สุขภาพ
 | บทความนี้ยังต้องการเพิ่มแหล่งอ้างอิงเพื่อพิสูจน์ความถูกต้อง |
สุขภาพ (health) หมายถึงระดับของประสิทธิภาพเชิงการทำงานหรือเชิงเมตาบอลิกของสิ่งมีชีวิตทั่ว ๆ ไป โดยมีการให้คำนิยามที่แตกต่างกันไป แต่มักเชื่อมโยงกับแนวคิดเรื่องโรค โดยมองเพียงว่าสุขภาพคือการไม่มีโรคหรือไม่เจ็บป่วย จึงมีการเสนอคำภาษาไทย เช่นคำว่า "สุขภาวะ" มาใช้ แม้จะไม่ได้รับความนิยมนัก แต่แนวคิดเรื่องสุขภาพในมิติที่กว้างมีการกำหนดอย่างเป็นทางการมาตั้งแต่การก่อตั้ง องค์การอนามัยโลก ที่ได้ให้คำนิยาม "สุขภาพ" ไว้ในธรรมนูญปี ค.ศ. 1948 ว่า
สภาวะอันสมบูรณ์ของความเป็นอยู่ดี (well-being) ทางกาย ทางจิตใจ และทางสังคมของบุคคล โดยมิได้หมายถึงเฉพาะแต่ความปราศจากโรค หรือความไม่ทุพพลภาพเท่านั้น (a state of complete physical, mental, and social well-being and not merely the absence of disease or infirmity.)[1]
แม้นิยามนี้จะเป็นที่วิพากษ์วิจารณ์โดยเฉพาะในประเด็นของความไม่มีตัวชี้วัดที่ชัดเจน ความคลุมเครือในด้านการพัฒนายุทธศาสตร์สุขภาพแบบเป็นองค์รวม และประเด็นปัญญาที่ตามมาจากการใช้คำว่า "สมบูรณ์" (เนื่องจากทำให้เข้าใจไปว่าความมีสุขภาพดีเป็นเรื่องที่เป็นไปได้ยาก) ก็ตาม แต่ก็ยังเป็นนิยามที่ได้รับการยอมรับมากที่สุด ระบบจำแนกประเภทต่างๆ เช่น Family of International Classifications ขององค์การอนามัยโลก ซึ่งประกอบด้วย International Classification of Functioning, Disability and Health (ICF) และ International Classification of Diseases (ICD) เป็นเกณฑ์ที่เป็นที่นิยมใช้มากที่สุดในการนิยามและวัดองค์ประกอบของสุขภาพ
สุขภาพแบ่งออกเป็น 4 ด้านหลักๆ ได้แก่
1.สุขภาพทางกาย: หมายถึงสภาพร่างกายที่แข็งแรง สมบูรณ์ สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้อย่างปกติ ไม่เจ็บป่วยง่าย มีความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ กระดูก และระบบต่างๆ ของร่างกายทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
2.สุขภาพจิต: หมายถึงสภาพจิตใจที่สงบ มีความสุข รู้จักควบคุมอารมณ์ มีความคิดที่เป็นบวก สามารถปรับตัวเข้ากับสถานการณ์ต่างๆ ได้ดี และมีความสัมพันธ์ที่ดีกับผู้อื่น
3.สุขภาพสังคม: หมายถึงความสามารถในการเข้าร่วมกิจกรรมทางสังคม มีปฏิสัมพันธ์ที่ดีกับคนรอบข้าง มีความรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของสังคม และมีส่วนร่วมในการพัฒนาสังคม
4.สุขภาพทางปัญญา: หมายถึงความสามารถในการคิด วิเคราะห์ แก้ปัญหา และเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ มีความคิดสร้างสรรค์ และมีความรู้ความเข้าใจในสิ่งต่างๆ รอบตัว
สำหรัประเทศไทย ได้ให้นิยามคำว่าสุขภาพไว้อย่างเป็นทางการ ใน พระราชบัญญัติสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550.[2] ในมาตราที่ 3 โดยให้นิยามว่า หมายถึง
ภาวะของมนุษย์ที่สมบูรณ์ทั้งทางกาย ทางจิต ทางปัญญา และทางสังคม เชื่อมโยงกันเป็นองค์รวมอย่างสมดุล
อ้างอิง
[แก้]- ↑ World Health Organization. (2006). Constitution of the World Health Organization – Basic Documents, Forty-fifth edition, Supplement, October 2006.
- ↑ [1] เก็บถาวร 2023-03-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน,พระราชบัญญัติสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Health
| ประจำชาติ | |
|---|---|
| อื่น ๆ | |
 | บทความแพทยศาสตร์นี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |