Иран телләре
| Иран телләре | |
| Кайда өйрәнелә | иранистика[d] |
|---|---|
 Иран телләре Викиҗыентыкта | |
Иран телләре — Һинд-аурупа телләре гаиләлыгыннан дүрт астөркемне (көньяк-көнбатыш – фарсы, таҗик һ.б. телләр, төньяк-көнбатыш – көрд, каспий буе һ.б. телләр, көньяк-көнчыгыш – пашто, памир һ.б. телләр, төньяк-көнчыгыш – осетин һ.б. телләр) берләштергән телләр төркеме.
1986 елда Иранлыларның ничә проценты фарсы телендә сөйләшкәнен, ничәсе белмәгәнен һәм ничәсе камил сөйләшкәнен билгеләү өчен дәүләт сан алуы булган.
Көрд-Бельгия-Америка галиме Меһрзад Изади (аның эшләре Колумбия Университетының Халыкара һәм Җәмәгать Эшләр Мәктәбендә, Gulf 2000 Project веб-сайтында табылырга мөмкин) (2001 Иран халык санын алуында халыкның 68%-ы фарсы телендә беренче тел буларак сөйләшә дип язып куелган булган) 2014 ел өчен төрле телләрне белүчеләрнең шундый саннарын китерә:
- Фарсы теле (лури теле һәм бәхтияри телен кертеп) 62,1%
- Азәрбайҗан теле 13,6%
- Көрд теле 7%
- Гиляки теле 3%
- Мазендеран теле 2,8%
- Бәлүҗ теле 2,4%
- Гарәп теле 1,6%
- Төрки 1,6%
- Кашкай теле 1,2%
- Тати теле 1,1%
- Фарсы теленең раджи диалекты (раджи теле белән бутамаска) 1%
- Төрекмән теле 0,9%
- Талыш теле 0,4%
- башка телләргә фарсы ишарә теле, яһүд теле, ассирий теле, әрмән теле, гөрҗи теле, чиркәс теле, сириак теле, рус теле, раджи теле, минаби теле һәм шулай ук башка көнбатыш Иран телләре (лари теле, һ.б.) керә.
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Kümmel, Martin Joachim. "Areal developments in the history of Iranic: West vs. East." BOOK OF ABSTRACTS.