Kırıkkale
| Kırıkkale | |
|---|---|
Şehir | |
 | |
 Türkiye'de bulunduğu yer | |
 Kırıkkale'den bir görünüm | |
| Ülke | Türkiye |
| Bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| İl | Kırıkkale |
| İdare | |
| • Belediye başkanı | Ahmet Önal (CHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Şehir | 4.881 km² |
| Rakım | 900 m |
| Nüfus (2023) | |
| • Şehir | 188.419 |
| • Kent | 179.710 |
| • Kırsal | 8.709 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 71000 |
| Alan kodu | 0318 |
| Plaka kodu | 71 |
Kırıkkale, Kırıkkale ilinin merkezi olan şehirdir. 1941 yılında belediye statüsüne kavuşmuştur. Kırık köyü arazileri üzerine kurulmuş, gelişmiş ve büyümüştür. 1920'lerde Mühimmat Fabrikasının temellerinin atılması, DDY buradan geçmesi gibi unsurlar şehrin oluşmasında önemli rol oynamıştır. Mühimmat Fabrikasının üretime geçmesiyle şehir göç almaya başlamış ve 12 hanelik Kırık köyü, 1929 yılında bucak yapılarak "Kırıkkale" biçiminde kullanılmıştır.
Kırıkkale 1929'da 3000 nüfusa sahip bir Anadolu kasabasıydı. İlk yerleşimler TCDD güzergahında; bugün aynı adı taşıyan Fabrikalar mahallesi, Ovacık mahallesi, Kurtuluş ve Hüseyin Kahya mahallelerinde oluşmaya başlamıştır.
1935 genel nüfus sayımında şehrin nüfusu 4599'a yükseldi. Makine Kimya Endüstri Kurumuna ait fabrikalarda çalışmak üzere çevre illerden insanlar buraya göç etmeye başladılar. Cumhuriyetin ilk yılları olması nedeniyle sanayi şehrin büyümesine öncülük yaptı. Ayrıca Kırıkkale Türkiye'nin 5 adet rafinerisinden birisi olan Orta Anadolu Kırıkkale Rafinerisine ev sahipliği yapmaktadır.[1]
21 Haziran 1989 tarihinde dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından yapılan törenle il oldu.
Merkez ilçede 31 mahalle ve 9 köy mevcuttur.[2]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]Cumhuriyet sonrasında, 1927 yılında, yapılan ilk nüfus sayımında Kırıkkale adına rastlanılmamıştır. Ancak o dönemde Ankara'nın ilçesi konumunda olan Keskin'in nüfusu 48.934 kişidir. Kırıkkale, 1935 ve 1940 nüfus sayımlarında Keskin ilçesine bağlı nahiye statüsündedir.
| Yıl | Toplam | Bucak Merk. |
| 1935[3] | 14.494 | 4.599 |
| 1940[4] | 21.874 | 11.486 |
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| Kırıkkale ilçesi (Ankara) | |||
| 1945[5] | 54.138 | 14.496 | 39.642 |
| 1950[6] | 62.090 | 15.750 | 46.340 |
| 1955[7] | 78.414 | 27.807 | 50.607 |
| 1960[8][a] | 76.257 | 42.904 | 33.353 |
| 1965[9] | 101.085 | 57.669 | 43.416 |
| 1970[10] | 130.186 | 91.658 | 38.528 |
| 1975[11] | 177.155 | 137.874 | 39.281 |
| 1980[12] | 222.893 | 178.401 | 44.492 |
| 1985[13] | 262.349 | 208.018 | 54.331 |
| Kırıkkale merkez ilçesi | |||
| 1990[14][b] | 206.688 | 185.431 | 21.257 |
| 2000[15] | 225.005 | 205.078 | 19.927 |
| 2007[16] | 204.083 | 192.257 | 11.826 |
| 2008[17] | 201.578 | 192.341 | 9.237 |
| 2009[18] | 201.382 | 192.705 | 8.677 |
| 2010[19] | 201.517 | 193.093 | 8.424 |
| 2011[20] | 202.098 | 193.950 | 8.148 |
| 2012[21] | 200.625 | 192.473 | 8.152 |
| 2013[22] | 195.971 | 187.480 | 8.491 |
| 2014[23] | 197.037 | 189.044 | 7.993 |
| 2015[24] | 198.132 | 190.486 | 7.646 |
| 2016[24] | 202.309 | 194.675 | 7.634 |
| 2017[24] | 202.197 | 194.828 | 7.369 |
| 2018[24] | 196.645 | 188.709 | 7.936 |
| 2019[24] | 198.477 | 190.818 | 7.659 |
| 2020[24] | 199.032 | 191.709 | 7.323 |
| 2021[24] | 195.661 | 188.769 | 6.892 |
| 2022[24] | 193.954 | 186.960 | 6.994 |
| 2023[24] | 188.419 | 179.710 | 8.709 |
Belediye başkanları
[değiştir | kaynağı değiştir]| № | Belediye Başkanı | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi | Parti | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Memduh Kutay | 1939 | 30 Kasım 1941 | Cumhuriyet Halk Partisi | |
| 2 | Ali Akyürek | 30 Kasım 1941 | 2 Ekim 1950 | ||
| 3 | Hasan Öztürk | 2 Ekim 1950 | 16 Kasım 1955 | Demokrat Parti | |
| 4 | Selim Özer | 16 Kasım 1955 | 27 Mayıs 1960 | ||
| 5 | Mahmut Develioğlu | 27 Aralık 1963 | 3 Kasım 1965 | Adalet Partisi | |
| 6 | Selim Özer | 11 Ocak 1965 | 14 Ocak 1972 | Millet Partisi | |
| 7 | Ağabey Pehlivanlı | 26 Mart 1972 | 11 Aralık 1977 | Adalet Partisi | |
| 8 | Sahir Koçak | 12 Aralık 1977 | 12 Eylül 1980 | Cumhuriyet Halk Partisi | |
| 9 | T. Fikret Saygılı | 15 Eylül 1980 | 16 Aralık 1980 | Askerî | |
| 10 | Sacit Sönmez | 5 Aralık 1980 | 1 Ekim 1981 | ||
| (9) | T. Fikret Saygılı | 1 Ekim 1981 | 1 Şubat 1982 | ||
| 10 | Cevat Balta | 1 Şubat 1982 | 25 Ocak 1984 | ||
| (7) | Ağabey Pehlivanlı | 25 Mart 1984 | 16 Eylül 1987 | Doğru Yol Partisi | |
| 11 | Sıtkı Bozdemir | 16 Eylül 1987 | 28 Mart 1989 | ||
| 12 | Hayati Karayol | 28 Mart 1989 | 28 Mart 1994 | Milliyetçi Hareket Partisi | |
| 13 | Cemalettin Akdoğan | 28 Mart 1994 | 18 Ocak 1999 | Anavatan Partisi | |
| 14 | Halil Üçer | 18 Ocak 1999 | 18 Nisan 1999 | ||
| 15 | Mustafa Pekdoğan | 18 Nisan 1999 | 28 Mart 2004 | Milliyetçi Hareket Partisi | |
| 16 | Veli Korkmaz | 28 Mart 2004 | 30 Mart 2014 | Adalet ve Kalkınma Partisi | |
| 17 | Mehmet Saygılı | 30 Nisan 2014 | 4 Nisan 2024 | ||
| 18 | Ahmet Önal | 4 Nisan 2024 | Görevde | Cumhuriyet Halk Partisi | |
Kaynak:[25]
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Türkiye Petrol Rafinerileri Haritası: Rafineri Nedir, Nerede Petrol Rafineleri Vardır?". Milliyet. 3 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ "Kırıkkale Haritası: Kırıkkale İlçeleri Nelerdir? Kırıkkale İlinin Nüfusu Kaçtır, Kaç İlçesi Vardır?". Milliyet. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g h i
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Merkez Nüfusu - Kırıkkale". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Kırıkkale Merkez Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "Eski başkanlar". 8 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2024.
