Hal (kimiezh)

Krogit e-barzh !
Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ. 

Stumm en egor ur c'hristal kloridenn sodiom (NaCl) holen

E kimiezh e vez lavaret eo un hal (liester halioù) un danvez neptu hag hep karg kimiek ebet, stummet gant anionoù ha kasionoù. An ionoù-se a c'hell bezañ meinel ( da skouer klorur Cl^-) da vat pe organek (da skouer asetat CH₃-COO^-) ha stummet gant un atom (da skouer fluorur F^-) pe kalz (da skouer sulfat SO₄^2-).

Halioù "doubl" pe "tric'hement" pe muioc'h zoken a c'hell bezañ stummet gant anionoù karget eznegativel, evel an halioù a vez kavet alies e pluskenn ar Voull-douar :

• Ar Feldspathoù a zo silikatoù [Si₃O₈^4-] doubl potassium [K⁺] hag aluminiom [Al³⁺].
• An dolomit, ur c'harbonat kalkiom ha magnesiom [CaMg(CO₃)₂].

Perzhioù e-keñver an tredan

Kevionennoù a vez graet deus un dourennad halioù peogwir e treuzkasont an tredan. An halioù teuzet a gas an tredan kement.

Doare

Kristalioù Kloridenn sodiom

An aliesañ, an halioù a zo kristalioù solud a c'hell teuziñ pa vez ouzhpennet kalz tommder. Bez eus nebeut halioù a chom dourennek e temperadurioù boutin. Graet e vez dourennadoù ionek deus outo. An aliesañ n'eo ket gwall solud ar c'hristalioù ma vez pouezet warno evel an holen.

Liv

Gallout a ra bezañ treuzwelus an halioù (Kloridenn sodiom), pe demer ha gant liv ar metal zoken daousulfur houarn.

Halioù glas Sulfat kouevr(II) dindan stumm kristalioù Kalkantit

N'eus ket a liv gant an halioù pa 'z eo diliv o ionoù (Sulfatoù ha nitratoù sodiom, potasiom, ammoniom, aluminiom...) Ul liv kreñv a c'hell bezañ er c'hontrol pa z'eo livet kreñv an ionoù (mouk ar permanganat MnO₄^-, melen ar c'hromat CrO₄^2- hag all.

E-touesk al livioù kavet :

• melen (kromat sodiom)
• oranjez (daoukromat sodiom),
• ruz (sulfur bevargant(II)),
• limestra (heksahidrat daouklorur kobalt),
• glas (pentahidrat sulfat kouevr (II),
• heksasianoferat houarn),
• gwer (Oksid nikel II),
• diliv(sulfat magnesiom),
• gwenn (dioksid titan),
• du (oksid manganez(IV)).

Lodenn vrasañ ar poultrennoù livioù organek pe meinel implijet gant an embregerezhioù a zo halioù.

dikromat potasiom, al liv oranjez implijet gant kalz embregerezhioù.

Gwelout ivez

holen

Paludoù holen

ion