Przejdź do zawartości

Franciszek Bem

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franciszek Bem
Franciszek Böhm
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

16 czerwca 1839
Sanok

Data i miejsce śmierci

10 maja 1912
Kraków

Miejsce spoczynku

cmentarz Rakowicki w Krakowie

Zawód, zajęcie

urzędnik

Franciszek Antoni Bem, właśc. Böhm[a] (ur. 16 czerwca 1839 w Sanoku, zm. 10 maja 1912 w Krakowie) – powstaniec styczniowy, urzędnik.

Grobowiec Böhmów

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się jako Franciszek Antoni Böhm 16 czerwca 1839 w Sanoku[1][b]. Był synem Ignacego (kancelista cyrkularny w Sanoku, zm. 1848 w wieku 62 lat) i Tekli z domu Michlik[1][2]. Miał rodzeństwo: Edmunda Rufina (ur. 1829)[3], Malwinę Izydorę (ur. 1831)[4], Seweryna (1833-1921, oficer Armii Cesarstwa Austriackiego, urzędnik Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie)[5][6], Karola Ernesta (ur. 1835)[7], Laurę Augustynę (1836-1919)[8][9], Zygmunta Alojzego (ur. 1838)[10], Ferdynanda (zm. 1843)[11] oraz przyrodniego brata Konstantego Walentego (ur. 1825, z wcześniejszego małżeństwa ojca z Marią)[12]. Wraz z rodziną mieszkał w Sanoku pod numerem konskrypcyjnym 101[5][10][1][4][3][7][2].

Przed 1863 pracował jako dyetariusz konceptualny[13]. Po wybuchu powstania styczniowego przyłączył się do walczących i służył jako podoficer w oddziałach Apolinarego Kurowskiego i Aleksandra Krukowieckiego[13][14]. Uczestniczył w bitwie pod Miechowem 17 lutego 1863 i w bitwie pod Glanowem 15 sierpnia 1963, gdzie został ranny[13]. W październiku 1865 poinformowano, że 22 sierpnia 1864 został uwolniony z niewoli rosyjskiej[15].

W ramach zaboru austriackiego i autonomii galicyjskiej przez wiele lat sprawował stanowisko (pierwszego) sekretarza Rady i Wydziału Powiatowego w Sanoku[16][13][17]. Z racji wieku już przed 1906 decyzją Rady powiatowej otrzymał prawo przejścia w stan spoczynku oraz emeryturę, jednak z poczucia obowiązku nadal pełnił stanowisko sekretarza Rady[18]. Swoją służbę na stanowisku sekretarza Rady zakończył około 1908, a jego miejsce wówczas objął Tadeusz Wrześniowski[19].

19 kwietnia 1877 został wybrany zastępcą kontrolera Towarzystwa Zaliczkowego w Sanoku (zarejestrowanego 6 sierpnia 1877)[20]. 11 marca 1886 objął mandat radnego Rady Miejskiej (po rezygnacji Alfreda Kobaka)[21]. 8 czerwca 1877 wszedł w skład komisji rady miejskiej, która miała czynić starania celem zakupu gruntu i założenia cmentarza w Sanoku[22][23]. Był członkiem zwyczajnym Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego[24]. W latach 90. XIX wieku i w pierwszej dekadzie XX wieku był członkiem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[25][26], zasiadał w sądzie honorowym[27]. Był sekretarzem zarządu powiatowego w Sanoku Towarzystwa „Kółek Rolniczych” z siedzibą we Lwowie (1894, 1895)[28]. Był członkiem sanockiego koła Towarzystwa Szkoły Ludowej[29]. Według stanu z 1903 kierował delegacją w Sanoku zarejestrowanego w 1888 Towarzystwo Wzajemnej Pomocy Uczestników Powstania roku 1863/64 z siedzibą we Lwowie[30].

Zmarł 10 maja 1912 w Krakowie[31][32]. Został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[33][32].

  1. W Szematyzmach z 1899, 1900 nazwisko zapisywano jako „Behm”.
  2. W monografii Józefa Białyni Chołodeckiego omyłkowo podano miejsce urodzenia w Samborze.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Księga chrztów 1836-1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 41.
  2. a b Księga zmarłych 1831-1855. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 159 (poz. 232).
  3. a b Księga chrztów 1816-1836. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 241.
  4. a b Księga chrztów 1816-1836. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 333.
  5. a b Księga chrztów 1816-1836. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 394.
  6. Ustąpienie zasłużonego działacza. „Nowości Illustrowane”. Nr 12, s. 8–9, 22 marca 1913. 
  7. a b Księga chrztów 1816-1836. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 421.
  8. Księga chrztów 1816-1836. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 439.
  9. Laura Böhm. rakowice.eu. [dostęp 2022-05-04].
  10. a b Księga chrztów 1836-1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 29.
  11. Księga zmarłych 1831-1855. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 83 (poz. 66).
  12. Księga chrztów 1816-1836. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 150.
  13. a b c d Nieco szczegółów biograficznych dotyczących uczestników organizacyi i partyzantki r. 1863/64. W: Józef Białynia Chołodecki: Księga pamiątkowa opracowana staraniem Komitetu Obywatelskiego w czterdziestą rocznicę powstania r. 1863/1864. Lwów: 1904, s. 165. Biogram Franciszka Bema autorstwa Józefa Białyni Chołodeckiego został wykorzystany jako identyczny w publikacjach: Sanoczanie w powstaniu. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 5, s. 2, 26 stycznia 1913.  oraz Edward Zając. Sanoczanie w powstaniu styczniowym 1863 r.. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 2 (473), s. 5, 10-20 stycznia 1989. 
  14. Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1998, s. 172. ISBN 83-909787-0-9.
  15. Poddani austrjaccy uwolnieni z niewoli rosyjskiej. „Gazeta Narodowa”. Nr 229, s. 3, 7 października 1865. 
  16. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1878. Lwów: 1878, s. 266-267.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1879. Lwów: 1879, s. 256.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1880. Lwów: 1880, s. 261.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1881. Lwów: 1881, s. 261.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1882. Lwów: 1882, s. 264.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1883. Lwów: 1883, s. 268.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1884. Lwów: 1884, s. 247.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1885. Lwów: 1885, s. 247.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1886. Lwów: 1886, s. 247.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1887. Lwów: 1887, s. 247.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1888. Lwów: 1888, s. 247.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1889. Lwów: 1889, s. 274.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1890. Lwów: 1890, s. 273.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1891. Lwów: 1891, s. 274.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1892. Lwów: 1892, s. 274.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1893. Lwów: 1893, s. 274.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1894. Lwów: 1894, s. 274.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1895. Lwów: 1895, s. 274.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1896. Lwów: 1896, s. 274.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1897. Lwów: 1897, s. 274.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1898. Lwów: 1898, s. 330.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1899. Lwów: 1899, s. 330.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1900. Lwów: 1900, s. 330.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1901. Lwów: 1901, s. 330.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1902. Lwów: 1902, s. 353.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1903. Lwów: 1903, s. 353.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1904. Lwów: 1904, s. 353.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1905. Lwów: 1905, s. 353.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1906. Lwów: 1906, s. 366.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1907. Lwów: 1907, s. 366.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 366.
  17. Alojzy Zielecki, Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 353.
  18. W sprawie wyboru marszałka powiatowego. „Gazeta Sanocka”. Nr 116, s. 1, 1 marca 1906. 
  19. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 395.
  20. Obwieszczenie. „Kurjer Lwowski”. Nr 232, s. 9, 17 września 1877. 
  21. Księga uchwał Rady miejskiej od sierpnia 1883 do grudnia 1887. T. IX. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 221. [dostęp 2022-02-05].
  22. Księga uchwał Rady miejskiej od sierpnia 1883 do grudnia 1887. T. IX. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 344. [dostęp 2022-02-05].
  23. Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1998, s. 165. ISBN 83-909787-0-9.
  24. Sprawozdanie Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego z dziesiątego roku jej istnienia tj. 1894 złożone przez zarząd na walnem zgromadzeniu dnia 4 maja 1895. s. 8.
  25. Anna Sebastiańska: Członkowie TG „Sokół” w Sanoku 1889–1946. sokolsanok.pl, 2009-11-29. [dostęp 2015-09-30].
  26. Paweł Sebastiański, Bronisław Kielar: Wykazy członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 141, 142, 143, 145. ISBN 978-83-939031-1-5.
  27. Lista członków z dniem 31 grudnia 1899. W: Sprawozdanie Wydziału Polskiego Towarz. Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za rok administracyjny 1899. Sanok: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, 1900, s. 16.
  28. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1895. Lwów: 1895, s. 656.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1896. Lwów: 1896, s. 656.
  29. Wykaz datków zebranych na gimnazyum polskie w Cieszynie. „Miesięcznik Towarzystwa Szkoły Ludowej”. Nr 12, s. 140, 1903. 
  30. Nieco szczegółów biograficznych dotyczących uczestników organizacyi i partyzantki r. 1863/64. W: Józef Białynia Chołodecki: Księga pamiątkowa opracowana staraniem Komitetu Obywatelskiego w czterdziestą rocznicę powstania r. 1863/1864. Lwów: 1904, s. 429.
  31. Kronika. † Franciszek Bem. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 20, s. 3, 19 maja 1912. 
  32. a b Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Franciszek Bem. rakowice.eu. [dostęp 2019-03-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-27)].
  33. Franciszek Bem. rakowice.eu. [dostęp 2022-05-04].
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy