Rudawka (rodzaj ssaków)
| Pteropus | |||
| Brisson, 1762[1] | |||
 Rudawka żałobna (P. alecto) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
rudawka | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Vespertilio vampirus niger Kerr, 1792 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Rudawka[6] (Pteropus) – rodzaj ssaków z podrodziny Pteropodinae w obrębie rodziny rudawkowatych (Pteropodidae). Nazywane są również kalongami lub lisami latającymi. Wiele gatunków jest zagrożonych wyginięciem, ze względu na wysoki poziom polowań w celach konsumpcyjnych, bądź medycznych. Zwierzęta są także zabijane dla sportu.
Rozmieszczenie geograficzne
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj obejmuje gatunki występujące w strefie tropikalnej i subtropikalnej Australii, Afryki, Azji i Oceanii[7][8][9][10].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała 92–370 mm, długość ucha 9–42 mm, długość tylnej stopy 26–78 mm, długość przedramienia 80–230 mm; masa ciała 92–1500 g[8][10]. Gatunki zaliczane do tego rodzaju są największymi nietoperzami na świecie. Rozpiętość ich skrzydeł sięga do 1,7 m (P. medius). Żywią się kwiatami, nektarem i owocami. Odpoczywają w dużych stadach uwieszone na gałęziach, z głową skierowaną w dół.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj zdefiniował w 1762 roku francuski zoolog Mathurin Jacques Brisson w książce swojego autorstwa poświęconej klasyfikacji królestwa zwierząt[b][1]. Brisson w swoim pierwotnym opisie nie wymienił żadnego gatunku; w ramach późniejszego oznaczenia w 1998 roku Międzynarodowa Komisja Nomenklatury Zoologicznej na gatunek typowy wyznaczyła rudawkę mauritiuską (P. niger)[11].
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]- Pteropus: gr. πτερόπους pteropous ‘skrzydłostopy’, od πτερον pteron ‘skrzydło’; πους pous, ποδος podos ‘stopa’[12].
- Spectrum: łac. spectrum ‘zjawa, widmo’, od specere ‘patrzeć na’[13]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Vespertilio vampyrus Linnaeus, 1758.
- Eunycteris: gr. ευ eu ‘typowy’; νυκτερις nukteris, νυκτεριδος nukteridos ‘nietoperz’[14]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Pteropus phaiops Temminck, 1825 (= Pteropus rufus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803).
- Pselaphon: gr. ψηλαφαω pselaphao ‘szukać po omacku’[15]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Pteropus ursinus Temminck, 1837 (Pteropus pselaphon Lay, 1829).
- Sericonycteris: gr. σηρικον sērikon ‘jedwab’; νυκτερις nukteris, νυκτεριδος nukteridos ‘nietoperz’[16]. Gatunek typowy: Matschie wymienił kilka gatunków – Pteropus capistratus W. Peters, 1876, Pteropus rubricollis Siebold, 1824 (= Pteropus dasymallus Temminck, 1825), Pteropus heudei Matschie, 1899[c], Pteropus molossinus Temminck, 1853, Pteropus personatus Temminck, 1825, Pteropus temminckii W. Peters, 1867, Pteropus petersi Matschie, 1899 (= Pteropus temminckii W. Peters, 1867) i Pteropus woodfordi O. Thomas, 1888 – z których gatunkiem typowym jest Pteropus rubricollis Siebold, 1824 (= Pteropus dasymallus Temminck, 1825).
Podział systematyczny
[edytuj | edytuj kod]Do rodzaju należą następujące gatunki[17][10][7][6]:
| Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[6] | Podgatunki[8][7][10] | Rozmieszczenie geograficzne[8][7][10] | Podstawowe wymiary[8][10][d] | Status IUCN[18] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
Pteropus personatus | Temminck, 1825 | rudawka zamaskowana | 2 podgatunki | endemit Indonezji (północne Moluki (Halmahera i Obi) i Wyspy Raja Ampat (Gag) | DC: 12,4–14,9 cm DO: bezogonowy DP: 8,6–9,8 cm MC: 92–153 g |
LC |
 |
Pteropus lombocensis | Dobson, 1878 | rudawka plantacjowa | 3 podgatunki | zachodnie Małe Wyspy Sundajskie (Lombok, Sumbawa, Flores, Lembata, Pantar, Alor i Timor); zakres wysokości: do 880 m n.p.m. | DC: 15–18 cm DO: bezogonowy DP: 11–12,2 cm MC: 215–360 g |
DD |
 |
Pteropus scapulatus | W. Peters, 1862 | rudawka eukaliptusowa | gatunek monotypowy | endemit Australii (śródlądowe i przybrzeżne obszary na północy i wschodzie; także niektóre obszary Terytorium Północnego oraz wyspy Cieśniny Torresa i Queensland) | DC: 12,2–20 cm DO: bezogonowy DP: 11,6–14,3 cm MC: 258–600 g |
LC |
 |
Pteropus macrotis | W. Peters, 1867 | rudawka wielkoucha | 2 podgatunki | Nowa Gwinea, Wysoy Raja Ampat (Salawati) i Wyspy Aru; niepewny na wyspie Boigu (Australia); zakres wysokości: 0–500 m n.p.m. | DC: 17,9–24 cm DO: bezogonowy DP: 11,2–15,7 cm MC: 214–480 g |
LC |
| Pteropus gilliardi | Van Deusen, 1969 | rudawka samotna | gatunek monotypowy | endemit Papui-Nowej Gwinei (Archipelag Bismarcka (Nowa Brytania i wschodnia Nowa Irlandia)); zakres wysokości: 200–2300 m n.p.m. | DC: 15,4–17,8 cm DO: bezogonowy DP: 11,4–12 cm MC: około 400 g[e] |
VU | |
| Pteropus mahaganus | Sanborn, 1931 | rudawka mahagańska | gatunek monotypowy | Papua Nowa Gwinea (Buka, Wyspa Bougainville’a) i Wyspy Salomona (Choiseul, Santa Isabel i Tanabuli); zakres wysokości: do 600 m n.p.m. | DC: 19–23 cm DO: bezogonowy DP: 12,6–15,3 cm MC: 325–520 g |
LC | |
 |
Pteropus woodfordi | O. Thomas, 1888 | rudawka najmniejsza | gatunek monotypowy | endemit Wysp Salomona (Fauro, Nowa Georgia, Wyspy Russella, Nggela, Malaita i Guadalcanal); zakres wysokości: do 1200 m n.p.m. | DC: 9,2–14,5 cm DO: bezogonowy DP: 8–9,6 cm MC: około 150 g |
LC |
 |
Pteropus molossinus | Temminck, 1853 | rudawka mikronezyjska | gatunek monotypowy | endemit Mikronezji (atole Pakin i Ant i wyspa Pohnpei; niepotwierdzony na Mortlock Islands); zakres wysokości: 0–770 m n.p.m. | DC: 14–14,8 cm DO: bezogonowy DP: 9,4–9,8 cm MC: około 129 g |
EN |
 |
Pteropus pelagicus | Kittlitz, 1836 | rudawka wyspowa | 2 podgatunki | endemit Mikronezji (środkowe i południowe Mortlock Islands (być może wytępiony w atolu Losap w północnych Mortlock Islands) oraz atole Chuuk i Namonuito) | DC: 15–18,6 cm DO: bezogonowy DP: 10,1–10,5 cm MC: 142–203 g |
EN |
| Pteropus tokudae | Tate, 1934 | rudawka guamska | gatunek monotypowy | endemit Guamu (południowe Mariany w północno-zachodniej części Oceanu Spokojnego) | DC: 14–51 cm[19] DO: bezogonowy[19] DP: brak danych[19] MC: około 152 g[19] |
EX | |
| Pteropus ornatus | J.E. Gray, 1870 | rudawka ozdobna | 2 podgatunki | endemit Nowej Kaledonii (Nowa Kaledonia, Île des Pins i Wyspy Lojalności (Lifou i Maré)); zakres wysokości: 0–1100 m n.p.m. | DC: 18–18,7 cm DO: bezogonowy DP: 14,2–16,2 cm MC: 285–325 g |
VU | |
 |
Pteropus ocularis | W. Peters, 1867 | rudawka seramska | gatunek monotypowy | endemit Indonezji (środkowe Moluki (Buru, Ambon i Seram) | DC: około 19,5 cm DO: bezogonowy DP: 13,2–14,5 cm MC: 200–400 g |
VU |
 |
Pteropus neohibernicus | W. Peters, 1876 | rudawka duża | 2 podgatunki | Wyspy Raja Ampat (Gebe i Misool), Nowa Gwinea, Archipelag Bismarcka i Wyspy Admiralicji (manus); zakres wysokości: 0–1400 m n.p.m. | DC: 23–27 cm DO: bezogonowy DP: 16,5–22 cm MC: 1–1,5 kg |
LC |
 |
Pteropus griseus | (É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810) | rudawka szara | 3 podgatunki | wschodnie Małe Wyspy Sundajskie (Flores, Alor, Wetar, Timor i Babar), Mantalu Daka, Peleng, Selayar i Wyspy Banda; zakres wysokości: 0–190 m n.p.m. | DC: 17–22 cm DO: bezogonowy DP: 11,3–13 cm MC: 230–370 g |
VU |
 |
Pteropus admiralitatum | O. Thomas, 1894 | rudawka admiralska | gatunek monotypowy | Wyspy Admiralicji, Wyspy Purdy, Wyspy Świętego Macieja, Archipelag Bismarcka, Nissan, Wyspy Carteret i Wyspy Salomona (na południe do Malaity i Guadalcanalu) | DC: 17,1–23 cm DO: bezogonowy DP: 11,8–13 cm MC: 205–334 g |
LC |
 |
Pteropus speciosus | K. Andersen, 1908 | rudawka piękna | gatunek monotypowy | Filipiny (południowe Mindanao i Archipelag Sulu) i Indonezja (Karakelong, Masalembu i Mata Siri) | DC: brak danych DO: bezogonowy DP: 12–12,5 cm MC: około 400 g |
DD |
 |
Pteropus hypomelanus | Temminck, 1853 | rudawka zmienna | 16 podgatunków | wiele wysp przybrzeżnych i nizin przybrzeżnych od Malediwów na wschód przez Azję Południowo-Wschodnią do Melanezji; zakres wysokości: 0–900 m n.p.m. | DC: 19,4–22 cm DO: bezogonowy DP: 12,5–14,5 cm MC: 300–420 g |
NT |
| Pteropus brunneus | Dobson, 1878 | rudawka ciemna | gatunek monotypowy | endemit Australii (The Percy Group u wybrzeży Queenslandu (dokładna wyspa niepewna)) | DC: około 21 cm[20] DO: bezogonowy[20] DP: około 11,8 cm[20] MC: szacunkowo około 200 g[20] |
EX | |
 |
Pteropus melanotus | Blyth, 1863 | rudawka czarnoucha | 5 podgatunków | Andamany (Andaman Południowy i Rutland), Nikobary, Enggano i Nias (na zachód od Sumatry) oraz Wyspa Bożego Narodzenia; zakres wysokości: 0–900 m n.p.m. | DC: brak danych DO: bezogonowy DP: 11–16,5 cm MC: 220–500 g |
VU |
 |
Pteropus alecto | Temminck, 1837 | rudawka żałobna | 4 podgatunki | Małe Wyspy Sundajskie (Jawa na wschód do Savu), Celebes (wraz z wyspą Selayar), południowa Nowa Gwinea oraz północna i wschodnia Australia (wraz z kilkoma wyspami); zakres wysokości: 0–1000 m n.p.m. | DC: 18,6–28 cm DO: bezogonowy DP: 15,3–1901 cm MC: 590–880 g |
LC |
 |
Pteropus conspicillatus | Gould, 1850 | rudawka okularowa | 2 podgatunki | północne Moluki, przybrzeżna Nowa Gwinea i pobliskie wyspy oraz północno-wschodnia Australia (północno-wschodni Queensland); zakres wysokości: 0–200 m n.p.m. | DC: 23–29 cm DO: bezogonowy DP: 15–18,9 cm MC: 0,5–1 kg |
EN |
| Pteropus pohlei | Stein, 1933 | rudawka tropikalna | gatunek monotypowy | endemit Indonezji (wyspy Zatoki Cenderawasih (Rani, Numfoor i Yapen)) u wybrzeży północno-zachodniej Nowej Gwinei | DC: 17,6–21 cm DO: bezogonowy DP: 12,6–13,5 cm MC: 315–360 g |
VU | |
 |
Pteropus mariannus | Desmarest, 1822 | rudawka mariańska | 3 podgatunki | Mariany (Farallon de Pajaros na południe do Guam) i zachodnie Karoliny (atol Ulithi) | DC: 19,5–25 cm DO: bezogonowy DP: 12,6–13,5 cm MC: 270–577 g |
EN |
 |
Pteropus pelewensis | K. Andersen, 1908 | rudawka pelewska | 2 podgatunki | Palau (z atolem Kayangel oraz wyspami Sonsorol i Fanna) i zachodnie Karoliny (Yap); zakres wysokości: 0–215 m n.p.m. | DC: 14,8–32 cm DO: bezogonowy DP: 10,1–14,4 cm MC: 130–420 g |
VU |
 |
Pteropus tonganus | Quoy & Gaimard, 1830 | rudawka pacyficzna | 3 podgatunki | od wysp Koil i Karkar (północno-wschodnia Nowa Gwinea) na wschód do Wysp Cooka (Mangaia i Rarotonga); zakres wysokości: około 0 m n.p.m. | DC: 14,5–27 cm DO: bezogonowy DP: 11,4–17,5 cm MC: 420–550 g |
LC |
 |
Pteropus ualanus | W. Peters, 1883 | rudawka nadbrzeżna | gatunek monotypowy | endemit Mikronezji (Kosrae); zakres wysokości: 0–635 m n.p.m. | DC: 18,7–23 cm DO: bezogonowy DP: 12,7–13,3 cm MC: brak danych |
EN |
| Pteropus faunulus | G.S. Miller, 1902 | rudawka nikobarska | gatunek monotypowy | Nikobary (Teressa, Bompoka, Camorta, Trinkat, Nankowry i Katchall); prawdopodobnie wymarły na Kar Nikobar; zakres wysokości: 0–200 m n.p.m. | DC: około 17 cm DO: bezogonowy DP: 11–13 cm MC: 112–233 g |
EN | |
| Pteropus howensis | Troughton, 1931 | rudawka atolowa | gatunek monotypowy | endemit Wysp Salomona (atol Ontong Java; prawdopodbnie wyspa Nukumanu (Papua-Nowa Gwinea)) | DC: 17,6–19,6 cm DO: bezogonowy DP: 11,8–12,2 cm MC: brak danych |
CR | |
 |
Pteropus capistratus | W. Peters, 1876 | rudawka maskowa | gatunek monotypowy | endemit Papui-Nowej Gwinei (Archipelag Bismarcka (wyspy Duke of York, Mioko, Nowa Brytania, Sakar i Umboi)); zakres wysokości: do 1200 m n.p.m. | DC: 14,5–19,2 cm DO: bezogonowy DP: 10,2–12,2 cm MC: 165–290 g |
VU |
| Pteropus ennisae | Flannery & J.P. White, 1991 | gatunek monotypowy | endemit Papui-Nowej Gwinei (Archipelag Bismarcka (Nowa Irlandia)) | DC: 15,5–19 cm DO: bezogonowy DP: 10,9–11,8 cm MC: 170–250 g |
VU | ||
 |
Pteropus vetulus | Jouan, 1863 | rudawka nowokaledońska | gatunek monotypowy | endemit Nowej Kaledonii (Nowa Kaledonia i Île des Pins) | DC: 12,2–14,2 cm DO: bezogonowy DP: 9,2–11,4 cm MC: 120–220 g |
NT |
 |
Pteropus samoensis | Peale, 1848 | rudawka samoańska | 2 podgatunki | Fidżi, Samoa i Samoa Amerykańskie | DC: 17,5–22 cm DO: bezogonowy DP: 12–15,5 cm MC: 220–440 g |
NT |
| Pteropus coxi | K.M. Helgen, L.E. Helgen & D.E. Wilson, 2009 | rudawka zapomniana | gatunek monotypowy | Wyspy Samoa (dokładan lokalizacja nieznana) | DC: brak danych[21] DO: bezogonowy[21] DP: brak danych[21] MC: brak danych[21] |
EX | |
| Pteropus allenorum | K.M. Helgen, J.E. Helgen & D.E. Wilson, 2009 | rudawka muzealna | gatunek monotypowy | endemit Samoa (Upolu) | DC: brak danych[21] DO: bezogonowy[21] DP: 11,6 cm[21] MC: brak danych[21] |
EX | |
| Pteropus fundatus | Felten & Kock, 1972 | rudawka nizinna | gatunek monotypowy | endemit Vanuatu (Mota i Vanua Lava) | DC: 13,7–15,2 cm DO: bezogonowy DP: 9,9–10,6 cm MC: 184–190 g |
EN | |
 |
Pteropus anetianus | (J.E. Gray, 1870) | rudawka biała | 7 podgatunków | endemit Vanuatu (od Wysp Banksa na południe do Anatom) | DC: 15,5–20 cm DO: bezogonowy DP: 11,7–13,5 cm MC: około 346 g |
VU |
 |
Pteropus tuberculatus | W. Peters, 1869 | rudawka eremicka | gatunek monotypowy | endemit Wysp Salomona (Wyspy Santa Cruz (Vanikoro i Teanu)); zakres wysokości: około 0 m n.p.m. | DC: 13,6–17 cm DO: bezogonowy DP: 11,2–13 cm MC: około 230 g |
EN |
| Pteropus nitendiensis | Sanborn, 1930 | rudawka namorzynowa | gatunek monotypowy | endemit Wysp Salomona (Wyspy Santa Cruz (Tinakula, Tomotu Neo i Nendö)) | DC: 17,1–17,5 cm DO: bezogonowy DP: 11,6–12,1 cm MC: 210–320 g |
EN | |
| Pteropus rayneri | J.E. Gray, 1870 | rudawka salomońska | 5 podgatunków | archipelag Wyspy Salomona w Papui-Nowej Gwinei i Wyspach Salomona (od Buka na południe do Guadalcanalu i Malaity); zakres wysokości: 0–700 m n.p.m. | DC: 23–27 cm DO: bezogonowy DP: 13,5–18,7 cm MC: 550–870 g |
NT | |
| Pteropus cognatus | K. Andersen, 1908 | rudawka makirska | gatunek monotypowy | endemit Wysp Salomona (Makira, Ugi i Santa Ana); zakres wysokości: 0–900 m n.p.m. | DC: 16,6–18 cm DO: bezogonowy DP: 12,1–12,9 cm MC: około 288 g |
VU | |
| Pteropus rennelli | Troughton, 1929 | rudawka rafowa | gatunek monotypowy | endemit Wysp Salomona (Rennell) | DC: 14,5–18,5 cm DO: bezogonowy DP: 9,5–12,8 cm MC: około 179 g |
EN | |
 |
Pteropus temminckii | W. Peters, 1867 | rudawka okazała | gatunek monotypowy | endemit Indonezji (środkowe Moluki (Buru, Ambon, Seram i pobliskie małe wyspy)); zakres wysokości: 0–800 m n.p.m. | DC: 15,1–17 cm DO: bezogonowy DP: 9,4–10,8 cm MC: 145–155 g |
VU |
 |
Pteropus poliocephalus | Temminck, 1825 | rudawka szarogłowa | gatunek monotypowy | endemit Australii (od południowo-wschodnieg Queenslandu (włącznie z Wielką Wyspą Piaszczystą, Moreton i North Stradbroke Island) na południe do Wiktorii)) | DC: 22–28 cm DO: bezogonowy DP: 15,1–17,7 cm MC: 0,4–1,3 kg |
VU |
 |
Pteropus livingstonii | J.E. Gray, 1866 | rudawka komorska | gatunek monotypowy | endemit Komorów (Anjouan i Mohéli) | DC: około 34 cm DO: bezogonowy DP: 16,1–17,2 cm MC: 576–601 g |
CR |
 |
Pteropus voeltzkowi | Matschie, 1909 | rudawka pembańska | gatunek monotypowy | endemit Tanzanii (Pemba); zakres wysokości: 0–45 m n.p.m. | DC: 22–26 cm DO: bezogonowy DP: 14,5–16,3 cm MC: 430–610 g |
VU |
 |
Pteropus dasymallus | Temminck, 1825 | rudawka figowa | 5 podgatunków | Japonia (Riukiu), Tajwan (Litao, Lanyu i Guishan Dao, prawdopodobnie wymarły na głównej wyspie) i północne Filipiny | DC: 18,5–23 cm DO: bezogonowy DP: 12,4–14,9 cm MC: 318–662 g |
VU |
 |
Pteropus pselaphon | G.T. Lay, 1829 | rudawka bonińska | gatunek monotypowy | endemit Japonii (Ogasawara (Chichijima i Hahajima Rettō) i Iō-jima (Kita Iō-jima, Iwoto i Minami Iō-jima); być może inne wyspy | DC: brak danych DO: bezogonowy DP: 13,1–14,5 cm MC: 353–616 g |
EN |
| Pteropus pilosus | K. Andersen, 1908 | rudawka owłosiona | gatunek monotypowy | endemit Mikronezji (Karoliny) | DC: brak danych DO: bezogonowy DP: brak danych MC: brak danych |
EX | |
| Pteropus pumilus | G.S. Miller, 1910 | rudawka karłowata | gatunek monotypowy | środkowe i południowe Filipiny (Mindoro na południe do północno-zachodniego Mindanao i Balut) oraz Indonezja (Miangas u wybrzeży Celebes Północnego); zakres wysokości: 0–1250 m n.p.m. | DC: 15,5–18 cm DO: bezogonowy DP: 9,4–11,3 cm MC: 145–200 g |
NT | |
 |
Pteropus lylei | K. Andersen, 1908 | rudawka złotoszyja | gatunek monotypowy | południowa Tajlandia, środkowa i południowa Kambodża i południowy Wietnam; 1 zapis z Junnanu (Chińska Republika Ludowa) uważany za gatunek obcy | DC: około 20 cm DO: bezogonowy DP: 14,5–16 cm MC: 390–480 g |
VU |
 |
Pteropus medius | Temminck, 1825 | rudawka wielka | 3 podgatunki | zachodni Pakistan, Indie, Nepal, Bhutan, Bangladesz, zachodnia Mjanma, Sri Lanka, Malediwy i Andamany; zakres wysokości: 0–2000 m n.p.m. | DC: 22–25 cm DO: bezogonowy DP: 16,3–17,6 cm MC: 1–1,2 kg |
NT |
 |
Pteropus rodricensis | Dobson, 1878 | rudawka gromadna | gatunek monotypowy | endemit Mauritiusu (Rodrigues; okaz z wyspy Round Island uważany za zabłąkanego); zakres wysokości: 0–400 m n.p.m. | DC: 15–20 cm DO: bezogonowy DP: 21,1–12,8 cm MC: około 278 g |
EN |
 |
Pteropus vampyrus | (Linnaeus, 1758) | rudawka malajska | 6 podgatunków | południowa kontynentala Azja Południowo-Wschodnia, Wielkie i Małe Wyspy Sundajskie (włacznie z Wyspami Lingga, wyspą Bangka, Wyspami Mentawai i Wyspami Natuna) oraz Filipiny; zakres wysokości: 0–1370 m n.p.m. | DC: 22–29 cm DO: bezogonowy DP: 17,5–23 cm MC: 0,7–1,4 kg |
EN |
| Pteropus intermedius | K. Andersen, 1908 | gatunek monotypowy | południowa Mjanma; zakres wysokości: 0–1300 m n.p.m. | DC: brak danych[22] DO: bezogonowy[22] DP: około 18 cm[22] MC: brak danych[22] |
DD | ||
 |
Pteropus aldabrensis | F.W. True, 1893 | rudawka aldabrańska | gatunek monotypowy | endemit Seszeli (atol Aldabra) | DC: 18,4–18,9 cm DO: bezogonowy DP: 12,8–14,1 cm MC: 257–395 g |
EN |
 |
Pteropus rufus | É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803 | rudawka madagaskarska | gatunek monotypowy | endemit Madagaskaru (główna wyspa oraz Nosy Be, Nosy Komba, Nosy Tanikely i Nosy Boraha)) | DC: 23–27 cm DO: bezogonowy DP: 15,4–17,3 cm MC: 550–750 g |
VU |
 |
Pteropus seychellensis | Milne-Edwards, 1878 | rudawka seszelska | 2 podgatunki | wschodnie Wyspy Wewnętrzne (Mahé, Praslin, La Digue i Silhouette), wyspa Mafia (Tanzania) oraz Komory; zakres wysokości: 0–1000 m n.p.m. | DC: około 23 cm DO: bezogonowy DP: 14,7–15,8 cm MC: 370–390 g |
LC |
 |
Pteropus niger | (Kerr, 1792) | rudawka mauritiuska | gatunek monotypowy | Mauritius i Réunion (Francja) | DC: około 23 cm DO: bezogonowy DP: 14,3–17,1 cm MC: 380–540 g[e] |
EN |
 |
Pteropus subniger | (Kerr, 1792) | rudawka maskareńska | gatunek monotypowy | Mauritius i Réunion (Francja); zakres wysokości: 1200–1600 m n.p.m. | DC: brak danych DO: bezogonowy DP: brak danych MC: brak danych |
EX |
 |
Pteropus aruensis | W. Peters, 1867 | rudawka aruańska | gatunek monotypowy | endemit Indonezji (Wyspy Aru) | DC: około 29 cm DO: bezogonowy DP: około 19 cm MC: brak danych |
CR |
| Pteropus keyensis | W. Peters, 1867 | rudawka pustelnicza | gatunek monotypowy | endemit Indonezji (Wyspy Kai) | DC: około 29 cm DO: bezogonowy DP: 17,9–18,8 cm MC: brak danych |
DD | |
 |
Pteropus melanopogon | W. Peters, 1867 | rudawka czarnobroda | gatunek monotypowy | endemit Indonezji (środkowe Moluki (Buru, AMbon, Seram oraz pobliskie wyspy)) | DC: około 29 cm DO: bezogonowy DP: 18,8–20 cm MC: 860–900 g |
EN |
 |
Pteropus chrysoproctus | Temminck, 1837 | rudawka molucka | gatunek monotypowy | endemit Indonezji (środkowe Moluki (Buru, Ambon i Seram) i Wyspy Watubela) | DC: 19–26 cm DO: bezogonowy DP: 16,3–17,7 cm MC: 300–420 g |
VU |
| Pteropus caniceps | J.E. Gray, 1870 | rudawka popielatogłowa | gatunek monotypowy | endemit Indonezji (północne Moluki (Halmahera i satelitarne wyspy)); zakres wysokości: 0–1500 m n.p.m. | DC: około 21 cm DO: bezogonowy DP: 18,8–20 cm MC: 860–900 g |
VU |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski, NT – gatunek bliski zagrożenia, VU – gatunek narażony, EN – gatunek zagrożony, CR – gatunek krytycznie zagrożony, EX – gatunek wymarły, DD – gatunki o nieokreślonym stopniu zagrożenia.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Młodszy homonim Spectrum Scopoli, 1777 (Lepidoptera).
- ↑ Publikacja Brissona została uznana za nieważną ze względu na niekonsekwentne stosowanie nazewnictwa binominalnego, jednak nazwa Pteropus została zachowana, aby uniknąć zamieszania nomenklatorycznego[11].
- ↑ Podgatunek P. lombocensis heudei.
- ↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; DP – długość przedramienia; MC – masa ciała
- ↑ a b Masa ciała tylko dla samców (u samiec nieznana).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b M.J. Brisson: Regnum animale in classes IX. distributum, sive, Synopsis methodica : sistens generalem animalium distributionem in classes IX, & duarum primarum classium, quadrupedum scilicet & cetaceorum, particularem divisionem in ordines, sectiones, genera & species: cum brevi cujusque speciei descriptione, citationibus auctorum de iis tractantium, nominibus eis ab ipsis & nationibus impositis, nominibusque vulgaribus. Lugduni Batavorum: Theodorum Haak, 1762, s. 13, 153. (łac.).
- ↑ B.G. de Lacépède: Tableau des divisions, sous-divisions, ordres et genres des mammifères. W: B.G. de Lacépède: Discours d’ouverture et de clôture du cours d’histoire naturelle, donné dans le Muséum national d’Histoire naturelle, l’an VII de la République, et tableaux méthodiques des mammifères et des oiseaux. Paris: Plassan, 1799, s. 15. (fr.).
- ↑ J. E. Gray. A revision of the genera of pteropine bats (Pteropidae), and the descriptions of some apparently undescribed species. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1866, s. 64, 1866. (ang.).
- ↑ J. E. Gray: Catalogue of Monkeys, Lemurs, and Fruit-eating Bats in the collection of the British Museum. London: Printed by order of the Trustees, 1870, s. 110. (ang.).
- ↑ P. Matschie: Die Fledermäuse des Berliner Museums für Naturkunde. 1. Lieferung. Die Megachiroptera des Berliner Museums für Naturkunde. Berlin: G. Reimer, 1899, s. 7, 30. (niem.).
- ↑ a b c Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 83-86. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 106–114. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ a b c d e N. Giannini, C. Burgin, V. Van Cakenberghe, S. Tsang, S. Hintsche, T. Lavery, F. Bonaccorso, F. Almeida & B. O’Toole: Family Pteropodidae (Old World Fruit Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 136–162. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Pteropus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-23].
- ↑ a b c d e f Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 460–465. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ a b ICZN. Regnum Animale ..., Ed. 2 (M.J. Brisson, 1762): rejected for nomenciatural purposes, with the conservation of the mammalian generic names Philander (Marsupialia), Pteropus (Chiroptera), Glis, Cuniculus and Hydrochoerus (Rodentia), Meles, Lutra and Hyaena (Carnivora), Tapirus (Perissodactyla), Tragulus and Giraffa (Artiodactyla). „The Bulletin of zoological nomenclature”. 55 (1), s. 64–71, 1998. (ang.).
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 596.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 638.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 277.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 588.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 629.
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-12-30]. (ang.).
- ↑ Taxonomy: Pteropus – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-12-30]. (ang.).
- ↑ a b c d J. Rebitzke: Pteropus tokudae. Animal Diversity Web. [dostęp 2024-08-12]. (ang.).
- ↑ a b c d P.W. Menkhorst & E. Knight: A field guide to the mammals of Australia. Wyd. 3. Melbourne: Oxford University Press, 2011, s. 142. ISBN 978-0-19-557395-4. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h K.M. Helgen, J.E. Helgen & D.E. Wilson. Pacific flying foxes (Mammalia, Chiroptera): two new species of Pteropus from Samoa, probably extinct. „American Museum novitates”. 3646, s. 5, 209. (ang.).
- ↑ a b c d K.C. Andersen. Twenty new forms of Pteropus. „The Annals and magazine of natural history”. Eight series. 2 (10), s. 368, 1908. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).