Streltsıy
| Streltsıy | |
|---|---|
| Rusça: Стрельцы | |
 | |
| Etkin | 1550-1720 |
| Ülke |  Rusya Çarlığı |
| Tipi | Piyade |
| Karargâh | Moskova |
| Patron | Aziz Yorgi |
| Savaşları | Kazan'ın İşgali Livonya Savaşı Molodi Muharebesi 1605-1618 Lehistan-Rusya Savaşı Smolensk Muharebesi 1654-1667 Lehistan-Rusya Savaşı Büyük Kuzey Savaşı |
| Komutanlar | |
| Ünlü komutanları | Korkunç İvan (ilk komutan) I. Mihail I. Aleksey |
Streltsıy (Rusça: стрельцы; Rusça telaffuz: [strʲɪlʲˈt͡sɨ] anlamı 'atıcılar/tüfekçiler'), 16. yüzyıldan 18. yüzyılın başlarına kadar Rusya'nın ateşli silah piyadeleri olan birliklerdir. Bu piyade birlikleri topluca streletskoye voysko (стрелецкое войско, tüfekçiler ordusu) olarak da bilinir. Birlik, feodal süvari askerleri ve pomestnoye voysko'yu (поместное войско) korumak için kullanıldı.
Birlik ilk olarak, Korkunç İvan tarafından Rusya'nın ilk sürekli ordusunun bir parçası olarak kuruldu.[1] Streltsı, 1571 itibarıyla Streltsıy Prikaz'ın (askerî kurum) idaresi altında yer almaktaydı.[2] Ayrıca Streltsıy, askerî birim olmanın yanı sıra meslekti.
Kuruluş
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk streltsıy birlikleri, Korkunç İvan tarafından 1545 ile 1550 yılları arasında bir zamanda oluşturulmuş ve arkebüzlerle donatılmıştır. IV. İvan'ın saltanatında, Rusya Çarlığı sürekli olarak savaş içindeydi; bunlar arasında kuzeyde İskandinavya ve Lehistan-Litvanya Birliği'ne karşı Livonya Savaşı ve çarlığın güneyindeki hanlıklara karşı yapılan savaşlar bulunmaktaydı. Streltsıy birlikleri, ilk kez 1552'de Kazan Kuşatması'nda savaştı.
Çar IV. İvan, 1 Ekim 1550'de bir ferman yayınladı; bu ferman, streltsıy alaylarının resmi kuruluşu olarak kabul edilir.[3]
Streltsıy birliklerinin askerleri, zanaatkârlar ve kırsal alanlarda yaşayanlar arasından seçilirdi. Daha sonra, bu birimdeki askerî hizmet ömür boyu ve kalıtsal hale getirildi. 16. yüzyılın başlarında elit bir güç olmalarına rağmen, zayıf eğitim ve yetersiz asker seçimi nedeniyle gücü azaldı.
Üniforma ve ekipmanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Streltsıy birlikleri, alaylarına göre farklı renklerde üniformalar giyerdi. Bu üniformalar kırmızı, sarı, mavi veya yeşil (kaftan) renklerdeydi ve çizme olarak turuncu ya da kahverengi renkli çizmeler giyerdi. Ana silahları arkebüz ve tüfekti, ayrıca savunma için aybalta ve süvari kılıcı taşırlardı. Bazı birlikler mızrak kullanırdı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Møller, Jørgen (19 Aralık 2016). State Formation, Regime Change, and Economic Development (İngilizce). Taylor & Francis. s. 241. ISBN 978-1-134-82700-8. 26 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024.
- ^ Langer, Lawrence N. (11 Aralık 2001). Historical Dictionary of Medieval Russia (İngilizce). Scarecrow Press. s. 211. ISBN 978-0-8108-6618-8.
- ^ День Сухопутных войск России. Досье 11 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça). TASS. 31 Ağustos 2015.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Streltsıy ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.- Moutchnik, Alexander (2006). Der Strelitzen-Aufstand von 1698, in: Volksaufstände in Russland, ed. by Heinz-Dietrich Löwe (Almanca). Wiesbaden: Harrassowitz Verlag. ss. 163-196. ISBN 3-447-05292-9.