Domasłowice Dolne
49°43′N 18°29′E/49,715833 18,487222| gmina | |||||
 Droga przez wieś | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Kraj | |||||
| Powiat | |||||
| Kraina | |||||
| Starosta |
Pavel Postůvka (2010) | ||||
| Powierzchnia |
7,36 km² | ||||
| Populacja (2015) • liczba ludności |
| ||||
| Kod pocztowy |
739 38 | ||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| Liczba obrębów ewidencyjnych |
4 | ||||
| Liczba części gminy |
1 | ||||
| Liczba gmin katastralnych |
2 | ||||
Położenie na mapie kraju morawsko-śląskiego  | |||||
Położenie na mapie Czech  | |||||
| 49°43′N 18°29′E/49,715833 18,487222
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Domasłowice Dolne[2] (też: Domasławice Dolne[3], cz. Dolní Domaslavice, niem. Nieder Domaslowitz[4]) – wieś gminna w kraju morawsko-śląskim, w powiecie Frydek-Mistek w Czechach. Miejscowość znajduje się nad żermanickim zbiornikiem wodnym i jest popularnym ośrodkiem sportów wodnych.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana została w łacińskim dokumencie Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego), spisanym za czasów biskupa Henryka z Wierzbna ok. 1305, w szeregu wsi zobowiązanych do płacenia dziesięciny biskupstwu we Wrocławiu, w postaci item in Domaslawitz utroque[5][6][7]. Zapis ten oznaczał, że istniały już dwie wsie o tej nazwie (utroque – obie, a więc Dolne i Górne Domasłowice), a brak określenia liczby łanów, z których będzie płacony podatek wskazywał, że wsie były w początkowej fazie powstawania (na tzw. surowym korzeniu), co wiąże się z przeprowadzaną pod koniec XIII wieku na terytorium późniejszego Górnego Śląska wielką akcją osadniczą. Wsie politycznie znajdowały się wówczas w granicach utworzonego w 1290 piastowskiego (polskiego) księstwa cieszyńskiego, będącego od 1327 lennem Królestwa Czech, a od 1526 roku w wyniku objęcia tronu czeskiego przez Habsburgów wraz z regionem aż do 1918 roku w monarchii Habsburgów (potocznie Austrii).
Nazwa miejscowości jest pochodzenia patronimicznego, sugeruje, że jej założycielem lub przynajmniej pierwszym właścicielem był nieznany ze źródeł Domasław[8]. Od Domasłowic Górnych odróżniało Domasłowice Dolne m.in. to, że do końca epoki średniowiecza wieś pozostawała wciąż szlachecką[8]. W 1603 została sprzedana przez Jakuba Tłuka z Toszonowic na Dolnych Domasławicach za 4710 złotych węgierskich Adamowi Scypionowi, z zastrzeżeniem, że ma on w dalszym ciągu opłacać tamtejszego księdza w wysokości 2 złotych czynszu z dawnych pół, płatne w dwóch ratach, na św. Jerzego i na św. Wacława. Transakcję tę potwierdził książę Adam Wacław w 1604[9].
Według austriackiego spisu ludności z 1900 w 167 budynkach w Domasłowicach Dolnych (razem z przysiółkami Kocurowice i Wołowiec) na obszarze 801 hektarów mieszkało 869 osób, co dawało gęstość zaludnienia równą 108,5 os./km², z tego 782 (90%) mieszkańców było katolikami, 85 (9,8%) ewangelikami a 2 (0,2%) żydami, 798 (91,8%) było czesko-, 61 (7%) polsko- a 5 (0,6%) niemieckojęzycznymi[10]. Do 1910 roku liczba mieszkańców wzrosła do 1061 z czego 1057 zameldowanych było na stałe, 961 (90,9%) było czesko-, 90 (8,5%) polsko-, a 6 (0,6%) niemieckojęzycznymi, zaś w podziale wyznaniowym 1001 (94,3%) było katolikami, 50 (4,7%) ewangelikami, 3 (0,3%) kalwinistami, a 7 (0,6%) wyznawcami judaizmu[4].
W wyniku sporu granicznego między II Rzecząpospolitą a Republiką Czechosłowacką w przeciągu 20 lat wieś przechodziła kilkukrotnie z rąk do rąk, a 2 października 1938 r. na mocy układu międzynarodowego przypadła Polsce (zobacz Zaolzie). Po II wojnie światowej przywrócono uprzednią granicę sprzed 1938.
Kościoły
[edytuj | edytuj kod]Katolicy
Miejscowi katolicy uczęszczają na msze do pobliskich Domasłowic Górnych.
Ewangelicy
W okresie reformacji luteranie zbudowali kościół, który służył im do 25 marca 1653, kiedy to w wyniku kontrreformacji po wygaśnięciu dynastii Piastów ziemie Śląska Cieszyńskiego dostały się pod zwierzchnictwo ultrakatolickiej Austrii. Od 1709 w wyniku tolerancyjnego aktu, umożliwiającego wybudowanie kościoła ewangelickiego w Cieszynie, mieszkańcy pobliskich miejscowości mogli się tam udawać na niedzielne nabożeństwa, a od 1950 także do pobliskich Trzanowic. Na terenie gminy znajduje się ewangelicki filiał, który w 1967 przeszedł generalną renowację.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Český statistický úřad: Informativní počet občanů v ČR ve všech obcích, v obcích 3. typu a v městských částech. [w:] Počty obyvatel v obcích [on-line]. Ministerstvo vnitra České republiky, 2015-01-01. [dostęp 2015-04-08]. (cz.).
- ↑ Zmiany wprowadzone na 78. posiedzeniu Komisji (27 marca 2013 roku).
- ↑ Nazewnictwo geograficzne świata. Zeszyt 11. Europa, Część I, 2009 Publikacja w formacie PDF.
- ↑ a b Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.).
- ↑ Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 296. ISBN 978-83-926929-3-5.
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (online). [w:] www.dokumentyslaska.pl [on-line]. [dostęp 2013-07-22].
- ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte: Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis. Breslau: Josef Max & Comp., 1889.
- ↑ a b Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 403. ISBN 978-83-926929-3-5.
- ↑ Śląsk Cieszyński w początkach czasów nowożytnych (1528-1653). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2011, s. 275. ISBN 978-83-926929-5-9.
- ↑ Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder, bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, XI. Schlesien. Wien: 1906. (niem.).