Sphenodon punctatus
| Sphenodon punctatus | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||
 Asgari endişe altında (IUCN 3.1)[2] | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Sphenodon punctatus | |||||||||||||||
 | |||||||||||||||
Sphenodon punctatus, Sphenodon cinsine bağlı bir sürüngen türüdür.[3]
Başının üzerinde üçüncü bir göz bulunur ve merceği korneaya benzer.[4] Kafatasının ortasında bulunan ince derimsi bu göz sadece kuluçkadan çıkarken görünür. Dört ile altı aylık zaman arasında opak deri ve pigmentle kaplanır.[5] İşlevi bilinmese de ultraviyole ışığı emip D vitamini[6] üretme, karanlık aydınlık döngüsünü algılama ve termoregülasyona yardımı olabilir.[5]
Uygun vücut sıcaklığı diğer sürüngenlere oranla düşüktür ve 16 ila 21 °C (61 ila 70 °F) arasındadır.[7] Hava sıcaklığının 28 °C (82 °F)'nin üstünde olması bu tür için ölümcüldür, buna karşın en düşük hava sıcaklığı 5 °C (41 °F)'ye kadar ise hala hareketli olabilirler.[8]
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Blanchard B, ve diğerleri. (Tuatara Recovery Group) (June 2002). Jasperse J, Rolfe J (Ed.). Tuatara captive management plan and husbandry manual (PDF). Threatened Species Occasional Publication. 21. Wellington, New Zealand: Department of Conservation. 11 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Kasım 2007.
- Bry L. "Evolution of a third eye in some animals?". MadSci Network. 7 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2007.
- Daugherty C, Keall S. "Tuatara". Te Ara – the Encyclopedia of New Zealand. 15 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Daugherty CH, Cree A (April 1990). "Tuatara: a survivor from the dinosaur age". New Zealand Geographic. 6: 66-86.
- Gill V (30 Mayıs 2012). "Tuatara reptile slices food with 'steak-knife teeth". BBC Nature. 26 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2014.
- Lutz D (2005). Tuatara: A Living Fossil. Salem, Oregon: Dimi Press. ISBN 978-0-931625-43-5.
- Maisano J. "Sphenodon punctatus (tuatara) – 3D visualisations from X-ray CT scans". Digimorph. University of Texas at Austin. 20 Ocak 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2006.
- Marris J. "Images and movies of the Brothers Island tuatara (Sphenodon guntheri)". ARKive: Images of Life on Earth. 26 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2007.
- McKintyre M (1997). Conservation of the Tuatara. Victoria University Press. ISBN 978-0-86473-303-0.
- Mulligan J (18 Ağustos 2017). "Tuatara". Critter of the Week. RNZ. 18 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Newman DG (1987). Tuatara. Endangered New Zealand Wildlife Series. Dunedin, New Zealand: John McIndoe. ISBN 978-0-86868-098-9.
- Parkinson B (2000). The Tuatara. Reed Children's Books. ISBN 978-1-86948-831-4.
- Schwab IR, O'Connor GR (March 2005). "The lonely eye". The British Journal of Ophthalmology. 89 (3): 256. doi:10.1136/bjo.2004.059105. PMC 1772576 $2. PMID 15751188.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Sphenodon (Gray 1831) (rhynchocephalian)". PBDB. 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Hitchmough, R. (2019). "Sphenodon punctatus". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2019: e.T131735762A120191347. Erişim tarihi: 14 Nisan 2020.
- ^ "ITIS". 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022.
- ^ Schwab, I.R.; O'Connor, G.R. (March 2005). "The lonely eye". The British Journal of Ophthalmology. 89 (3): 256. doi:10.1136/bjo.2004.059105. PMC 1772576 $2. PMID 15751188.
- ^ a b Cree, A. (2002). "Tuatara". Halliday, T.; Alder, K. (Ed.). The New Encyclopedia of Reptiles and Amphibians. Oxford, UK: Oxford University Press. ss. 210-211. ISBN 0-19-852507-9.
- ^ "The Tuatara". Kiwi Conservation Club. Fact Sheets. Royal Forest and Bird Protection Society of New Zealand. 2009. Archived from the original on 16 Ekim 2015. Erişim tarihi: 13 Eylül 2017.
- ^ Musico, B. (1999). "Sphenodon punctatus". Animal Diversity Web. University of Michigan Museum of Zoology. 3 Şubat 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2006.
- ^ Schofield, E. (24 Mart 2009). "New arrivals thrill staff at sanctuary". Otago Daily Times. Otago, NZ. 26 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2009.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Sphenodon punctatus ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Vikitür'de Sphenodon punctatus ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
| Sphenodon ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |