যুগ্ম সংখ্যা

Cuisenaire rods: 5 (হালধীয়া) cannot be evenly divided into 2 (ৰঙা) by any 2 rods of the same color/length, while 6 (গাঢ় সেউজীয়া) can be evenly divided in 2 by 3 (পাতল সেউজীয়া).

যুগ্ম সংখ্যা যুগ্ম সংখ্যা হৈছে এনে কিছুমান বাস্তৱ সংখ্যা যি সমূহক ২ৰে সম্পূৰ্ণকৈ হৰণ কৰিব পাৰি। বা, এককৰ স্থানত ০,২,৪,৬,৮ অংক থকা সংখ্যা বোৰকে যুগ্ম সংখ্যা বোলে। উদাহৰণ স্বৰূপে ১২ এটা যুগ্ম সংখ্যা, কিয়নো ১২ ক ২ ৰে হৰণ কৰিলে কোনো ভাগশেষ নাথাকে। ইয়াৰোপৰি ১২ৰ এককৰ স্থানৰ অংকটো হৈছে ২। ০(শূন্য)ক যুগ্ম সংখ্যা বুলি কোৱা হয়।

আন এক সূত্ৰ মতে যুগ্ম সংখ্যা হৈছে n=2k ৰূপত থকা কিছুমান পূৰ্ণ সংখ্যা, য'ত k হৈছে এটা পূৰ্ণ সংখ্যা। ইয়াত, n = 2k+1 হৈছে এটা অযুগ্ম সংখ্যা। যুগ্ম আৰু অযুগ্ম সংখ্যাৰ সংগ্ৰহ সমূহক তলত দিয়া ধৰণে বুজোৱা বা প্ৰকাশ কৰা হয়-

• যুগ্ম $=\{2k:k\in \mathbb {Z} \}$
• অযুগ্ম $=\{2k+1:k\in \mathbb {Z} \}$

যুগ্ম আৰু অযুগ্ম হোৱাৰ পাতিগণিতীয় নিয়ম

যোগ আৰু বিয়োগৰ ক্ষেত্ৰত

• যুগ্ম ± যুগ্ম = যুগ্ম;
• যুগ্ম ± অযুগ্ম = অযুগ্ম;
• অযুগ্ম ± অযুগ্ম = যুগ্ম;

পূৰণৰ ক্ষেত্ৰত

• যুগ্ম × যুগ্ম = যুগ্ম;
• যুগ্ম × অযুগ্ম = যুগ্ম;
• অযুগ্ম × অযুগ্ম = অযুগ্ম;

হৰণৰ ক্ষেত্ৰত

হৰণৰ ক্ষেত্ৰত যোগ, বিয়োগ আৰু পূৰণৰ দৰে নিয়ম প্ৰযোজ্য নহ'বও পাৰে। কাৰণ দুটা পূৰ্ণ সংখ্যাৰ হৰণফল সদায়ে এটা পূৰ্ণ সংখ্যা নহ'বও পাৰে। উদাহৰণ স্বৰূপে- 1÷4 = 1/4, ইয়াত 1/4 কোনো যুগ্ম বা অযুগ্ম সংখ্যা নহয়।