Toszonowice Dolne
49°41′N 18°30′E/49,681667 18,495833| gmina | |||||
 Kaplica | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Kraj | |||||
| Powiat | |||||
| Kraina | |||||
| Starosta |
Pavel Blabla | ||||
| Powierzchnia |
3,7 km² | ||||
| Populacja (2015) • liczba ludności |
| ||||
| Kod pocztowy |
739 53 | ||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| Liczba obrębów ewidencyjnych |
3 | ||||
| Liczba części gminy |
1 | ||||
| Liczba gmin katastralnych |
1 | ||||
Położenie na mapie kraju morawsko-śląskiego  | |||||
Położenie na mapie Czech  | |||||
| 49°41′N 18°30′E/49,681667 18,495833
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Toszonowice Dolne (cz. Dolní Tošanovice, niem. Nieder Toschonowitz) – wieś i gmina położona w powiecie Frydek-Mistek, w kraju morawsko-śląskim. Położona jest na Pogórzu Morawsko-Śląskim na wysokości 335 m n.p.m. Powierzchnia 3,7 km². W 2001 ok. 4% stanowili Polacy[2].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana została w łacińskim dokumencie Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego), spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna ok. 1305 w szeregu wsi zobowiązanych do płacenia dziesięciny biskupstwu we Wrocławiu, w postaci item in Tessinowitz[3][4][5]. Zapis ten (brak określenia liczby łanów, z których będzie płacony podatek) wskazuje, że wieś była w początkowej fazie powstawania (na tzw. surowym korzeniu), co wiąże się z przeprowadzaną pod koniec XIII wieku na terytorium późniejszego Górnego Śląska wielką akcją osadniczą (tzw. łanowo-czynszową). Wieś politycznie znajdowała się wówczas w granicach utworzonego w 1290 piastowskiego (polskiego) księstwa cieszyńskiego, będącego od 1327 lennem Królestwa Czech, a od 1526 roku w wyniku objęcia tronu czeskiego przez Habsburgów wraz z regionem aż do 1918 roku w monarchii Habsburgów (potocznie Austrii).
Wieś leżałą na cesarskim trakcie łączącym Frydek z Cieszynem, po obu stronach drogi. W XIX w. wybudowano zamek należący do rodu Chlumských. W początkach XX w. miejscowość była zamieszkiwana przeważnie przez górników i hutników, w większości polskiego pochodzenia. Do Toszonowic Dolnych należał przysiółek Poleniny i wieś Szprochowice[6].
W Toszonowicach Dolnych urodził się Jan Szkuta (1886–1937), major kawalerii Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, komisaryczny burmistrz Pucka.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Český statistický úřad: Informativní počet občanů v ČR ve všech obcích, v obcích 3. typu a v městských částech. [w:] Počty obyvatel v obcích [on-line]. Ministerstvo vnitra České republiky, 2015-01-01. [dostęp 2015-04-08]. (cz.).
- ↑ Sčítaní lidu, domů a bytů 2001. [dostęp 2010-09-17]. (cz.).
- ↑ Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 296. ISBN 978-83-926929-3-5.
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
- ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
- ↑ Toszonowice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 432.