 14.037 st.
- 1991. g. - 14.838 st.
- 2001. g. - 18.188 st.
Zapadni deo ostrva sa najvećim mestom, gradom Naksosom, je naseljeniji i urbaniji. Ova opština zauzima oko 30% površine ostrva, ali u njoj živi oko 70% stanovništva. Ostali deo ostrva je mnogo ređe naseljen i zadržao je više tradicije i seoskog načina života.
Privreda Naksosa se danas zasniva na turizmu i pomorstvu, ali dobrim delom i na razvijenoj poljoprivredi Od gajenih kultura dominira maslina, a posebno poznat proizvod je krompir sa Naksosa. gaje se i agrumi i vinova loza.
