Sjeverni Jemen
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Arapska Republika Jemen (arapski: لجمهوريّة العربية اليمنية), poznata i kao Sjeverni Jemen, bila je republika na obali Crvenog mora, na jugozapadnom dijelu Arapskog poluotoka, koja je kratko egzistirala od 1962.[1] do 1990 kad se 22. maja ujedinila s Demokratskom Narodnom Republikom Jemen (Južni Jemen) u današnju Republiku Jemen. Glavni grad te države bio je Sana.
Nakon raspada Otomanskog carstva 1918, Sjeverni Jemen je postao nezavisna država Mutaveklijsko kraljevstvo Jemen. 26. septembra 1962 mladi oficiri školovani u Egiptu i oduševljeni panarapski nacionalisti, slijedbenici Gamal Abdul Nasser, svrgnuli su vojnim udarom novookrunjenog kralja Muhameda al-Badra, preuzeli kontrolu nad glavnom gradom Sanom i uspostavili Arapsku Republiku Jemen. Ovim državnim udarom započeo je građanski rat u kojem su se republikanci, potpomognuti egipatskim jedinicama te vojno-tehničkom pomoći SSSR-a, borili protiv rojalista i svrgnutog kralja, a kojima je pomoć pružala Saudijska Arabija i Jordan. Borbe su se vodile sve do 1967 kad su se egipatske jedinice povukle. Na kraju su rojalisti uspjeli ponovno zauzeti Sanu 1968, i ponovno zauzeti ključne položaje u vlasti. Nakon tog Saudijska Arabija priznala je republikanski režim 1970 godine, i u zemlji je zavladao mir.
Za razliku od ostalih podjeljenih zemalja iz doba hladnog rata Istočna Njemačka - Zapadna Njemačka, Sjeverna Koreja - Južna Koreja, dvije jemenske države ostale su u relativno dobrim odnosima tako da su 1972. objavile da će se ujediniti. Odnosi su se pogoršali 1979, i samo je intervencija Arapska liga spriječila izbijanje rata između dvije zemlje, Liga je uspjela organizirati sastanak dviju jemenskih vlada u Kuvajtu na kojem su nesuglasice izglađene u martu 1979.
Odnosi su se pogoršali 1980 nakon ostavke predsjednika Demokratske Narodne Republike Jemen Abdul Fataha Ismaila. Zategnuto stanje trajalo je do 1986 kad je na vlast u Južnom Jemenu došao Ali Salim al-Beidh, pregovori o ujedinjenju obnovljeni su u maju 1988, kad su napravljeni veliki koraci u smirivanju napetosti; osnivanjem demilitarizirne zone duž granice, dozvolom prelaska granice bez pasoša i drugim akcijama. Sve je to dovelo do potpisivanja ugovora o ujedinjenju u novembru 1989. , kojeg su potisali presjednik Ali Abdulah Saleh u ime Sjevernog i Ali Salim al-Baidh u ime Južnog Jemena.
Ujedinjenje je svečano proglašeno 22. maja 1990. Ali Abdulah Saleh postao je predsjednik a Ali Salim al-Beidh premijer Republike Jemen.
- ↑ The United States extended diplomatic recognition to the Yemen Arab Republic (North Yemen) on 19 December 1962, The Times, 20 December 1962.(en)