Żydzi górscy

Żydzi górscy (samonazwanie: джухур, ros.: горские евреи) – grupa etnolingwistyczna w Federacji Rosyjskiej, licząca według różnych źródeł ok. 20-25 tys. osób. Zamieszkują głównie Rosję pozakaukaską (ok. 11,3 tys.), Dagestan (3,6 tys.), Kabardo-Bałkarię (ok. 3,2 tys.). Pewne skupiska także w Azerbejdżanie (ok. 5,5 tys.) oraz Izraelu (ok. 3 tys.).

Górscy żydzi wyznają judaizm.

Posługują się dialektem języka tackiego, należącym do rodziny języków irańskich, dlatego też uważani są za odłam Tatów, choć identyfikacja z pozostałymi grupami, posługującymi się tym językiem, lecz wyznającymi islam i monofizyckie chrześcijaństwo jest niska. Większość zna także język rosyjski, jako język urzędowy Federacji Rosyjskiej. Niektórzy uczeni uważają, iż język, jakim posługują się żydzi górscy, jest różny od języka tackiego i stosują określenie: język dżuchuri lub dżuuri (джухури, джуури).

Cmentarz żydów górskich w Nalczyku, 1993

Dyskutowany jest problem pochodzenia żydów górskich. Podczas gdy jedni badacze twierdzą, iż w przeszłości żydzi mieszkając wśród Tatów przejęli ich język, inni twierdzą natomiast, że to Tatowie przyjęli w przeszłości judaizm. Postuluje się również ich pochodzenie od jednego z Dziesięciu Zaginionych Plemion Izraela. Przyjęcie judaizmu przez Tatów wiązane jest czasem z możliwością znalezienia się w X w. pewnych plemion irańskich pod zwierzchnictwem wyznających judaizm Chazarów.

Linki zewnętrzne

• Strona poświęcona żydom górskim (po rosyjsku)
• Strona www.juhuro.com (angielski/rosyjski). juhuro.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-09-01)].
• Strona www.lekud.com (angielski/rosyjski)