Kontent qismiga oʻtish

Pantomima

Vikipediya, erkin ensiklopediya

Pantomima (yun. pantomimos — fa-kat tana harakati bilan oʻynovchi aktyor, taklid) — sahna sanʼati turi. Unda badiiy obraz soʻzsiz, mimika, imo-isho-ra, gavdani har maqomga solish orqali yaratiladi. P.Yevropada Yunoniston va Rimda, Osiyoda Xitoy, Hindiston, Xo-razm, Baqtriyada miloddan avvalgi 5—4-asrlarda yuzaga kela boshlagan. Oʻrta asrlarda P. katta bir sanʼatga aylanib, koʻpgina janrlarda (drama, fojia, ertak, pamflet kabi) qoʻllandi. Baʼzan musiqa, ashula, hatto deklamatsiya (suxanpardozlik) bilan qoʻshib olib boriladi. 20-asrda P.da Marsel Marso mashhur boʻldi.

Oʻzbek xalqining qad. masxa-rabozlik teatrida ham P. sanʼati katta oʻrin egallagan. Taqlid deb atalgan uzbek P.si, xususan, Amir Temur va Temur iylar saltanatida yaxshi taraqqiy etgan. 19-asr 2yarmi va 20-asr boshida Buxoro amirligi va Xiva xonligi hududida yashovchi masharabozlar, Turkiston oʻlkasidagi qiziqchilar tomonidan yaratilgan 3 toifa P.lar rasm boʻlgan: qush va hayvonlar takdi-di — ramziy P.lar va ijtimoiy hayot voqealarining umumlashma inʼikosi — hajviy P.lar. Sovet davrida P.ga kam eʼtibor berildi. Shunga karamay, Xorazm, Fargʻona vodiysida P. ustalari hamon uchraydi. Rej. va dramaturg L. Boboxonov uzbek P.sini tiklash boʻyicha birmuncha ishlar qildi: badiiy dastur tuzdi, "Qoʻgʻirchoqboz" degan film yaratdi. Soʻnggi yillarda P. mavqeini tiklash boʻyicha qiziqchi Mirzabek Xolmedov faoliyati eʼtiborlidir.

Muhsin Qodirov.[1]

  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil





pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy