Spisak engleskih kraljeva
Anglosaksonski kraljevi
[uredi | uredi izvor]Ime | Portret | Vladavina | Supružnik | Veza s prethodnikom | Dinastija |
---|---|---|---|---|---|
Alfred Veliki (Ælfræd) |
24. april 871–26. oktobar 899 | Ealhswith | / | Veseksovci | |
Eduard Stariji (Eadweard) |
27. oktobar 899 - 17. juli 924 | Ecgwynn Aelffaed Eadgifu Kentska |
sin Alfreda Velikog | ||
Ethelstan Slavni (Æþelstan) |
3. august 924-27. oktobar 939 | neoženjen | sin Eduarda Starijeg | ||
Edmund Veličanstveni (Eadmund) |
28. oktobar 939-26. maj 946 | Ælfgifu Æthelflæd |
sin Eduarda Starijeg | ||
Edred (Eadred) |
/ | 27. maj 946-23. novembar 955 | neoženjen | sin Eduarda Starijeg | |
Edwy (Eadwig) |
24. novembar 955-1. oktobar 959 | Ælfgifu | sin Edmunda Veličanstvenog | ||
Edgar Miroljubivi (Eadgar) |
2. oktobar 959-8. juli 975 | Ælfthryth | sin Edmunda Veličanstvenog | ||
Eduard Mučenik (Eadweard) |
9. juli 975-18. mart 978 | neoženjen | sin Edgara Miroljubivog | ||
Ethelred Nespremni (Æþelræd Unræd) |
19. mart 978-1013 mart/april 1014-1016 |
Ælflaed Aelgifu Ema Normanska |
sin Edgara Miroljubivog | ||
Sven Rašljobradi (Svend Tveskæg) |
25. decembar 1013-3. februar 1014 | Sigrid Ohola | / | Danac | |
Edmund Željeznoboki (Eadmund) |
24. april-30. novembar 1016 | Edita | sin Ethelreda Nespremnog | Veseksovac | |
Knut Veliki (Knútr) |
30. novembar 1016-12. novembar 1035 | Ælfgifu Ema Normanska |
sin Svena Rašljobradog | Danci | |
Harold Brzi (Harald) |
13. novembar 1035-17. mart 1040 | sin Knuta Velikog | |||
Hartaknut (Hardeknud) |
18. juni 1040-8. juni 1042 | ? | sin Knuta Velikog | ||
Eduard Ispovjednik (Eadweard) |
9. juni 1042-5. januar 1066 | Edita | sin Ethelreda Nespremnog | Veseksovac | |
Harold Godwinson (Harold Godwinesson) |
6. januar-14. oktobar 1066 | Edita Lijepa Edita od Mercije |
/ | Godwinson | |
Edgar Ætheling (Eadgar Æþeling) |
15. oktobar-17. decembar 1066. | neoženjen | unuk Edmunda Željeznobokog | Veseksovac |
Nakon Normanskog osvajanja
[uredi | uredi izvor]Godine 1066. desio se veliki preokret u engleskoj historiji. Englesku je osvojio normanski vojvoda Vilim II i okrunio se kao kralj Vilim I. Njegovi potomci su od tada vladali Engleskim kraljevstvom dok je god ono postojalo.
Samo kraljevi koji su vladali nakon Normanskog osvajanja nose rimske redne brojeve.
Ime (alternativno ime) |
Portret | Vladavina | Supružnik tokom vladavine |
Bilješke | Dinastija | Grb i titula |
---|---|---|---|---|---|---|
Vilim I "Osvajač" (William the Conqueror) |
25. decembar 1066-9. septembar 1087 | Matilda Flandrijska | Osvojio Englesku, navodno kao nasljednik prema testamentu Eduarda Ispovjednika. Također je bio vojvoda Normandije. | Normani | kralj Engleza i vojvoda Normana | |
Vilim II "Riđi" (William Rufus) |
26. septembar 1087 - 2. august 1100 | neoženjen | Sin Vilima I, bio je nepopularan i nemilosrdan vladar, ali učinkovit vojskovođa. | |||
Henrik I (Henry Beauclerc) |
5. august 1100-1. decembar 1135 | Edita od Škotske Adeliza Levenska |
Sin Vilima I, proveo je značajna poboljšanja u administraciji i zakonodavstvu. Također je bio vojvoda Normandije. | |||
Stjepan (Stephen of Blois) |
22. decembar 1135-7. april 1141 1. novembar 1141-25. oktobar 1154 |
Matilda I, grofica Bolonje | Sin kćerke Vilima I, uzurpirao je englesku krunu uz podršku baruna. Najveći dio vladavine proveo je boreći se s Matildom. Također vojvoda Normandije i grof Bolonje. | Blojevac | milošću Božijom, kralj Engleske | |
Matilda[1] | 7. april 1141-1. novembar 1141 | Gotfrid V, grof Anžuja | Kćerka Henrika I, priznata kao očeva nasljednica, ali izdana nakon njegove smrti. Zarobila Stjepana 1141. godine i vladala do njegovog oslobođenja. Koristila titulu gospodarice Engleza. | Normanka | gospodarica Engleza | |
Henrik II (Henry Curtmantle) |
19. decembar 1154-6. juli 1189 | Eleonora, vojvotkinja Akvitanije | Sin Matilde, naslijedio je Stjepana na osnovu sporazuma. Također vojvoda Akvitanije, Normandije, itd. | Plantageneti | milošću Božijom, kralj Engleske, vojvoda Normandije i Akvitanije i grof Anžuja | |
Henrik Mlađi (Henry the Young King) |
14. juni 1170-11. juni 1183 | Margareta od Francuske | Sin Henrika II, okrunjen kao očev savladar. Dizao pobune protiv oca. | |||
Rikard I (Richard the Lionheart) |
6. juli 1189-6. april 1199 | Berengarija Navarska | Sin Henrika II, uspješan križar. Iako slabo vezan za Englesku, upamćen je u narodnoj tradiciji. | milošću Božijom, kralj Engleske, vojvoda Normandije i Akvitanije i grof Anžuja | ||
Ivan (John Lackland) |
6. april 1189-19. oktobar 1216 | Izabela, grofica Angulema | Sin Henrika II, potpisao Veliku povelju. Izgubio Akvitaniju i Normandiju. Također gospodar Irske. | milošću Božijom, kralj Engleske, gospodar Irske, vojvoda Normandije i Akvitatanije | ||
Henrik III (Henry III) |
19. oktobar 1216-16. novembar 1272 | Eleonora Provansalska |
Sin Ivana. Engleska je cvjetala za vrijeme njegove vladavine. Prepirao se s barunima oko Velike povelje. Također gospodar Irske. | milošću Božijom, kralj Engleske, gospodar Irske i vojvoda Akvitatanije | ||
Eduard I "Dugonogi" (Edward Longshanks) |
16. novembar 1272-7. juli 1307 | Eleonora, grofica Ponthieua Margareta od Francuske |
Sin Henrika III. Započeo rat sa Škotskom. Također gospodar Irske i grof Ponthieua. | |||
Eduard II (Edward II) |
7. juli 1307-25. januar 1327 | Izabela od Francuske | Sin Eduarda I. Svrgnut i ubijen po naredbi supruge i njenog ljubavnika. Također gospodar Irske i grof Ponthieua. | |||
Eduard III (Edward III) |
25. januar 1327-21. juni 1377 | Filipa od Hainauta | Sin Eduarda II. Učinio Englesku vodećom evropskom vojnom silom. Započeo Stogodišnji rat. Također gospodar Irske i grof Ponthieua. | milošću Božijom, kralj Engleske i Francuske i gospodar Irske | ||
Rikard II (Richard II) |
21. juni 1377-29. septembar 1399 | Ana od Češke Izabela od Francuske |
Sin sina Eduarda III. Prvo se suočio sa ustancima seljaka, a zatim vladao kao tiranin. Svrgnut i ubijen po naredbi rođaka, Henrika IV. Također gospodar Irske. | milošću Božijom, kralj Engleske i Francuske i gospodar Irske | ||
Henrik IV (Henry Bolingbroke) |
30. septembar 1399-20. mart 1413 | Ivana Navarska | Sin sina Eduarda III, uzurpirao krunu od Jorkovaca, nasljednika starijeg brata svog oca. Također gospodar Irske. | Lankasterci (Plantageneti) |
milošću Božijom, kralj Engleske i Francuske i gospodar Irske | |
Henrik V (Henry V) |
20. mart 1413-31. august 1422 | Katarina od Francuske | Sin Henrika IV. Osvojio veliki dio Francuske i prisilio punca da ga prizna kao nasljednika. Također gospodar Irske. | milošću Božijom, kralj Engleske, prestolonasljednik i regent Francuske i gospodar Irske | ||
Henrik VI (Henry VI) |
31. august 1422-4. mart 1461 30. oktobar 1470-11. april 1471 |
Margareta Anžujska | Sin Henrika V, okrunjen kao kralj i priznat kao vladar polovine Francuske. Bio mentalno nestabilan. Stvarnu vlast držala supruga. Također gospodar Irske. | milošću Božijom, kralj Engleske i Francuske i gospodar Irske | ||
Eduard IV (Edward IV) |
4. mart 1461-2. oktobar 1470 11. april 1471-9. april 1483 |
Elizabeth Woodville | Praprapraunuk Eduarda III, osvojio krunu tokom Ratova ruža. Prva vladavina obilježena sukobima, druga mirom. Također gospodar Irske. | Jorkovci (Plantageneti) |
milošću Božijom, kralj Engleske i Francuske i gospodar Irske | |
Eduard V (Edward V) |
9. april 1483-25. juni 1483 | neoženjen | Sin Eduarda IV, svrgnut je od amidže, Rikarda III, i zatvoren u Tower of London. Tada mu se gubi svaki trag. Također gospodar Irske. | |||
Rikard III (Richard III) |
26. juni 1483-22. august 1485 | Anne Neville | Brat Eduarda IV, svrgnuo bratića. Poginuo je u bici s Henrikom VII. Također gospodar Irske. | |||
Henrik VII (Henry Tudor) |
22. august 1485-21. april 1509 | Elizabeta od Engleske | Praprapraunuk Eduarda III i zet Eduarda IV, krunu osvojio u bici. Osnažio i stabilizovao monarhiju nakon Ratova ruža. Također gospodar Irske. | Tudori | ||
Henrik VIII (Henry VIII) |
21. april 1509-28. januar 1547 | Katarina Aragonska Anne Boleyn Jane Seymour Ana Klevska Catherine Howard Catherine Parr |
Sin Henrika VII i unuk Eduarda IV. Osnovao Crkvu Englesku. Zakonski ujedinio Englesku i Vels. Također kralj Irske. | milošću Božijom, kralj[ica] Engleske, Francuske i Irske, branitelj vjere i vrhovni poglavar Crkve Engleske i Irske na Zemlji | ||
Eduard VI (Edward VI) |
28. januar 1547-6. juli 1553 | neoženjen | Sin Henrika VIII. U njegovo ime vladali su njegov dajdža, pa John Dudley. Uveo protestantizam. Nezakonito nasljednicom imenovao Jane Grey. Također kralj Irske. | |||
Ivana "Devetodnevna kraljica" (Jane, the Nine Days Queen) [2] |
10-19. juli 1553 (osporeno) |
Guildford Dudley | Prapraunuka Henrika VII i snaha Johna Dudleya, bila je de facto monarh devet dana. Svrgnula ju je zakonita nasljednica krune, Marija I, i naredila njeno pogubljenje. | Grey | ||
Marija I "Krvava" (Bloody Mary) |
6. juli (de iure)/19. juli (de facto)-17. novembar 1558 | Filip II, kralj Kastilje | Kćerka Henrika VIII, vratila Englesku rimokatoličanstvu. Ostala poznata po masovnim pogubljivanjima prominentnih protestanata. Također kraljica Irske. | Tudor | milošću Božijom, kralj i kraljica Engleske, Španije, Francuske, obiju Sicilija, Jeruzalema i Irske, branitelji vjere, nadvojvode od Austrije, vojvode Milana, Burgundije i Brabanta, grofovi Habsburga, Flandrije i Tirola | |
Filip "Oprezni" (Philip the Prudent) |
25. juli 1554-17. novembar 1558 iure uxoris |
Marija I, kraljica Engleske | Muž Marije I. Parlament ga proglasio kraljem i Marijinim podređenim savladarem za vrijeme njihovog braka. Također kralj Irske, Napulja, Sicilije i Španije. | Habsburgovac | ||
Elizabeta I "Djevica kraljica" (Elizabeth, the Virgin Queen) |
17. novembar 1558-24. mart 1603 | neudata | Kćerka Henrika VIII. Vratila protestantizam. Engleska je cvjetala tokom Elizabetanske ere. Također kraljica Irske. | Tudor | milošću Božijom, kraljica Engleske, Francuske i Irske, branitelj vjere, vrhovni guverner Crkve Engleske i Irske na Zemlji | |
Jakov I (James I) |
24. mart 1603-27. mart 1625 | Ana od Danske | Prapraunuk Henrika VII i Eduarda IV. Za njegove vladavine se nastavio procvat engleske literature. Također kralj Irske i Škotske. | Stuarti | milošću Božijom, kralj Engleske, Škotske, Francuske i Irske, branitelj vjere | |
Karlo I (Charles the Martyr) |
27. mart 1625-30. januar 1649 | Henrika Marija od Francuske | Sin Jakova I, vladao kao tiranski apsolutni monarh u neslozi s parlamentom. Pogubljen tokom građanskog rata. Također kralj Irske i Škotske. | |||
De facto interregnum: 1649-1660. Upravljali Oliver Cromwell i Richard Cromwell. | ||||||
Karlo II "Veseli monarh" (Charles, the Merry Monarch) |
29. maj 1660-6. februar 1685 | Katarina Portugalska | Sin Karla I, iskoristio smrt Olivera Cromwella da preuzme krunu. Posljednjih godina vladao bez parlamenta. Također kralj Irske i Škotske. | Stuarti | milošću Božijom, kralj Engleske, Škotske, Francuske i Irske, branitelj vjere | |
Jakov II (James II) |
6. februar 1685-23. decembar 1688 | Marija Modenska | Sin Karla I, svrgnut od kćerke i zeta/sestrića uz saglasnost parlamenta jer je bio rimokatolik. Također kralj Irske i Škotske. | |||
Marija II (Mary II) |
13. februar 1689-28. decembar 1694 | Vilim III, kralj Engleske | Kćerka Jakova II, prihvatila ponudu parlamenta i s mužem svrgnula oca. Također kraljica Irske i Škotske. | milošću Božijom, kralj i kraljica Engleske, Škotske, Francuske i Irske, branitelji vjere | ||
Vilim III (William III) |
13. februar 1689-8. mart 1702 | Marija II, kraljica Engleske | Muž Marije II i unuk Karla I, prihvatio ponudu parlamenta i sa ženom svrgnuo punca. Vladao sa suprugom do njene smrti. Upleten u evropske ratove. Također kralj Irske i Škotske, te stadholder Holandije. | Oranje-Nasauovac | ||
Ana (Anne) |
8. mart 1702-1. maj 1707 | Georgije od Danske | Kćerka Jakova II, upletena u evropske ratove. Izdala Akt o uniji, ujedinvši Englesku i Škotsku. | Stuart | milošću Božijom, kraljica Engleske, Škotske, Francuske i Irske, branitelj vjere |
Nakon 1707. godine više nema kraljeva ni kraljica Engleske. Od Ane do Georgea III, vladari Velike Britanije nose titulu kralja ili kraljice Velike Britanije, a od Georgea III pa do danas nose titulu kralja ili kraljice Ujedinjenog Kraljevstva.
Porodično stablo
[uredi | uredi izvor]Alfred Veliki 849-899 vl. 871–899 | Zapadnosaska dinastija | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eduard Stariji 874-924 vl. 899–924 | Danska dinastija | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ethelstan Slavni 895-939 vl. 924–939 | Aelfweard 904-924 vl. 924. | Edmund Veličanstveni 922-946 vl. 939–946 | Edred 923-955 vl. 946–955 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Edwy 941-959 vl. 955–959 | Edgar Miroljubivi 943-975 vl. 959–975 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eduard Mučenik 962-978 vl. 975–978 | Ethelred Nespremni 968-1016 vl. 978–1013 vl. 1014–1016 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sven Rašljobradi 960-1014 vl. 1013–1014 | Eduard Ispovjednik 1003-1066 vl. 1042–1066 | Edmund Željeznoboki 990-1016 vl. 1016. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Knut Veliki 985 /995-1035 1016–1035 | Eduard Protjerani 1016-1057 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Harold 1015-1040 vl. 1035–1040 | Hartaknut 1020-1042 vl. 1040–1042 | Vilim I 1028-1087 vl. 1066–1087 | Margareta 1045-1093 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Adela 1067-1137 | Vilim II 1056-1100 vl. 1087–1100 | Henrik I 1069-1135 vl. 1100–1135 | Edita od Škotske 1080-1118 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Stjepan 1096-1154 vl. 1135–1154 | Matilda 1102-1167 vl. 1141. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Henrik II 1133-1189 vl. 1154–1189 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ivan 1167-1216 vl. 1199-1216 | Rikard I 1157-1199 vl. 1189-1199 | Henrik Mlađi 1155-1183 vl. 1170-1183 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Henrik III 1207-1272 vl. 1216-1272 | Normanska dinastija | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eduard I 1239-1307 vl. 1272-1307 | Blojška dinastija | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eduard II 1284-1327? vl. 1307-1327 | Plantagenet | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eduard III 1312-1377 vl. 1327-1377 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eduard od Woodstocka 1330-1376 | Ivan od Ghenta 1340-1399 | Lionel od Antwerpa 1338-1368 | Edmund od Langleya 1341-1402 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rikard II 1367-1399 vl. 1377-1399 | Henrik IV 1366-1413 vl. 1399-1413 | John Beaufort 1373-1410 | Filipa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Henrik V 1387-1422 vl. 1413–1422 | John Beaufort 1403-1444 | Roger de Mortimer 1374-1398 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Henrik VI 1421-1471 vl. 1422–1461 vl. 1470–1471 | Margaret Beaufort 1443-1509 | Anne de Mortimer 1390-1411 | Rikard od Conisburgha 1375-1415 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rikard 1411-1460 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tudor | Eduard IV 1442-1483 vl. 1461-1470 vl. 1471-1483 | Rikard III 1452-1485 vl. 1483-1485 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Henrik VII 1457-1509 vl. 1485-1509 | Elizabeta od Yorka 1466-1503 | Eduard V 1470-? vl. 1483. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Henrik VIII 1491-1547 vl. 1509-1547 | Margareta 1489-1541 | Marija 1496-1533 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Filip 1527-1598 vl. 1554-1558 | Marija I 1516-1558 vl. 1553-1558 | Elizabeta I 1533-1603 vl. 1558-1603 | Eduard VI 1537-1553 vl. 1547-1553 | Jakov 1512-1542 | Frances Brandon 1517-1559 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Habsburška dinastija | Marija 1542-1587 | Ivana 1537-1554 vl. 1554. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Stuart | Jakov I 1566-1625 vl. 1603-1625 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Orange-Nassau | Karlo I 1600-1649 vl. 1625-1649 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jakov II 1633-1701 vl. 1685-1688 | Marija Henrika 1631-1660 | Karlo II 1630-1685 vl. 1660-1685 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ana 1665-1714 vl. 1702-1714 | Marija II 1662-1694 vl. 1688-1694 | Vilim III 1650-1702 vl. 1688-1702 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bilješke
[uredi | uredi izvor]- ^ Matilda se ne nalazi na svim spiskovima engleskih monarha jer je vladala kratko i nije se okrunila, a živjela je u vremenu kada se krunidba smatrala potrebnom.
- ^ Proglašena vladaricom. Devet dana bila de facto monarh, ali se nije stigla okruniti. Prema Aktu parlamenta nije nikada ni bila de iure monarh. Ne nalazi se na svim spiskovima engleskih monarha.