Primatad
| Primatad | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Primatoiden erazvuiččend | ||||||||
| Tedoklassifikacii | ||||||||
|
||||||||
| Latinankel'ne nimi | ||||||||
| Primates (Linnaeus, 1758) | ||||||||
| Areal | ||||||||
 | ||||||||
| Primatoiden levigandmižavaruz päiči ristitus | ||||||||
|
Primatad vai oblezjanad (latin.: Primates) om imetaiživatoiden nellänz' heimkund erikoiden lugun mödhe.
Latinan nimituz libui sen-žo kelen primas-sanaspäi genitivan primatis-formas i znamoičeb «üks' ezmäižišpäi, ülembaižišpäi». Lugetas 19 sugukundad, 84 heimod i 517 eläbad erikod heimkundas, mugažo nell' kadonut voden 1500 jäl'ghe erikod.
Heimkundan ezitajiden erased-se erinijad tundused oma rindazlun olend ougvös, ougnivelehen sauvond likundoiden voimusenke kaikiš poliš, peiglon vastolend toižile sor'mile ezi- i tagalopusil, mujajad pölused sor'miden lopus, ümbärtud lul sil'manmuna, kärzan tendencii lapakole formale, järedambad päaivod hibjan rindataden, hambhiden koume toižendad, koverikaz nägemižsistem korktanke tarkoiktusenke i mujunägemine, kaks' maidraugud.
Primatoiden ezmäižed erikod sünduiba 85..66 mln vozid tagaz. Erikod oma levitadud tropikoiden kaikidme regionidme päiči ristitus, kudamb eläb kaikjal. Oblezjanoiden järgeline ümbrišt om mecoiden pud.
Klassifikacii
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Alaheimkund Märgnenaižed primatad (Strepsirhini)
- Infraheimkund Lemuranvuiččed (Lemuriformes)
- Sugukund Lemuridad (Lemuridae, lemurad ičeksaz)
- Sugukund Liliputal'žed lemurad (Cheirogaleidae)
- Sugukund Lepilemurad (Lepilemuridae)
- Sugukund Indrižed (Indriidae)
- Sugukund Ai-ai (Daubentoniidae, üks'jäine erik)
- Infraheimkund Lorinvuiččed (Loriformes)
- Infraheimkund Lemuranvuiččed (Lemuriformes)
- Alaheimkund Kuivnenaižed primatad (Haplorhini)
- Infraheimkund Tarsiiformes
- Sugukund Tarsiidae
- Infraheimkund Oblezjananvuiččed (Simiiformes)
- Parvheimkund Levednenaižed oblezjanad (Platyrrhini), vai Uden mail'man oblezjanad
- Sugukund Callitrichidae
- Sugukund Cebidae
- Sugukund Öližed oblezjanad (Aotidae)
- Sugukund Pitheciidae
- Sugukund Hämähoukunvuiččed oblezjanad (Atelidae)
- Parvheimkund Kaidnenaižed oblezjanad (Catarrhini), vai Vanhan mail'man primatad
- Üläsugukund Cercopithecoidea
- Sugukund Värišteližed (Cercopithecidae)
- Üläsugukund Ristitunvuiččed oblezjanad vai gominoidad (Hominoidea)
- Sugukund Gibbonižed (Hylobatidae)
- Sugukund Gominidad (Hominidae, heiden kesken ristit)
- Parvheimkund Levednenaižed oblezjanad (Platyrrhini), vai Uden mail'man oblezjanad
- Infraheimkund Tarsiiformes
Homaičendad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]
 |
Primatad Vikiaitas |
|
Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe. |