Stefan Bibrowski
 Na zdjęciu z 1907 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
artysta cyrkowy |
Stefan Bibrowski, Lionel, zwany człowiekiem o lwiej twarzy (ur. 18 grudnia 1890 w Wilczogórze k. Grójca w parafii Belsk Duży[1], zm. 1932 we Włoszech lub w Berlinie) – polski artysta cyrkowy, znany z powodu nadmiernie owłosionego ciała (w tym twarzy), co stanowiło atrakcję dla cyrkowej publiczności.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Michała i Benedykty z domu Kołyś. Przy chrzcie nadano mu imię Szczepan[1]. W wieku czterech lat chory na hipertrichozę Bibrowski został kupiony przez niemieckiego przedsiębiorcę Meyera[2] (Sedelmeyera), który uczynił z niego atrakcję swoich pokazów. Przyjął imię Lionel. Nazywany był przez prasę człowiekiem o lwiej twarzy (ang. Lionel the lion faced man)[2]. Według innych relacji określenie to wymyślił Mayer. Jako sześciolatek Szczepan trafił do szkoły. Wychowano go jako katolika[czy to ważne?]. Meyer opiekował się chłopcem. Pokazywał go w całej Europie, potem w USA[3]. Wystawiał Bibrowskiego na nowo otwartych promenadach na Wschodnim Wybrzeżu. Tam chłopiec został zauważony przez łowców talentów z Barnum & Bailey Circus[4]. W 1901 w imieniu dwunastolatka Meyer zawarł z cyrkiem kontrakt na 5 lat[potrzebny przypis]. Bibrowski podróżował po USA[2], prezentując swoje długie jasne owłosienie występujące na całym ciele (z wyjątkiem wewnętrznej części stóp i dłoni). Był często zapowiadany jako „brakujące ogniwo” między ludźmi a zwierzętami[5] albo „półczłowiek, półlew”[4]. Na pokazach opowiadano, że będąc w ciąży, jego matka widziała, jak jej mąż został okaleczony przez lwa cyrkowego[5]. W Monachium występy Bibrowskiego podczas Oktoberfest w ciągu kilku dni obejrzało około 200 tysięcy ludzi. Był często portretowany. Mimo tego niechętnie dzielił się swoją historią[3].
Znał pięć języków obcych[2] i nosił dobrze skrojone ubrania, dzięki czemu, mimo swej przypadłości, sprawiał wrażenie człowieka ujmującego. Był sprawny fizycznie, występował jako akrobata. W 1912 doznał poważnych poparzeń z powodu palenia papierosów, które zapaliły włosy. Na wiele miesięcy został wyłączony ze spektakli. Podobno marzył o pracy jako dentysta[4], ale praca w cyrku była opłacalna[6].
W USA zamieszkał na stałe w 1920[3]. Występował w Coney Island Dreamland Circus[6]. Finalnie zamieszkał we Włoszech lub w Berlinie, gdzie zmarł na zawał serca[2]. Nie jest znane jego miejsce pochówku[3].
Nadal są w obiegu pocztówki przedstawiające Bibrowskiego przypominającego lwa. Carl Zuckmayer zastosował motyw człowieka-lwa w książce Die Fastnachtsbeichte[7]. Na wystawie Schau mich an. Wiener Porträts (2006/07) w Willi Hermesa można było zobaczyć obraz człowieka-lwa namalowany około 1910 przez Wilhelma Scharmanna[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Parafia rzymsko-katolicka Belsk Wielki, księga chrztów, akt chrztu Szczepana Bibrowskiego, nr 109/1890 [online].
- ↑ a b c d e Zaklęte w kadrze: Lionel, człowiek o lwiej twarzy [online], www.onet.pl, 24 kwietnia 2022 [dostęp 2022-12-13].
- ↑ a b c d Stefan Bibrowski, czyli Człowiek o Lwiej Twarzy, który był niekwestionowanym królem rozrywki [online], Nauka jest niesamowita, 29 lipca 2022 [dostęp 2022-12-13] (pol.).
- ↑ a b c Katie Serena, Meet The Lion-Faced Sideshow 'Freak' Fluent In Five Languages With Dreams Of Being A Dentist [online], All That's Interesting, 9 kwietnia 2020 [dostęp 2022-12-13] (ang.).
- ↑ a b Katja Iken, Phänomen "Freakshows", „Der Spiegel”, 23 listopada 2011, ISSN 2195-1349 [dostęp 2022-12-13] (niem.).
- ↑ a b Sarah Quick, Lionel the Lion-Faced Man [online], 2021 [dostęp 2022-12-13].
- ↑ Yumpu.com, Von „anatomischen Wundern“ und „lebenden Kuriositäten“ [online], yumpu.com [dostęp 2022-12-14] (niem.).
- ↑ Johann Werfring, – Lionel, Haarmensch in Wien – Wiener Museumsstücke [online], Stadtleben in Wien – Wiener Zeitung Online [dostęp 2022-12-14] (niem.).