Jump to content

Կոնստանտին Սավիցկի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կոնստանտին Սավիցկի
Константин Савицкий
Ծնվել էհունիսի 6, 1844(1844-06-06)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՏագանրոգ, Դոնի զորքի մարզ, Ռուսական կայսրություն[4]
Վախճանվել էփետրվարի 13, 1905(1905-02-13)[5][3][6][…] (60 տարեկան)
Մահվան վայրՊենզա, Ռուսական կայսրություն[4]
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն
ԿրթությունՍանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիա (1874) և Չեխովի գիմնազիա
Մասնագիտություննկարիչ, նկարազարդող և Դասղեկ
Ոճքննադատական ռեալիզմ
Ժանրկենցաղանկարչություն
Թեմաներգեղանկարչություն[7], Կերպարվեստ[7] և ժանրային նկարչություն[7]
ՈւսուցիչՉեխովի գիմնազիա
ԱշակերտներGavriil Gorelov?, Georgi Konstantinowitsch Sawizki? և Կոնստանտին Յուոն
Ներշնչել էԳավրիիլ Գորելով, Գեորգի Սավիցկի, Կոնստանտին Յուոն[8]
ԱնդամակցությունԳեղարվեստական շրջիկ ցուցահանդեսների ընկերություն
 Konstantin Savitsky Վիքիպահեստում

Կոնստանտին Ապոլոնովիչ Սավիցկի (ռուս.՝ Константин Аполлонович Савицкий, հունիսի 6, 1844(1844-06-06)[1][2][3][…], Տագանրոգ, Դոնի զորքի մարզ, Ռուսական կայսրություն[4] - փետրվարի 13, 1905(1905-02-13)[5][3][6][…], Պենզա, Ռուսական կայսրություն[4], ռուս կենցաղանկարիչ, Գեղարվեստի կայսերական ակադեմիայի իսկական անդամ, ակադեմիկոս[9], Գեղարվեստական շրջիկ ցուցահանդեսների ընկերության անդամ[10][11], մանկավարժ, Պենզայի կերպարվեստի ուսումնարանի[Ն. 1] առաջին տնօրենը[8][9]։

Կոնստանտին Սավիցկու որդին է խորհրդային գեղանկարիչ, ԽՍՀՄ գեղարվեստի ակադեմիայի ակադեմիկոս Գեորգի Սավիցկին (1887—1949)։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
«Դեպի պատերազմ» (ռուս.՝ «На войну», 1888), կտավ, յուղաներկ - Ռուսական պետական թանգարան

Կոնստանտին Սավիցկին ծնվել է 1844 թվականի մայիսի 25-ին (հունիսի 6-ին) Տագանրոկում՝ զինվորական բժշկի ընտանիքում (գյուղ Կրասնի Խոլմ, ար հետագայում վերանվանվել է Բարոնովկա)[11]։ Վաղ տարիքում կորցնելով ծնողներին՝ ուղարկվել է Լիֆլյանդիայի ազնվականական գիմնազիային կից մասնավոր գիշերօթիկ դպրոց, որ գտնվում էր Լիֆլյանդիայի նահանգի Վենդենի գավառում՝ Բիրկենրուեում[12]։ 1862 թվականին դպրոցն ավարտելուց հետո Կոնստանտին Սավիցկին ուսումը շարունակել է Գեղարվեստի կայսերական ակադեմիայի պատմական գեղանկարչության դասարանում։ Սովորել է պրոֆեսորներ Ֆեոդոր Բրունիի, Ալեքսեյ Մարկովի և Պավել Չիստյակովի մոտ։

Ակադեմիայում սովորելու տարիներին արժանացել է յոթ մեդալի. 1868 թվականին ստացել է երեք փոքր արծաթե մեդալ «Երգեհոնահարը» (ռուս.՝ «Шарманщик») նկարի համար, 1869 թվականին մեծ արծաթե մեդալ է ստացել «Քրիստոսի խաչելությունը» (ռուս.՝ «Распинание Христа») էսքիզի համար, 1870 թվականին պարգևատրվել է մեծ արծաթե ու մեծ խրախուսական մեդալներով «Այցելություն հիվանդ որդուն» (ռուս.՝ «Посещение больного сына») և «Ժամապահը վառոդի պահեստի մոտ» (ռուս.՝ «Часовой у порохового погреба») նկարների համար։ 1871 թվականին «Կայեն և Աբել» (ռուս.՝ «Каин и Авель») ծրագրի համար պարգևատրվել է փոքր ոսկե մեդալով, ինչից հետո Ակադեմիայի կողմից ուղարկվել է արտասահման, որտեղ մինչև 1874 թվականն ստացել է Ալեքսանդր II-ի կրթաթոշակ[9][13]։ Կոնստանտին Սավիցկին հաճախել է Դրեզդենի ու Դյուսելդորֆի գեղարվեստի ակադեմիաներ, ապրել և աշխատել է Փարիզում, տարվել է մետաղի վրա փորագրությամբ։

1872 թվականից մասնակցել է Գեղարվեստական շրջիկ ցուցահանդեսների ընկերության կազմակերպած ցուցադրություններին, իսկ 1878 թվականին դարձել է ընկերության անդամ[10]։ 1878 թվականին մասնակցել է Փարիզում անցկացված Համաշխարհային ցուցահանդեսին, 1882 թվականին՝ Մոսկվայում կազմակերպված Համառուսական նկարչական-արդյունաբերական ցուցահանդեսին[13]։

1875 թվականի փետրվարին կնոջ ողբերգական մահվանից[Ն. 2] հետո վերադարձել է Ռուսաստան, բնակություն հաստատել Դինաբուրգում, որտեղ էլ ստեղծել է իր ամենահայտնի ստեղծագործություններից մի քանիսը[14][15]՝ «Սրբապատկերի դիմավորումը» (ռուս.՝ «Встреча иконы», 1878), «Դեպի պատերազմ» (ռուս.՝ «На войну», 1880)[Ն. 3]:

Մանկավարժական գործունեություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պենզայի կերպարվեստի ուսումնարան

1883-1889 թվականներին Կոնստանտին Սավիցկին ապրել է Սանկտ Պետերբուրգում և դասավանդել բարոն Ալեքսանդր Շտիգլիցի Տեխնիկական նկարչության կենտրոնական ուսումնարանում [16]: 1891 թվականին նա տեղափոխվում է Մոսկվա, որտեղ աշխատում է Մոսկվայի գեղանկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ուսումնարանում։ 1894 թվականին ղեկավարել է ուսումնարանի բնօրինակային դասարանը։ 1895 թվականից եղել է Գեղարվեստի կայսերական ակադեմիայի իսկական անդամ, 1897 թվականին «գեղանկարչության բնագավառում հայտնի լինելու համար» (ռուս.՝ «за известность на художественном поприще») Կոնստանտին Սավիցկին արժանանում է գեղանկարչության ակադեմիկոսի կոչման[9]։

1890 թվականին Փարիզում լեհ սոցիալիստ Սիգիզմունդ Պադլևսկու[17] կողմից գնդակահարված գեներալ-լեյտենանտ Նիկոլայ Սելիվյորստովի[Ն. 4] կտակի համաձայն՝ քաղաքային բյուջեին էր փոխանցվում 300 հազար ռուբլի, ինչպես նաև քաղաքի սեփականությանն էր հանձնվում գեներալի գրքերի ու նկարների հավաքածուն՝ պայմանով, որ պիտի հիմնադրվեր գեղարվեստի դպրոց, որը պետք է կրեր Սելիվյորստովի անունը[18]։

Պենզայի նորակառույց պատկերասրահի և Պենզայի Ն. Սելիվյորստովի անվան ուսումնարանի (որ 1898 թվականին անցնում է Գեղարվեստի կայսերական ակադեմիայի և Կայսերական արքունիքի նախարարության տնօրինության տակ) առաջին տնօրեն է նշանակվում գեղանկարչության ակադեմիկոս Կոնստանտին Սավիցկին[9]։ Նկարիչը մշակում է դասավանդման սեփական ծրագիր, ձևափոխություններ կատարում շենքի նախագծում։ Ուսումնարանի լավագույն շրջանավարտներն առանց քննությունների ընդունվում էին Գեղարվեստի կայսերական ակադեմիա։ Սավիցկու շնորհիվ Պենզա են ուղարկվում 1898 թվականի XXVI և 1901 թվականի XXIX գեղարվեստական շրջիկ ցուցահանդեսները։

1886 թվականին Կոնստանտին Սավիցկին ամուսնացել է Վալերիա Իպոլիտովնա Դյումուլենի հետ (1867-1950)։ Նրանք ունեցել են յոթ երեխա[19]։

Կոնստանտին Սավիցկին ուսումնարանը ղեկավարել է մինչև իր մահը. նա մահացել է 1905 թվականի հունվարի 31-ին ուսումնարանին կից գտնվող ծառայողական բնակարանում սրտի կաթվածից[19]։ Թաղված է Պենզայի Միտրոֆանովյան գերեզմանատանը[19]։

Պատկերասրահ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • «Վերանորոգման աշխատանքներ երկաթգծի վրա» (ռուս.՝ «Ремонтные работы на железной дороге», 1874), կտավ, յուղաներկ - Տրետյակովյան պատկերասրահ
    «Վերանորոգման աշխատանքներ երկաթգծի վրա» (ռուս.՝ «Ремонтные работы на железной дороге», 1874), կտավ, յուղաներկ - Տրետյակովյան պատկերասրահ
  • «Սրբապատկերի դիմավորումը» (ռուս.՝ «Встреча иконы», 1878), կտավ, յուղաներկ - Տրետյակովյան պատկերասրահ
    «Սրբապատկերի դիմավորումը» (ռուս.՝ «Встреча иконы», 1878), կտավ, յուղաներկ - Տրետյակովյան պատկերասրահ
  • «Փախստականը» (ռուս.՝ «Беглый», 1883), կտավ, յուղաներկ - Տրետյակովյան պատկերասրահ
    «Փախստականը» (ռուս.՝ «Беглый», 1883), կտավ, յուղաներկ - Տրետյակովյան պատկերասրահ
  • «Հոգեհանգիստ 9-րդ օրը գերեզմանատանը» (ռուս.՝ «Панихида в 9-й день на кладбище», 1885), կտավ, յուղաներկ - Տրետյակովյան պատկերասրահ
    «Հոգեհանգիստ 9-րդ օրը գերեզմանատանը» (ռուս.՝ «Панихида в 9-й день на кладбище», 1885), կտավ, յուղաներկ - Տրետյակովյան պատկերասրահ
  • «Դատարանի վճռին սպասելիս» (ռուս.՝ «В ожидании приговора суда», 1895), կտավ, յուղաներկ - Տրետյակովյան պատկերասրահ
    «Դատարանի վճռին սպասելիս» (ռուս.՝ «В ожидании приговора суда», 1895), կտավ, յուղաներկ - Տրետյակովյան պատկերասրահ
  • «Ճանապարհորդներն Օվերնում» (ռուս.՝ «Путешественники в Оверни», 1876), կտավ, յուղաներկ - Ռուսական պետական թանգարան
    «Ճանապարհորդներն Օվերնում» (ռուս.՝ «Путешественники в Оверни», 1876), կտավ, յուղաներկ - Ռուսական պետական թանգարան

Հետաքրքիր փաստ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կոնստանտին Սավիցկու շիրիմը Պենզայի Միտրոֆանովյան գերեզմանատանը

Հիշատակ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Կոնստանտին Սավիցկու անվամբ են կոչվել՝
    • փողոց Պենզայում (1950 թվական)[23],
    • Պենզայի մարզային պատկերասրահը[24],
    • Պենզայի կերպարվեստի ուսումնարանը (1955 թվական)[25]։
  • Պենզային կերպարվեստի թանգարանի շենքի պատին տեղադրվել է հուշատախտակ՝ նվիրված հայտնի գեղանկարչին։
  • 1980-ական թվականներին Պենզայի մարզային պատկերասրահում գործում էր Կոնստանտին Սավիցկուն նվիրված թանգարան։
  • 2011 թվականին Պենզայի Նահանգապետի տան տարածքում տեղադրվել է Կոնստանտին Սավիցկու հուշարձանը[26]։

Նշումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1955 թվականից Պենզայի կերպարվեստի ուսումնարանը կրում է Կոնստանտին Սավիցկու անունը։
  2. ↑ Կոնստանտին Սավիցկու առաջին կինը՝ Եկատերինա Իվանովնա Սավիցկայան (օրիորդական ազգանունը՝ Միտրոխինա, 1838—1875) ինքնասպանություն է գործել Փարիզում։
  3. ↑ Նկարի առաջին տարբերակը նկարիչը կտրատել է մի քանի մասի։
  4. ↑ Նիկոլայ Սելիվյորստովը եղել է Պենզայի նահանգի նահանգապետը 1867-1872 թվականներին։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 https://rkd.nl/explore/artists/69922
  2. ↑ 2,0 2,1 RKDartists (նիդերլ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Савицкий Константин Аполлонович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Konstantin Apollonovich Savitsky (նիդերլ.)
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Valkenier E. K. Savitsky, Konstantin // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2017. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T076200
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  8. ↑ 8,0 8,1 Савицкий, Константин Аполлонович // Большая Советская Энциклопедия (В 30 томах). / Гл. ред. А. М. Прохоров. — Изд. 3-е. — М.: «Советская Энциклопедия», 1975. — Т. 22: «Ремень — Сафи». — С. 483. — 628 с. — 630 000 экз.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 Кондаков С. Н. Савицкiй, Константинъ Аполлоновичъ // Список русских художников. К юбилейному справочнику Императорской Академии Художеств. = Списокъ русскихъ художниковъ. Къ юбилейному справочнику Императорской Академіи Художествъ.. — Санкт-Петербург: Товарищество Р. Голике и А. Вильборг, 1915. — Т. II. — С. 173. — 459 с.
  10. ↑ 10,0 10,1 Рогинская Ф. Г. Список членов Товарищества передвижных художественных выставок // Товарищество передвижных художественных выставок. — М.: Искусство, 1989. — 429 с. — 30 000 экз. — ISBN 5-87685-054-3
  11. ↑ 11,0 11,1 Киричек М. С. Родился на Франковке, точнее, на Бароновке…(ռուս.) // «Таганрогская правда» : газета. — Таганрог: МУП «Редакция газеты „Таганрогская правда“», 1995. — В. от 11 февраля. — С. 7.
  12. ↑ Алексеев В. Константин Савицкий «Крутой спуск»(ռուս.) // http://krugozor.org/. Архивировано из первоисточника 24 Ապրիլի 2013.
  13. ↑ 13,0 13,1 Булгаков Ф. И. Савицкiй, Константинъ Аполлоновичъ // Наши художники. Живописцы, скульпторы, мозаичисты, гравёры и медальеры на Академических выставках последнего 25-тилетия.. — СПб.: Типография А. С. Суворина, 1890. — Т. II (Л — Я). — С. 136. — 298 с.
  14. ↑ Веретенников В. Художник Савицкий в Динабурге(ռուս.) // ХРОНОС – всемирная история в интернете : портал.
  15. ↑ Дементьева Оксана Константин Савицкий: «Некрасов в живописи»(ռուս.) // «Час» : газета. —Рига, 2010. — В. от 4 июня. — ISSN 1407-6640.
  16. ↑ Иванчикова О. А., Сазонов В. П. Савицкий, Константин Аполлонович // Пензенская энциклопедия / Гл. ред. К. Д. Вишневский.. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2001. — 759 с. — ISBN 5-85270-234-X
  17. ↑ Колпакиди А. И., Серяков М. Л. Селивёрстов Николай Дмитриевич (1830 г., Симбирская губ. - 17 октября 1890 г., Париж). // Щит и меч. Руководители органов государственной безопасности московской Руси, Российской империи, Советского Союза и Российской Федерации. Энциклопедический справочник.. — М., СПб.: «Олма-пресс», «Нева», 2002. — 736 с. — ISBN 5765414974
  18. ↑ Фатыхова А., Шишлов С. К 100-летию Пензенской областной картинной галереи.(ռուս.) // Пензенский временник любителей старины : журнал. —Пенза, 1992. — № 4. — С. 31-32.
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 Димаков Д. Венок Савицкому(ռուս.) // Пензенский временник любителей старины : журнал. —Пенза, 1992. — № 4. — С. 24-26.
  20. ↑ Каминская М. Шишкин, мишки, Таганрог. Константин Савицкий является автором медведей на работе И. Шишкина «Утро в сосновом бору»(ռուս.) // Наше время : газета. —Ростов на Дону, 2007. — В. от 26 января. — С. 13.
  21. ↑ Шишкин Иван Иванович. Утро в сосновом лесу(ռուս.). — М.: Государственная Третьяковская галерея.
  22. ↑ Два автора одной картины «Утро в сосновом лесу»(ռուս.) // House of Art. — 2012. — В. от 13 июня.
  23. ↑ «Савицкого улица (1950)» (ռուսերեն). городской краеведческий портал «Солнечный город Пенза». Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.(չաշխատող հղում)
  24. ↑ «ГУК «Пензенская областная картинная галерея имени К. А. Савицкого»». Художественные музеи и картинные галереи России (ռուսերեն). Отдел художественных музеев России Государственного Русского Музея. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.(չաշխատող հղում)
  25. ↑ «Пензенское художественное училище К. А. Савицкого» (ռուսերեն). Информационное агентство «PenzaNews». Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.
  26. ↑ «В Пензе установлен памятник живописцу Константину Савицкому» (ռուսերեն). Информационное агентство «PenzaNews». 2011 թ․ հոկտեմբերի 31. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
 Կոնստանտին Սավիցկի
էջը Վիքիպահեստում
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կոնստանտին Սավիցկի» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Կոնստանտին_Սավիցկի&oldid=9825580» էջից
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy