Napad NOVJ na Čaglin januara 1944.
Snage Šestog korpusa NOVJ izvele su 22-24. januara 1944. napadnu operaciju na ustaško-nemačka uporišta Čaglin, Poreč i Kulu. Likvidacijom ovih utvrđenja štab Šestog korpusa nameravao je da poveže delove slobodne teritorije, dok su za osovinske snage ova utvrđenja bila značajna zbog kontrole komunikacije Našice - Slavonski Brod.
Napad je počeo tokom noći 21/22. januara 1944. Poreč je osvojen brzo, dok je za Čaglin kao glavni cilj napada vođena ogorčena dvodnevna borba sa Šestom ustaškom bojnom. Poslednji otpor likvidiran je tokom poslepodneva 23. januara.
Čim je napad počeo, iz okolnih garnizona Našica, Pleternice i Slavonskog Broda upućene su nemačke i ustaško-domobranske jedinice u napad prema Čaglinu u cilju pomoći napadnutom garnizonu. Borbe sa ovim nastupajućim kolonama snage Šestog korpusa vodile su tokom celog 22. i 23. januara, a 24. januara borbe su vođene u samom mestu Čaglin. Tokom večeri tog dana štab korpusa odlučio je da napusti odbranu mesta.
Šesti korpus uspeo je da likvidira ustaški garnizon i zauzme Čaglin, ali nije uspeo da ga zadrži u svojim rukama. Tom prilikom osovinskim snagama naneti su teški gubici, a u Čaglinu je uništena glavnina Šeste ustaške bojne sa štabom i zapovednikom, i sa trojicom komandira satnija (četa). Jedinice Šestog korpusa i same su u oštrim borbama pretrpele visoke gubitke.
- Sedamnaesta slavonska brigada
- Osamnaesta slavonska brigada
- 21. slavonska brigada
- 25. slavonska (brodska) brigada
- Istočna grupa NOP odreda šestog korpusa
- Požeški NOP odred
- Diljski NOP odred
- Osječki NOP odred
- Vod brdskih topova 75 mm
- Vod brdskih topova 65 mm
- 1 protivtenkovski top 37 mm.
- 2 odeljenja teških bacača
Najteže gubitke pretrpela je posada mesta Čaglin, koju je sačinjavala glavnina Šeste ustaške bojne. NJeni gubici iznosili su 264 poginula[1], među kojima i zapovednik bojne nadsatnik dr Zvonimir Dončević, kao i zapovednik druge satnije nadporučnik Ivan Todorović, i zapovednik 4. satnije nadporučnik Stanko Pandurović.
O sudbini bojne u "izvještaju Zapovjedništva Glavnog stožera domobranstva od 26. siječnja 1944" zabeleženo je:
Ustaški častnici posade Čaglina poslie junačke obrane izcrpivši sva sredstva obrane ubili su sebe i članove obitelji, a zarobljeni su na najgrozniji način ubijeni i dijelom spaljeni od part.[2]
Jedinice NOVJ su u ovim borbama pretrpele gubitke od 114 mrtvih, 227 ranjenih, 2 zarobljena i 1 nestalog[3].
- ↑ Zdravko Cvetković: 17. slavonska brigada, strana 136
- ↑ Izvještaj Zapovjedništva Glavnog stožera domobranstva od 26 siječnja 1944 Zbornik V/23, dokument 30/II, strana 731
- ↑ Izvještaj štaba Šestog korpusa NOVJ od 12. februara 1944, Zbornik V/24, dokument 47/I, strana 236
- Cvetković, Zdravko (1978). 17. slavonska brigada. Beograd: Vojnoizdavački zavod.
- Roksandić, Rade; Cvetković, Zdravko B. (1974). 18. SLAVONSKA BRIGADA. Beograd: Vojnoizdavački zavod.
- Bosiočić, Bogdan (1981). 21. slavonska udarna brigada. Beograd: Vojnoizdavački zavod.
- Redžić, Nail (1976). DVADESET PETA BRODSKA BRIGADA. Beograd: Vojnoizdavački zavod.
- Zbornik dokumenata i podataka NOR-a tom V (borbe u Hrvatskoj), knjiga 23, Vojnoistorijski institut, Beograd.
- dokumenti broj 59, 66, 75, 115, 128, 129 171, 172, 174, 177, 178, 180 i 181.
- Zbornik dokumenata i podataka NOR-a tom V (borbe u Hrvatskoj), knjiga 24, Vojnoistorijski institut, Beograd.
- dokument broj 47