II. Ebu Bekir
II. Ebu Bekir (14.yüzyıl) veya Mansa Ku, Mali İmparatorluğunun 9. mansası olduğu iddia edilen şahıs. Muhammed ibn-i Gao'dan sonra tahta çıktı ve daha sonrasında okyanusun limitlerini keşfetmek için tahttan feragat ederek yerini yeğeni Mansa Musa'ya bıraktı.
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]Ebu Bekir kurucu imparator olan Sundiata Keita'nın kız kardeşi olan Şeyh Anta Diop'un 2 oğlundan biriydi.[kaynak belirtilmeli] Kolokan hanedanından gelen Keita kabilesinin son imparatorluk üyesiydi. 1311'de tahttan feragat ettiği zaman Faga Laye adında benzer bir küçük hanedan imparatorluğu yönetecekti.
Saltanatı
[değiştir | kaynağı değiştir]II. Ebu Bekir hakkında bildiğimiz her bilgi Arap tarihçi Şibab el-Ömeri'den gelmektedir.[1] El-Ömeri, Mansa Musa'nın Mekkede hacca gitmesinden sonra kendisini Kahirede ziyaret etti ve konuşma fırsatı buldu. Mansa Musa'nın dediklerine göre, Ebu Bekir atlantik okyanusunun sonunu bulacağına emindi ve bunu yapmak için 2 tane sefer düzenledi.[2][3][4][5]
II. Ebu Bekir yaptığı 2. seferinde Maliye geri dönemeyince Mansa Musa tahta çıktı.
II. Ebu Bekir'in Atlantik Seferleri
Atlantik Seferleri:
Mısırlı Arap tarihçi El-Ömeri Mansa Musa'nın söylediklerini birebir aktarıyor:
Tahtı bana bırakan sultan (II. Ebu Bekir) dünyanın etrafını çevreleyen okyanusun(Atlantik okyanusu) sonuna ulaşmanın imkansız olduğunu bilmiyordu ve bu konuda inatla ısrar edip, sonuna ulaşmak istedi. Bu sefer için 200 kayık hazırlattı ve içine adamlarını doldurdu. Kayıkları kendisine ve adamlarına onlarca yıl yetecek kadar altın,su ve erzakla doldurdu. Gemilerin kaptanına erzağınız tükense bile okyanusun sınırını bulana kadar geri dönmemelerini emretti. Onlar yola çıktılar. Uzun bir süre onlardan haber alınamadı ve sonunda sadece 1 gemi geri dönebildi. Gemi kaptanı şöyle dedi: "Sultanım, biz uzunca bir süre ilerledik ta ki okyanusun ortasında büyük bir girdabın şiddetli bir şekilde aşağı yöne aktığını görene kadar, diğer gemiler bizim gemimizden oldukça öndelerdi ve hepsi girdabın içine düştüler. Bizim gemimiz kurtulan sonuncu gemiydi. Buradan kurtulmak için geri dönmeye karar verdim." Bu sözlere sultan inanmadı ve bu sefer tekrar onlarca yıl yetecek kadar su,altın ve erzak yüklü 200 kadar gemi hazırlattı. Kendisinin yokluğunda tahtı bana bıraktı ve adamlarıyla birlikte sefere gitti. Ancak hiçbir zaman geri dönmedi.
Trans-Atlantik seyahat
[değiştir | kaynağı değiştir]Ivan von Sertima ve Malili araştırmacı Gaoussou Diawara, II. Ebu Bekir'in Amerika kıtasına ulaştığını öne sürer.[6] Van Sertima, Kolomb'un 3. Amerika seferinin Bartolomé de las Casas tarafından yazılan seyir defterinde Portekiz kralı II.Joao'nun iddialarını kanıtlamak için yapıldığını yazdı. İddialara göre, "Batıya doğru, Batı Afrikada bulunan Gine sahillerinden yeterli erzaklarla denize açılan kanoların bulunduğu söyleniyordu." Aynı zamanda Karayip adalarında bulunan yerlilere göre "güney ve güneydoğudan gelen siyahi insanların guanin adı verilen bir metal mızrakları bulunuyordu. Guaninlerden 32 parça bulundu ve bunların 18'i altından,6'sı gümüşten ve 8'i bakırdan oluşuyordu."[7][8]
Aynı zamanda çoğu arkeolog, antropolog, etnohistograflar ve linguistler ve diğer Kolomb öncesi Amerikayı araştıran araştırmacılar böyle bir yolculukla ilgili ve kolomb öncesi afrika ile amerika arasında herhangi bir ilişki için yeterli bir kanıt bulunmadığını söylüyorlar.[9]
Bu bakış açısını temsil eden görüşler:
Haslip-Viera et al. (1997): "Yeni Dünya'da yapılan arkeolojik kazılarda Afrikaya ait hiçbir alet bulunamamıştır."
David Browman, Michael D. Coe, Ann Cyphers, Peter Furst ve bu alanda çalışan diğer akademisyenler tarafından yazılan hakemli makalede bu düşünceyi destekleyici yanıtlar.
Ortiz de Montellano ve diğerleri. (1997, passim.): Kolomb öncesi afrika-amerika arasındaki temaslara karşı çıkıyor.
UC Riverside antropoloji profesörü Karl Taube gibi çeşitli önde gelen Mezoamerikalı uzmanlar "On altıncı yüzyılda İspanyolların gelişinden önce Eski Dünya ile Mezoamerika arasında İspanyollardan önce herhangi bir temas olduğuna dair herhangi bir maddi kanıt bulunmadığına" düşünüyorlar.[10]
"Afrika'nın en büyük kaşifi(Africa's greatest explorer)" başlıklı bir BBC makalesi, tartışmayı Mali'deki bilim adamları ve çeşitli tarihçilerin bakış açılarından özetliyor.[6]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Keita Hanedanı
- Mali İmparatorluğu
- Kolomb öncesi Afrika-Amerika temas teorileri
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Al-Umari 1929, Masalik al Absar fi Mamalik el-Amsar, French translation by Gaudefroy-Demombynes, Paris, Paul Geuthner, 1927, pp. 59, 74-75. See also Qalqashandi, Subh al-A'sha, V, 294.
- ^ "The Legend of How Mansa Abu Bakr II of Mali Gave up the Throne to Explore the Atlantic Ocean" 30 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ancient Origins, 21 Feb. 2016.
- ^ "Abbas Hamdani, An Islamic Background to the Voyages of Discovery. Language and Literature" in The Legacy of Muslim Spain (Studien Und Texte Zur Geistesgeschichte Des Mittelalters), 1994, ed. Salma Khadra Jayyusi.
- ^ Thornton, 9, 13.
- ^ Muslims' Place in the American Public Square: Hope, Fears, and Aspirations. Rowman Altamira. 1 Ocak 2004. ss. xvi of 396. ISBN 0759106134. 21 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2020.
- ^ a b "Africa's Greatest Explorer - BBC (2000)". 15 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2020.
- ^ Journals and Other Documents on the Life and Voyages of Christopher Columbus. New York: The Heritage Press. 1963. ss. 262, 263.
- ^ Christopher Columbus: his life, his work, his remains, as revealed by original printed and manuscript records, together with an essay on Peter Martyr of Anghera and Bartolomé De Las Casas, the first Historians of America. New York: G. P. Putnam's Sons. 1903. ss. 379, 380.
- ^ Haslip-Viera (1997). "Robbing Native American Cultures: Van Sertima's Afrocentricity and the Olmecs". Current Anthropology. 38 (3): 419-441. doi:10.1086/204626.
- ^ (Taube 2004, p. 1)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Austen, Ralph A. (1996). "History, Oral Transmission and Structure in Ibn Khaldun's Chronology of Mali Rulers". History in Africa. Waltham, MA: African Studies Association. 23 (1): 17-28. doi:10.2307/3171932. ISSN 0361-5413. OCLC 2246846.
- Baxter, Joan (13 Aralık 2000). "Africa's 'greatest explorer'". BBC News Online. 16 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2008.
- Bell, Nawal Morcos (1972). "The Age of Mansa Musa of Mali: Problems in Succession and Chronology". International Journal of African Historical Studies. New York: Africana Publishing, for the Boston University African Studies Center. 5 (2): 221-234. doi:10.2307/217515. ISSN 0361-7882. OCLC 48537235.
- The Negroland of the Arabs Examined and Explained; or, An Inquiry into the Early History and Geography of Central Africa. Londra: J. Arrowsmith. 1841. OCLC 4760870.
- Haslip-Viera, Gabriel (June 1997). "Robbing Native American Cultures: Van Sertima's Afrocentricity and the Olmecs". Current Anthropology. Chicago, IL: University of Chicago Press, sponsored by Wenner-Gren Foundation for Anthropological Research. 38 (3): 419-441. doi:10.1086/204626. ISSN 0011-3204. OCLC 62217742. 15 Nisan 2011 tarihinde kaynağından (Reproduced online) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2008.
- Levtzion, Nehemia (1963). "The Thirteenth- and Fourteenth-Century Kings of Mali". Journal of African History. Cambridge: Cambridge University Press. 4 (3): 341-353. doi:10.1017/S002185370000428X. ISSN 0021-8537. OCLC 1783006.
- "The western Mahgrib and Sudan". The Cambridge History of Africa: Vol. 3, From c. 1050 to c. 1600. reprinted 2001. John Donnelly Fage and Roland Oliver (series general eds.). Cambridge: Cambridge University Press. 1977. ss. 331-462. ISBN 0-521-20981-1. OCLC 185545332.
- The Negroland Revisited: Discovery and Invention of the Sudanese Middle Ages. Annales Academiae Scientiarum Fennicae, Ser. Humaniora, no. 309. Helsinki: Finnish Academy of Science and Letters. 2000. ISBN 951-41-0886-8. OCLC 45681680.
- Ortiz de Montellano, Bernard (Bahar 1997). "They Were NOT Here before Columbus: Afrocentric Hyperdiffusionism in the 1990s". Ethnohistory. Durham, NC: Duke University Press, issued by the American Society for Ethnohistory. 44 (2): 199-234. doi:10.2307/483368. ISSN 0014-1801. OCLC 42388116.
- Olmec Art at Dumbarton Oaks (PDF). Pre-Columbian Art at Dumbarton Oaks, no. 2. Washington, D.C.: Dumbarton Oaks Research Library and Collection; Trustees of Harvard University. 2004. ISBN 0-88402-275-7. OCLC 56096117. 27 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF online reproduction) arşivlendi.
- A Cultural History of the Atlantic World, 1250-1820. Cambridge University Press. 10 Eylül 2012. ISBN 978-0521727341. 14 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2020.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Malili şarkıcı Sadio Diabate, Abubakar II hakkında şarkı söylerken 10 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - BBC World Service Audio
