Ivan Masepa

Ivan Masepa
Statsborgarskap	Det polsk-litauiske samveldet, Det russiske tsardømet
Fødd	20. mars 1639 Bila Tserkva, Mazepyntsi
Død	21. september 1709 (70 år) Bender, Varnița
Yrke	diplomat, politikar
Språk	russisk, polsk, Tatarisk, latin, italiensk, fransk, tysk, ukrainsk, krimtatarisk
Religion	ortodoks, ortodoks
Far	Adam-Stefan Mazepa
Mor	Mariya Mazepa
Ektefelle	Hanna Polovets II
Ivan Masepa på Commons

Ivan Stepanovitsj Masepa (20. mars 1639–2. oktober 1709) var ein koasakkisk hetman i Aust-Ukraina frå 1687 til 1708. Han tok sikte på å lausrive Ukraina frå Russland og førte hemmelege forhandlingar med den polske kongen og seinare med med Karl XII av Sverige. Han gjekk opent over til Karl XII etter at svenskane marsjerte inn i Russland under den store nordiske krigen. Etter det svenske nederlaget i slaget ved Poltava i 1709, rømde han saman med Karl til Tyrkia.

Han var kjend for å verne kunsten. Den russisk-ortodokse kyrkja har bannlyst namnet hans sidan byrjinga av 1700-talet og nektar framleis å trekke dette tilbake. Alle som gjekk imot dei russiske styresmaktene på 1700-talet i Ukraina vart seinare kalla «mazepintsy» («masepistar»).. Framandgjeringa av Masepa frå ukrainsk historie heldt fram i sovjettida og framleis i dag. Til dømes nekta byrådet i Poltava å reise ein statue av Masepa til minne om nederlaget i slaget ved Poltava.

Masepa er omtalt i mange litterære verk frå romantikken, som Lord Byron og Aleksander Pusjkin, og av Franz Liszt i hans Mazeppa.

Kjelder

• Delar av denne artikkelen bygger på «Ivan Mazepa» frå Wikipedia på engelsk, den 14. november 2010.
  • Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:

«Ivan Stepanovitsj Masepa» i Store norske leksikon, snl.no.