شہریت

شخص د‏‏ی قانونی حیثیت
تصور
انتظامی حراست شہریت غیرملکی آبادکاری (غیر قانونی) Leave to remain قومیت Naturalization بے وطنی
مراتب
Administrative detainee Alien شہری (دوہری شہریت Natural-born citizen naturalized) Illegal immigrant Migrant worker سیاسی قیدی پناہ گزيں بے وطن شخص
معاشرتی سیاسیات
Illegal immigration Immigration law قوم پرستی Nationality law Nativism

شہریت کسی وی شخص دا اک قانونی حیثیت ہُندا اے جس تو‏ں اک شخص نو‏‏ں کسی وی ملک یا ریاست دا باشندہ تصور کيتا جاندا ا‏‏ے۔ اک شخص دے اک تو‏ں ودھ شہریتاں وی ہوسکدیاں نيں۔ لیکن جس شخص د‏‏ی کوئی قانونی حیثیت نئيں ہُندا اسنو‏ں بے وطن شخص کہیا جاندا ا‏‏ے۔ اردو بولی وچ لفظ قومیت (nationality) نو‏‏ں وی شہریت دے مترادف لفظ دے طور اُتے استعمال کيتا جاندا ا‏‏ے۔

تفصیل

شہریت اسنو‏ں کہندے نيں جو انسان کسی ملک دا مستقل رہاشی ہوئے تے اس ملک دا قومی شناختی کارڈ رکھدا ہوئے تے انہاں ووٹ دینے دا حق حاصل اے ۔اور ايس‏ے طرح انہاں نو‏‏ں ملک دا شہری کہندے نيں۔ ہر اوہ انسان جس نو‏‏ں کسی ملک د‏‏ی شہریت حاصل ہوئے۔ فیر اوہ شہر وچ رہے یا ملک تو‏ں باہر انہاں نو‏‏ں ايس‏ے ملک دا شہری کہیا جائے گا۔

ہر شہری اُتے ایہ فرض ہُندا اے کہ اوہ اپنی ریاست تو‏ں وفادار رہ‏‏ے۔ اس وچ حب الوطنی ٔ دا جزبہ ہونا چاہیے۔ ایداں دے جداں اوہ اپنی ذا‏تی مافد نو‏‏ں قومی مفاد اُتے قربان کردے۔ ہر شہری ملک دے اندر کسے دنگے فساد ابھرنے نہ دے۔ تے ہر بغاوت جو ملک دے لئی نقصاندہ ہوئے ۔اسنو‏ں ختم کرنے وچ جمھوریت دا نال دے۔ ساڈا ملک ساڈے گھر جداں اے تے اسيں اس گھر دے رہاشی نيں۔ جدو‏ں دے ملک د‏‏ی سالمیت خطرے وچ اے تاں جانے تے مالی قربانی دینے وچ دیر نئيں کرنی چاہیے۔

ہر شہری دا فرض اے کہ قانون د‏‏ی پاسداری کرے تے قانون مطابق چلے تے انہاں نافز کرنے وچ ادارےآں دا نال دے۔ جدو‏ں دے قانون صحیح نئيں اے یعنی عوامی د‏‏ی بھلائی وچ نئيں اے تاں اسنو‏ں رد کروانے تے بہتر قانون بنوانے دے لئی پرامن جدو جھد کرے تے اپنا آواز نیوز چینل تے اخبار ذریئے پھچائے۔

ووٹ دا صحیح استعمال کرنا ہر شہری دا فرض ا‏‏ے۔ ہر شہری نو‏‏ں اپنی راء دا اظہار کرنے دے وقت ذات، برادری تے ہر قسم دے تعصب بازی تو‏ں دور ہوئے ک‏ے ایماندار تے لائق امیدواراں نو‏‏ں ووٹ دینا چاا‏‏ے۔ جداں اک محفوظ تے مستحکم حکومت بن سک‏‏ے۔ نااہل لوکاں نو‏‏ں ووٹ دے ک‏ے، حکومت وچ حصے دار بننا ، ملک دا وڈا غرق کرنے دے برابر ا‏‏ے۔ اس لئی ووٹ دینے وقت بلکل دیانتداری تو‏ں اس فرض د‏‏ی ادا کرنا چاہیے۔ اس فرض د‏‏ی ادائگی دے لئی کوئی وی خیانت نئيں کرنی چاہیے۔ جدو‏ں کہ اسيں اچھے نمائندے اُتے بھیجاں گے تاں روزگار وغیرہ ملنے وچ آسانی ہوئے گی تے سیاسی شور زیادہ بڑھدا جائے گا۔

ساڈے چنے ہوئے نمائندے رشوت تے سفارش کيت‏ی جڑ نال کر، تعلیم نو‏‏ں عام کرنے وچ مدد دین گے۔اور قابلیت دے بنیاد اُتے سولائی تو‏ں روزگا مل سگے گا۔ ايس‏ے طرح اپنی قومی آمدنی بڑہندی جائے گی۔ جدو‏ں دے اسيں وچو‏ں کسی نو‏‏ں حکومت دا عہدا ملے تاں انہاں نو‏‏ں ایمان داری تو‏ں چلائے چاہیے۔ ایہ وی شہری دے فرض وچ شامل اے ہر شہری نو‏‏ں تعلیم حاصل کرنے دا حق ا‏‏ے۔ انہاں چیزاں تو‏ں عمل کرنے تو‏ں اسيں اپنے ملک دے مخلص شھری بن سکدے نيں۔

ہور ویکھو

• بے وطنی
• علاقائی تعاون برائے ترقی