Prefektura Janjina
Prefektura Janjina Νομός Ιωαννίνων | |
---|---|
Periferija | Epir |
Sedište | Janjina |
Stanovništvo | 174.607 (2005.) na 16. mestu |
Površina | 4.990 km² na 3. mestu |
Gustina naseljenosti | 35,0/km² |
Broj provincija | 4 |
Broj opština | 28 |
Broj naselja | 13 |
Poštanski fah | 44x xx, 45x xx |
Oblasna oznaka | 265x0 |
Auto oznaka | IN |
ISO 3166-2 šifra | GR-33 |
Veb stranica | www.nomioan.gr |
Prefektura Janjina (gr: Νομός Ιωαννίνων - Nomos Ioannina) je oblast u periferiji Epir i istoimenoj pokrajini Epir u severozapadnoj Grčkoj. Upravno središte ove prefekture ali i čitave periferije je istoimeni grad Janjina.
Prefektura Janjina je kontinentalna prefektura Grčke i jedna od najvećih. To je i razlog velikog broja suseda date prefekture. Severna granica prekture je deo granice Grčke prema Albaniji. Sa zapada se Janjinska prefektura graniči sa prefekturom Tesprotija, na jugu sa prefekturama Preveza i Arta, na istoku sa prefekturama Trikala i Grevena i na severoistoku sa prefekturom Kastorija.
Najveći deo prefekture Janjina je planinski i uključuje nekoliko važnih planina u okviru lanca Pinda - Gramos i Timfi na severoistoku, Lakios na istoku, Herovuni na jugoistoku. Najviši vrhovi su blizu 2 500 m nadmorske visine. Severnije planine u prefekturi su šumovite i turističke privlačne, posebno deo poznat kao Zagorija. Serni deo je i bogatiji tokovima i tu se nalzi i mesna najvažnija reka Aos. Središnji deo prefekture je najpogofniji za život, jer je znatno niži (400–500 m n.v.) od okolnih brda. Tu se nalazi jezero Pamvotida sa gradom Janjina. Oblast Janjine preseca savremeni put Ignjacija, iako se stara trasa puta nalazi severnije, u Albaniji.
Klima u prefekturi Janjina je u najnižim delovima izmenjena varijanta sredozemne klime, u središnjem delu zbog znatne visine kontinentalna, da bi na još većim visinama prešla u planinsku.
U doba antike ova oblast je bila deo područja stare Grčke, ali izvan glavnih istorijskih tokova. U kasnijim epohama dolazi vladavina Rimljana, zatim Vizantinaca i na kraju Turaka Osmanlija. Iako su mesni Grci bili veoma aktivni tokom svih pobuna protiv Turaka, ovo područje ponovo postalo deo savremene Grčke tek 1913. g. Posle toga došlo je do iseljavanja mesnog muslimanskog stanovništva. Drugi svetski rat i Grčki građanski rat su teško pogodili ovu oblast, pogotvo njen sever sa brojnijim zajednicama Aromuna. Prefektura je proteklih decenija bila osavremenjena, ali to nije sprečilo iseljavanje stanovništva iz njenog većeg dela, pogotovo iz planinskog područja na severu i istoku. Poslednjih godina najvažnija mesna stvar je izgradnja savremenog autoputa Ignjacija.
Glavno stanovništvo Janjinske prefekture su Grci sa nešto Aromuna u najzabačenijim planinskim područjima. Dominira gradsko stanovništvo. Janjina je najveći grad, a značajni manji gradovi su Konica na severu prefekture i Mecovo na istoku prefekture.
Prefektura Janjina je kao planinsko područje tradicionalno vezana za stočarstvo i šumarstvo. Zanati i industrija nalaze se najviše u gradu Janjini i okolini. Poslednjih godina zbog svojih brojnih prirodnih predela bez ljudskog uticaja područje je sve više privlačno za ekoturizam (Mecovo, Zagorija, Nacionalni park "Vikos-Aos"). Posebno se ističe oblast Mecovoa kao najvažnije zimsko skijaško odredište u Grčkoj.