Siart cylch
Niferoedd o luniau gan rai gwledydd a uwchlwythwyd i'r Gystadleuaeth Wici Henebion yn 2017. Cymru (36%) Lloegr (28%) Yr Alban (11%) Canada (11%) Sweden (8%) Iwerddon (6%)
Mae siart cylch yn ddiagram ystadegol sydd wedi'i rhannu'n dafelli i ddangos cyfran rifiadol. Mewn siart cylch, mae hyd, arwynebedd ac ongl arc pob tafell, yn gyfraneddol (proportional) i'r swm y mae'n ei gynrychioli. Ceir cryn amrywiadau ar y modd y gellir cyflwyno'r math hwn o siart.
Defnyddir y siart cylch drwy'r byd ar hysbysebion a thrwy'r cyfryngau gweledol.[1] Gan ei bod yn anodd cymharu rhai o'r tafelli o fewn y siart, mae llawer o fathemategwyr yn argymell peidio a defnyddio'r math hwn o siart.[2][3][4][5]. Dywedant ei bod yn llawer haws cymharu data pan gaiff ei arddangos mewn siartiau llinell, siartiau bar a siartiau eraill.
Hanes
[golygu | golygu cod]Credir mai'r Albanwr Breviary Ystadegol William Playfair a luniodd y siart cylch cynharaf y gwyddys amdani a hynny mewn llyfr o'r enw Statistical Breviary yn 1801.[6][7][8]
Yn ei lyfr, cyflwynodd Playfair gyfres o siartiau cylch; mae un o'r siartiau hynny'n dangos cyfrannedd yr Ymerodraeth yr Otomaniaid a leolwyd yn Asia, Ewrop ac Affrica cyn 1789. Ni ddefnyddiwyd y ddyfais hon yn eang ar y dechrau.
Amrywiadau
[golygu | golygu cod]-
Siart Donyt (bathiad Cymraeg: 'toesen'); Poblogaeth rhabarthau Tokyo -
Siart Donyt 3-D -
Siart cylch taenedig -
Siart cylch ffracsiynol -
Siart cylch sawl lefel -
Cymharu'r un data ar siartiau bar a siartiau cylch. Mae'n llawer haws gweld patrymau ar siartiau bar.
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Wilkinson, p. 23.
- ↑ Tufte, t. 178.
- ↑ van Belle, p. 160–162.
- ↑ Stephen Few. "Save the Pies for Dessert", Awst 2007, Adalwyd 2010-02-02
- ↑ Steve Fenton "Pie Charts Are Bad" Archifwyd 2015-06-30 yn y Peiriant Wayback
- ↑ Tufte, t. 44
- ↑ Spence (2005)
- ↑ Cerrig Milltir yn Hanes Cartograffeg Thematig, Graffeg Ystadegol, a Delweddu Data