Myszochomikowate

Myszochomikowate
	Calomyscidae
	Vorontsov & Potapova, 1979
	; Przedstawiciel rodzaju – myszochomik (Calomyscus sp.)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	myszochomikowate
	Typ nomenklatoryczny
	Rodzina: Calomyscus O. Thomas, 1905; Rodzaj: Calomyscus bailwardi O. Thomas, 1905
Synonimy
	Rodziny: Calomyscini Vorontsov & Potapova, 1979; Calomyscinae Musser & Carleton, 1993;
	Rodziny: Calomyscini Vorontsov & Potapova, 1979; Calomyscinae Musser & Carleton, 1993;
Rodzaje i gatunki
	Calomyscus O. Thomas, 1905 – myszochomik; 14 gatunków (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Calomyscus O. Thomas, 1905 – myszochomik; 14 gatunków (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Myszochomikowate^[2] (Calomyscidae) – monotypowa rodzina ssaków z nadrodziny myszowych (Muroidea) w obrębie rzędu gryzoni (Rodentia).

Zasięg występowania

Rodzina obejmuje gatunki występujące w Azji (Azerbejdżan, Turcja, Syria, Iran, Turkmenistan, Afganistan i Pakistan)^[3]^[4]^[5].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 66–98 mm, długość ogona 55–104 mm, długość ucha 12–21 mm, długość tylnej stopy 13–25 mm; masa ciała 14–39 g^[4]^[6].

Systematyka

Rodzaj Calomyscus zdefiniował w 1905 roku angielski zoolog Oldfield Thomas w artykule poświęconym opisowi kolekcji ssaków uzyskanej przez płk. A.C. Bailwarda w Persji i Armenii, opublikowanym w czasopiśmie Abstracts of the Proceedings of the Zoological Society of London^[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) myszochomik długoogonowy (C. bailwardi).

Etymologia

Calomyscus: gr. καλος kalos ‘piękny’^[7]; μυσκος muskos ‘myszka’, zdrobnienie od μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[8].

Podział systematyczny

Do rodziny należy jeden rodzaj myszochomik^[2] (Calomyscus) z następującymi występującymi współcześnie gatunkami^[9]^[6]^[3]:

Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa^[2]	Podgatunki^[4]^[3]^[6]	Rozmieszczenie geograficzne^[4]^[3]^[6]	Podstawowe wymiary^[4]^[6]^[a]	Status IUCN^[10]
Calomyscus bailwardi	O. Thomas, 1905	myszochomik długoogonowy	gatunek monotypowy	zachodni i południowy Iran (góry Zagros i północne góry Genu); być może południowo-wschodnia Turcja	DC: 8–9,2 cm DO: 8,1–9,2 cm MC: 17–22 g	LC
Calomyscus hotsoni	O. Thomas, 1920	myszochomik stokowy	gatunek monotypowy	wschodni i południowo-wschodni Iran oraz południowo-zachodni i południowy Pakistan	DC: 6,7–8,5 cm DO: 7,3–9 cm MC: – g	LC
Calomyscus baluchi	O. Thomas, 1920	myszochomik beludżystański	3 podgatunki	skaliste obszary w północnym i wschodnim Afganistanie oraz północno-zachodnim i zachodnim Pakistanie	DC: 7,3–9,7 cm DO: 6,3–10,2 cm MC: 15–30 g	LC
Calomyscus mystax	Kashkarov, 1925	myszochomik turkmeński	gatunek monotypowy	zachodni i południowy Turkmenistan, północno-wschodni Iran (Uly Balkan oraz zachodni i środkowy Kopet-dag)	DC: 7–9,8 cm DO: 6,2–10,4 cm MC: brak danych	LC
Calomyscus elburzensis	G.G. Goodwin, 1938	myszochomik górski	3 podgatunki	góry północnego i północno-wschodniego Iranu (na wschód od gór Elburs), południowo-zachodniego i południowego Turkmenistanu oraz północno-zachodniego Afganistanu	DC: 8,2–8,8 cm DO: 8,4–9 cm MC:brak danych	LC
Calomyscus grandis	Schlitter & Setzer, 1973	myszochomik wielki	gatunek monotypowy	Iran (wulkan Demawend, środkowa część gór Elbrus; granice zasięgu nieznane)	DC: 7,5–9,4 cm DO: 8,8–9,9 cm MC: brak danych	DD
Calomyscus darvishi	Rezazadeh, Zali, Ahmadzadeh, Siahsarvie & Aliabadian, 2024		gatunek monotypowy	Iran (znany tylko z miejsca typowego z ostanu Isfahan, w zachodniej części centralnych gór Zagros)^[11]	DC: około 8,6 cm DO: około 10,9 cm MC: brak danych^[11]	NE
Calomyscus kiabii	Rezazadeh, Ahmadzadeh & Aliabadian, 2024		gatunek monotypowy	północno-zachodni Iran (znany z 3 miejsc: miejsca typowego w Piranszahr (ostan Azerbejdżan Zachodni), Saghghez (ostan Kurdystan) i Hir (ostan Ardabil))^[12]	DC: około 7,7 cm DO: około 9,4 cm MC: brak danych^[11]	NE
Calomyscus urartensis	Vorontsov & Kartavseva, 1979	myszochomik skalny	gatunek monotypowy	południowo-zachodni Azerbejdżan i skrajny północno-zachodni Iran; prawdopodobnie południowo-wschodnia Turcja	DC: 7,8–9,1 cm DO: 7,5–9,3 cm MC: 15–39 g	LC
Calomyscus tsolovi	Peshev, 1991	myszochomik syryjski	gatunek monotypowy	Syria (dystrykt Dara (zasięg oparty na zaledwie 14 zebranych okazach))	DC: 6,6–7,5 cm DO: 5,5–6,6 cm MC: brak danych	DD
Calomyscus behzadi	Akharirad, Dezhman, Aliabadian, Siahsarvie, Shafaeipour & Mirshamsi, 2021		gatunek monotypowy	zachodni Iran (znany z 2 miejsc: Songor (ostan Kermanszah) i Ghalarang (ostan Ilam)	DC: około 8,3 cm DO: około 9,2 cm MC: brak danych^[13]	NE
Calomyscus kermanensis	Dezhman, Akbarirad, Aliabadian, Siahsarvie, Shafaeipour & Mirshamsi, 2023		gatunek monotypowy	Iran (ostany Kohgiluje wa Bujerahmad, Fars, Kerman, Jazd i Hormozgan (góry Genu) w północno-wschodniej części Zatoki Perskiej)^[14]	DC: 6,5–9,1 cm DO: 7,4–10,2 cm MC: brak danych^[15]	NE

Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski, DD – gatunki o nieokreślonym stopniu zagrożenia; NE – gatunki niepoddane jeszcze ocenie.

Opisano również gatunki wymarłe:

Calomyscus delicatus Aguilar, Brandy & Thaler, 1984^[16] (Hiszpania; miocen)
Calomyscus minor De Bruijn, Dawson & Mein, 1970^[17] (Grecja; pliocen)

Uwagi

↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

Przypisy

↑ ^a ^b O. Thomas. [On a collection of mammals obtained by Col. A. C. Bailward in Persia and Armenia]. „Abstracts of the Proceedings of the Zoological Society of London”. 24, s. 23, 1905. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 232. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 330. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e C.W. Kilpatrick: Family Calomyscidae (Brush-tailed Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 152–155. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Calomyscus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-20].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 213. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 42.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 160.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-08-21]. (ang.).
↑ Taxonomy: Calomyscus – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-08-22]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Rezazadeh i in. 2024 ↓, s. 602.
↑ Rezazadeh i in. 2024 ↓, s. 598―599.
↑ Dezhman i in. 2021 ↓, s. 589.
↑ Dezhman i in. 2023 ↓, s. 81–82.
↑ Dezhman i in. 2023 ↓, s. 80.
↑ J.-P. Aguilar, L.D. Brandy & L. Thaler. Les rongeurs de Salobrena (Sud de l’Espagne) et le probleme de la migration Messinienne. „Paléobiologie continentale”. 14 (2), s. 3–17, 1984. (fr.).
↑ H. de Bruijn, M.R. Dawson & P. Mein. Upper Pliocene Rodentia, Lagomorpha and Insectivora (Mammalia) from the Isle of Rhodes (Greece). „Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen”. Series B. 73 (5), s. 556, 1970. (ang.).

Bibliografia

E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).
E. Rezazadeh, H. Zali, F. Ahmadzadeh, R. Siahsarvie, C.W. Kilpatrick, R.W. Norris & M. Aliabadian. Two new species of brush-tailed mouse, genus Calomyscus (Rodentia: Calomyscidae), from the Iranian Plateau. „Journal of Mammalogy”. 105 (3), s. 589–608, 2024. DOI: 10.1093/jmammal/gyad116. (ang.).
M. Dezhman, S. Akbarirad, M. Aliabadian, R. Siahsarvie, A. Shafaeipour & O. Mirshamsi. A new species of Calomyscus Thomas, 1905 (Calomyscidae: Rodentia) from western Iran. „Turkish Journal of Zoology”. 2021 (45), s. 585–593, 2021. (ang.).
M. Dezhman, S. Akbarirad, M. Aliabadian, R. Siahsarvie, A. Shafaeipour & O. Mirshamsi. A new species of brush-tailed mice of the genus Calomyscus from southern Iran (Calomyscidae: Rodentia). „Iranian Journal of Animal Biosystematics”. 19 (1), s. 71–101, 2023. (ang.).

[10] DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

[Thomas-1] O. Thomas. [On a collection of mammals obtained by Col. A. C. Bailward in Persia and Armenia]. „Abstracts of the Proceedings of the Zoological Society of London”. 24, s. 23, 1905. (ang.).

[Cichocki&inni-2] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 232. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-3] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 330. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Kilpatrick-4] C.W. Kilpatrick: Family Calomyscidae (Brush-tailed Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 152–155. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[Wilson&Reeder-5] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Calomyscus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-20].

[amw-6] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 213. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=82_42]-7] Jaeger 1959 ↓, s. 42.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=200_160]-8] Jaeger 1959 ↓, s. 160.

[asm-9] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-08-21]. (ang.).

[11] Taxonomy: Calomyscus – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-08-22]. (ang.).

[CITEREFRezazadehZaliAhmadzadehSiahsarvie2024602-12] Rezazadeh i in. 2024 ↓, s. 602.

[CITEREFRezazadehZaliAhmadzadehSiahsarvie2024598―599-13] Rezazadeh i in. 2024 ↓, s. 598―599.

[CITEREFDezhmanAkbariradAliabadianSiahsarvie2021589-14] Dezhman i in. 2021 ↓, s. 589.

[CITEREFDezhmanAkbariradAliabadianSiahsarvie202381–82-15] Dezhman i in. 2023 ↓, s. 81–82.

[CITEREFDezhmanAkbariradAliabadianSiahsarvie202380-16] Dezhman i in. 2023 ↓, s. 80.

[agu&inni-17] J.-P. Aguilar, L.D. Brandy & L. Thaler. Les rongeurs de Salobrena (Sud de l’Espagne) et le probleme de la migration Messinienne. „Paléobiologie continentale”. 14 (2), s. 3–17, 1984. (fr.).

[bru&inni-18] H. de Bruijn, M.R. Dawson & P. Mein. Upper Pliocene Rodentia, Lagomorpha and Insectivora (Mammalia) from the Isle of Rhodes (Greece). „Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen”. Series B. 73 (5), s. 556, 1970. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[a]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]