Literatura faktu
Literatura faktu (ang. non-fiction) – formy literackie, które przedstawiają autentyczne postacie i wydarzenia, jak np. reportaż (relacja, raport), dziennik, pamiętnik (wspomnienia), biografia, wywiad, według niektórych klasyfikacji również felieton i publicystyczny esej[1].
Celem powstania i publikowania tego rodzaju utworów jest przedstawienie wiarygodnej relacji[1], opartej na wydarzeniach, faktach i zebranych materiałach[1][2]. Literatura faktu nie jest synonimem literatury fachowej, ale nie należy też do beletrystyki[3]. Ma przede wszystkim charakter dokumentarny, zwykle jest jednak częściowo beletryzowana[1]. Z powieści czerpie techniki narracji i beletryzacji zdarzeń[1], z tekstami fachowymi zaś łączy ją rzeczowość i informatywność[4]. Niektóre utwory literatury faktu, ze względu na walory literackie i moralne, zaliczają się do literatury pięknej[5].
Termin ten pojawił się na początku XX wieku jako hasło programowe, żądające od literatury odrzucenia fikcji i zwrócenia się ku dokumentowaniu rzeczywistości[6]. Nazwa „literatura faktu” pojawiła się w polskiej terminologii na przełomie lat 20. i 30.[1]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f literatura faktu, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2015-03-08].
- ↑ hasło „fakt, faktum”, [w:] Jan Halada, Barbora Osvaldová, Slovník žurnalistiky, Praha: Karolinum, Univerzita Karlova, 2017, s. 88, ISBN 978-80-246-3752-5, OCLC 1034595458 (cz.).
- ↑ Michala Benešová, Renata Rusin Dybalska, Lucie Zakopalová, Fenomén: Polská literární reportáž, Praha: Karolinum, Univerzita Karlova, 2016, s. 16, ISBN 978-80-246-3282-7, OCLC 965773027 (cz.).
- ↑ Marie Krčmová, K stylové charakteristice literatury faktu, [w:] Jozef Mistrík (red.), Textika a štylistika: zborník príspevkov z celoštátnej štylistickej konferencie, Bratislava 29.–31.1.1986, Bratislava: Univerzita Komenského, 1989, s. 269–277, ISBN 978-80-223-0000-1, OCLC 25980666 (cz.), vide s. 270.
- ↑ Agnieszka Nawrot, Encyklopedia szkolna: język polski: gimnazjum, wyd. II poprawione, Kraków: Wydawnictwo „Greg”, 2014, s. 428, ISBN 978-83-7327-667-3, OCLC 1034643404.
- ↑ Literatura faktu. [w:] Słownik: Słownik literatury polskiej [on-line]. Edupedia. [dostęp 2015-03-08].