Koseli - Saratchandra Wasti
Koseli - Saratchandra Wasti
com
;Demgf
c;fwf/0f
gf/fo0f bfO
bfOsf] sf] xL dfG5] TolQs} ;kmn x'b“ g} . ;kmntfsf] k5fl8 p;sf] cgj/t ldlxg]t, w}o{ /
nufjn] sfd u/sf] ] x'G5 . gf/fo0fuf]kfnsf] ;kmntf eg] oL s'/f;“u dfq} hf]l8Psf
5}gg\ . ;f+uLlts 3/fgfsf] k[i7e"ld, cWoogzLntf / pxf“n] hGdhft kfpg'ePsf]
‘:6\
snf–r]ttn] n] gf/fo0fuf]kfnnfO{ ;+uLtsf] cb\et' x:tL agfOlbPsf] xf] . pxf“sf] v'aL
:6\ofG88{
slxn]s fxL+ c;fwf/0f nfU5 dnfO{ .
sfxL+
;+uLt1 cfzfuf]kfn u'?jfrfo{sf k'q, gf/fo0fuf]kfnn] ;f+uLlts lj/f;t k|fKt
ug'e{ Psf] lyof] . pxf“sf] a'af / b'O{ bfh'efO ;+uLt If]qdf ePsfn] kl/jf/ g} ;f+uLlts
k[i7e"ldsf] lyof] . ToxL ;+:sf/ / k|efjn] pxf“sf] ;+uLtk|ltsf] ?emfg
uxg / uDeL/ agfOlbof] . pxf“sf] cWoogzLn afgL csf]{ Kn; kf]OG6
ag]/ cfof] . km';b{ x'b“ f 6LeLdf g];gn lhof]u|fkmL x]g{ ?rfpg] / k':ts
dgUu] k9\g] ug'x{ G' Yof] . o:tf ultljlwn] gf/fo0f bfOn] ;f+uLlts
nfOkm’
;'ema'em km/flsnf] kfg'e{ of]] .
gf/fo0fuf]kfn cfkm\gf ;dsfnLg ufosuflosfeGbf ;w}+ cnu
b]lvg'eof] . cnu b]lvg'df pxf“sf]
bLks h+ud snf–r]t d'Vo sf/0f xf] . o:tf]
r]tgf :t/ hf] sf]xLdf x'b“ g} .
To;}n] n] klg snfsfl/tfnfO{ hGdhft k|fKt ul/g]
u'0f elgPsf] xf]nf . To;/L k|fKt u'0fnfO{ ;fwgf
/ cWoogn] lgvf5{ . gf/fo0f bfOsf] xsdf ToxL
snf–r]ts} sf/0f
ePsf] xf] . bfOsf] /fd|f] kIf s] klg /x\of] eg] gf/fo0fuf]kfn
pxf“ cfkm" dfq} ldlxg]t ug'x{ G' gYof] . hf];“u sfd ;dsfnLg
gf/fo0fuf]kfnsf] lgwg ePsf] cfOtaf/ @^ jif{ ul/“b“ } 5, p;nfO{ klg cl;g–kl;g x'g] u/L g}
ul/
k]nfpg'
nfpg'xG' Yof] . To:tf] ;fd"lxs ldlxg]tsf] kmn ufosuflosfeGbf
k'Ub} 5 . t/ klg 9f“6]/ uPsf] dfG5], s'g} lbg 6/f{f{] lgl:sg]
6/ lgl:sg] s'/} ePg .
cnu
d}n]
n] klg gf/fo0fuf]kfnsf] lrQ a'emfpg
kms]{nfg\ ls eGg] ;+zok"0f{ ;f]rn] lrdf]6\6\5 . ultn} lsl;dn] kfk8 a]n]sf] 5' . Pp6f ls:;f b]lvg'eof] .
oxf“ k|:t't ug{ pko'Qm xf]nf . /fgL P]Zjof{n]
n]v] vsf]s
] f] …Pp6f dfG5]sf] dfofn] slt===Ú df dnfO{
;+uLt eg{ lbOPsf] lyof] . Tof] a]nf v'a rn]sf,
……u'u'nfd cnLsf uLteGbf nf]slk|o x'g] u/L tof/ kfg"Ú{ eGg] cfb]z b/af/af6 k|fKt
eof] . …;+ …;+uLt t e/f}n + f t/ nf]slk|o x'g,] gx'g] lhDdf s;/L lng' <Ú /fgLsf :jsLo
;lrj u]x]xGb| G] b|dfg zfSonfO{ d}n] eg],+ …t}klg ;Sbf] sf]l;; u/f}n + f .Ú
sfd yflnof] . d}n] t'?Gt} Pp6f 6\og' tof/ kf/“] . gof“ PNad lgsfNg nfu]sf
gf/fo0f
gf/ fo0f bfOnfO{ of] uLt ujfpg] /x/ hfUof] . t/, bfOsf] b/af/;“u v6k6 5 eGg]
;'gsf]s] f] lyP“ . To;}n] /rgfsf/sf] gfd gv'nfO{sg d}n] bfOnfO{ no ;'gfP“ . pxf“n] jf:t}
zDe'lht af:sf]6f ug'e{ Pg . /ftf/ft gof“ 6\og' l;h{gf u//] km]l/ ;'gfP“ . pxf“n] …uLt ndtGg /x]5, ld6/
//fd|
fd|f] a:a:b}b}gÚ
gÚ eGg'eof] . dnfO{ eg] gf/fo0fuf]kfnnfO{ ufpg nufP/} 5f]8\5' eGg] Ov
lyof] . To;}n] km]l/ 6\og' abn]/ ;'gfP“ .
k6s–k6s no km]b}{ ;'gfp“b} u/kl5 ] pxf“n] lsg xQ] xfn]sf] eGg'eof] . d}n] /fgLsf]
klv{a;]+ cfpnf egL d]/f] p7\g] kfnf] uLt, rlr{t agfOlbg'kg]{ cfb]z cflbaf/] a]lnlj:tf/ nufP“ . pxf“n] b/af/;“u dgd'6fj
s'bf{sb' {} lhGbuL g} eOuP5 sfnf]=== gePsf] eGb} 6\ol' gª lrQ a'em] ufOlbg] atfpg'eof] . d}n] km]l/ gof“ ;'/tfn l;h{gf
u/]“] . Tof] klg bfh'nfO{ dg k/g] . o;/L @* j6f 6\og' l;h{gf u/kl5
u/ ] cGtdf b'O6f
gf/fo0f bfOl;tsf] ;Demgfdf of] uLt lgs} cy{k0" f{ 5fGg'eof] . b'jnfO{ } b/af/ k7fof}+ .
nfU5 dnfO{ . hg–hgsf] dgdf :j/;d|f6\ eP/
af“lr/xg'ePsf :juL{o gf/fo0f bfO -gf/fo0fuf]kfn
u'?jfrfo{_ crfgs hfg'ePsf] em}+ nfU5 xfdLnfO{
af“sL k[i7 v df
5f8]/ . 9f“6/] hfg'ePsf] em}+ nfU5 . @)$& d+l;/
!( ut], c:ktfnsf] Tof] clGtd lbg, hlt a]nf dfl0fs/Tg, s'df/ a:g]tx¿ Toxf“ uLt ufpg'xG' Yof] . x\od' /n] el/k"0f{ . dg gk/sf]
] dfG5] / lrQ ga'em]sf]
xfdLn] pxf“sf] kfly{j z/L/nfO{ lgsfn]/ tTsfnLg gf/fo0f bfO t kl5 gfr3/s} dxfk|aGws klg s'/frflx“ tTsfn TofluxfNg] :jefjsf x'gx' G' Yof] pxf“ .
g]kfn /fhsLo k|1f k|lti7fgdf Nofof},+ Tof] ;Demgf x'ge' of] . ltgtfs x/s ] ;f“em l6s6 ;f] x'GYof] . la:tf/} ljZjDe/ Kofs'/n, ] gL/ zfx, j;Gt rf}w/L, c?0faxfb'/
clxn]h:t} nfU5– 9f“6/] uPsf] dfG5], s'g} lbg kms]n{ fg\ d]/f] lxdlxd gfr3/l;t aflSn“b+ } uof] . ;f“emsf] ;f]df yfkf xd];f pxf“;u“ } x'Gy] . ca Tof] 6f]nLdf d klg
ls eGg] ;+zok"0f{ ;f]rn] lrdf]6\5 . sf]xL ufos cg'kl:yt ePdf cyjf vfnL 6fOd ylkP“ . @)#& lt/} x'gk' 5{ .
lg:s]df d}n] ufpg] cj;/ kfpg yfn]+ . pb\3f]if0f ljZjDe/ sLlt{k/' l:yt lqe'jg ljZjljBfnosf]
klxnf] e]6 ug'x{ G' Yof], dfOsn rGbn] . Ps lbg gf/fo0f bfOn] Sjf6/df a:g'xG' Yof] . xfdL Toxf“ hfGYof}+ / /flt
gf/fo0f bfOl;tsf] d]/f] e]6 Pp6f gf6ssf] sf/0fn] :6]haf6} eGg'eof], …zDe'lhtsf] /fd|f] 5 x} †Ú ca]/;Dd vfglkg u//] /dfOnf] uYof}+{ .
ePsf] lyof] . rf}w jif{sf] 5“bf d}n] afns[i0f ;dsf] To; a]nf d}n] /l8of]
] g]kfnaf6 EjfO; 6]:6 kf;
gf6s …k|dlk08Ú
] df v]Ng] cj;/ kfPsf] lyP“ . afn ul/;s]sf] lyP“ . gfr3/df ^ dlxgf hlt kf6{6fOd pN6f] xf“; / gLnf] xf]G8f afOs
dlGb/sf] …cfkm\6/ :s'n k|fu|] fdÚ cGtu{t of] gf6saf6 u/kl5
] /l8of] ] g]kfndf …gflrb]p d}Rofª 8Dkm'sf] @)$! Dff d tTsfnLg g]kfn /fhsLo k|1f
d uf]N8 d]8ln:6 ePsf] lyP“ . o;kl5 dnfO{ /fli6«o tfn}df===Ú /s8{ ] u/fP“ . dL/f /f0ff;“u d}n] ufPsf] of] k|lti7fgdf hflu/] eP“ . cDa/ u'?ªsf] Pl;:6]G6
gfr3/af6 …l;4fy{ uf}tdÚ gf6sdf b]jbQsf] e"ldsf uLtsf] klxnf] k|z; + s gf/fo0f bfO x'gx' G' Yof] . /l8of]
] lt/ 8fO/S6/
] sf] ¿kdf . gf/fo0f bfO klg lsnfunaf6
ug{ ckm/ cfof] . d]/f] nflu Tof] cxf]efUo lyof] . a9L Jo:t eP klg pxf“l;t d]/f] a/f]a/ e]63f6 rln 7d]n x'b“ } 3/ agfP/ dxf/fhuGh ;l/;Sg'ePsf] lyof] .
lsgls ToxL“ d}n] gf/fo0fuf]kfnnfO{ e]6]sf] lyP“, gf6s g} /x\of] . pxf“ lsnfun a:g'xG' Yof], d nflhDkf6 kfgL Tolt a]nf pxf“l;t gLnf] /u+ sf] xf]G8f df]6/afOs
l/x;{nsf] qmddf . of] @)#) sf] s'/f xf] . kf]v/Ldf . lyof] .
To; avt /fli6«o gfr3/df x/s
x'GYof] . gf/fo0fuf]kfn, k|dWjh
]
] ;f“em sfo{qmd
k|wfg, tf/fb]jL,
;a}eGbf l;Sg'kg]{ s'/f s] lyof] eg] pxf“ cfkm"eGbf
h'lgo/nfO{ klg ;fyLs} Jojxf/ ug'x{ G' Yof] . ;]G; ckm af“sL k[i7 v df
C M Y K
v zlgaf/, !* d+l;/ @)&#
s
‘la;{g g;lsg] gfd’
k[i7 af6
c;fwf/0f===
ptfaf6 …ufogdf cln 66/d6/ cfof]Ú eGg] k|ltlqmof cfPsf]
lyof] . d}n] …g]jf/sf] 5f]/f]n] ufp“bf, cfOxfN5 lg clnclnÚ elgk7fP“ .
xf“:5f}+ ufp“5f}+ j;Gt Nofp“5f}+ efjgf slxNo} cfPg . dnfO{ ;Demgf uLt ahf/df hfg] a]nf bfOnfO{ b/af/sf] k|ltlqmof ;'gfPsf] lyP“ .
k|dsf]
] cg'/f]wdf cfp“5 Tof] ;dosf], d slQ lk|o lyP“ pxf“ t hf]l:;g'eof] . …P xf] < To;f] eP km]l/ /s8{ ] u/f}Ú+ eg]/ PSsfl;
wGbf lnGgf}+ xfdL s]xL pgsf nflu †Ú pgL ;':s]/f 5f8\5g\ . tlD;xfNg'eof] . To;/L af/Daf/ ;+uLt km]l/Psf] / k6s–k6s /s8{ ]
pgsf] lj/f]wdf=== ;f“Rr} slt dfofk|Llt ul/Psf] uLt clxn];Dd alh/x]s} 5 .
gf/fo0fuf]kfnn] cfkm}n] ;+uLt e/] pgLx¿aLr † gf/fo0f bfO c¿n] em}+ Ps} k6sdf h:tf] x'G5 To:t} ufP/ 9'Ss
sf] of] uLt /s8{ ] x'g} kfPg . kf“r bzseGbf cl3, cu:t @ x'g] vfnsf] x'gx' G' y]g . pxf“sf uLt Psrf]l6d} …cf]s]Ú x'g] :t/sf klg
…s'/f] )!^–!& ;fnlt/sf] tfl/v !(^% df gf/fo0fuf]kfnn] 5}gg\ . uLt 5fGg] dfldnfdf ;fx|} l;kfn' ePsfn] Pskl5 csf]{ …lx6
x'gk' 5{ . Toltv]/ g]kfndf uLt a8f]bf -ef/t_ af6 cfk"mnfO{ k|dk" ] js
{ gDa/Ú lbO/xg'eof] . pxf“sf] ufosLdf ljljwtf cf}lw 5 . rln/x]sf]
/s8{
] ug]{ k|rng lyPg . t/ klg n]v]sf] lr¶L a8f] htgk"js { dfof …6«G8ÚeGbf
] km/s z}nLsf uLt lgsfn]/ gof“ 6«G8 ] :yflkt ug{ ;Sg] v'aL
gf/fo0fuf]kfnn] ln8 u//] tf/fb]jL / u//] /fv]sf /x]5g\ /Tgzdz]/n] . pxf“df lyof] . pxf“n] k|To]s rf]l6 uLt lgsfNbf To;n] g]kfnL ;+uLt
csf{ Ps ufossf ;fy b'O–{ rf/rf]l6 ef/tLo xjfO{kqdf n]ldg];g ul/Psf] If]qdf gof“ …km]hÚ sf] ;'?jft u/sf] ] 5.
of] uLt ufPsf lyP . o;df pm Psbd} glhssf pSt lr¶Lsf] klxnf] Kof/fu|fkmd} lj;+ @)!&÷!* df /Tg;d;]/ yfkfsf /rgfdf …P sfG5f 7§}df===Ú,
sltko sf/0fx¿ 5g\,Ú /Tgzdz]/ lyP, 3d08L lyP . ;DaGwsf] clGtd lznfn]v aGof] . s'g} lsl;dsf] s6'tf ly“b} lyPg d b[9 5g\ /Tgzdz]/;“u . pgL lgrf]8 eg]sf] n/f]t/f] x'g' x'b“ g} eGg]df hf]8 lbg'xG' Yof] . ;fy}, snfsf/df w}o{
ljutdf k'U5g\, …o'jfj:yfsf] pma]nf, xf] ls < ;fdfGotofM snfsf/– …c“ Ps lbg===Ú em§ ;DemG5g\ ljZjf;k"js { clxn] klg eG5', p;sf] lgsfN5g\, …gf/fg la;]/{ la;{g ;lsg] eGg] u'0f clgjfo{ x'gk' 5{ eGg] kf7 pxf“af6 l;s]sf] 5' .
xfdL c;fWo} ldNg] ;fyL lyof}+ . d]/f] ;flxTosf/ k|foM d'8L jf 3d08L /Tgzdz]/, …Do'lhs g]kfndf xfd|f] dgdf klg dk|lt s'g} gsf/fTds gfd xf]Og .Ú -;hgf a/fnl;tsf] s'/fsfgLdf cfwfl/t_
k[i7 s af6
nf]sn P]nf vfg'k/] Toxf“ hfGYof}+ .
nflhDkf6sf] l/ªaf] / lk; gfds
b'O{ rfOlgh /:6' ] /G6
] klg xfd|f nflu lgs}
n]v]sf] …ltdLn] eg]sf ;f/f b]j 5f]P/===Ú
bLks v/nnfO{ ] ufpg lbg] ;Nnfx ePsf]
lyof] . s] gldn]/ xf] s'lGg plbt / bLks
gf/fo0fuf]kfn …PSnf] jL/Ú h:t} b]lvg'eof] .
sfd u/sf]
o;f] x'gd' f tLgj6f d'Vo ljz]iftfn]
] d]/f] 7DofO 5 . klxnf], gf/fo0f
gf/fo0f bfO==
zlgaf/sf] x/s ] laxfg pxf“ xf]G8f
Kof/f] lyof] . ;fyLx¿ gx'b“ f gf/fo0f bfO
slxn]sfxL+ PSn} klg hfg'xG' Yof] . Tof] a]nf
lgs} rn]sf] a|fG8 hfjnfv]n
ef]8\sf / lhgsf] lyof] . x\jL:sLdf rflx“
b'jn]} uLt ufpg] cj:yf ag]g . sDkf]h
eg] eO;s]sf lyP . Ps lbg :6'l8of]leq
d lsaf]8{df ToxL sDkf]lh;g ahfO/x]sf]
lyP“, gf/fo0f bfOn] 9f]sfdf a;]/ ;'Gg'eP5 .
bfOdf zAb 5fGg] s'zntf lyof] . bf];|f]
;+uLtsf] Sjfln6L a'em\g] Ifdtf . clg
csf]r { flx“ zAb / ;+uLtnfO{ cfkm\gf] cfjfhsf]
l/ofln6L;“u bf“h/] a'em\g ;Sg] s'zntf .
afOsdf xf“; pQfgf] e'mG8\ofP/ nflhDkf6sf] Ou|o\ fg . o;afx]s xfd|f] d]g'df g]jf/L leq k;]kl5 t …n, of] uLt d}n] ufpg] eP“Ú cfkm\gf] :j/sf] l/ofln6L;“u Dofr gug]{ zAb
af6f] cfpg'xG' Yof] / d]/f] 3/ cl3Nt/ …6\of“ P]nf klg x'GYof] . hf8f]df rflx“ s'v/' L eGg'eof] . / ;+uLtdf pxf“n] slxNo} sfd ug'e{ Pg .
6\of“Ú xg{ ahfpg'xG' Yof] . d em\ofn of /d . ljZjDe/sf] sLlt{k/' l:yt lqe'jg d]/f] nflu of] v';Lsf] s'/f lyof] . ;fob log} ljz]iftfsf sf/0f pxf“sf
5taf6 x]y]{ . clg pxf“rflx“ cf“vfn] O;f/f ljZjljBfnosf] Sjf6{/, gf/fo0f bfO / d}n] x'G5 elglbP“ . /l8of]] g]kfnsf] k'/fgf] l;h{gfx¿ sfnhoL ag] . o:tf] Ifdtf
ub}{ eGg'xG' Yof], …e/] lbp“;f] d]/f]df x} †Ú j;Gt rf}w/Lsf] 7d]nl:yt 3/ klg xfd|f] :6'l8of]df /sl8{ ] ªsf] ;do ldnfP“ . ha yf]/;“} u dfq} x'G5 .
slxn]rflx“ dnfO{ g} ;“u} /fv]/ n}hfg'xG' Yof] . l;hgn hS;g lyP . uLtsf] /sl8{ ] ª ;'? eof], …ltdLn] eg]sf w]/h;f]
} pxf“n] uf]kfn of]~hg, gfltsfhL
lbp“;f] ;a} hgf e]nf x'GYof}—+ ljZjDe/, ;f“em hfg] xfd|f] csf]{ ynf]rflx“ l8:sf] ;f/f===Ú sf] ;'?sf] cfnfkdf bfOn] 6]s / cDa/ u'?ªsf] ;+uLtdf sfd ug'e{ of] .
j;Gt, gL/ . k]dnf efph" / gf/fo0f bfOsf] x'GYof] . k|foM 7d]nsf] sk/ km\nf]/ / vfg'eof] . ;'bg vqL lyP /sl8{ ] :6 . bLks h+ud, ;Ls] /;fOnL / kl5Nnf] ;do
hf]8L lgs} nf]enfUbf] b]lvGYof]— rv]jf– b/af/dfu{sf] l6ª\af l8:sf] hfGYof}+ . sk/ P/Gh/
] rflx“ z'eaxfb'/ ;'gfd . ljZjDe/ lg lbJo vflnªl;t klg pxf“sf] 6\ol' gª ldNof] .
rv]jLsf] h:t} . gf/fo0f bfO olt dL7f] km\nf]/ ls/0fdfg z]/rg / ljgf]b rf}w/Ln] x'gx' G' Yof] /sl8{
] ªsf] a]nf .
ksfpg'xG' Yof] ls, zlgaf/sf] hd36sf] a]nf ev{/} vf]n]sf lyP . l6ª\afrflx“ b/af/dfu{sf] …of] cfnfk x6fP lg x'Gg <Ú pxf“n] clGtd lbgx?
pxf“ ;a} kl/sf/ cfkm+} agfpg tlD;g'xG' Yof] . ;flnseGbf blIf0flt/ lyof], tL b'j} clxn] cf“vf5]p ;fgbf/ z}nLdf nfg'eof] / …s] To:tf] bfO <Ú d}n] s'/f a'lemg“ eGg'eof] . lj;+ @)$% df z'elrGts ;fyLx¿ /
zlgaf/afx]ssf lbg klg slxn]sfxL+ 5}gg\ . l8:sf]df xfdL v'a gfRYof},+ gf/fo0f uhal;t cf“vf ;Gsfp“b} Kof6\6 vf]Ng'eof] . …To:t} Sof, xfdLh:t}Ú gf/fo0f bfO …x'Gg bfO,Ú d}n] eg]+ . xfdLn] gf/fo0f bfOsf] Psn ;f“em ug]{ lgwf]
pxf“ dnfO{ laxfg} dxf/fhuGh bfOrflx“ s'gfdf /dfOnf] dfGb} a:g'xG' Yof] . v}/] df]/f] emG8} 9n]sf] † xf“:g'eof] . …lsg <Ú pxf“n] eGg'eof] . u¥of}+ . t/, pxf“ dfGb} dfGg'ePg . ljZjDe/
af]nfpg'xG' Yof] . 5f]/f ;f}o{lht ;fg} lyP, pxf“ l8:sf]df gfr]sf] slxNo} b]lvg“ . Kff]v/fs} csf]{ chasf] 36gf klg 5 . aNn a'em],+ tL t ;dln+uL /x]5g\ . …ljsh cfO{ Pd Do'lhs 8fO/S6/ ] ckm / j;Gtn] ;DemfPkl5 dfq} pxf“n] ;xdlt
/f]P/ x}/fg . d eGy],+ …bfO ;f}o{lht /f]P/ ;fyLx¿sf nflu dfq} uOlbg'xG' Yof] . k|foM vfglkgsf] a]nf gf/fo0f bfO af}l4s o;kl5 xfdL s]xLa]/ ;8slt/ 6xlnof}+ . lbh ;ª lg bfO,Ú d}n] eg]+ . pxf“ r'krfk hgfpg'eof] . sfo{qmdsf] gfd /fVof}—+
w'gwfg 5 . lbp“;f] cfp“5' x} †Ú ljifodf ax; ug{ ?rfpg'xG' Yof] . Tof] ;f“em ;fOsn r9]/ cfpg]x¿ sf]xL g sf]xL aflx/ lg:sg'eof] . r'/f]6 ;Nsfpg'eof] . …:jld{0f ;f“em .Ú ltgtfs pxf“dfly s] cfIf]k
gf/fo0f bfO eGg'xG' Yof], …o;f] u/ efO, cf“vf ;Gsfp“bf lao/sf] lasf]{ v'Nof] lkpg] ;d"xdf ;flxTosf/ ljho alhdo g]kfnLh:t} b]lvg] . gf/fo0f bfO r'/f]6 tfg]/ s]xL a]/kl5 leq cfpg'eof] / ufpg lyof] eg] …gf/fo0f uf]kfn /S;L gvfO{sg
leQfdf Pp6f lsnf 7f]Sg", clg 5f]/fnfO{ Ps k6s gf/fo0f bfO, bLks v/n, ] klg x'gx' G' Yof] . s'lGg s] ljifodf ax; al;/xg'ePsf] lyof], crfgs eGg'eof], …p yfNg'eof] . nf}, Ps} 6]sdf ;nn=== . o;kl5 ufpg} ;Sb}gg\, x]/f}+ g s;/L Psn ;f“em
ToxL“ em'G8\ofO/fv]/ cfpg" .Ú ljZjDe/, sdndfg l;+x, j;Gt / xfdL ;'? eof] . ax; t la:tf/} egfeglt/ kf] x]/ t===gfltsfhLh:tf] dfG5] cfP ;fOsn pxf“l;t d}n] …dfofÚ lkmNdsf nflu …dlGb/df ubf]/{ x]5 .Ú
clg a]:df/L xf“:g'xG' Yof] pxf“ . kf]v/f 3'Dg uof}+ . d / gf/fo0f bfO Pp6} nlDsof] . crfgs ljho alhdo r9]/ .Ú 5 ls d"lt{df dfof===Ú / …cf“vdf } s;}sf] t/, pxf“n] ;fgbf/ k|:t'lt lbg'eof] .
Ps k6s pxf“nfO{ uLtsf/x¿n] w]/} g} afOsdf lyof}+ . gf}la;]df k'ukl5] kGr6 x\ljnlro/af6} p7\g vf]Hg'eof] . ;xof]uLsf] ;fOsndf cfphfp ug]x{ ¿sf] k+lQmnfO{ tl:a/ a;]5===Ú /s8{ ] u/fP“ s'kG8f]nsf] /S;L gvfO{sg} .
b'Mv lbP5g\ . gf/fo0fuf]kfnn] ufOlbP …uLt eof] . ca s] ug]{ < kmsf}+{ ls eGg] ;f]r klg ;xfotfn] 6]a'ndfly a;]kl5 ljhon] kfv'/f xfdLn] lgs}a]/ /dfOnf] dfgL lgofnL ;fª :6'l8of]df . lj;+ @)$# lt/ lkmNd lj;+ @)$& sf] d+l;/lt/ xfdL a}s + s
lx6 x'GYof]Ú eGg] ;f]rfO ;a} uLtsf/df x'g] agfP s]xL ;fyLn] . t/, ToxL a]nf xfdLn] ;'Sof{pg'eof] . gf/fo0f bfO Ps l5g uDeL/ /x\of}+ . gf/fo0f bfO slxn] …pm===k'ik …r]nLa]6LÚsf nflu eg]/ pxf“nfO{ d}n] b'Oj{ 6f 3'Dg hfg] of]hgf a'Gb} lyof}+ . vf;df of]
g} eof] . uLtsf/x¿n] kmf]gdf xb} ;tfpg Pp6f 6«s /f]Sof}+ . afOsnfO{ k5fl8kl§ aGg'eof] / d':s'/fpg'eof], …ljho s] d g]kfnLh:tf] dfG5] cfPÚ eGg'xG' Yof] slxn] uLt tof/ kf/sf] ] lyP“ . t/, pxf“ la/fdL j;Gt rf}w/Lsf] of]hgf lyof] . gf/fo0f bfOn]
yfn]kl5 pxf“n] eGg'eP5, …o;f] ug'; { ,\ d}n] /fVof}+ . d, ljZjDe/ / gf/fo0f bfO 6«ssf] ltdL;“u emu8f u5'{ xf]nf / <Ú lzjz+s/h:tf] . x'b“ fx'b“ f ;fOsndf t x'ge' of] / d'DaO{ hfg ;Sg'ePg . t}klg rflx“ …Ps k6s d]/f] r]sck u/f}+ clg hfp“m
cfh;Dd zDe'lht af:sf]6fsf] ;+uLtdf kl5lNt/ r9\of}+ / a]:df/L afOs ;dfTof}+ . kl5 t ljho klg xf“:g'eof] . gf/fo0fuf]kfnh:t} dfG5] kf] cfP . clg d}n] dk|lt pxf“sf] ljz]if k|d] lyof] . c:j:y g tÚ eGg'eof] . xfdLn] x'G5 eGof}+ . t/,
ufPsf] 5}g . pgnfO{ uLt 5fGg nfpg' clg o;/L emG8} !) lsld kf/ ePkl5 dfq} eg],+ …bfO nf}, tkfO{h
+ :t} dfG5] cfP===.Ú x'g] a]nf klg pxf“ Ps]8]dL cfO/xg'xG' Yof] / pxf“ c:ktfnd} a]xf]; x'ge' P5 . nfdf] ;do
dfq} d sxf“ cfpg" .Ú e]l6of] js{;k . ToltGh]n xfdL cl;gkl;g dn]l;ofsf dfG5] † o;kl5 b'j} hgf d/Ld/L xf“:of}+ . r'/f]6 vfg'xG' Yof] . drflx“ /f]Sg] sf]l;; uy]+{ . sf]dfdf /xg'eof] .
o;kl5 laxfglaxfg} 3/sf] kmf]g ah]/ eO;s]sf lyof}+ . lj;+ @)$$ lt/ g} x'gk' 5{ . g]kfn ef/tsf] a/f]8fdf ;+uLt k9]/ / d'DaO{sf] d+l;/ !( sf] dWo/ft pxf“ laTg'eof] .
x}/fg . lgb|f g} l8:6j{ x'gu/L ] . o;sf] /x:o Tof] ;f“em kf]v/fdf /f]rs 36gf eof] . 6]lnlehg dfkm{t xfdLnfO{ dn]l;ofsf] klxnf] uLt :6f/8d b]v]/ cfpg'ePsfn] xf]nf, pxf“ xfdL c:ktfnd} lyof}+ . cf“vf l6lNknfp“b}
dnfO{ yfx} lyPg . lbp“;f] kf] d';S' s xf“:b} n]s ;fO8sf] Pp6f /:6' ] /G6df
] lyof}+ xfdL . sfO6 km]l:6ensf] lgDtf] cfof] . d]/f] gf/fo0f bfO;“u /fd|f] ;DaGw ePsfn] xd];f eGg'xG' Yof], …ufos÷;+uLtsf/n] :6\ xfdLn] pxf“sf] cg'xf/ lrofof}+ . Ps]8]dLdf
gf/fo0f bfOn] eGg'eof], …cfh laxfg t gf/fo0f bfO{, d / ljZjDe/ lao/ lkO/x]sf …sfG5LnfO{ 3'dfpg] sf7df08' ;x/===Ú uLt w]/} hgfn] …tkfO{s+ f] /fd|f] 5, lKnh elglbg';\ ofG8/ nfOkm latfpg'k5{ efO .Ú hLjgk|ltsf] pxf“sf] kfly{j z/L/ bz{g ug]x{ ¿sf] eL8
kmf]gn] lgs} l8:6j{ u¥of] xf]nf xlu †Ú lyof}+ . 7Ls cl3lNt/sf] 6]a'naf6 Ps hgf 5flgPsf] lyof] To; km]l:6endf . gf/fo0f g d]/f] uLt ufOlbg' eg]/Ú eGb} d;“u y'k}| pxf“sf] dfGotf klg oxL g} lyof] . yfldg;Sg'sf] lyof] . ;f“em cfo{3f6df nfdf]
v}/n]] lao/sf] af]tn xftn] Kof6\6Kof6\6 bfO, ;'lSdt u'?ª, cf]dljqmd lji6, k|d] dfG5] cfp“y] . t/, d}n] slxNo} klg gf/fo0f ;do xfdL 6f]nfO/x\of}+ . dg yfKg} ;s]gf}+ .
tL hS;gx¿ vf]Nb} gf/fo0f bfOnfO{ lh:sfP . pxf“nfO{ /fgf cjtf/L, z'eaxfb'/ ;'gfd / d lyP“ bfOnfO{ To:tf] cfu|x ul/g“ . d]/} uLt klg o;sf/0f PSnf] lx/f] cfo{3f6af6 ;Lw} a;'Gwf/fl:yt uf]kfn
;x/df xfd|f] /S;L lkpg] / /dfOnf] ug]{ ;xL g;Sg' eP5 . pxf“n] t lao/sf] af]tn 6f]nLdf . l6d ln8/ x'gx' G' Yof] gL/ zfx . pxf“n] w]/kl5
} dfq} ufpg'ePsf] xf] . lj;+ gf/fo0f bfOsf] Tof] ;do Ps ;] of]~hgsf] lgjf;df uof}+ . /flt ca]/;Dd
vf; hS;gx¿ lyP . 7d]ndf Tolt a]nf la:tf/} cf“vf glhs k'¥ofpg'eof] / clg /ft k/kl5
] s]xL ;fyLx¿ stf x/fP @)$! lt/ . o;sf] klg /f]rs syf 5 . Ps gfdL ufos÷;+uLtsf/x¿ lyP . pxf“l;t latfPsf If0fx¿sf] ;Demgf
dfwj /fhe08f/Ln] xf]6n PdPd OG6/g];gn eGg'eof], …vf]lNbpm“ <Ú tL v}/] 5Ss . pm t x/fP . lrl6Ss k/sf
] s]6Lx¿ ;8s ltgtfs j;Gt rf}w/Ln] nfnb/af/df aRr'szfn,
} dfl0fs/Tg, k|dWjh
] k|wfg, ul//x\of}+ . uf]kfn of]~hgn] pxf“sf] ;Demgfdf
;~rfngdf NofPsf lyP . xfdL k|foM Toxf“ afhL kf] dfg{ tlD;of] . s'/f a'em]/ gf/fo0f lsgf/lt/ 6xln/x]sf lyP . pgLx¿ sf]xL u|k' –# :6'l8of] vf]n]sf lyP . d Toxf“ klg w|j' s];L, kmQ]dfg, eQm/fh cfrfo{, of]u]z xfdf]l{ goddf cf}n+ f v]nfp“b} ufpg'eof]— …kvL{
hfGYof}+ . csf]{ hS;g lyof] gfr3/s} 5]psf] bfOnfO{ ;3fof}+ . tnaf6 v}/n]] gb]Vg]u/L hjfgsf] kvf{Odf em}+ b]lvGy] . Ps ;f“em sfd uy]+{ . gL/ zfxsf] …jf;'bjÚ ] lkmNdsf] j}B . uflosfdf tf/fb]jL / c?0ff nfdf . a;]+ cfpnf egL===.Ú
d]x'cf /:6'
] /G6
] . of] rfOlgh /:6'
] /G6
] lyof] . lao/sf] af]tn vf]Nof}+ / ;fl6lbof}+ . gf/fo0f gf/fo0f bfOn] eGg'eof], …zDe', Tof] t To:tf] a]nf xf] of] . gL/n] g} n]v]sf] …klv{a;]+ cfpnf oL ;a} lbUuh ufos÷uflosfx¿sf] cf– -km"ndfg jnl;tsf] s'/fsfgLdf
/fgL kf]v/Ls} 5]p …g]jf /:6'
] /G6
] csf]{ hS;g . bfOn] klxNo} vf]ln;s]sf] ljo/sf] af]tn xf] x} .Ú egL===Ú plbtgf/fo0f emfnfO{ / ljZjDe/n] cfkm\gf] 7fp“df 7"nf] :yfg 5 . t/, b[iodf cfwfl/t_
C M Y K
zlgaf/, !* d+l;/ @)&# u
efiff
5 . g]kfnL efiff / o;sf k|of]ustf{x¿sf lglDt agfpg] xf] . ltgLx¿ eGbf k|of]ustf{ g} pRr x]Ssf /fVgf;fy xfdL ;xL af6f]df nlDsxfN5f}+ .
of] v'zLsf] s'/f xf] . txdf x'G5g\ eGg] s'/f t o;kflnsf] 36gfn] klg o:tf zAbsf] 5'§} ;"rL agfpg klg ;lsG5 /
lxHh]dflysf] x:tIf]ksf] aLhf/f]k0f cfheGbf k|dfl0ft u/s} ] 5 . gq ltgn] cfkm\gf lgod / z'¿df cfkm"nfO{ ;xL lxHh] yfxf ePsf zAb z'4
ljZjf;3ft
z'4 zAbsf] lxHh]nfO{ gfgf axfgfdf hah{:tL
$) jif{ cl3 afns[i0f kf]v/n, ] aNnedl0f bfxfn,
s'df/axfb'/ hf]zL cflbsf] cu|;/tfdf ePsf]
lqlj / k|1f k|lti7fg zAbsf]z ;Rofpg] 3f]if0ff ug{ lsg afWo x'gk' Yof]{ <
k|of]ustf{sf] c:jLs[lt afx]s s] 5 o;sf] sf/0f <
¿kdf n]Vg yfn]/ cl3 a9\bf klg x'G5 .
o; qmddf Vofn ug'k{ g]{ d"n a'b“ f Pp6} 5 /
lauf//] , laufl/Psf] lxHh]nfO{ g} z'4 3f]lift ug]{ / lyof] . bfxfn cfh xfdLaLr 5}gg\, t/ kf]v/n ] xfd|f] efiffsf efUoljwftf To;}n], ca xfdL of] k/d'vfk]IfL …bf; dgf]j[lQÚ Tof] xf] M ;+:s[t afx]s …cGoÚ efiffaf6 xfd|F] efiffdf
/fHo;Qfsf] cf8df ToxL n]Vg nufpg] b'ik|of;
nfdf] ;dob]lv rNb} cfPsf] xf] . ;j{ky| d k|1f
/ hf]zL cfh g]kfnL efiffdf dlRrPsf] ef“8e}nf]
To;}sf] kl/0ffd xf] eGb} k5'tfO/x]5g\ . To;afkt
xf]Ogg\ . efiff ltgsf] af6 d'Qm x'gk' 5{ . …;Dk|et' fÚ sf] cfTdljZjf;
;“ufNg'k5{ . gq xfdL km]l/ k]lng]5f},+ xfd|f] efiff
h:tfsf] t:t} ldNg cfPsf zAbx¿ -klg_ O{, pm,
z, j cIf/ glauf/L z'4 ¿kdf n]Vg] . h:t} M
k|lti7fgsf] …g]kfnL a[xt\ zAbsf]zÚ -@)$)_ df hf]zLn] cfTdfnf]rgf ul/;s]sf 5g\ . kf]v/nn] ] lgoddf rNg] s'/f km]l/–km]l/ k]lnO/xg]5 . 8 z'¿df bL3{ O{sf/ cfpg] zAbx¿ . h:t}—
z/RrGb| j:tL o:tf] lxHh] Jofks ¿kdf n';S' s 3';fOof] . t/ eg] -hf] g]kfnL a[xt\ zAbsf]z–@)$) sf lgb]z { s b'O{ M k|of]ustf{n] cfkm\gf] zlQm / x}l;ot rLkm, hLk, rL6, 6Ld, 7Ls, 8Lg, kL;, kmLr/,
Toxf“ z'4 lxHh] klg /flvPsfn] k|of]ustf{x¿n] ;d]t lyP_ To;nfO{ g]kfnL efifflj?4 ul/Psf]
xf]Og . xfdLn] u/]sf] klxrfg ugf{;fy efiff ef“8g\ ] pkqmd :jtM lg:t]h aLr, eL8, dLl6ª, /L6, ;L6, :6Ln, u|Lg, xL6/,
vf;} cfklQ hgfPgg\ . zAbsf]zdf h]–h] …kfkÚ 3f]if0ff ub}{ z'4 / ;xL lxHh] :yflkt ug{ k|of]unfO{ x]/]/ ltgn] x'g k'U5 . o;kfln …;+oQ' m cIf/sf v'§f sf6\g' 6LeL, ;L8L cflb .
eP klg z'4 g} k|of]u ug]{ eg]/ z'4 lxHh] g} k|of]ustf{x¿n] Joj:yf u/sf] ] …g]sz'n–@)^(Ú
] df unt xf]Ú eGg] cfjfh a'nGb ug],{ cfkm\gf] x}l;ot 8 aLrdf bL3{ O{sf/ cfpg] zAbx¿ . h:t}—
n]lv/x] . pgLx¿ lj/f]wdf gplqPkl5 lxHh] ;xL u//] pQm kfksf] k|folZrQ u/sf] ] atfPsf 5g\ lgod jf zAbsf]z a'em]sf efiff k|of]ustf{x¿n] g} rf/ jif{cl3 ckLn, s/La, sf/Lu/, v/Lb, u/La, hdLg,
laufg{ rfxg]x¿sf] dgf]an a9Øf] / @)%& kl5 -sflGtk'/, ( c;f/ @)^(_ . …tT;d ;+:s[t–Ot/ agfpg] xf] . lxHh]sf] ef“8e}nf] lj?4 cfjfh p7fPsf lyP / hfuL/, tk;Ln, tf/Lkm, tfnLd, bnLn, ghL/,
zAbsf]zaf6 z'4 lxHh] ePsf zAbx¿ r"krfk zAbdf x|:j Osf/–psf/ dfq, ; dfq / a dfq …g]sz'n–@)^(Ú
] hf/L u/sf
] lyP . To;sf] 3f]if0ff– gtLhf, g;La, kgL/, df/kL6, /O{;, jsLn,
x6fpg / cg]s ljs[lt leœofpg yflnof] . To;}sf] /fVg]Ú dfGotfsf d"n k|jt{s tyf k|jw{s kf]v/nsf] ] ;efd} s}of}+ k|ltli7t klqsfn] lqlj–k|1f k|lti7fgsf] zxLb cflb .
r/d ¿k lyof]— ;+oQ' m cIf/sf v'§f sf6]/ of] :ki6Ls/0f / …k|folZrQÚ kl5 Tof] dfGotf :jtM xfxfdf kl5 nfu]/ uNtL ePsf] 7x/ ub}{ cfkm"x¿ 8 z'¿df bL3{ pmsf/ cfpg] zAbx¿ . h:t}—
abgfd eO{ xfn :jo+ k|1f k|lti7fgaf6} cdfGo lgik|f0f eO;s]sf] 5 . kf]v/ns} ] kydf cl3 a9\b} u'dfPsf] 7x/ u//] ef/tLo g]kfnLx¿ cfkm\gf] 5'§} k/Dk/fut z'4 lxHh]df cl8u /xg] 3f]if0ff u/sf ] 5"6, 3";, v"aL, t"kmfg, km"6kfy, km"6an, a"6,
7x/ ul/Psf] pQm zAbsf]zsf] kl5Nnf] ;+:s/0f cfPsf] k|1f k|lti7fgn] ca Tof] uNtL ;Rofpg] g]kfnL zAbsf]z agfpg] pkqmddf nfu] . d}lynL, lyP / cfh;Dd z'4tfdf cl8Psf 5g\ . cfh lqlj e"n, e"6fg, ¿;, :s"6/, :s"n, n"6 cflb .
-@)&@_ . af6f] kqm]sf] 5 . To;} kysf] cg'ofoL lqlj -g]kfnL cjwL, ef]hk'/L, alHhsf, g]jf/L, /fO{, lnDa", tfdfª, / k|1f k|lti7fg cfkm\gf uNtL ;Rofp“b} pgLx¿ 8 aLrdf bL3{ pmsf/ cfpg] zAbx¿ . h:t}—
zAbsf]z :jo+df ljZjf;sf] w/f]x/ xf] . ePsf ljefu_ klg o;tk{m cu|;/ ePsf] b]lvG5 . du/, z]kf{, u'?ª cflb /fli6«o efiffx¿af6 g]kfnL cl8Psf] 7fp“ ghLs cfOk'usf ] 5g\ . k/Dk/f / c6"6, sk"t, s;"/, sfg"g, sf6"g{ , h'n; " ,
zAbsf] ;+/If0f u5{ / ltgsf] z'4 ¿k -lxHh]_ nfO{ lzIff dGqfnon] k|1f k|lti7fg / lqlj -g]kfnL efiffdf cfPsf zAbx¿sf] c+ue+u u//] tdfd z'4tf g5f]8L cl3 a9\gs ' f] uf}/j oxL xf] . b]x/fb"g, gd"gf, dhb"/, dha"t, dx;";, ;a"t
glauf/L sfod /fV5 eGg] ljZjf;n] g} k|of]ustf{n] ljefu_ sf] l;kmfl/zsf cfwf/df ljBfno :t/df hftLo ;d'bfosf] dgdf rf]6 k'¥ofof] . pgLx¿df dflg; k|fs[lts ¿kd} z'4tf / kl/isf/tkm{ cflb .
zAbsf]z k|of]u u5{g\ . zAbsf]zn] if8oGqsf/L …;+oQ' m cIf/sf v'§f sf6\gÚ] nufotsf] cfb]z g]kfnL efiffk|lt ckgTjsf] ;§f k[ystfsf] efj nDsg] k|f0fL xf] . dfgjLo ;Eotfsf] dd{ klg oxL 8 z'¿df df]6f] z cfpg] zAbx¿ . h:t}— zt{,
kf/fn] z'4 zAb x6fpnf / lxHh] laufb},{ zAbnfO{ hf/L u/sf]] df b'j} l;kmfl/zstf{ To;af6 kl5 dfq xf]Og, å]if / 3[0ff ;d]t a9fpg] dGbljifsf] xf] . cAan e]6'Gh]n bf]odnfO{ p;n] :jLsf/ ub}g{ . za{t, zx/, zxLb, zfg, zfob, zfo/, zfo/L,
la¿k kfb}{ n}hfnf eg]/ s;}n] sNkgf u/sf] ] x'b“ g} . xl6;s]kl5 ca Tof] cfb]z :jtM lkmtf{ x'gk' 5{ sfd u¥of], h;n] g]kfnleq} g]kfnL efiffsf] d"n zAb;“u kl/ro / lxdlrd gx'Gh]n dfq lzsf/, z'¿, z]S;lko/, z]vL, z]o/, z]/, zf],
To;f] ug'{ zAbe08f/ / tdfd k|of]ustf{kl| tsf] eGg] cfjfh clxn] hf]8bf/ ¿kdf pl7/x]sf] 5 . :jLsfo{tfdf s'g} klg lbg lg0ff{os k|ZglrGx v8f j}slNks / cke|z + n] sfd rnfpg] xf], To;kl5 zf]¿d cflb .
cIfDo ljZjf;3ft xf] . k|1f k|lti7fgn] oxL s'/f ;xL xf] . h'g cfwf/df 6]s]/ cfb]z cfPsf] ul/lbg ;S5 . t d"n zAbd} /dfpg yflnxfN5 . zAbsf]zdf 8 aLr / cGTodf df]6f] z cfpg] zAbx¿ .
ljZjf;3ft u/sf] ] xf] . sflt{s d;fGtsf] p;sf] xf], ToxL cfwf/ ;dfKt ePkl5 To:tf] cfb]zsf] o;sf] Ifltk"lt{ c;Dej 5 . To;}n] Totf d"n zAbnfO{ d"n jf j}slNks h:tf] k|ljli6 lbP/ h:t}— s'ZtL, sf]lzz, v'zL, rZdf, hf]z,
lg0f{o of] ck/fw / ck/fw–af]waf6 d'Qm x'g] cf}lrTo af“sL /xg] s'/f ePg . 7Ls To;}u/L, :jo+ ghfcf}+ . hf]–hf] bf]ifL eP klg ;a}nfO{ z+sfsf] nfe /fv] klg k|of]ustf{n] To;}nfO{ /f]H5 . …cfsfzÚ / b'Zdg, lgzfg, lgzfgf, k]z, k]zf, k]zL, k]ZsL,
pkqmd k|tLt x'G5 . kf]v/nn]
] lxHh]dflysf] x:tIf]knfO{ clg zAbsf]zdf lbpm“ . a'l4 / of]Uotf k'ug] xf]nf, t/ lgot rflx+ …csf;Ú b'j} /fVg'xf];\, …cfsfzÚ lt/} nfU5 . …v'zLÚ PSzg, g]zg, km]zg, sldzg, kf]zfs, a]xf]z,
k|Zg p7\5, o;df k|1f k|lti7fg dfq} bf]ifL d"n zAb -zx/, u/La, sfg"g cflb_ nfO{ j}slNks unt lyPg xf]nf eg]/ pbf/tfk"js { Ifdf lbpm“ . / …v';LÚ b'O6} /fVg'xf];\, …v'zLÚ lt/} nxl;G5 . dzfn, dfs{zL6, dflnz, d'lZsn, nfz,
5 ls p;nfO{ sf“wdf ldnfP/ lg/Gt/ ;fy lb+b} k|ljli6 lbP/ ltgsf] j}slNks ¿k -;x/, ul/a, s;}nfO{ ckdflgt gu/f}+ . pgLx¿ klg ;xL af6f]df ToxL eP/, @)$) sf] zAbsf]zn] d"n zAbnfO{ nf]8z]l8ª, l;kmfl/z, xf]z, xf]lzof/ cflb .
cfPsf cGo ;+:yf / lgsfo klg plQs} bf]ifL 5g\ < sfg'g cflb_ nfO{ d"n k|ljli6 lbOPsf] s'/fnfO{ …kfkÚ cfpg\, :jfut u/f}+ . /, ca cfOGbf efiffdfly o:tf] uf}0f h:tf] b]vfP/ j}slNks k|ljli6 lbP klg 8 z'¿, aLr / cGTodf j cfpg] zAbx¿ .
cyjf, ;f/f bf]if s]xL JolQmljz]ifsf] 6fpsfdf elg;s]kl5 o:tf] slyt dfGotfsf] cf}lrTo ca cTofrf/ gxf];\ eg]/ ;fjwfg /xf}+ . k|of]ustf{x¿n] d"n zAb k|of]u ug{ 5f]8]gg\ . oxL h:t}— jbL{, jhg, j]tg, hjfkm, /jfkm, hjfg,
y'kf//] cGo JolQm / ;+:yfx¿ kfgLdflysf] cf]efgf] af“sL 5}g . b]v]/ x'gk' 5{, @)%& kl5 zAbsf]zaf6 d"n zAb cfjfh, /jfgf, xjfnft, sxfjt, b:tfj]h,
x'g kfp“5g\ ls kfp“bgg\} < s'/f vf]tNb} uof] eg] lhDd]bf/ JolQm / lgsfox¿ cfh cfP/ ug'k{ g]{ sfd g} ufoa kfl/g yfn]sf] . lxHh], kbof]u–ljof]u / afjh"b, r'gfj, tgfj, ;'emfj cflb .
nx/f] tfGbf kx/f] ulh{g] dfq xf]Og, klx/} hfg] cfTdfnf]rgf, k|folZrQ / uNtL ;Rofpg] cfhsf] kl/l:yltdf xfdL k|of]ustf{n] ug'k{ g]{ ;+oQ' m cIf/sf gfddf Pskl5 csf]{ ljs[ltd"ns 8;fy}, z'¿df bL3{ n]lv+b} cfPsf -tb\ej_
cj:yf 5 . clxn] Totf gnfuf}+ . o;a]nf xfd|f tTk/tftkm{ cu|;/ eP tfklg pgLx¿sf] ckl/kSj d'Vo b'O{ sfd 5g\ . klxnf] dfgl;stf;“u pbL{ hf/L ul/g yfn]sf] . o;sf k5fl8 g]kfnL zAbx¿ . h:t}— sL/f], vL/, rL;f], r"nf], hLp,
;fd' plePsf ;a}eGbf dxŒjk"0f{ k|Zg b'O6f 5g\ nx8afhLsf sf/0f o;aLr g]kfnL efiffn] h'g ;DalGwt 5, bf];|f] Jojxf/;“u . efiff 8'afpg] slt vt/gfs v]n /x]5 eGg] t tLtf], gLd, kL7f], kL/, kL/f], dL7f], dLt, /L;,
M o; 36gfaf6 xfdLn] s] kf7 l;Sg] < /, ca s] Iflt a]xf]g'k{ ¥of], Tof] eg] ck"/0fLo 5 . o;n] Ps M efiffsf] ;Dk|et' f k|of]ustf{df lglxt cfh clwsf+z k|of]ustf{n] a'lem;s]s} 5g\ . zLt, xL/f, aL;, tL;, rfnL;, 7"nf], b"w, w"nf],
ug]{ < lxHh]df cGof]n, cl:y/tf / c/fhstf t Nofof] x'G5 t/ xfdL s'g} JolQm, s'g} ;+:yf jf k|lti7fgsf To;}n], ca xfdLn] klg ckl/kSj nx8afhLsf k"/f, km"n, a"9f], d"nf cflb . df]6f] z n]lv+b}
g}, g]kfnL efiffnfO{ ;+sL0f{, sdhf]/ / cke|z + d'vL cfzfd'vL ePsf 5f}+ . efiffdf ltgsf] cglws[t kl5 nfUg 5f]8]/ k/Dk/fut z'4 / ;xL lxHh] cfPsf sf]zL, bz},+ cfsfz cflb .
l;Sg'kg]{ kf7 ;d]t agfp“b} nUof] . ;+;f/e/ z'4 ¿kdf n]lvg]– x:tIf]k 6'n6' n
' ' x]g{ / :jLsfg{ clezKt 7fG5f}+ c“ufNg'k5{ / To;df cl8u x'gk' 5{ . lxHh]df s'/f] olQ xf] . tTsfnsf lglDt log} zAbaf6
o; kl/36gfaf6 xfdLn] l;Sg'kg]{ kf7 xf]— af]lng] zAbx¿ g]kfnLdf lauf//] n]Vg'–af]Ng'kbf{ cfkm"nfO{ . w]/} xG8/ vfO;s]sf 5f}+ xfdLn] ul/g] v]nf“rL / o;sf] cl:y/tfn] slxNo} p“ef] z'¿ ubf{ klg x'G5 . cfjZostf ;xL af6f] kqmg'sf]
k/Dk/fut lxHh] / n]Voz}nLdf s;}n] slxNo} gof“ k':tfdf g]kfnL efiffk|lt xLgtfaf]w / ljt[i0ff k/d'vfk]IfL eP/ . nufp“bg} . o;sf] b'ik|efjsf ;fIfL / lzsf/ xfdL xf], nIo k|fKt ug{ a]/ nfUg]5}g} . lxHh]sf] cGof]n
x:tIf]k ug'x{ b“' g} . k|rlnt efiffdfly o:tf] x:tIf]k k}bf ub}{ nUof] . z'4 g]kfnL n]Vg ;S5' eGg] z'¿df pNn]v ul/Psf zxLb, zx/, u/La, ;a} 5f}+ . ;xL af6f]df lx+8g\ s;}sf] d'v tfSg'kb}g{ , / c/fhstf ;dfKt kfg{ clg To;n] g]kfnL
ug]{ clwsf/ s;}nfO{ 5}g— s'g} JolQm, ;+:yf, lzlIft g]kfnLsf] ;+Vof cfwf k|ltzt klg af“sL sfg"g, km"n, k"/f, h"g h:tf zAb g} z'4 x'g\ eGg] s;}sf] cfb]z / lgufxsf] cfsf+IfL klg aGg'kb}g{ . efiffdf k|jflxt ul//x]sf] dGbljif /f]Sg xfd|f] oxL
k|lti7fg, ljZjljBfno, ;/sf/, ;+;b s;}nfO{ /x]g . g]kfn / g]kfn aflx/sf] g]kfnL efiffnfO{ xfdLnfO{ yfxf gePsf] xf]Og . xfdLn] To:t} k9]sf cfh;Ddsf] cEof;sf sf/0f xfd|f] dgdf /x]sf] ;fgf] kfOnf] 7"nf] km8\sf] ;flat x'g5 ] . o;n]
klg . g PSn}, g t ;+oQ' m jf ;j{;Ddt ¿kdf g} . Ps–csf{sf nflu la/fgf] agfp“b} nUof], h;sf] lyof},+ zAbsf]zdf To:t} lyof], ;f/fn] To:t} n]Vt} yf]/ax't ;+sf]r klg k|1f k|lti7fgsf] …z'4 lxHh] g]kfnL efiffnfO{ rxlsnf] / ;j{:jLsfo{ agfpg]5 .
o;n] efiffnfO{ ck7Øf/f]df kfg'{ afx]s s]xL ub}g{ . kmn:j¿k g]kfnsf] g]kfnL n]vgn] dfgstf cfPsf lyP . s;}nfO{ c;lhnf] nfu]sf] lyPg . t/ klg dfGo x'gÚ] tfhf lg0f{on] x6fOlbPs} x'gk' 5{ . z'esfdgf †
sljtf
/fhwfgL k|j]z 3lGsFb} hf]/dfbn u/f{–;dnf slxn] psfn}psfnf] v;]/ /fhdfu{d} s[i0feL/
lhGbuLh:tf] lhGbuLsf] vf]hLdf a]jf:tf ub}{ afcfdfsf] ddtf vflbFP/ vbf/–vf]rF df slxn] ofFls/fv]/e};
F d] fvsg/tf]Sdf kUn]/ ;'ªb\ n–h'
] /kxf8
]
Ps lbg ;vf/} d}n] ufpF 5f8]—F ¿jfO/fv]/ lkF9Ldf ;fgL alxgLnfO{ x/fOuP/ 9f]8F hª\
] undf hlxNo} la;fO/fv]/ k~r]rf}tf/f]df b'Mvsf] 9fs/ hufpFb} eo k|no–sDkg
kvf{O/fv]/ 8fF8fdf 5]p3/] 7"nLnfO{= = = cndlnP/ uf]/6fx¿sf]
] uf]/6f]
] r9fO/fv]/ b]p/fnLdf efsn–kftL 5]Sg vf]h]s} xf] ofqf d]/f]
afFlw/fv]/ uf]7df rf}kfox¿ lsgf/lsgf/
} xª\/fovf]nfsf] kf/ ul/cfPF cg]sg ;fFu/' L e~Hof8 /f]Sg rfx]s} xf] ult d]/f]= = =Û
y'lg/fv]/ vf]/df kG5Lx¿ cf]n]/{ cf]nfª\rª ' u\ f]nfaf6 u8\lt/u8\
} lt/ c¿0fgbLsf] cxf] Û an}n] sfl6cfPF 9fqm]sf] h'gL== = Û
/fv]/ afFem} kfvf]af/L kmfF8b\ } e'Os
F l' x/f]leq lgufnf]3f/L efl;Fb} kfOtfnf au/x¿df t}klg, n5f//] x'/L–atf;x¿nfO{
;NsfP/ 89]nf] v/af/L== = lgl:sP/ s]rgf–r]kaf6 n8\v8fpFb} ofqf 8u/x¿df== = Û latfOof] lg xf} slt si6s/ /ft em]n]/ ;x;| em/L–afbnx¿nfO{
kG5fpFb} cf}nf]sf] emf8L s7\ofª\luFb| } l7xLdf lxpFsf] cfsfzd'lg l5rf]n]/ cgsG6f/ l;:g'sf] em\ofª
u'lGhFb} sfgdf xfSkf/–kfnfd
] em'lG8P/ lhGbuL t'Ogx¿df slxn] /flkFb} r}t]3fd n]u'jf–/fdl/¶fdf ;'ltof] slt k6s Ps emKsf] lgb|f an}n] k|jz
] u/sf]
] 5' /fhwfgL== = Û
PsfbzLahf/ / ;ª\lugL–afng r9]/ 8'ªu\ f cFw/] L3f6x¿df slxn] aflkmFb} ebf} dem'jf–;lt3f6df nufP/ d"naf6f]d} 8'ªu\ fsf] l;/fgL
/lGsFb} b]xft lemlemof–;lvof klxNofpFb} cSs/cSs/ } — :jKgdfu{ tf]8'n
F f eg]/ cefjsf] sfnf] 3]/f] c¿0fsf] wldnf] kfgLdf P== = gfufh'g{ Û
zzL n'd'Da" emnemnL :d[ltdf Nxf];f/–;fs]jf bu'/L cfPFF tfs]/ :jlKgn ;x/= = = an}n] l5rf]nL cfPF dfª\dfof km]/f]= = =Û d:sfP/ bflanf]n] sf]bfsf] l9F8f] ;'gfOb]pm va/ l;+xb/af/x¿nfO{
s;/L e'nF" / ;ª\uL Û 3f6'–;f]/7L== = pdfn]/ e'nS' s u'Gb|s ' emf]n ls, b'ud{ ufpFaf6 Ps hgf :jKghLjL
lhGbuLsf] ofqf— *…n} n} ef/L 5 dfly wflgof] lg xf} sltrf]l6 Ps d'7L k|f0f== = Û lhGbuLh:tf] lhGbuL vf]Hb}—
rf/s'g] cfFugLdf 5d5dL df¿gL 3/L clnslt t];f]{ cK7\of/f] af6f] P, tf]Snfª 5 ;fyL ev{/} /fhwfgL cfOk'usf]
] 5== = ÛÛÛ
emª\st[ eO/xG5 b]pl;/–e} ] n]gL 3/L clnslt bD;fOnf] kL/ sqf]–sqf] nfu]/ cfuf] Dofªn'ª–j;Gtk'/
dlRrFb} cfxfn8fF8fdf /f]6]–lnª\
] ulkª] slxn] cf]/fn}cf]/fnf] cfF;s
' f] gbL P, dh:tf] b'MvLÚ= = = km'6/] cgfo; ljklQsf] ;Ktsf];L *v]d/fh u'¿ª;ª\slnt k"jn
{] L nf]snodf cfwfl/t .
C M Y K
3
kmf]^f]
d08nf
b}lgsLnfO{ a]xf]/]/} n]V5' . lkt[;Qf jf dft[;Qf;“u ;DalGwt d]/f] cWoog / 1fgsf]
dlxdf
cfVofg n]Vg xf];\ jf u}/cfVofg . sf]7fdf
a;]/ c¿sf lstfa k9\of], ToxL pwf/f] sf]7]÷a}7s] …l/;r{Ú
1fg cfkm\gf n]vgdf 5f“6o\ f], Tof] t h;n] cfdf;“u ukm ub}{ lyP“ . u}8+ fsf]6
lg ug{ ;lsxfN5 lg, 3/ 5f]8\g' / ;dfh df}nfsflnsf dlGb/sf] sfo{;ldltdf nfdf]
a'‰g' kf] k¥of] . ;do sfd ug'e{ of] cfdfn] . uPsf] df3df
pgsf] ;'emfj cfkm}d+ f gfhfoh xf]Og . dlGb/df s'g} sfo{qmd lyof] . ef]lnkN6
t/, dlxnf n]vsx¿nfO{ …l8df]/nfOhÚ ug{ laxfgsf] sfo{qmdsf nflu cfdf af;
k|of]u ul/g] jiff}+{ k'/fgf] cf/f]k xf] of]— 3/ a:g]u/L lbp;f] dlGb/ plSn+b} x'gx' G' Yof] .
5f]8\g ;Sb}gg\, b]z–b'lgof …PSn} lyP“, haha dflyaf6 s]6fx¿sf]
‘g]kfn efiffdf d08M eg]sf] 1fg /
nfbL eg]sf] ;f/ xf],’ d08nf ljif]z1 ljdz{ yfxf 5}g, r'nfrf}sf,
s'07f / /f]gfwf]gf n]V5g\
h;df u'0f:t/ 5}g .
x"n tn emb}{ u/sf] ] b]Vy],+ ta h+unleq
k;]/ emf8Ldf n'Sy],+ pgLx¿ uPkl5
lg:s]/ psfnf] nfUy+] . h+undf n'Sbf
k|r08 zfSo eG5g\ …l/;r{ ug'{ 5}g, n]vfOdf h+unL hgfj/sf] 8/ nfu]g, pgLx¿eGbf
bd 5}g, clg 7fp“ kfOg“ vt/gfs hgfj/ t slno'usf k'?if
;
eg]/ /f]gfwf]gf u//] sxf“ hflt x'g\ .Ú %^ jif{sL cfdf a'jfs} cufl8
x/sf] d"naf6f]d} kg]{ ePsfn] sf7df8f}s + f] x'G5, ultnfn] kfPs} 5g\ cfkm"dfly x'g ;Sg] of}glx+;faf/] ;+st] ub}{
dfOtL3/l:yt d08nf w]/n]} b]v]sf 5g\ . t/ t 7fp“,Ú n]vg;DaGwL x'gx' G' Yof] . slt zd{gfs 5 xfd|f] ;fdflhs
tLdWo] clwsf+znfO{ yfxf gx'g ;S5 o;sf] ;fljqL uf}td ;fj{hlgs sfo{qmdx¿df cjl:ylt . Unflg / pbf;Ln] d'6d' f uf“7f]
dxŒj s] xf] < ;+:s[t zAb d08nfbLaf6 pTklQ dlxnf n]vsnfO{ k¥of] .
ePsf] d08nnfO{ g]kfn efiffdf d08M / c+uhLdf ]| ;Ddfghgs ;+Vofdf :yfg kf]v/f gbLk'/sf] gf/fo0fyfg dlGb/df
d08nf elgG5 . …g]kfn efiffdf d08M eg]sf] 1fg glbOPsf] l6Kk0fLk|lt o:tf k|lt/f]w ;'lgG5 . laxfg kf“r ah] dlxnfsf nflu of]u sIff
/ nfbL eg]sf] ;f/ xf],Ú d08nf ljif]z1 k|r08 lll x'G5 . …laxfg t PSn} cfpg} 8/, ;a hgf
zfSo eG5g\, …;j{ky| d a'4n] lzio cfgGbnfO{ …x\ 3/ 5f]8\bfsf d]/f cg'ej cgf}7f 5g\ . Ps} 7fp“df hDdf eP/ cfp“ g,Ú k|f9} / ;'gfOlbPkl5 km]l/ gof“ eft ksfpg'kYof]{
jLn ckm nfOkmÚ ejwd{rqm dG8naf/] j0f{g kf]xf]/ kf]v/f–sf7df8f}+ ofqf ;'? ug'c { l3 cwa}; + ] pd]/sf lbbLx¿ eG5g\ . pgLx¿sf] /] . clxn] &@ jif{sf] pd]/df klg ;“lwof/n]
u/sf] lyP .Ú lem;ld;]d} 5f]/LnfO{ p7fP/ p;sf] skfn ukmsf] ;+st] klg pxL . au/af6 Toxf“ b}lgs b'Jo{jxf/ u5{g,\ t“afx]s ;Daf]wg
k~r/+u 7]rf]l:yt emL emL k'rMn] d08nfsf] dxŒjsf afl6lbP“ . :s'nsf hfg'cl3;Dd p;n] k'Ug ;'g;fg / le/fnf] 7fp“ eP/ hfg'k5{ . ub}g{ g\ . 3/sf] cf“ugdf cfkm\gf] h'7Ngf
]
af/df] ;j{;fwf/0fnfO{ hfgsf/L lbg ltxf/df skfn lalu|of] eg]/ ?“b} kf“r k6s kmf]g cfk/flws ultljlw / ;8s b'36{ gfsf / afy?dsf] gfnL ;f]em\ofOlbPsf 5g\,
d08nf agfpg] k|ltof]lutf u¥of] . oL tl:a/ u/L, d bdf}nL;Dd klg gk'Ub} . k|To]s nflu s'Voft Tof] 7fp“ s6]/ d cfkm}+ af6f]df hDsfe]6 eP ;a}n] ;'Gg]u/L s6fIf
ToxL k|ltof]lutfsf x'g\ . laxfg ;f9] kf“r} ah] sn]h k9fpg lg:sg] hf8f]el/ of]u sIff hfg] lxDdt ulb{g“ . u5{g—\ …pm efUodfgL -cefuL ljwjf_
ejwd{rqm d08nfsf] ;a}eGbf aLr rqm afa' / b'Ol{ bg] /fhwfgL ofqfdf lg:s]sL gf} jif{sL 5f]/LnfO{ gf} ldg]6sf nflu cfO{ .Ú ;f“w hf]l8Psf] cfnLdf l;;fsf
-l/ª_ df efn], ;k{ / ;'u+ /' 5g\ . ;k{ l/;, efn] cfdfsf] cg'kl:yltdf p;nfO{ laxfgel/ dfq} klg st} PSn} 5f]8]/ hfg'kbf{ jf 6'qmf;d]t ufl8lbG5g\ . /QmfDo v'§f;lxt
/fu / ;'u+ / df]xsf] k|tLs xf] . dflg;df tLg} u'0f :ofxfg]{ lhDdf lnPsf] afns bfh';u“ k7fpg'kbf{ gf} ;o k6s d'6n ' ] 7fp“ 5f]8\5 . …s] u/sf]
] o:tf]Ú eg]/ ;f]w] …t]/f] x}l;ot
x'G5g\, o;}nfO{ lgoGq0f ug'k{ g]{ ;Gb]z d08nfdf alxgLsf] skfn afl6lbg]] 9+u lyPg . lj8Dagf, d]/L cfdf, d / d]/L 5f]/L, Pp6} 5 eg] of] 7fp“ 5f]8]/ hf g tÚ eG5g\ .
x'g] zfSo atfp“5g\ . Tof]eGbf aflx/sf] rqmdf csf]{ dlxgf d'u' hf“b} lyP“, sf7df8f}+ kl/jf/sf tLg k':tfsf :qLln+uLsf] 8/sf] l5d]sLx¿ r'krfk x]5{g\ . ;Gtfg/lxt,
;]tf] efun] /fd|f] / sfnf]n] g/fd|f] hgfp“5 . ofqfsf] h:tf] syf gbf]xf]l/of];\ eg]/ k|dv ' sf/0f pxL 5— ;Defljt of}glx+;f . PSnL, …x}l;otljxLgÚ j[4f ljwjfsf] kIfdf
;]tf]df ePsf dflg;x¿n] c;n / sfnf]df 5f]/Lsf] nfdf] r'N7f]bf/ skfn s6fP/ …Ajfo lgoldt sfdaf6 kmls{b+ df } ;d]t xfdLdfly s'g kmfObfsf nflu sf]xL af]lnlbof];\ .
wd{rqm ePsfn] g/fd|f] lhGbuL latfO/x]sf] ;+st] u5{ . s6Ú agfOlbP“ . clg 5f]/LnfO{ la¿k kf/sf] ] …s]xLÚ eOxfn] lgd]ife/d} ;dfhn] eGg pN6f] ;“lwof/ g} kf] 6f]n ;'wf/ ;ldltsf
o;;“usf] } rqmdf ^ 5'§f5'§} eGg] kl/jf/sf ;b:osf] ufnL ;'Gf]/ sgf{nL Eofp“5– …lsg lx+8g\ k' /sf] ] t c“Wof/f]df <Ú cWoIf 5g\ .
sf]7f 5g\ . h;df :ju{, ofqf ;'? u/+] . kms{/] cfp“bf /f/ftfnsf] cem, c“Wof/f]df ;x/ahf/df x'g] afNosfnsL l5d]sL ;fyL 5] ;fljqL
b]j, dg'io, gs{ nf]s, kz' ;'Gb/tf / sgf{nL e|d0fsf] aofgsf nflu dgf]/~hghGo ultljlw dlxnfsf nflu 9sfn÷l3ld/] . @@ jif{sf] pd]/df ;8s
hLjg / dg{ g;s]/ kLl8t rDsfpg l7Ss kf/sf] ] d]/f] cg'xf/sf] /u+ …v'nfÚ x'g] / To; qmddf s'g} b'36{ gf b'36{ gfdf klt u'dfO{ . sfvdf lyof]
ePsfx¿sf] lrq0f 5 . v'Olnof] OR5fljk/Lt u'dfpg'k/sf] ] nfdf] eOxfn]df p;}nfO{ …5f8f ePsf]Ú eGb} cf/f]k @@ dlxgfsf] 5f]/f . @@ jif{sL slnnL
‘dT:on] /fd|f] / ;a}eGbf aflx/sf]
rqmdf !@ 5'§f5'§} sf]7f
skfn / To;af/] c¿sf k|Zgn] x}/fg
ePsL 5f]/] Lsf] pbf; cg'xf/n] .
gnufpg] lbg cfpg slt k':tf s'gk{' nf{
† ;f“em / laxfg :qLln+uLx¿sf nflu
ljwjfnfO{ Toltv]/ …ca 5f]/fsf] d'v
x]//] af“Rg] xf]Ú eg]/ dfG5]x¿n] ;DemfP .
g/fd|f] u'0f 5g\ . k|To]s sf]7fn] …l/;r{ eg]sf] ldlgªkm'n cAh/j];g ;j{sfnLg skm\o{" sfod} /x]sf] ;dfhdf 5f]/fnfO{ g} x]//] k|To]s kn ;f; km]/sL ]
5'6\ofpg ;Sg'kg]{, dflg;sf] sd{ b]vfpg
vf]lhPsf] 5 . zfSosf
xf] ;fyL,Ú c:6«lnofsf]
] df]gf; o'lgel;{6Ldf
ljBfjfl/lw cWoog/t ;fyL gLlt cof{n
xfdL dlxnfsf] l:ylt lgs} abln;s]sf]
bfaL u5f}—{+ s]jn 3fd rs]k{ l5 / 3fd
p;sf] @) jif{sf] 5f]/f klg kf]xf]/ ;8s
b'36{ gfd} dfl/of] . lktfnfO{ afNosfnd}
5qn] c¿nfO{ klg cg';f/ o;df dflg; s:tf] vgfnn] eg]sf] ofb cfp“5 . :s'n k9\g] 8'Ag'cl3sf] xfd|f] km'tL{kmftL{sf cfwf/df . u'dfO;s]sL lyO{ . clxn] ;+/If0f ;+:yfdf
ejrqm -aLrdf a'4_ hLjg latfp“5, To;sf] !) / ^ jif{sf b'O{ 5f]/f;lxtsf] u[x:yL d cfkm\gf] l/;r{sf] lgisif{ lgsfN5', … e"sDkkLl8t afnaflnsf :ofxf5]{ . ;f]R5'—
;'/Iff u/]/ cufl8 k|ltkmn s:tf] x'g] eGg] ;Dxfn]/ ljBfjfl/lw ul//x]sL gLlt :qLln+uLx¿sf] ;femf ;d:of xf]— sdhf]/ @@ jif{df kTgL u'dfPsf] nf]Ug]dfG5]nfO{
a9\g ;Sg'kg]{ b]vfOPsf] xf] . dG8nnfO{ km];a'sdf n]lV5g\, …Pp6L kLPr8L cfdfsf] ;fdflhs ;'/Iff / of] l:ylt k':tf}b+ lv ] ;dfhn] ;Demfpg] zAbx¿ s:tf x'b“ f
x\ou|Lj e}/jn] ;dfPsf] :jLsf/f]lQm— 3/wGbfaf6 ar]sf] ;dodf ablnPs} 5}g .Ú x'g\ . @@ jif{df kTgL / $) jif{ ePkl5
/ z+vn] ;w}+ b]vfOPsf] 5 . …o;sf] ;+st] cWoog / cWoogaf6 ar]sf] ;dodf ;f;"sL lbbL x'gx' G' 5 afnljwjf . 5f]/f;d]t u'dfPsf] nf]Ug]dfG5]sf] PSnf]kgsf]
hfu?s x''g'kg]{ dflg;sf] hLjg 8/nfUbf] 5 3/wGbf .Ú xfdL cIf/ v]nfpg] cfdfdWo] pxf“sf ukm ;'G5' a]nfa]nf . !% jif{df ;Daf]wg :j¿k p;nfO{ ;dfhn] s'g}
eGg] a'lemG5,Ú pgL eG5g\ . w]/h;f]
} sf] b}lgs gLltsf] h:t} xf] . nf]Ug]sf] d[To' ePkl5 pxf“nfO{ k"/} tLg jif{ …cf>dÚ sf] af6f] b]vfpg] lxDdt ubf]{ xf] ls
;+s]t u5{’ lxGb' wd{df d08nfnfO{ oGq a]n'sLsf] h'7f]ef“8f] ;s]kl5 lstfasf 7]nL dflyNnf] x/df s]xL nufpg lbOPg5 . gubf]{ xf] <
elgG5 . kN6fof], dWo/ft;Dd jf /ft}el/ ;d]t k9\ kml/of dfq} a]//] 3f“;–bfp/f ubf{ dflyNnf] …k|To]s ;]s]G8 abln/xG5Ú eGg]
aLr efusf] rqmdf of]—n]Vof] . laxfg P]gfdf km'nsf] ] skfn x/ k"/} l5ofl5of x'GYof] . a/vL af?Gh]n ;dfhsf] ultzLntfaf/] ;dfhzf:qLo
a'4 d"lt{ ePsf] d08nf / cf“vfd'lgsf] sfnf] 3]/f x]¥of], To;}nfO{ PSn} vfg'kg]{ . eft a;fn]/ laxfgel/sf] JofVof ;fljqL jf c¿ ljwjfx¿sf]
a|x\df08 k~ra'4 d08nf xf] . af}l4s x'b“ } hfg'sf] lgzfgL 7fg]/ dVv k¥of] d]nfkft ;s]/ cfp“bf slt k6s efG;fdf dfdnfdf rflx+ lsg d]n gvfPsf] <
k~ra'4 d08nf k~rfjnL / 3/wGbfsf] hf“tf] 3'dfpg ;'? u¥of] . k/jf
] k;]sf] lyof] eg]/ dfG5]x¿n] pgLx¿sf nflu ;dfh @) jif{;Dd
tŒj ldn]/ ag]sf] x'G5 .
;a}eGbf aflx/ cfuf]sf] HjfnfjnL tŒjn] l/;,
/fu / df]x, ah|jnLn] zlQm, kb\djnLn] dg
Aff]
N8 aG
z'4, lgZrn, sf]dn, jfo'jnLn] ldng;f/ x'gk' g]{
;s]t u5{ . To;kl5 b/af/ cfs[ltdf rf/lt/ }
d'Vo k|jzåf/
] df dxfsfnh:tf 8/nfUbf b]jtfx¿
/flvPsf 5g\ . o;n] dflg;sf km/s–km/s
:jefjnfO{ emNsfp“5 . o;sf] klxrfg ug{ ;Sg]
Ifdtf xfdLdf x'gk' 5{ . clg dfq ;kmntf kfpg
;lsG5 eGg ;+st] ug{ vf]lhPsf] xf] . zfSosf
a'4Tj cg';f/, b]jtfx¿n] ;dflt /fVg] …HofanÚ
Dfflg;nfO{ nufpg] c+sz ' sf] ;+st] xf] . eG5g\,
…1fgu'0fsf s'/f lnO;s]kl5 ;'/lIft ug'k{ g]{ ;+st]
Tffnfn], k|rf/k|;f/ ug'k{ g]{ ;+st] 306fn] u5{ .Ú
odGts b]jtfsf] d08nfdf b]jtfx¿
b]lv“bgg\
} . b]jtfsf k|tLssf] ¿kdf v8\ux¿
l; h{gf clwsf/Lsf a'afn] pgnfO{ y'k}| hflu/ vfg]
k|:tfj Nofp“y] . …s]xL g s]xL t ug}k{ ¥of] <Ú
a'afsf] o:tf] s'/f l;h{gf k|foM ;'lg/x]sL
x'lGyg\ . g OGsf/ uly{g, g :jLsf/ . lsgsL,
sfsfn] :s'ndf b]vfPsf] Pp6f af6f];u“ pgsf]
To;kl5 g
l;h{gfsf] dl:t
hlt cg'ej x
af]N8 b]lv“b} l5
v]n]sL l;h{gfn
5g\ . o;n] dflg;df uf]Kotfsf] Ifdtf klg k|d] hf] kl/;s]sf] lyof] . kl:sPsL 5g\
JolQm
x'gk' g]{ atfp“5 . d7dlGb/, 3/sf] sf};L, cfu“g, sIff cf7df k9\b} ubf{ olt a]nf
k"hf sf]7f OToflbdf b]lvg] d08n ci6d08n l;h{gf;“u pgsf sfsfn] lxDdt h'6fPs
xf] . o;nfO{ s'nb]jtf, Oi6b]jtfnufot h'g;'s} Pp6f cgf}7f] k|:tfj NofP, k|efjn] clws
b]jtfsf] k|tLssf] ¿kdf k"hf ug{ ;lsg] pgn] h'g ljifoaf/] pgL cglj1 l;h{gf cfkm+} k
ejrqm eg], …1fg k|fKg ug{ 3/ TofluxfNg' kb}g .Ú lyOg\ . …gf6s v]Ng] 5f]/L <Ú 5g\ . gf6sdf
…d08Mdf >LaR5sf] cy{ d[To' geP;Dd 1fgu'0fsf l;h{gfn] a'em\b} ga'emL x'G5 pgsf] 7DofO
s'/fx¿ l;ls/xg'kg],{ sdnsf] km"nn] dg lgZrn, elgxflng\ . p;a]nf pgsf d2f slxn] / s
lgd{n / sf]dn agfpg'kg],{ Wjhann] cfkm"df sfsf ;8s gf6s agfp“y] . cfkm}d+ f t];f{pl“
ePsf] k|efj b]vfpg ;Sg'kg],{ snz cd[t, s'g gf6sdf clego ul/g\ < ePsf] /fd|fÚ] .
rfd/n] ;a}nFO{ ;dfg Jojxf/, dT:on] /fd|f] dw' zfxL l;h{gf Ps bzscl3sf] k'?ifsf] ;xfos
/ g/fd|f] u'0f 5'6o\ fpg ;Sg'kg],{ 5qn] c¿nfO{ ;do 7Dofpg ;lSbgg\ . pgL eg] of] k
klg ;'/Iff u//] cufl8 a9\g ;Sg'kg]{ / z+vn] t/, gf6s v]n]/ #% xhf/ olt a]nf cljj
;w}+ hfu?s x'g' k' g]{ ;+st] u5{,Ú pgn] eg]] . ?k}of“ kfPsf] slxNo} e'Ng 6LÚ d~rgdf N
sfnf] e6df;, sfnf] bfn hgfj/sf k|tLs x'g\ . ;lSbgg\ . …klxnf] sdfO ;w}+ ofbuf/ x“b' f]/x]5,Ú d08nf lyP6/
dflg;df hgfj/sf] h:tf] k|jl[ Q ePsfn] To;nfO{ pgL elG5g\, …vr{ ug{ g;s]/ cfdfnfO{ lbPsf] b'O{ ;ftfeGbf
x6fpg'kg]{ atfp“5 . ;Demgf cfp“5 .Ú cfudg aflSn
cfsfz
C M Y K
zlgaf/, !* d+l;/ @)&# ª
eP5g\ .
“ ] k'Hg] uf]?sf]
df;' . cGttM pgLx¿ 5fk|f] xf]6n /f]Hg afWo
rLg
;]lnla|6Lsf] k|z; + f ub}{ csf{ ;]lnla|6L x'b“ gg\
} eGg] ;'gsf]
] s'/f / of] k“wgL{
] ukm /, Tof]eGbf a9L dxŒjk"0f{ xf]nf …ldlgªkm'n 1fgsf] kl/lw cToGt ;f“3/' f] xf]nf l:jsf5'—{ t/ lrtfO g;Sg' dx“uf . lrlgof“ /:6'
] /G6sf
] ef/tLo dflnsnfO{ lxGbLdf ;f]w] .
kqsf/n] km];a's :6f6; n]v]— …pgn] cGt/;DalGwt t 5}gg\ † d cg';Gwfgsf] lk|hG6]
] ;gÚ . n]vg cfkm}d+ f :jtGq sd{ xf] . To;sf afah'b n]V5' . b]Vg'kg]{ hlt gof“ jif{ j;Gt rf8sf] Ps p;n] kfOG5 eg]kl5 z]v/ zdf{n] lxGbLdf eg],
rfx]sf eP s'df/L s]6L klg lax] ug{ ;Sy]Ú af6f] klxNofp“5' . n]vgsf] k|flwsf/ g 3/ 5f]8]/ lx+8g\ x¿;“
] u b]z–b'lgof b]v]sL 5}g, dfG5'— t/ cfkm\g} ;ftf lrlgof“x¿n] s'g} xltof/ …d} ;ftlbg ;] e'vf x'“ . d'em] z'4 zfsfxf/L
-ljwjf;“u lax] u//] p4f/ ul/lbP <_ . %) dfq} x'G5 g r'nfrf}sf ;Dxfn]/ a:g]x¿;“u cg'ej klg clwsf+z g]kfnL dlxnfsf rnfp“bgg\} . xltof/ grnfP/ s] vfgf v'jfjf] .Ú lgs} j[4 b]lvg] /:6' ] /G6 ]
gf3]sf, x'ss {] f ;Gtfgsf lktfn] ;lhn} …k;{gn Oh kf]lnl6snÚ dfq . :jtGq n]vgdf g s;}n] t}n + ] oL–oL cg'ej;“u d]n vfnfg\ eGg] JolQmut eof] t t}klg df;' vfg pgLx¿nfO{ dflnsn] d':s'/fp“b} eg], …lrGtf dt s/f] . d}
slnnL s'df/L s]6L tfSg' hfoh xf] eGg] /f0fflj/f]wL cfGbf]ngdf h]n k/sf] /f0ff ljifodf n]v\ eg]/ ljifoj:t' tf]lslbg ;S5 cGbfh / ljZjf;s} e/df n]V5' . s;}n] /f]Sb}g . Ps ;ftfsf nflu oxf“ b'O{ ;fn] ;] e'vf /x]s] afb o] /:6'/G6 ] rnf
;fdflhs b[li6sf]0feGbf k/ t tL kqsf/n] kl/jf/s} 8fodgzdz]/n] st} ;'gfPsf g oltj6f 7fp“ k'u/] n]v] dfq} t]/f] n]vgsf] lglZrGttfk"js { 3/aflx/ lx+8g\ ] df}sf k'Ug] df;' klxn] g} ;–;fgf 6'qmf /xf x'“ . d cfksf] e/k]6 v'jfpËf .Ú
klg ;f]Rg ;Sbf /x]g5g\ . k|ltli7t ;~rf/ lyP, cfkm\gf] ax'rlr{t pkGof; …;]tf] cflwsfl/stf k|dfl0ft x'G5 eg]/ e"uf]nsf] kfp“bfsf lbgx¿nfO{ xflb{stfk"js { c+ufnf] kf//] lk|mhdf /flv;s]sf x'G5g\ . lrlgof“x¿sf] a'emfOdf zfsfxf/L eg]sf]
;+:yfdf cfj4 pgn] t a? s;/L hjfg af3Ú sf] /rgfue{sf] af/df ] . h]ndf ;do ;Ldf tf]lslbg . u'0f:t/Lo n]vgsf] xflnPnf t/ gkfp“bfsf] ps';d's;sf rLgdf zfsfxf/LnfO{ ul/g] df;'sf ;–;fgf 6'qmf / emf]n vfg] t/ 7"nf
5f]/fx¿n] afa'cfdfsf] PSnf]kgf a'em]/ ;fyL s6fpg pgL cfkm\g} kl/jf/sf] Oltxf; dfkb08 n]vsn]] 3/ 5f]8\g' jf g5f]8\g' lbgdf klg n]lv/fV5' . sDtLdf d]/L 5f]/Ln] r]tgfy cfrfo{ Jojxf/af/] Pp6f egfO lgs} rf]S6f gvfg] eGg] xf] . df;'df lrlgof“x¿ ;a}
vf]lhlbP eGg] ;dfrf/ kf] agfpg'kg]{ . n]v]/ a:y] . h]nd'Qm ePkl5 pgn] ToxL+ kSs} xf]Og . ef]ln x's/{] a'emf];\ ls p;sL cfdf;“u nf]slk|o 5 M hLj vfG5g\ . Eofu'tf, ;k{, u“u6f, ;fª\nf,
cem a9L t, hjfg 5f]/fn] Psn cfdfsf] 5f]8]/ lx+8sf]] kf08'lnlk h]n/n] …kl5 sfd cfkm" af“rsf]
] ;dosf] ;fdflhs ;+/rgf, Ps k6s Psh gf ljb]zLn] xf]6ndf 3f]8f, uwf, af“b/, s's/' , laR5L, lrKn]ls/f,
ljjfxnfO{ slt ;xhtfk"js { lnP eGg]af/] nfUg ;S5 n}hfg';Ú\ eg]/ ha/h:tL Pp6L cfdfsf] :jLsf/f]lQm kl/j]z / To;n] lgdf{0f u/sf] ] cfkm" / eg]5– d zfsfxf/L x',“ dnfO{ s'g} klg u“8o\ f}nf ;a} ;a} . em6\6 ;'Gbf kTofpg
vf]hlag u/sf] ] eP Tof] slt k|/] s x'GYof] k7fPsf lyP . kl5 …;]tf] af3Ú ag]sf] ToxL …ofqfn] Pstdf;sf] b}lgsLaf6 cfkm"h:t} dlxnfsf] hLjgsf :j¿k;“u hgfj/af6 ag]sf] vfg]s'/f glbg" . xf]6nsf] d'l:sn k5{ t/ lrlgof“ ahf/df Eofu'tf,
xf]nf † ljwjfx¿af/] cfkm\gf] Ps r/0fsf] kf08'lnlk /f0ff zf;g a'emfpg] dxŒjk"0f{ t/f]tfhf agfp“5 . ;DalGwt 7fp“sf] slt / s:tf k|Zgx¿ lyP . p;n] af“rsf] ] j]6/n] b"w, bxL, rLh, a6/h:tf ;a} vfBfGg u“u6f, uwf / s's/' sf] df;' cGo df;'eGbf
cg';Gwfg d}n] o;}u/L u/+] . pkGof; aGof] . cfh;Dd klg n]v]/ ;dfh, ;+:s[lt;“u kl/lrt u/fp“5 .Ú ;dfh / p;sL cfdfn] af“rsf] ] ;dosf] p;sf] 6]a'naf6 x6fP5 . Tof] b]v]/ ljb]zLn] dx“uf] k5{ . ToxL eP/ elgG5, …lrlgof“x¿
Ao'l6kfn{/df s]xL dlxnfsf] ukm ;'g+] . af“Rg ufx|f] elgg] g]kfnL ;dfhdf /f0ffn] of] ;a} ;'lgG5, kl9G5 / cfsnem'Ssn ;dfhdf pgLx¿sf] pkl:ylt slQsf] cfkm"n] dfl/Psf]÷xTof ul/Psf] hgfj/rflx“ p8\gdf ] xjfOhxfh, u'8g\ df ] uf8L, kf}l8g]df
IfqL dlxnfn] elgg\, …ljb]z hfgnfO{ s's jiff}+{ klxNo} …cfkm" ;]tf] af3sf] /f]oN6Ln] ul/g] ofqfx¿df ef]Ug klg kfOG5 . dof{bfk"0f{ lyof]÷5 . d}n] u/sf ] …/f]gfwf]gfÚ gvfg] eg]/ a'emfpg vf]h]5 . …P a'em]“ a'em]Ú“ kfgLhxfh, rf/v'66\ df ] vf6 / b'Ov { 6' 6\ df
]
tflnd lnPsf lyP, a"9f ->Ldfg\_ n] . Ps af“lr/x]sf]Ú atfPsf lyP . To;}n] kf7sn] n]vssf] lx“8fO;“u} cfkm\gf dfkm{t g} b]VnL p;n] xfdL b'On { ] af“rsf]
] eGb} xf]6nsf] j]6/n] Ps}l5gdf lgs} 7"nf] r'n;Lafx]
} s ;a} vfG5g\ .Ú
k6s cfkm"n] ksfPsf] vfgf rvfpg eg]/ zf/Ll/s ckf+utfsf sf/0f 3/aflx/ v'§fn] klg k“v6f] xfn]sf] sNkgf ub}{ ofqf ;dfh / hLjgsf aLrsf ;dfgtf jf df;'sf] kl/sf/ NofP/ p;sf] 6]a'ndf /fv]5 . s'g} klg /:6' ] /G6df
] zfsfxf/L ef]hg c8{/
slt k6s eg]+ t/ cfdfsf] cufl8 vfgf st} lx+88'n ug{ g;Sg] kfl/hftsf jiff}+{ ljj/0fx¿ k9\5 . t/ n]vs x'g\ jf ls;fg, c;dfgtf . p;n] df}sf kfcf];\ ef]ln d]/f] clg eg]5, …of] dfl/Psf] cyjf xTof ul/Psf] u/] klg ksfpg] ef“8f] pxL, rnfpg] 8f8'kGo"
ksfpgsf] nfhn] Ps 5fs gv'jfO{ ljb]z k'/fgf /rgfx¿df cleJoQm ljb|fxL ] ;+;f/sf ;a} hg;+VofnfO{ ;w}e+ l/ lx+l8/xg d"Nof+sg ug{— ;dfhaf/] p;sL cfdfsf] xf]Og cfkm}“ d/sf]
] xf] .Ú pxL clg ksfpg] t]nrflx“ aË'/sf] af];f] .
uP .Ú u'?ª o'jtLn] elgg\, …hf8f]df lr;f]n] ljrf/x¿ k9\bf nfU5 pgn] PSsfO{;f}+ ;Dej x'b“ g} . Jofj;flos, ;+:yfut 1fg xNsf lyof] ls ux|u+' f] . p;sf] n]vfOdf ;g\ @)!$ clk|ndf l;Gw'kfNrf]ssf x:t lrlgof“n] a'em]sf] zfxfsf/L ef]hg †
xft ;'lgG5, To} eP/ bfOn] h'7fef“8f t ztfAbLsf] v'nf / pbf/ elgg] ;dfhdf jf kfl/jfl/s lhDd]jf/L klg x'G5g\ . Psf]xf]/f] k'?ifnfO{ ufnL lyof] jf k'?ifnfO{ kl08tn] kmf]g u//] cfkt\ k¥of] eGb} d;“u ;g\ @)!% sf] hgj/Ldf KofKA;gsf jl/i7
5'g} lbGg . cfkm" ef“8f dflem;S5, dsndf af“lr/x]sf xfdLh:tf slyt …af]N8Ú x¿nfO{ jif{sf] slt dlxgf jf lbg 3'Dgsf nflu s]Gb|df /fv]/ lgdf{0f ul/Psf] ;fdflhs ;xof]u dfu] . j}slNks pmhf{ k|j4{g s]Gb|sf pkfWoIf ljho ;DafxDkm]sf] g]t[Tjdf b'O{ bh{g
cfuf] afN5 clg efph" / dnfO{ cfuf] tfKg cfkm\gf ;Ldfx¿ eTsfpg r'gf}tL lbPsL kfl/jfl/s / cfly{s cj:yfn] wfGnf < jf, ;+/rgf;“u cfklQ . sDtLdf olt t yfxf sfo{qmd clws[t z]v/ zdf{ / O6x/Lsf 6+s g]kfnL a]Olhª cfPsf lyP . pgLx¿nfO{ ahf/
nufp“5 .Ú d xQkQ cfkm\gf] cg';Gwfg 5g\ . slj÷n]vsx¿n] ;fdfGo dflg;n] 3'Dg] clwsf/ kl/jf/sf ;a}nfO{ x'g] ls Ps kfpnL— p;sL cfdf …l/;r{/Ú lyOg xf]nf ltlD;gfnufot % hgf g]kfnL ljZj a}s + n] 3'dfpg] qmddf d}n] l;Ns dfs]6{ lnP/ uP“ .
oxL+ ul/xfN5'— hghflt / v; ;Dk|bfosf ;f]Rg} g;Sg] :jtGqtfsf] sNkgf cfkm\gf hgfnfO{ dfq < k|Zg oL klg x'g\ . t/ …Sj];g/Ú t cjZo lyO{ . ;+;f/sf u/sf]
] Pp6f ;]ldgf/df efu lng a]Olhª l;Ns dfs{6] a]Olhª cfpg] ljb]zL ko{6ssf
dlxnfsf ;fdflhs cj:yfsf af/df ] . s[ltx¿dfkm{t u5{g\ eGg] egfO kfl/hftsf s'g} dlxnfnfO{ 3/ 5f]8\gaf6 /f]Sg] nflu dxŒjk"0f{ b:tfj]h gaGnf d]/f] n]vg, cfPsf /x]5g\ . d ;f“emdf pgLx¿nfO{ e]6\g nflu nf]slk|o lsgd]n 7fp“ xf] . lsgd]n u//]
ufp“3/sf dlxnfnfO{ k“w/] fdf kfgL /rgfx¿n] ;xL 7x¥ofp“5g\ . cleJolQmdf c¿ klg cg]s sf/0f 5g\ . d]/f] dfdnfdf sDtLdf d]/L 5f]/Lsf nflu cfkm\gL cfdfn] uP“ . kf“r hgfdWo] 6+s ltlD;gf / z]v/ zdf{ ;a}eGbf dflyNnf] tnfdf vfgf vfg uOof] .
lng hf“bf wf/f ;fgf] cfcf];\ / ufu|L :jtGqtf dfq} xf]Og, c/fhstfs} ;Dk"0f{ kf]xf]/;Dd skfn lau|/] ?“b} kmf]g ug]{ af“rsf]
] hLjg x]g]{ ‰ofn t aGGf ;Snf . zfsfxf/L /x]5g\ . g]kfnLx¿sf] Tof] ;d"xdf klg s]xL zfsfxf/L
l9nf el/of];\ h:tf] nfU5 /] . lv;L u//] ;Ldf gf3]sL t;lndf g;l/gn] clwsf+z 5f]/Lsf] syfn] of] jif{ cs}{ ¿k wf/0f ub}{ n]vgdf 7"nf7"nf tL/ dfg{ g;s] klg d]/f] pgLx¿ a;]sf] kf“rtf/] xf]6n glhs}sf] /x]5g\ . xfdLn] s]xL 7fp“df zfsfxf/L vfg]s'/f
p8fOg] oxL …k“wgL{ ] ukmÚ df pgLx¿ cfkm"n] /rgfdf cfkm"n] hGd]b]lv a]xf]/sf] ] ÷af“rsf]
] ] 5 . d s'Dnf]s'6/' f] af]s]/ lg:s'n
“ f, otf ;dosf]÷hLjgsf] syf n]Vg] xs d;“u Pp6f ;fgf] 5fk|f] /:6'] /G6df
] e]6 eof] . klg dfUof}“ . vfgf Nofpg] qmddf /:6' ] /G6sf]]
3/df a]xf]g{k' /sf]
] a'xft{g / k|tf8gfaf/] s§/ d'l:nd ;dfhsf] j0f{g u/sL ] 5g\ . xn{Ss a9]sL d]/L 5f]/L dlxgfjf/L xf]nL . ;'/lIft 5 . / …k;{gn Oh kf]lnl6snÚ sf] pgLx¿n] sfpnL, ;fu, uf]ne+8f ] / cGo dfG5]n] Pp6} ef“8f]df ksfPsf] uf]?sf] df;'
;'gfp“5g\ . ;+lugLx¿nfO{ kL8f ;'gfP/ cfkm\g} ;dfhsf df}lns syf / kfqx¿sf] klxnf] dlxgfjf/Lh:tf] ljz]if If0fdf cjwf/0ffsf cfwf/df dnfO{ olt ck]Iff t/sf/L lb“b} Tof] 5fk|] xf]6nnfO{ …n /fd|/L dL7f] / cfn'sf] ld;fj6 t/sf/Laf6 cfn'–cfn'
cfkm\gf] dgf]j}1flgs pkrf/ cfkm}+ u/sf ] j0f{gsf nflu kl/lrt lrg'jf clra]nfO{ ;aeGbf glhssL ;fyL cfdf g} gx'b“ f s]] /fVg] clwsf/ klg cjZo 5 . agfP/ ksfOb]pmÚ eg] . pgLx¿n] To;/L 5fg]/ Kn]6df /fv]/ Nofof] . cem p;n] csf]{
x'g\ ls tL dlxnfn] . dgdf s'/f gy'kfg],{ s]xL Zj]t ;flxTosf/n] lbnfPsf] …c“Wof/f] xf]nf eGg] s'/fn] dnfO{ /f]Snf . sab itrig au tam2 0 1 2 @g mail . c o m g]kfnLdf af]n]/ ksfpg c8{/ u/sf] ] b]Vbf s/fO{af6 a+u/' sf] df;' kG;fp“b} sfpnL–sfpnL
dnfO{ crDd nfUof] . d]/f] sf}t"xn a'em]/ 5fg]/ Kn]6df /fv]/ Nofof] . s] u/sf] ] eg]/ k|Zg
;fyLx¿n] eg], …xfdLnfO{ lrlgof“ efiff cfp“bg} ;f]4f …e]lh6]l/og km'8Ú kf] eG5 † cfkm\g}
clg of] xf]6njfnf lrlgof“afx]s c¿ efiff cf“vfsf ;fd'Gg] To;/L df;'af6 5'6o\ fP/
Gb} l;h{gf
hfGb}g . o;nfO{ c+uhLdf ]| eGg' / g]kfnLdf NofPsf] t/sf/L tL ;fyLn] vfg] s'/} ePg .
eGg'df s] km/s < cflv/ o;n] xfdLn] ;g\ @)!# cu:6sf] Ps laxfg d
eg]cg';f/ ksfOxfN5 . a]Olhªsf] dWoefudf kg{] nfdf dlGb/glhs}
kf“rtf/] xf]6ndf a;] klg z'4 zfsfxf/L cWofudg sfof{nodf le;f cfj]bgsf nflu
vfg pgLx¿n] Tof] 5fk|] xf]6n /f]h]5g\ . ;a} hf“b} lyP“ . /flt kfgL k/sfn] ] laxfg af6f]
t/sf/L u|fxsn] g} lsGg] clg ksfPafkt s]xL cf]l;nf] lyof] . nfdf dlGb/ glhs} k}bn lx“8b\ }
k};f lbPkl5 xf]6njfnf klg dVv . ;fyLx¿sf] ubf{ s]xLn] af6f]df u“8o\ f}nf a6'n/] Knfl:6sdf
sfObfsf] a'l4 b]v]/ d klg bË k/“] . af]s]sf] b]lvof] . ;“u} uPsf lrlgof“ ;fyLsf
gf6sk|lt nfu]sf] e"t clxn];Dd k|ltlqmofrflx“ kfPsL 5}gg\ . gf6sdf l;h{gfn] r':; l;of]n] em}+ laemfpg] u/sf]
] atfp“l5g\ . dg 5'G5 . y'k}| dlxnf;DaGwL pkGof; kf“rtf/] xf]6ndf zfsfxf/L vfg]s'/f cg';f/ tL u“8o\ f}nf vfgnfO{ ;Íng ul/Psf]
tisdf 8]/f hdfPsf] 5 . pgL cljjflxt cfdfn] cfkm\gf] kl/jf/, k|dL
] cToGt k'?ifk|wfg ;dfhdf gf/Ln] cfkm\gf] cl:tTj k9]/ pgn] gf6ssf] syf a'gsL ] x'g\ . sl/a kfOG5 eGg] pgLx¿n] kTofPgg\ . sf7df8f}a“ f6 /] . /:6' ] /G6x¿df
] u“8o\ f}n
“ fsf] df;' lgs} dx“uf]
xfl;n ub}{ l5g\ o; If]qdf plt ¿vf] tl/sfn] kl/Tofu u/sf]] b]Vg ;lsG5 . :yflkt ug{ ;+3if{ u/em}
] + l;h{gfn] klg gf6s Ps jif{sf] of]hgf ;kmn kfg{ l;h{gfn] lgs} lx“8g\ c
' ufl8 g} pgLx¿n] sfo{qmd ;+of]hsnfO{ kg]{ pgn] atfP .
5g\ . sl/a Ps bh{g gf6s clego / kfq g} af]N8 ePsfn] l;h{gfsf] a'emfpg e/k"/ r'gf}tL p7fPsf] atfp“l5g\ . ldlxg]t ug'k{ /sf]
] atfOg\ . cfkm"dWo] b'O{ hgf k|ltlglw zfsfxf/L /x]sf] tkfO{+ zfsfxf/L x'gx' G' 5 / rLg
n] s]xL lkmNddf ;d]t clego k|z;+ f gx'g] s'/} ePg . pgL eg] cfkm\gf] gf6sdf k'?if kfqsf] ¿kdf pgs} klt ;'nIf0f /+ud~rdf o;/L ;fdflhs / klxrfgsf hgfp lbPsf /x]5g\ . cd]l/sfdf a;f]af; ug]{ 3'Dg] sfo{qmddf x'gx' G' 5 eg] Aofu]hdf
. sfdeGbf gf6ssf] ljifodf bz{s kl/lrt eP ef/tLn] clego u/sf ] 5g\ . h;df pgnfO{ d'2f p7fpg vf]Hg' lgs} sl7g x'g] l;h{gf Ps hgf lrlgof“ /x]5g\ sfo{qmd ;+of]hs . rfprfpnufotsf 6Gg} vfg]s'/f af]Sg'xf];\ .
l;h{gfn] gf6s lgb]z{ g ug]{ x'GYof] eGg] rfxlG5g\ . gf6s n]vgb]lv tof/ atfp“l5g\ . …klxnf] s'/f] t bz{s lalRsG5g\ t/ xf]6ndf ;w}“ df;' g} df;' . clg afWo gq rLg 3'dG' h]n ef]s} kg{x' f]nf .
sL 5g\ . k'?ifk|wfg ;dfhsf] gf6sdf aRrf kfbf{;Dd kltsf] k"0f{ ;fy ls eGg] 8/ x'G5,Ú pgL ylK5g\, …lkmNddf eP/ sfo{qmd ;+of]hsnfO{ u'gf;f] u/5g\ ] . c hetnath@y mail . c o m
C M Y K
r zlgaf/, !* d+l;/ @)&#
ljBfnosf] ljlgdf{0f
aRrfx¿nfO{ wDsL, k|nf]eg gb]vfO{, lrQ gb'vfO{, lv;L gu/L jf k/:k/ k|ltålGåtf l;h{gf gu/L s;/L l;sfpg] < ;xsfo{ / ;defjsf] dgf]lj1fg
lgdf{0f ug{ s;/L Pp6f lzIfs ;xof]uL aGg ;S5 < hf]g xN6sf] l;+uf] k':ts oL k|Zgx¿sf] jl/kl/ 3'd]sf] 5 .
k&g
k'/:sf/sf] bfa]bf/ xf] .Ú kSs} klg lstfadf ;f]lR5g\ olt x'b“ f klg p;n] dnfO{ lsg
lglxt :yfoL dxŒj Pjd\ zlQmsf] km};nf agfof] <
zf;s, k'/:sf/sf] ;+:yf of ;dfnf]rssf] sdnf bf;sf] dfwj bf; oxL xf] eGb} xh'/cfdfn]
cv8fdf xf]Og, kf7ss} cbfntdf x'G5 . /,
ToxL cbfntn] n]vs / ltgsf k7gLo
;g;gLk"0f{ cfTdsyf pgsf] x'gjfnf] klt lrgfOlb“bf sdnf !%
jif{sL lyOg\ . Ps lbg pgsf] efjL kltn]
s[ltnfO{ :t/Lotfsf] k|df0fkq lbnfp“5 . ‘dfO :6f]/L’ 5flkg pgnfO{ 9f]sfk5fl8sf] c“Wof/f] s'gfdf nu]/
sdnf bf;sf] xsdf klg ToxL eof] . b'Jo{jxf/ u¥of] . pgsf] efjL klt pgnfO{
pgLk|lt cfdkf7sn] b]vfPsf] cle?lraf6
yfn]kl5 pgsf sf]7fdf PSn} e]6fpg]lalQs} hª\unL
klg of] k|:6 x'G5, abgfdLn] klg pgsf] cfkmGtx¿n] c;lhnf] hgfj/n] em}+ emlD6xfNYof] . pgn] ckdflgt
O{Zj/ a'9fyf]sL cf“rnnfO{ d}nfpg ;s]g . dx;'; ul//lxg\ . grfx“bf grfx“b} pgsf]
;g\ !(($ df ef/tsf] db|f;l:yt Ps dx;'; u/] . /, lax] p;;“u} eof] . ;'xfu/ftsf] lbg
k|ltli7t gfo/ kl/jf/df hlGdPsL sdnf pgLx¿ /fd|f]l;t
;
>Ldfg\n] u/sf] ] anfTsf/sf] k|of; c;kmn
DaGwx¿k|lt sdhf]/ x'g' vt/gfs s'/f xf] . bf; gf/L hLjgsf cg]sg\ ef]ufO / hLjGt ePsf] s'/fnfO{ …dfO{ :6f]/LÚ df pgn]
cem, To:tf] ;dfhdf hxf“ o:tf] cg'el" tnfO{ cfsf/ lbg tLgnfO{ s:tf af]Ng} 5f]8] . ;+jbgzLn
] kf7snfO{ s/G6
] nfUg] u/L
sdhf]/LnfO{ emG8} u}/sfg'gL g} dflgG5 . zAbdf ptfg'k{ 5{ eGg] dfldnfdf l;kfn' n]v]sL 5g\ .
k|Voft ef/tLo n]lvsf sdnf bf; klg lyOg\ . pgL c+uhL ]| / dnofnd efiffdf ljjfxkl5 k|foM pgsf] >Ldfg\
;DaGwx¿k|lt lgs} sdhf]/ lyOg\ . ToxL snd rnfp“lyg\ . …b l;/G;Ú ] !(^$, …;d/ cfkmGtsf] 3/df a:y] . zf/Ll/s ef]sn] dfq
sdhf]/Lsf sf/0f pgsf] Jofjxfl/s hLjg Og snsQfÚ !(^%, …b cf]N8 xfp; PG8 bf;n] cfkm\gf] afNofj:yfb]lvsf s'/fx¿ pgL sdnfl;t glhlsGy] . /ftdf dfq
c;kmn, cJofjxfl/s / abgfd lyof] . cb/ kf]oD;Ú !(&#, …dfO{ db/ P6 l;S6L ;d]6]sL 5g\ . ufGwLjfbL afa'sL 5f]/L sdnf cfpg] >Ldfg\nfO{ pgL s/ c;'Ng cfPsf]
tTsfnLg k/Dk/fut ?9Lu|:t ;dfhn] l;S;Ú !(((, nufotsf sljtf lstfa . afNosfndf ufGwLnfO{ n'6/] f 7flGyg\ . 7flGyg\ . pgL >Ldfg\;u“ x'gk' g]{ efjgfTds
pgnfO{ ck/fwLnfO{ em}“ ;dfhsf] a|fs]6aflx/ …cNkmfj]6 ckm n:6Ú !(&&, pkGof; . aflnsf sdnfsf gh/df lx6n/ / lgs6tfn] lgofl;|PsL lyOg\ . ta pgn]
ws]lnlbPsf] lyof] . …kb\dfjtL b x/nf]6 PG8 cb/ :6f]l/hÚ d';f]lngL lx/f] lyP . kqklqsf klg pgL cfkm\gf] k|dsf]
] rfx ca kltaf6 xf]Og
sdnf bf; :jefjn] t cToGt} efj's !((@, syf lstfa . …dfO{ :6f]/LÚ !(&^, lx6n/ / d';f]lngL 5fPsf] b]lVyg\ . sfg'gsf] 3]/faf6 aflx/ dfq} kfOg] ;f]lrg\ .
k|sl[ tsL lyOg\ t/ pgsf] afgL–ljz]iftf eg] cfTdsyfnufot y'k}| k':ts c+uhLdf ]| cf7 sIffdf k9\bf Pp6f ;'Gb/ To;}n] pgn] kltl;t sDtLdf klg zf/Ll/s
uhasf] lyof] . pgn] hLjgnfO{ cfdgf/Ln] k|sflzt 5g\ eg] pgn] dft[efiff hLp8fnsf] afgL lau|sf] ] s]6f]n] pgnfO{ dfldnfdf 3ft ug]{ ljrf/ ul/g\ . Tof] klg
h;/L slxNo} lhpg rflxgg\ . nfk/afx g} dnofnddf klg y'k}| lstfa n]v]sL 5g\ . kl/jf/n] lgs} s;/t u/sf ] lyP t/ k':ts 5flkg yfNof] . cfslif{t u/sf] ] lyof] . h;sf] bfof“ ufnf]df >Ldfg\;u“ sf] ;DaGwnfO{ oyfjt\ /fv]/ .
pgsf] afgL lyof] . lhGbuLnfO{ pgL pgsf k':tsx¿ :k]lg;, /l;og, hd{g / k|sflzt ul/5f8\g] pgsf] OR5fzlQmsf] Tolt a]nf pgnfO{ lgb|fsf] cf}iflw klg vfN6f] kYof]{ . Ps lbg p;n] ANofs af]8{df sdnfsf] ljjfxOt/ klg w]/} ;DaGw
ck/Dk/fut / lgl:k|mqmL tl/sfn] lhp“lyg\ . hfkflghnufotsf efiffdf cg'jfb cl3lNt/ s;}sf] s]xL nfu]g . ;g\ !(&^ df vfg'kYof]{ . pgL lgb|fn] 5f8\gljlQs}
] n]Vg cZnLn zAb n]v]sf]n] v'a s'6fO vfof] / /x] . tLdWo] s]xL ;DaGwsf] gfd lyof] eg]
pgsf] lhGbuLsf] s'g} Jofs/0f g} lyPg . eO;s]sf 5g\ . Pl;og kf]o6«L k|fOh, k|sflzt ePkl5 o; k':tsn] lgs} ;g;gL yflNyg\ . klqsfk|lt pgsf] k|ltj4tf t 5“b} sIffaf6 lgsflnof] . sdnf n]lV5g\, s]xLsf] abgfd lyof] . ef/tLoafx]s s]xL
pgsf] l;h{gzLn x[bo c;Ld lt;{gfx¿n] ;flxTo Ps]8]dL cjf8{, s]G6 cjf8{nufot dRrfof] . Ps lx;fan] eGbf o;n] kfgLdf lyof] tfklg pgL cfkm" :jod\nfO{ lgz+sf]r …sIffaf6 lgsfn]kl5 dnfO{ klg To; s]6fsf] ljb]zLl;t klg pgsf] ;fdLKotf lyof] .
el/Psf lyP . r]vj, km\nj' o/
] , Sofyl/g y'k}| /fli6«o cGt/f{li6«o k'/:sf/af6 logsf cfuf] nufof] . o;} k':tsdf cfwfl/t eP/ pwfg{ rflxGyg\ . kl5kl5 hfg dg nfUof] p;nfO{ eGg dg s]xL k'?ifnfO{ pgL lbnf]Hofgn] rfxlGyg\ .
DofG;lkmN8, elh{lgof pNkmx¿ pgsf lk|o lstfax¿ k'/:s[t klg ePsf 5g\ . elgG5, lkmNd lgdf{0f x'g nfu]sf] va/ cfO/x]sf] cfkm"leq s'g} klg /x:onfO{ n'sLl5kL nfUof] t“ b'i6 xf];\ eg] t]/f] b'i6tfnfO{ d cfkm\gf vfnLkg tyf cw'/f /x/x¿nfO{
n]vs lyP . ltgsf lstfa pgsf nflu sdnf bf; ;g\ !(*$ df gf]a]n Ps]8]dLsf] 5 . va/cg';f/ sdnf bf;sf] e"ldsfdf /xg} glbg] b[9tfsf ;fy pgn] k|d] u5'{ .Ú !# jif{sf] pd]/df sdnf Pp6f pgn] TolQs} /xg lbOgg\ . h;/L hLjg
o:tf] OGwg lyof] h;n] tfstxLg cj:yfdf ;6{ ln:6df gflbg uf]l8{d/;“u} dgf]gLtdf rlr{t cleg]qL laBf afng b]lvg]l5g\ . cfTdsyfnfO{ sfkLdf ptfl/x]sL lyOg\ . s]6fnfO{ v'a} dg k/fp“lyg\ . s]6f] 5fq g]tf cfkm}+ k"/f x'G5, To;/L /x/ slxNo} k"/f x'Gg
klg pgnfO{ cyfx an lbGYof] . /, ToxL k/sL
] lyOg\ . blIf0f clk|msL n]lvsf gflbgn] …dfO{ :6f]/LÚ df sdnf bf;n] cfkm\gf] klqsfdf wf/faflxs ¿kdf …d]/f] syfÚ lyof] . qmflGtsf/L ultljlwsf sf/0f Tof] eGg] nfUYof] pgnfO{ . cfTdsyfdf sdnfn]
ann] pgL ;dfh aflx/ …Pp6f cs}{ lhGbuLÚ !((! df gf]a]n k'/:sf/ k|fKt u/sL ] lyOg\ . afNosfn, ;flxTos hLjg, k/Dk/fut 5flkg yfn]kl5 pgsf cfkmGtx¿nfO{ h]n klg k/sf] ] lyof] . pm sdnfsf] k|dsf]
] hLjgnfO{ s6fpg] rLh xf]Og, ef]Ug] rLh
lhp“lyg\ . lsª:6g, af]g;lxt ljZjsf sxlnPsf ;dfhdf hsl8Psf dlxnfx¿sf] dgf]lj1fg, ;d:of kg{ yfNof] . cfkm\gf] a}wflgs kltsf k|To'Q/ lb“bgYof]
} . p;nfO{ /fhgLltdf cf}lw xf] eGg] klg ;fljt ug{ vf]h]sL 5g\ .
sfnLu9L n]vglzNk / j}ejzfnL efiff ljZjljBfnox¿df k'u/] sljtf kf7 u/sL ] o'jfo'jtLsf] sfd'stf tyf ljjfx]Q/ cnfjf cGo k'?ifl;tsf] k|dsf] ] ls:;fx¿ ?lr lyof] . /fhgLlts bfz{lgsx¿sf] sdnf bf;sf] …cfTdsyfÚ klqsfdf
zlQmsf] zf;g x'g] lstfaL b'lgof“df sdnf sdnf bf;n] cfTdsyf n]vgdf eg] Pp6f ;DaGwsf af/df ] v'n/] n]vsL 5g\ . sdnf v'ncfd
] u/kl5
] pgsf] kfl/jfl/s k|lti7f g} lstfa k9\Yof] / af]Nbf ltgsf] lstfaL s'/f k|sflzt ePkl5 pgsf] kltl;t ;DaGw
bf;n] klg bh{gf}+ k':ts n]lvg\ . n]Vbf dfgs g} v8f ul/lbPsL 5g\ . cfTdsyf bf;n] $@ jif{sf] pd]/df x6{ P6\ofs vt/fdf k¥of] . n]v]s} lgx'd“ f cfkmGtx¿ uYof]{ . p;nfO{ cfslif{t ug{ Ps k6s lalu|Psf] / laR5]bsf] cj:yfdf k'usf] ] ;Ddsf
slxNo} 9f“l6gg\ . lstfasf] :jfb lng n]Vbf slQsf] Odfgbf/L / cf“6 rflxG5 < ePkl5 pkrf/sf] qmddf cfTdsyf n]Vg pgLl;t tls{g yfn] . /fd|f;“] u af]Ng} klg sdnfn] skfndf km"n l;pl/PsL lyOg\ ta xNnf rn] . oBlk dfG5]n] cg'dfg u/h: ] tf]
dl:tisdf lha|f] lnP/ a;]sf ;+;f/sf Tof] a'em\g cfh sdnf bf;nfO{ g} k9\g] ;'? u/sL
] lyOg\ . n]Vg yfn]kl5 d[To'sf] 5f8] . pgn] eg]sL 5g\, …of] k':tsn] dl;t p;n] o:tf s'/fdf ;do aaf{b ug's { f] ;f6f] pgLx¿sf] bfDkTo hLjgdf ;d:of
w]/nfO{
} pgn] cfkm\gf] kf7s agfP/ alnof] ul/G5 . cf}kGofl;s /f]rstf / sljtfTds eoaf6 Wofg x6\5 eGb} 8fS6/n] g} pgnfO{ w]/} s'/f vf]:of] h'g d]/f lk|o lyP .Ú / klg dfS;{ / P+uN; ] k9\g ;Nnfx lbof] . b]lvPg . tLgj6f 5f]/fsL cfdf sdnfn]
ks8df /flvg\ . c;+Vo kf7s–k|z; + s dL7f;n] el/Psf] pgsf] cfTdhLjgL …dfO{ n]Vg ;'emfPsf lyP . Ps dnofnd cfdsyf n]v]/ ;fj{hlgs ug'd{ f pgLl;t !$ jif{sf] pd]/df sdnf 6\o; ' g ;g\ !((( df eg] O:nfd wd{ u|x0f ul/g\ .
pgnfO{ lr7L n]Vy] . h;dWo] slQ t pgsf :6f]/LÚ nfO{ ef/tdf ;jf{lws laqmL ;fKtflxs klqsfsf ;Dkfbsn] pgnfO{ /lQ klg Unflg lyPg . a? ckf/ ;Gt'li6 k9fpg] lzIfsnfO{ dg k/fpg yflng\ . Ps ;g\ @))( d] #! sf lbg &% jif{sf] pd]/df
lstfa k9]/ dfgl;s s'kf]if0faf6 d'Qm ePdWosf] lstfa dflgG5 . tL;f}+ cfTdsyfsf nflu 3R3rfO/xGy] . ltg} lyof] . pgn] of] cfTdsyf n]Vbf k|fKt lbg leHb} pgL ToxL lzIfssf] 3/ k'lug\ . ;bfsf nflu wtL{ 5f]8]sL sdnfn] hLjgdf
ePsf lyP . cfh klg pgnfO{ k9]/ cfkm\gf] ;+:s/0feGbf klg a9L k|sflzt of] k':ts ;DKffbsnfO{ sdnfn] c:ktfnaf6} kq ePsf] cfgGb c¿ s'g} lstfa n]Vbf leh]sL pgsf] Anfph km'sflnlbP/ lzIfsn] ;x]sf], a]xf]/sf]
] cg'el" tnfO{ …dfO{ :6f]/LÚ df
dfgl;s efO/; :Sofg ug]{ kf7sx¿ w]/} hlQ nf]slk|o 5 Tolt g} ljjfbf:kb / k7fOg\ . tL ;Dkfbs c:ktfn cfP / Ps} gkfPsf] klg l:jsf/sL ] 5g\ . lgrf]//] ;'sfOlbP . ?dfnn] skfn k'l5lbP . ;hLj 9ª\un] k|:t't u/sL ] 5g\ . pgsf]
5g\ . cfnf]lrt klg . klxn] dnofnd efiffdf k6s pgnfO{ clu|d kfl/>lds lbP . clu|d …dfO{ :6f]/L’ df s] 5 < ;'ssf]
] AnfphnfO{ cfkm\g} xftn] nufOlbP/ n]vgdf hlt efj'stf 5 Tolt g} uDeL/
Ps c1ft n]vsn] st} eg]sf 5g\, 5flkPsf] of] lstfa kl5 c+uhL ]| / lxGbL kfl/>ldsn] pkrf/df ;xof]u klg k'Uof] . tLI0f Pjd\ dd{ebL] efjfJolQm / tL lzIfsn] 6\ofS;Ldf sdnfnfO{ 3/;Dd r]tgf 5 . gf/L–k'?if ;DaGw / ;+3if{nfO{ t
…Pp6f leGg t/ k7gLo s[lt ;dfhsf] efiffdf klg k|sflzt ePsf] lyof] . o;sf] la/fdL cj:yfdf g} n]Vg ;'? u/sf]] of] pQ]hgfTds oyfy{x¿n] e/k"/ o; k':ts k'¥ofOlbP . hjfgLsf] klxnf] l;+9L r9]/ Tof] pgn]] zlQmzfnL ¿kdf k|:t't u/sL ] 5g\ .
xsbf/ xf], Pp6f ;fdfGo t/ cho s[ltsf/ k|sfzgnfO{ /f]Sg sdnf bf;sf cfkmGt / cfTdsyf pQm klqsfdf wf/faflxs ¿kdf %) v08df ljeflht 5 . h;df sdnf lzIfssf] glhs uPsL sdnf b'MvL x'b“ } -;|ft] M sdnf bf;sf], …dfO{ :6f]/LÚ / ljlslkl8of_
C M Y K
zlgaf/, !* d+l;/ @)&# 5 Ph]G;L
pkGof;sL gflosf
Tof] lbg klg dnfO{ sfnf] la/fnf]n] lgs}
b'Mv lbof] . n]vgsIfdf Jo:t /x“bf
slxn]sfxL“ t p;n] d]/f] ;f]rfOnfO{ g}
layf]lnlbGYof] . slxn] rflx“ slQ af7f]
lyP“, ToxL g} lyof] d]/f] pkGof;sL
gflosfnfO{ rflxg] d'Vo cfsif{0f . t/,
ToxL rLh pgLaf6 ljn'Kt ePkl5
dnfO{ pkGof; nlDag] cyjf gof“ 9ª\
eOlbGYof] eg] d}n] Pp6} ynf]df tLg un] df]l8g] xf] ls eGg] eon] lgrf]b}{
3G6f latfP klg pm r'krfk ;fd'Gg]sf] nUof] .
n]:6/n] h:t}===
6]a'ndfly d"lt{jt\ v8f eO/xGYof] . To;kl5 ;f“´kv dg axnfpg]
‰ofnsf] kbf{ gfddf d]/f] 7d]nsf] ofqf ;'? eof] .
kf]
;flxTosf/ klg . ltgtfs pgsf]
a'‰g' klg lyof] . kNk;f ;flxTodf d a9L gf]:6flNhof kfp“y“] . xf]/ k'm6an l;hg n]:6/ l;6Ln] Oª\ln; ul/g] Sna klg xf], lsgeg] o;sf] k\mofg
/ sfnf] la/fnf]sf] 7d]nsf] dfpG6]g hfefdf skmL lkpg lk|ldo/ lnu lht]kl5 To;af/] w]/} n]lvP . a]; klg 5}g . c¿ ;fgf 7"nf ;a} hd{g
lgoldt cfudgn] hf“bf lgs6tf a9]sf] lyof], pgLl;t n]:6/n] sfd} To:tf] u/sf] ] lyof], To;}n] Snadf ;dy{ssf] cfhfj ;'lgG5 . t/
d]/f] cWoog–sIf t}l//x]sf] lyof] . lg/fz eP/ kNk;fn] ;'gfOg\ . d]/f] . km]l/ ;+of]u s] 5 eg] pgL;“u d]/f] o;af/] cfpg] lbg klg plQs} n]lvg 5fl8g] cf/aL n]lkhdf ;dy{ssf] vf;} e"ldsf 5}g .
km"ndfg jn
cEo:tk|foM alg;s]sf] kNk;f ltg} o'jtL lyOg\ . dnfO{ cfZro{ nfu]g . ;x/L gfd klg ldNg vf]H5 . pgsf] vf; 5}g . n]:6/n] h;/L h'g l:yltaf6 ljZjs} To;}n] of] t hd{g k'm6ansf] ;+:s[lteGbf
lyof] . dfgf},“ k|To]s lbg To;kl5 k|To]s lbg sfnf] la/fnf] dWodjuL{o cl:y/ rl/qsf] gfd clegf/fo0f xf] . ;a}eGbf dx“uf] / vlr{nf] lnu lht]sf] lyof], km/s Sna /x\of] . t/ klg o;sf] s] g}
pgLx¿sf] cj/f]wnfO{ a]xf]g'{ d]/f] lgolt d]/f] cWoog–sIfdf b]vfkg{ yfNof] . dgf]j}1flgs ljsf/ lyof], Tof] d]/f] k|Zg ;'g/] Tof] lbg pgL lgs} Tof] cfk+mdf
} cljZj;gLo lyof] . lk|ldo/ dtna / <
g} alg;s]sf] 5 . ;'?df ‰ofnsf] kbf{ la:tf/} v'NYof] / cleJolQm . km]l/ ckl/ldt a]/ 3f]l/O/x] . tLtf] :jfbsf] …PS:k|;f]
] Ú lnudf kl5Nnf] ;do hltn] pkflw lht]sf clxn] oxL Sna afog{nfO{ bf];|f] :yfgdf
Tof] lbg klg ToxL eof] . …Dofp“Ú ub}{ sfnf] la/fnf] k|s6 x'GYof] . dxŒjfsf+Iffsf] k|ltkmn klg oxL x'GYof] skmL lkP t/ s]xL hjfkm lbPgg\ . 5g\, ;a} wgL Sna 5g\ . hlQ klg vr{ ug{ 5f8]/ zLif{df 5 . To;}n] eGg ;'? ePsf]
xNsf kbrfkdf kNk;f bfof“kl§sf] To;sf] s]xL a]/d} …gf/fo0f ;/ † d / eof] g} . lbgx¿ qmdzM lat]/ uP . ;Sg] Snan] dfq Oª\NofG8df lht]sf 5g\ . 5, cf/aL n]lkhn] klg n]:6/n] h:t} ug{
s';L{df cfP/ al;g\ / la/fnf]rflx“ cfpg ;S5' <Ú eGg] dL7f] njh;fy …t/, ltdL t hgf{lnHd dfkm{t cf“ug5]psf] ;fgf] au}r “ fdf y'k}| of] k|jl[ Q Toxf“ nfu]sf] 5 . k|mfG;lt/ nfUg] xf] eg] stf/L
6'qm'Ss clulNt/sf] 6]a'ndf cfP/
a:of] . 5 dlxgf hlt dfq} eof],
kNk;fn] d]/f] sf]7fdf k:bf xNsf
kNk;f ;':t/L leq kl:yg\ / la/fnf]
d';fb}{ d]/f] cl3lNt/ cf1fsf/L eP/
al;/xlGyg\ . ;'?df dnfO{ pgsf] of]
;f];fO6L a'‰g rfxGYof} lg x}g <Ú
a'´h:
…P;, a6 PSr'cNnL ;f];fO6L d}n]
] tf] x}g /x]5 .Ú
k6s a]uda]nL k"mnsf kftx¿ ´/] .
Sofn]G8/ km]l/P t/ kNk;fsf] cg'xf/n]
sf“rn ' L km]/g] . o:t}df Ps lbg pgL
v]n dfq 5}g, o'/f]ksf k|dv
lnu ;a}lt/ 5 . oxL
jf:tljstfaLr klg
' nufgL lelqPkl5 kLP;hLn] Toxf“sf] lnu–
jfg lnudf /fh ug{ yfn]sf] w]/} eof] . t/
clxn] tTsfn lnusf] zLif{ :yfgdf /x]sf] 5,
kbrfk ckgfPsL . x}g eg] …gf/fo0f Jojxf/ Tolt lgsf] nfu]g . …;f], cf/ o' n'lhª gfp <Ú d]/f] sf]7fdf ´'lNsOg\ . n]:6/n] lnu lht]sf] lg; . lg;sf] k5fl8 dfq 5, kLP;hL . ;g\
;/, d] cfO{ sd Og †Ú eGb} nf8] la:tf/} d]/f] dgl:yltdf kl/jt{g …P;, cfO{ Pd n'h/ †Ú pgn] lz/ …afafnfO{ 8LeL k/5 ] lg †Ú t/ pgL lyof], sd ah]6 / sd krf;sf] bzslt/ rDs]sf] lg; To;kl5
klN6g' t pgsf] :jefj} xf] . To;kl5 cfof] . sfnf] la/fnf]n] kNk;fnfO{ hlt lgx'¥ofO/lxg\ . pbf; lyOg\ . kfl/>lds kfpg] ;:tf ;':tfof] . clxn] k]ml/ rDsg] k|of;df 5 .
sn]h, hflu/, ;fyL–;+uftL, ahf/df tfg]sf] lyof], TolQs} ¿kdf pgsf] To;nuQ} pgn] kqsfl/tf …7Ls} t eof] lg †Ú d}n] eg]“ . v]nf8Lsf] d2tn] . To;}n] lg;sf] of] 5nfªnfO{ k|mfG;df k/Lsf]
gof“ l/lnh ePsf] lkmNd / ne Jojxf/ / dgl:yltn] dnfO{ tfGb} 5fl8lbOg\ . a]nfavt sn]hsf …ef] ef] † jL 8f]G8 lg8 6' uf] ljZj k'm6andf kl5Nnf] syfh:tf] eGg] ul/Psf] 5 . kl5Nnf s]xL
ckm]o;{h:tf ljifodfkm{t d]/f] Hofg} nUof] . t/, d]/f]lglDt Tof] cfsif{0fdf ;fyLx¿;“u xfOlsª lg:sg', lkmNd cd]l/sf †Ú ;do n]:6/ zAb g} To:tf] l;hg /fd|f] v]Ng g;s]sf] lg;n] of] l;hg
lnlGyg\ . d}n]rflx“ pgsf] cl3lNt/ kNk;fn] eGbf sfnf] la/fnf]n] a9L x]g{ hfg'afx]s c¿ ;do pgL 3/d} dnfO{ pgsf] dgf]bzfn] crlDdt lxd]z ljz]if0f ag]sf] 5, h;sf] PsfPs /fd|f] v]n]sf] xf] eGbf km/s 5}g .
6fpsf] xNnfp“b} ;'lg/xg'kYof]{ . dfgf},“ e"ldsf v]n]sf] lyof] . o;sf/0f ls ha a:g yflng\ . afaf hflu/df Jo:t t'Nofof] . To; lbg klg pgL c¿ cy{ x'G5, sd ah]6 ePsf lnudf kLP;hLnfO{ 6Ss/ lbg] Sna df]gfsf]
d g} pgsf] k|dL ] x'“ / pgL dnfO{ df}sf sfnf] la/fnf] d]/f] 6]a'ndf b]vf kYof],{ / cfdfrflx“ 3/wGbfdf . 3/df 5“bf a]nfh:t} d]/f] ;fd'Gg] s]xL lstfasf Snan] klg 7"nf / wgL l6dnfO{ pl5Gg] . / lnof]gh:tf x'g5g\ ] eg]/ ljZjf; ul/Psf]
ldnfP/ PsfGtsf] au}r “ fdf h:t} dgsf nuQ} dnfO{ gf]:6flNhofn] lrdf]6\Yof] . /dfOnf lstfa k9]/ of lkmNd x]//] kfgfx¿ kN6fp“b} al;/lxg\ . d cfkm\g} clg pkflw lhTg] . To;}n] htftt} ;'lgG5, lyof] . t/ clxn] kLP;hLnfO{ jf:tjd} s;}n]
;a} s'/f ;'gfpg rfxlG5g\ . To;kl5 d cfkm\gf ;'Gb/ afNosfn / lbg latfpg'afx]s kNk;f cfdfnfO{ 9ª\un] Jo:t eP“ . To:t} s]xL eof] ls pvfg 6'Ssfh:t} cK7\of/f] kf/sf]
] 5 eg] Tof] lg; g} xf] .
a};
“ sf] /fkn] 5f]k]kl5 dfG5]nfO{ s] ufp“ ;D´]/ lgs} a]/ ulx/f] ;f]rfOdf ;3fp“lyg\ . sn]hsf k'/fgf ;fyLx¿ lll hf]l8xfNg], n]:6/n] h:t} eg]/ . clxn] w]/eGbf
} w]/} vr{ ug]{ Sna kLP;hL
x'G5 s'lGg < 8'aN' sL dfy]“{ . cfP/ :6fkm g;{df k'gM kmls{g ug]{ n]:6/sf] k|efj ljZj k'm6andf ePsf] 5, t/ To;sf] 5]p5fpdf klg gk'Ug]
To;sf] 7Ls 5 dlxgfcl3af6 d}n] e]6\bf kNk;f :6fkm g;{ cfu|xnfO{ pgL o;/L nTofOlblGyg\, To; lbg kNk;f dnfO{ cflv/L jf:tjd} uf9f /x\of] . of] w]/sf } nflu k|/] 0ff lg;n] eg] wdfwd v]n lhlt/x]sf] 5 .
g} kNk;faf6 r~rntf / nf8]kgn] lyOg\ . afa' ;/sf/L sfof{nosf] elGyg\, …cfO{ 8f]G6 lg8 PgL sfOG8;\ va/ ;'gfpg cfPsL lyOg\ . g} aGof] . ;+of]u g} dfGg'k5{, n]:6/n] h:t} ca elg/xg' kb}g{ , of] klg k|mfG;]nL
gf6sLo ¿kdf labf lnO;s]sf] lyof] . pRr k|zf;s / bfO cd]l/sfdf ckm ha gfp . km/ x'd 8' cfO{ lbh 6]S;f;df k9\b} u/sf ] pgsf bfOn] w]/} 7"nf] sfd u//] b]vfpg 5f“6 o; l;hg k'm6ansf nflu n]:6/sf] h:tf] k|bz{g g}
d}n] ofb u/cg' ] ;f/ To;otf x/s ] lbg d]l8sn ;fOG; k9\b} . k~rfotsfnd} cn <Ú 8LeLsf] clGtd k|lqmof ldnfPsf lyP c¿lt/ klg b]lvPsf] 5 . Oª\NofG8, :k]g eof] . xb t 6sL{df eO/xsf] 5 . o'/f]ksf
pgsf] cg'xf/af6 qmdzM k'/fgf] cfs[lt t/fO{sf] hUuf a]r]/ sf7df8f}“ l5/sf] ] of] pgsf] r/d pbf;L lyof] . / ;DejtM pgLx¿ Ps ;ftfleq} / O6fnLkl5 ljZj k'm6andf ;a}eGbf /fd|F] vf; vf; 7"nf lnukl5 ljb]zL v]nf8Lsf]
x/fp“b} hfGYof] / Toxf“ Psk|sf/sf] Tof] kl/jf/df cfdfrflx“ 3/ u[x:yL Pp6f u}/;/sf/L ;+:yfn] k|ltj]bg g} sf7df8f}“ 5f8\b} lyP . / alnof] lnu hd{gL / k|mfG;sf] dflgG5 . /f]hfOdf kg]{ u5{, 6sL{sf] k'm6an . w]/} nfdf]
a]r}gLn] af; uYof]{ . l6gPh kf/ x'g} :ofxfly{g\ . t/fO{df af“sL /x]sf] lgsfn]sf] lyof] ls …åGåsf sf/0f ;x/L …To;f] eP ltdLx¿ hfg] g} eof} <Ú clxn] oL b'j} lnudf n]:6/s} k|jl[ Q b]lvPsf ;do eof], 6sL{sf] k'm6andf tLg Snasf]
nfUbf k|foM s]6Lx¿df o:tf] x'G5 eGg] hUufaf6 sd}ofn] jflif{s ¿kdf o'jfdf klg l8k|;g ] km}ln“b} 5 .Ú …d t vf; OG6«:] 6]8 lyOg“ †Ú 5g\ . klxn] hd{g a'8+ ;lnuf
] . hd{g k'm6an dfq rNg] u/sf] ] 5 . s'g} l;hg lnu
k9]sf] lyP“ st} . k7fPsf] rfdn l;Wofpg klg …h;n] h] eg] klg oxf“ s]xL …To;f] eP oxL“ a:5\of} t <Ú eGg]lalQs} dfgf+} Tof] afog{ Do'lgv dfq ufnf6f;f/n]] lhT5 eg] s'g} a]nf k]mgfafr]
Tof] lbg klg kNk;fsf] cg'xf/df pgLx¿nfO{ lgs} wf}–wf} x'GYof] . x'gjfnf
] 5}g, gf/fo0fhL † of] …;a} uPkl5 hfg}knf{ lg †Ú xf]h:tf] nfU5 . cyjf a]l;s6f; . cem ufnf6f;f/] t
a]r}gL gflr/x]sf] lyof] . pd]/hGo dgf]lj1fgs} sf/0f xTof/fx¿sf] b]z xf], p;} t ;tLn] …clg of] 3/ <Ú afog{sf] nuftf/ k|eT' j rlncfPsf] 6sL{sf] ;a}eGbf wgL / zlQmzfnL Sna xf] .
…gf/fo0f ;/, jL cf/ uf]Oª 6' klg xf]nf, To;avt kNk;f cToGt ;/fk]sf] †Ú slxn]sfxL“ kNk;fsf …t/fO{af6 7"nfafx¿ cfpg'xG' 5 .Ú 5, Toxf“ . s'g} vf;–vf; jif{ c¿ Snan] o;n] s]xL g/fd|f] u¥of] eg] k]mgfafr] /
cd]l/sf †Ú pgn] ;':t/L af]n]sL lyOg\ . dxŒjfsf+IfL lyOg\ . pgL d]/f] cWoog afafn] klg o:t} s'/f uy]{ . …of] t o;f] eGb} ubf{ crfgs kNk;fsf] lnu glhTg] klg xf]Og . t/ klg afog{sf a]l;s6f;sf] kfnf] cfpg] u5{ . t/ clxn]
dfgf},“ pgsf unfdf s]xL rLhn] cj/f]w sIfdf k;]kl5 3G6f}; “ Dd eljiosf] tkfO{x+ ¿h:tf ;x/L dWodju{sf] rl/q :j/df /f]bg ldl;P´}“ eof] . pgn] nflu s;}sf] s]xL rNb}g . afog{n] lnudf ;'k/ lnusf] c+stflnsfsf] zLif{ :yfgdf
v8f u/sf] ] 5. of]hgfaf/] ax; uly{g\ . t/, pgnfO{ g} xf] lg † ha d'ns ' ;ª\s6df k5{, b'j} xftn] cg'xf/ 5f]lkg\ . jf:tjdf k]n]/ g} lhTb} cfPsf] 5 . o;kN6 eg] ;fob 5, O:tfga'n af;fs;]lx/ . 6sL{df klg
…7Ls} t eof] lg † dnfO{ s] s] yfxf lyPg eg] o'jfj:yfdf x/s ] ta tkfO{x+ ¿;“u lg/fzfsf] hxfh r9]/ pgL /f]O;s]sL lyOg\ . xtf/–xtf/ s]xL km/s xf]nfh:tf] 5 . clxn] tTsfn Sna k'm6ansf] nfdf] Oltxf; kfOG5, k|dv '
NofOlbG5\of} t <Ú d}n] eg]sf] lyP“ . dfG5] dglrGt] ;fu/df kf}8L v]N5g\ ljb]z knfog x'g\ of lg/fzfhgs pgn] ‰ofnsf] kbf{df cf“;' k'l5g\ / a'8+ ;lnufsf]
] zLif{ :yfgdf 5, cf/aL n]lkh . Sna ;o jif{eGbf k'/fgf 5g\ . t/ of]
…gfO“, To:tf] x}g † o' 8f]G6 cG8/:6\ / cnf}lss :jKgdxn agfp“5g\ . t/, af}l4s ljnf; ul//xg'afx]s c¿ elgg\, …;/nfO{ s]xL k|Anf]d x'g5}] g, d}n] nfdf] ;dob]lv hd{g k'm6an k5\ofPsf O:tfga'nsf] Sna b; jif{ dfq k'/fgf] xf] .
ofG8 s] †Ú ha ;dosf] cf“wLn] Pp6f s'gfdf nu]/ ljsNk} x'b“ g} .Ú dnfO{rflx“ o;f] eGg dg 7"nf]afsL 5f]/LnfO{ ;a} s'/f eg]sL 5' . nflu klg gof“ gfd xf], of] . w]/n]} eGg o;sf ;dy{s klg k|foM o'jf 5g\, Tof] klg
…clg s] t <Ú yrfl/lbG5, To;kl5 To;}nfO{ cfkm\ nfUf]sf] lyof] t/ elgg“ . pgL klg tkfO{s + L km\ofg x'g\ .Ú ;S5g\, s] xf] of], cf/aL n]lhk < ljBfyL{ . ljBfyL{x¿n] of] Snasf] ;dy{g
…xfdL slxNo} gcfpg] u/L hf“b} gf] efUo/vf ] 7fg]/ r'krfk l:jsf5{g\ / Ps lbg kNk;f xb} lgGofp/f] pgL lgs} a]/ ;'S“ ;'s “ fO/lxg\ . ;g\ @))( otf klxnf]kN6 a'8+ ;lnufdf ] u/sf]
] sf/0f klg Sna dg k//] xf]Og . a?
5f}“ .Ú hLjgsf] 8'ªu\ f lvofpg yfN5g\ . x'g cg'xf/ af]s]/ d]/f] cWoog sIfdf dnfO{ nfUof], x's–{] a9]sf] 3/ 5f]8\gk' bf{, k"jL{ hd{gLsf] Sna b]vf k/sf] ] lyof], oxL cfk\mgf] lj/f]w hgfpg .
…x“ <Ú pgsf] kl5Nnf] egfOn] dnfO{ t of] klg Pp6f dgf]j}1flgs sdhf]/L kl;g\ . Tof] …Eofn]G6fOg 8]Úsf] lbg cfkmGtL, lrgf? / cfk"mn] 5f]O/x]sf cf/aL n]lkhsf ¿kdf . ;ft l;hg c¿ 7"nf Snasf ;dy{s vf;–vf;
;f]Rg'kg]{ agfPsf] lyof] . o;sf/0f ls g} xf] . o;sf/0f ls ;fwgf / ;fx; lyof] . …P, ltdL t 8]l6ª uPsL xf}nL kl/lrt j:t'x¿l;t lj5f]l8g'kbf{ ;a} cufl8;Dd of] Sna hd{gLsf] kf“rf}+ If]qsf x'G5g\, pgLx¿sf] /fhgLlts /
kNk;f d]/f] pkGof;sL gflosf lyOg\ . x'g] xf] eg] hLjgnfO{ b'¿x u'kmfaf6 eG7fg]sf] lyP“,Ú d}n] lhl:s“b} eg]“ . hgf kNk;fs} dgf]bzfdf x'G5g\ . ;fob l8lehgdf v]ln/x]sf] lyof] . of] Snasf] hftLo cf:yf klg km/s–km/s 5 . log}
To; avt d åGåu|:t ;fdflhs :jtGq d}bfgdf ;lhn} lgsfNg …gfO“ ;/ klg †Ú pgn] nfl8“b} kNk;fnfO{ klg To:t} ePsf] lyof] . ljz]iftf g} lyof], v/fa Joj:yfks / SnanfO{ dfq lsg ;dy{g ug],{ o;sf]
dgf]lj1fgdf cfwfl/t pkGof; n]Vb} ;lsG5 . ;':t/L d]/f] bfof“ kfv'/f ;dfltg\ . …hxf“ uP klg hLjg t o:t} xf] To;nfO{ ;'xfpg] v/fa k|bz{g . Tolt a]nf ljsNk klg t x'gk' 5{ . cyjf km/s af6f]
lyP“, h;df kNk;f cfd ;xl/of pRr t/, ax';ª\Vos dflg;x¿ To;f] …ltd|f] AjfO{km| G8
] 5}g <Ú kNk;f, kl/l:ylt;“u h'Wg'k5{ t/ of] o;sf] vf; gfd P;P;eL dfs{/fG;86 klg . To;}n] w]/} ljBfyL{ clxn] o; Snasf
dWod ju{sf] k|ltlglw kfq x'gjfnL ] ub}g{ g\ . d]/f] lh:sfOn] pgnfO{ uDeL/ dfdnfdf ltdL clns sdhf]/ 5\ lyof] . OghL{ l8«Gs /8a'] nsf ;+:yfks ;dy{s 5g\ . b'O{ jif{ cufl8;Dd klg
lyOg\ . To;}n] klg d}n] pgnfO{ d]/f] kNk;fn] klg To;f] gu//] uNtL agfof] . PsfPs pgsf] cg'xf/df afbn of} .Ú d}n] pgnfO{ ;D´fp“b} eg]“ . pgL l8l6«r df:r]l6hn] o; SnanfO{ lsg] / gfd lnudf O:tfga'nn] v]Nbf bz{ssf] ;+Vof
cWoog sIfdf lgaf{w k|jz ] lbPsf] ul/g\ . :6fkm g;{ 5f]8]/ PsfPs pgL nfUof] . ;w}“ ws km'sfP/ af]ln/xg] r'krfk ;f]kmfdf al;/lxg\ . k]m/] . hd{g k'm6andf k|fof]hssf] gfd /fVg ;o xf/fxf/Ldf x'g] uYof]{ . cr]n eg] b;f}+
lyP“ . dnfO{ pgsf] x/ xfpefp / kqsfl/tfdf xfDkmflng\ . :jf:Yo la6 pgsf] lg8/ cg'xf/ of] k|Zgdf g/fd|/L Tof] lbg ;f“´ 9Ns]/ dfq} pgL d]/f] kfOGg . xhf/df O:tfga'nsf] v]n x]g{ cfpg] u5{g\ .
dgf]lj1fg cWoog ug'{ lyof] . lnOg\ . ;DejtM pgL gfdsf] jfxjfxLn] ´'ssf] ] lyof] . Ps l5gkl5 pgn] cWoogsIfaf6 aflxl/Og\ . To;}n] pgn] ngan :kf]6{; n]lkh gfd O:tfga'nnfO{ lnP/ klg 6sL{df eGg
lll ef]sfPsL lyOg\ To;avt . x'g t km':km';fp“b} elgg\, …5fl8lbg';\ oL /flt ;'Tg] a]nf dnfO{ 6fN;6fosf] /fv] . ngannfO{ 5f]6s/Ldf cf/aL elgof], yflnPsf] 5, o;n] klg n]:6/n] h:t} ug{
pgsf x/s ] sfdx¿ kmut /dfOnf]sf gg;]G; s'/fx¿ †Ú …cGgf s/lggfÚ] sf] ofb cfof] . To;nfO{ em6\6 ;'Gbf of] /8a'
] ns} 5f]6s/L ¿kh:tf] a]/ 5}g . …n]:6/ n]u];LÚ xf], of] .
d}n] klxnf] k6s cWoog sf]7fdf nflu lyP . km]l/ hflu/ vfg}kg]{ h?/t pgsf] cg'xf/ lalu|b“ } uof] . ToxL ev{/} kNk;fn] kl9l;WofP/ kmsf{PsL ;'lgG5 . hd{g k'm6and} of] ;jf{lws 3[0ff twitter : @himeshratna
sfnf] la/fnf] kS8“bf Pp6L o'jtL klg pgnfO{ lyPg . pgL t s]jn avt ;f]kmfsf] s'gfdf al;/x]sf] lyOg\ . d}n] …cGgf s/lggfÚ ] sf] kfgf
‰ofnsf] kbf{af6 lrofp“b} lyOg\ . 8]/f gfdsf] UNofd/sf] kl5lNt/ bf}l8g la/fnf]n] …Dofp“ †Ú cfjfh lgsfNof] . d kN6fp“b} uP“ . crfgs dleq ljB'tLo
;//] d ev{/ To; 3/df cfPsf] lyP“ / rfxlGyg\ . kqsfl/tf ;lhnf] dfWod ´ª\st[ ag]“ . t/, kNk;fsf] xfnt ToxL ´6\sfx¿ k}bf eP . k':tssf] aLrdf
dnfO{ yfxf lyPg ls Tof] la/fnf]sf] klg lyof] . ToxL a]nf d}n] a'´sf] ] lyP“, pgL lyof] . pgn] la:tf/} la/fnf]nfO{ sfvdf kNk;fsf] x:tfIf/;lxt ;fgf] sfuhsf]
s'g} dflnSgL l5g\ . d]/L km\ofg x'gs ' f] sf/0f . lnOg\ / nfdf] lgMZjf; tflgg\ . pgsf] lrs{6f] lyof] .
…gf/fo0f ;/ † Tof] la/fnf] d]/f] Ps lbg pgsf a'afs} cfu|xdf d}n] cg'xf/ tDtDofOnf] x'b“ } uof] . s] ;D´]/ l8o/ ;/ †
xf], s]xL gug'; { \ x} .Ú, o'jtLn] ‰ofnsf] pgnfO{ cfkm\g} cvaf/df sfd lbnfP“ . xf] s'lGg, pgL dl;t xd];f km/fl;nL yfxf 5}g, tkfO{s+ f] gf]an sxf“ k'u/]
sfkaf6 clnslt cg'xf/ lgsfNb} ltgtfs d'ns ' df åGå rls{b+ } alGyg\ . pd]/df t d pgLeGbf kGw| 6'ªl\ uG5 t/ d]/f] nfOkm 6'ªl\ uO;s]sf] t
eg]sL lyOg\ . uO/x]sf] lyof] . d k|foM ljb|fxLx¿n]
] jif{ h]7f] lyP“ . w]/} eO;Sof] . hlt a]nf tkfO{n+ fO{ ;fd'
ev{/} 8]/f ;fl/Psf] 3/df s'g} ;b/d'sfd sAhf of rf}sL xdnf …d]/f] hLjgdf y'k}| AjfO{kmG8x¿
]| kfPsL lyP“, nfUYof], ca d]/f] nfOkmdf
ckl/lrt o'jtLn] cf}krfl/stflagf g} u/sf]
] l/kf]l6{ªsf nflu pkTosfaflx/ cfP ;/ †Ú pgn] dl;gf] :j/df elgg\, 3fd pbfpg]5 . a6\, cfO{ jfh /ª .
d]/f] gfd ln“bf d}n] 7"n} lhn vfg'k/sf] ] uO/xGy]“ . Tolt a]nf o'4 l/kf]l6{ªsf …a6\, gf] jfg\ cG8/:6'8 dfO{ ne PG8 ca dnfO{ s]xL ug'{ 5}g .
lyof] . jf:tjdf dnfO{ klg sfnf] cgf}krfl/s ;Gbe{x¿dfly zlgjf/Lo dL †Ú d uPkl5 ;fob d]/f] la/fnf]n]
la/fnf]n] cfslif{t u/sf] ] lyof] / d}n] kl/lzi6fª\sdf d}n] lgoldt n]Vg] u/sf] ] nuQ} pgn] cg'xf/ lgx'¥ofOg\ . dnfO{ vf]Hg]5 . lKnh, p;sf] lrQ
To;nfO{ s]xL a]/ ;'D;'DofP/ 5f]8\gjfnf ] …lrofukmÚ :tDe lgs} rrf{df lyof] . ;DejtM cf“vfdf cf“;' el/Psf] lyof] / gb'vfpg'xf]nf . p;nfO{ tkfO{s + f] dfof
lyP“ . sfnf] la/fnf] dg k/fpgdf rflx“ kNk;f klg kqsfl/tfdf pgL d;“u cf“;' n'sfpg rfxlGyg\ . rflxG5 . ;fob, tkfO{s + f] gf]an ca
afNosfnk|ltsf] d]/f] gf]:6flNhof lyof], dxŒjfsfª\Iffsf] lzv/ r9\b} uOg\ . …wt\, nf6L † s] eof] t †Ú d cgslDKn6 g} /xg]5 . t/, d]/f] s]
hlt a]nf d;“u xh'/cfdfn] dfOtaf6 o'4 ;+jfbbftf geP klg Ps lbg lhl:slbP“, …ca Pp6f Odfgbf/ s]6f cfu|x 5 eg] tkfO{n+ ] ;aeGbf klxn]
NofOlbg'ePsf] Pp6f ;'Gb/ la/fnf] pgn] ;b/d'sfd sAhfdf l/kf]l6{ª ug{ vf]h]/ Go" nfOkm ;'? ug]{ lg †Ú cfkm\g} hLjgsf] gf]annfO{ slDKn6
lyof] . hfg] lh2L s“l;g\ . b/af/ xTofsf08n] t/, pgsf] cg'xf/df pHofnf] ug'k{ 5{ . afO{ †
…t/ a}gL † ltdLn] d]/f] gfd===<Ú pAhfPsf] c/fhstf ;fDo x'g kfPs} kms]g{ . pgL PSsfl; h'?Ss pl7g\ / of];{\
…d tkfO{s+ f] n]v gla/fO{sg k9\5' .Ú lyPg . xfdL b'O{ sf7df8f}a+“ f6 k"jL{ bf}8]/ cfkm\gf] sf]7fdf uOg\ . ;“u;“u} kNk;f
o'jtLn] eg]sL lyOg\, …jf:tjdf d g]kfnsf] Pp6f ;b/d'sfd sAhfsf] lah'nLsf] ultdf la/fnf] klg ufoa sfuhsf] lrs{6f] k9]kl5 d ´:s]“ .
tkfO{s + L hah{:t km\ofg x'“ . ca t l/kf]l6{ªdf lg:Sof}“ . t/, kl/l:ylt eof] . xf] t, d}n] t cfkm\g} hLjgsf] pkGof;
xfdL Pp6} 3/df x'g] eof},“ Sof dHhf o;/L lalu|of] ls of]hgf ljkmn ePkl5 To;kl5 nfdf] ;do pgL d]/f] k"/f ug{ af“sL 5 . /ftel/ d}n] gof“
xlu †Ú ljb|fxLx¿n]
] xfdLnfO{ tLg lbg;Dd cWoog–sIfdf b]vf kl/gg\ . ofqfaf/] ;f]lr/x]“ . aflx/ k"l0f{dfsf] h"g
o;kl5 o'jtLn] cg'xf/ ablng\ . lgoGq0fdf /fv]/ dfq 5f8] . dnfO{ eg] kNk;fsf] cj:yfn] pbfO/x]sf] lyof] .
pgsf] cg'xf/df eGg' gkg]{ s'/f …dnfO{ t hgf{lnHd dg k/g] ;/ lrdf]6\b} nUof] . d}n] ;'?df pgLleq h'g -jnsf] zlgaf/ ladf]rg x'g] syf
cgfof; km'Ts]sf] xf] ls eGg] efj †Ú k"jL{ g]kfnaf6 kms]k{ l5 Ps ;f“´ hf]z / dxŒjfsf+Iffsf] ;fu/ kfPsf] ;+ux| …sfhf]n vft'gÚ af6_
C M Y K
h zlgaf/, !* d+l;/ @)&#
rGbfsf] rdTsf/
s t} r'RrfrfRrL 9'u+ f, st} lrKnf] af6f] t st} gldn]sf 9'u+ fdf
6]Sbf nl8g] eo . o:t} x'G5 kxf8L k}bn af6f]sf] cj:yf .
;f]n'vD' a'sf] gfDr] ahf/b]lv ;u/dfyf cfwf/lzlj/ hfg]
vN8\ofªv'N8'ª af6f] cfwf 3G6f lx+8kl5
crfgs lgs} ;lhnf] dfu{ cfOk'U5 .
] eg] of] lxdfnL e]udf
;dfh
n'ufkmf6f, rfp/L k/sf] ] cg'xf/ . &* jif]{ kf;fª
z]kf{ v'Da' If]qsf] af6f] dd{tsf nflu oxf“ v8f
ePsf x'g\ . af6f] agfp“bfagfp“b} pgL kf;fªaf6
nfdf ;]? eP . cfhsn pgnfO{ oxL gfdn]
lrlgG5 . v'Da'lt/} a;]/ af6f] agfpg] cleofgdf nfluk/] .
$) sf] bzsb]lv of] e]usf] af6f] agfpg ;u/dfyf /fli6«o lgs'~hsf] :jLs[lt lnP/} pgn] oxf“sf]
dfcf]T;] u'?ªsf] lrgf/L ca eflifs l;g]dfdf dfq ;Lldt /x]g, ‘k'/fgf] 8'+uf’n] yfn]sf x'g,\ pgn] . ;jf]R{ r lzv/ ;u/dfyf If]q afgf] dd{t ul//x]sf 5g\ . af6f] agfO/x]sf] b]v]kl5 w]/n]} pgsf]
kbofqfsf nflu ljZjd} rlr{t dflgG5 . ;]jfnfO{ kTofp“5g\ / rGbf lbOxfN5g\ . clxn];Dd pgn] slt
pgnfO{ gof“ kl/ro lbnfPsf] 5 . a;]l{ g of] If]qdf kbofqf / ;u/dfyf cf/f]x0fsf rGbf p7fP / Tof]dWo] slt af6f] lgdf{0fdf vr{ eof] eGg]
dgaxfb'/ a:g]t nflu ko{6sx¿ lelqG5g\ . ltg} ko{6sx¿;“u
u'
axLvftf pgn] b'?:t /fv]sf 5}gg\ . t/ %÷& jif{cl3;Dd pgn]
?ª l;g]dfsf ;]lna|6L ] 8fO/S6/ ] tyf PS6/ x'g, dfcf]T;] u'?ª . s'/f ug{' t k/sf] s'/f, xft kl;gfn] lgy'S{ s} . …To;cufl8 cfly{s ;xof]u dfu]/ z]kf{n] af6f] agfO/x]sf df]6fdf]6L lx;fa lgsfNbf tLg ca{ gf3]sf] pgn] ;'gfP . …slt
u'?ª ;+:sf/–;+:s[ltdf cfwfl/t g]kfnL tyf u'?ª efiffsf cf7 xfdLnfO{ clegosf] gfddf s;/L ?g], s/fpg], xf“:g], lrRofpg] x'g\ . rGbf ;+sngaf6} pgn] lbª\af]r]b]lv km'ªu\ Ly]ª\sf;Ddsf] p7\of] slt,Ú pgL eG5g\, …d}n] t lx;fa} /flvg“ . lx;fa t oxL
lkmNd lgb]z { g / b'O{ bh{g Hofbf lkmNddf clego hf] ul/;s]sf dfq l;sfOPsf] lyof] . t/ cg'k ;/n] kfqd} af“Rg k|l/] t sl/a !$ lsnf]ld6/ …6«nÚ ] agfO;s]sf 5g\ . km]l/r]b]lv em//] af6f] x]bf{ g} b]lvxfN5 lg .Ú
5g\ . cflbjf;L hghflt rnlrq dxf]T;jdf pgsf lkmNdx¿n] ug'e{ of],Ú dfcf]T;] eG5g\, …rl/q lgdf{0f, kfqsf] leqL / aflx/L Pe/:6 ] a];SofDk hfg];Ddsf] sl/a % lsnf]ld6/ af6f] klg z]kf{n] ;+slnt rGbf b'?kof]u u/sf]] eg]/ oxf“sf s;}n]
cjf8{ lhTg' ;fdfGo eO;s]sf] 5 . t/ xf]rf] sb / lrD;f :j¿k l;sfpg'eof] . cfh klg d cfkm\gf] 7fp“af6 ToxL l;sfO agfPsf 5g\ pgn] . clxn] lbªaf]r]af6 gfDr] hf]l8g] af6f] dfGb}gg\ klg . …o:tf] 7fp“df cfP/ olt /fd|f] sfd ul//x]sf 5g\,Ú
cf“vfwf/L dfcf]T;]sf] lrgf/L ca eflifs l;g]dfdf dfq ;Lldt k|of]u u5{' .Ú lgdf{0fdf h'6sf ] 5g\, z]kf{ . gfDr] hf]l8Pkl5 pgn] agfPsf] kmf]r]{ ufp“sf ;u/dfyf cf/f]xL kfg'? z]kf{sf] ljZjf; 5 . olt
/x]g, d"nwf/sf g]kfnL lkmNdsf bz{sdfem klg lk|o alg/x]sf cg'ksf] k|lzIf0f;“u} dfcf]T;]sf] clego ofqfn] /km\ af6f] @) lsnf]ld6/ b"/Lsf] x'g5 ] . gfDr] hf]l8g ca d'l:snn] # xf], pgsf] / >LdtLsf] b'O{ Hofg oxL cleofgaf6 p7]sf] /sdsf]
5g\, k'/fgf] 8'u+ f dfkm{t . cyf{t\ k'/fgf] 8'u+ fn] pgnfO{ gof“ kl/ro tf/ lnof] . SofDk;eGbf gf6sdf a9L /dfpg yfn] . ToxL lsnf]ld6/ af“sL 5 . of] b"/L hf]8]/} 5f]8\g] pgsf] c7f]6 5 . ;fgf] c+zn] rln/x]sf] 5 . v'Da' If]qsf] af6f]3f6f] agfp“bf
lbnfPsf] 5 . l;nl;nfdf klxnf] :6]h gf6s u/,] kl/Tofu . bLksdfg lgb]l{ zt oL s:tf laGbf; JolQm /x]5g\ eg], hf] t'ngfTds ¿kdf agfp“b} pgn] hDd ufp“ sfs'nfO{ lal;{Pgg\ dfq} ot}lt/ bf];|f]
/dfOnf] t s] eg] Psflt/ ljifoj:t'sf] uxgtfnfO{ o; gf6sdf pgL gsf/fTds e"ldsfdf lyP . To;nuQ} kf]v/nL ] ;'ud ;b/d'sfd ;Nn]/Lb]lv kf“r 3G6fsf] b"/Ldf kg]{ sfs' 3/hd a;fn]5g\, v'Dh'ªdf . oL z]kf{ k~rfotsfnsf ufp“ k~r
gklxnfO{ d;nf 3f]Ng d:t ePsf] eGb} lgb]z { s /fdafa' u'?ªn] tGg]/L;“u ldn]/ bL3{hLjL gf6\o ;d"x vf]n] . b'O{ bh{g gf6s uflj;af6 v'Da' If]q plSnP/ lg/Gt/ af6f] agfpg vl6/x]sf ;b:o;d]t /x]5g\ .
rsf]{ cfnf]rgf v]Kg'k/sf] ] 5, csf{lt/ lkmNddf bofxfª /fO{ v]n] e6fe6 . cg'k lgb]l{ zt dnfdL gf6sn] pgnfO{ )%^ 5g\ . pgL !* jif{sf] pd]/df 6«lsª ] ug{ of] If]q efl;Psf lyP, hjfg 5“bf;Dd pgL cfkm}n + ] of] af6f]sf y'k}| 9'uf kN6fP,
/ lk|os + f sfsL{h:tf lug]r'gsf ] :6f/ 5g\ . t/ oxL /fkaLr ;fndf pTs[i6 cleg]tfsf] /fli6«o cjf8{ g} lbnfof] . Tolt a]nf ljb]zL ko{6s lnP/ . hltv]/ b}lgs pgn] kf“r ;o ?k}of“ af]s], km'6fP . t/ ca j[4fj:yfdf k'ukl5] eg] pgsf] Hofgn] of]
dfcf]T;] rrf{sf] s]Gb|df 5g\ . cflv/ lkmNdsf] jhgbf/ kIf sf7df8f}d+ f ;Defjgfsf 9f]sfx¿ k|z:t lyP t/ kf]v/f 5f]8]gg\ kfp“y] . ef/ y]Ug 5f]l8;s]sf] 5 . pgL ca x]/fn' dfq} 5g\ . b'O{ hgf
eg]s} pgsf] rl/q / clego g} xf] . p;f] t pgLk|lt k|d] slxNo} . dfcf]T;]k|ltsf] ;Ddfg cUnf] x'gs ' f] sf/0f oxL xf], pgL kfx'gf lnP/ v'Da' k;]sf pgnfO{ oxf“sf] af6f] b]v]/ lbSs HofdL /fv]sf 5g\, /fds'df/ /fO{ / 8Da/ /fO{ . pgLx¿ b'j}
JolQm
dfq 5}g, ;xfg'el" t klg 5 . lsgeg] o;sf] 7"nf] efu vf]Hb} /fhwfgL l5/gg\ ] . cfkm\g} ;d'bfodf /x]/ cfkm\g} nfUof] . d[To'sf] ;l6{lkms]6 lnP/ 6«lsª] u/h: ] t} cg'el" t eof] . hgfnfO{ pgn] ;f]n'af6} NofPsf x'g\ . vfg–a:g lbP/ b'jnfO{ }
syf pgL cfkm}n + ] n]v]sf x'g\ clg lkmNd syf elg/x], cRrd} ef], e|] -kfx'gf_, ;'/fu, h'gLh'gL, g/] cflb– To;kl5sf s]xL jif{kl5 g} pgL 6«lsª ] k];f 5f8]/ …k"0f{sfnLgÚ lbgsf] ( ;o ?k}of“ Hofnf lbG5g\ . dflyNnf] e]udf Hofnfbf/Ldf
x]/kl5
] ;fdfGo bz{sn] klg klxNofpg ;S5, cflb lkmNd agfP, h'g ofqf cfh klg hf/L 5 . af6f] lgdf{0fstf{sf ¿kdf cl3 a9] . ko{6s cfpg] l;hgdf sfd ug]{ dflg; gkfpg] x'b“ f pgn] ;f]n'af6 NofPsf /x]5g\ . …
d"nsyfdfly s;/L cGofo ePsf] 5 . dfcf]T;] To;f] t sf7df8f}; + u“ s'g} sg]S;g gePs} eg] xf]Og, gjLg v'Da' plSng] / rGbf dfu]/ af6f] agfpg] u/,] ;'?lt/ . @)$! otfsf dfG5];“u ljb]zL 8'nfP/} k|z:t k};f 5 . o:tf] sfd
cfkm}n + fO{ cfkm\gf] syf kbf{df x]/kl5
] s:tf] ;'Aafsf] …bngÚ 6]lnlkmNddf b]lvP, ;bdfg kfqsf ¿kdf . ;fnb]lv eg] pgn] lgoldt ¿kdf ko{6sx¿;“u :j]lR5s rGbf ub}g{ g\ . To;}n] tnaf6 NofPsf],Ú pgn] eg], …cf“vfn] x]bf{ /fd|f]
nfUof] t < sf7df8f}s + f] lk|ldo/df pkl:yt 6]lnlkmNd ;lsPsf] bzs laTg nflu;Sof] t/ cem sltn] lnP/ af6f] agfO/x]sf 5g\ . cyf{t\ o; a]nfb]lv eg] pgn] 9'Ss} b]lvG5 ;/, sfd ug{ uf¥xf] 5 .Ú
eP/ kf]v/f kmls{;s]sf oL cleg]tfn] kmf]gdf pgnfO{ ;bdfg eg]/} lh:sfp“5g\ . cl3Nnf] jif{ k|blz{t …sa8\8L
;'gfP, …cfw'lgstf / df5f dfg{ x'g÷gx' ] gh: ] tf sa8\8LÚ pgsf] klxnf] lkmr/ lkmNd xf], h;df pgL hf] ufp“sf]
/fHosf ljleGg lgodn] tfn k/j/sf :jR5 5ljsf] g]tfsf] rl/qdf b]lvPsf 5g\ . ToxL lkmNddf sfd
uf]s0f{ uf}td dfemLx¿ s;/L lj:yflkt eO/x]sf 5g\ eGg] ubf{–ub}{ /fdafa' PG8 l6d;“u hf]l8P / k'/fgf] 8'u+ fnfO{ lvofpg
syfnfO{ dfld{s z}nLdf plwGg] sG;]K6 lyof] yfn] .
d]/f] . /fdafa'nfO{ e]6]kl5 d/d;nf yKg] s'/f t/ k'/fgf] 8'u+ fsf] OxnLnf ToxL+af6 ;'? ePsf] rflx“ xf]Og .
eof], vf;u/L cln Jofj;flos agfpg] p2]Zon] . To;n] ubf{ s0f{bf;sf] Pp6f rlr{t uLt 5, …k'/fgf] 9'u+ f, kfgLsf] 5fn=== .Ú
d"n ljifodf s]xL tndfly ePsf] 5 .Ú of] uLtsf] lel8of]df tfndf 8'u+ f rnfP/ hLljsf rnfpg] dfemL
syf / rl/qk|lt dfcf]T;] a9L g} ;+jbgzLn ] x'G5g\ . pgL dfcf]T;] g} x'g\ . eG5g\, …t/ kf“r ldg]6sf] lel8of]df dfemLsf]
lgb]z{ s eP/ dfq xf]Og, lyP6/af6 snfsfl/tf ;'? u/sfn] ] syf eGg ;Dej lyPg . To;}n] tfn j/k/sf ;fdfGo JolQmsf]
klg . h;n] pgnfO{ syfdf syf, ;kgf, lhGbuLnfO{ km/flsnf] /
ljZj;gLotf / clegodf hLjGttf a[xt\ ¿kdf eGg'k5{ eg]/ ToxL a]nf
vf]Hg 3R3rfp“5 hlxNo} . l;g]dfdf lSns ePsf] lyof] . syf a'Gb} ubf{
kfOnf /fVg' klxNo} /u+ d~rsf] ‘h'g ;d'bfo, hflt, bzs lat]5 .Ú t/ pgsf] 8'u+ fk|d]
cAan cleg]tfsf ¿kdf :yflkt Toxf“af6 ;'? ePsf] xf]Og . vf;df
eO;s]sf lyP pgL . clxn] l;g]df ju{, ln+u, :yfg, pgL 8'u+ f, tfn, hfn / df5f;“u}
h:t}, Tolt a]nf gf6saf6 pgsf]
Vofltn] kf]v/f / cf;kf;sf] If]q
wd{sf] syf eP x'ls{Psf x'g\ . pgL aRr} x'b“ f ¿kf
tfnsf] …s]h | Ú df pgsf a'afn] df5f
…qm;Ú ul/;s]sf] lyof] . o;sf] klg dg 5'g] kfn]sf lyP . Toxf“;Dd k'Ug 8'u+ f
z[v
+ nf ;'? x'G5, sf:sLsf] a]ugf; z}nLdf eGbf rnfpg'kYof]{ . 8'u+ f lvofpg dfq
tfna];Laf6 . xf]Og, 3f]K6fpg / kf}8L v]Ng ToxL+af6
sf:sLs} x+;k'/ uflj;–& df bz{sn] dg l;s] .
hlGdPsf dfcf]T;]sf] afNosfn :6f]/L tof/ kf/kl5] pgnfO{ cfkm}+
tfna];Ldf laTof] . kl/jf/ u'?ª k/fp“5g\ eGg] k|dfl0ft lgb]z { g u5'{ eGg] lyof] . t/ kl5
eP klg ;dfh ldl>t lyof], afx'g, ePsf] 5 . bfO eQm]sf] e"ldsfdf ug'k{ g]{ eof] .
IfqL, blnt, du/ ;a} a;f]af; 8'u+ f lvofpg, hfn a'Gg / xfGg
uy]{ . pgL x'sb+{ } ubf{ /f]wL, 3f6' / gof“ syf;“u} t p:tfb eOxfn] t/ ;d:of lyof]
;f]/7L tfna];Laf6 nf]k eO;s]sf] xfdLn] klg d'Vo df]6f] Hofgsf] . dfemLsf] Hofg df]6f]
lyof] . u'?ªsf] hfqf, kj{, gfrnfO{ x'b“ f kfqn] hLjGttf kfp“bg} eg]/
glhsaf6 lgofNg] df}sf h'/g] t/ e"ldsf kfPsf 5f}+ .’ lgb]z { sn] Hofg 36fpg cfb]z lbPsf
pgL :s'n k9\b} ubf{ kf]v/faf6 lyP . pgn] xf“:b} ;'gfP, …lgb]z { sn]
cf]dk|sfz u'?ª rf8af8 / labfsf] !) lsnf] 36fpg'k5{ eGg'ePsf] lyof] .
a]nf tfna];L k'Uy], gf6s / gfr sdn k|;fO{ tLg dlxgf vfgfdf sG6«fn ] u/,+]
l;sfp“y] . ha gf6ssf nflu lgoldt cEof; u/]+ t/ hDdf
snfsf/ cfjZos kYof],{ dfcf]T;] Ps lsnf] 36]5' .Ú Hofg g36] klg
klxnf] /f]hfOdf ky]{ . km'Rr] dgn] kfqnfO{ cfTd;ft\ u/kl5 ] s]
eP klg kfqdf cfkm"nfO{ 9fNg] rflxof] /, kbf{df pgL x'ax' dfemL
k|of; uy]{ . clg t hlt gf6s nfU5g\ . Tof]eGbf v';Lrflx“, g]kfnL
v]n], ;a}af6 jfxjfxL . dfcf]T;] lx/f]sf] k/Dk/fut dfgsdf k6Ss}
;DemG5g\, …clxn] nfU5, Tolt gc6fP klg s]Gb|Lo e"ldsfdf b]lvP,
a]n} ddf gf6s / clegosf] e"t t}klg bz{sn] l:jsf/sf ] 5g\ .
;jf/ ePsf] lyof] . clg rl/q / o;nfO{ pgL l;g]dfk|lt bz{ssf]
jf:tljstfaLrsf] cGt/ y]/wf]/ dgf]lj1fgdf cfPsf] kl/jt{gsf]
e]p kfP“ .Ú kl/0ffd dfG5g\ . eG5g\, …h'g
P;Pn;L kf; u/kl5 ] ha ;d'bfo, hflt, ju{, ln+u, :yfg,
kf]v/f xflgP, klxn] SofDk; xf]Og, wd{sf] syf eP klg dg 5'g]
clego l;Sg] ynf] vf]Hg ef}tfl/P . z}nLdf eGbf bz{sn] dg k/fp“5g\
k"/f kf]v/f 5fkf df/kl5 ] km]nf eGg] k|dfl0ft ePsf] 5 . gof“
k¥of], lqj]0fL sNr/ ;]G6/ . sflnsf syf;“u} xfdLn] klg d'Vo e"ldsf
SofDk;df egf{ x'b“ f eGbf lqj]0fLdf kfPsf 5f}+ .Ú
l5g{ kfp“bf b+u k/] . )%) lt/sf] z+s} 5}g, k'/fgf] 8'u+ fkl5
k|;u+ xf] of] . hlt a]nf ef/tsf] dfcf]T;]nfO{ sf7df8f}+ / d"nwf/sf]
g];gn :s'n ckm 8«fdf -PgP;8L_ lkmNdn] :jfut ug]{ dfxf]n l;h{gf
k9]sf] Ps tGg]/L clego l;sfpg ePsf] 5 . t}klg otflt/ pgsf]
kf]v/f kmls{Psf] ljifo …x6s]sÚ /lQe/ dg 5}g . lsg < eG5g\,
alg/x]sf] lyof] . pgn] lqj]0fLdf …eflifs l;g]dfdf d}n] rfx]sf] syf
klg clego l;sfpg] ePkl5 t d]/} z}nLdf eGg kfp“5' t/ g]kfnL
dfcf]T;]sf] dg r+ufem}+ pl8xfNof] . l;g]dfdf To:tf] ;Defjgf /x]g5 .
kf]v/nL] /u+ d~r ttfpg] c¿ sf]xL km]l/ ot}af6 sdfO 3/kl/jf/ rn]s}
geP/ cg'k a/fn lyP . slt;Dd 5 . clg lsg cGt dg 8'nfpg' <Ú
eg] cg'knfO{ klxnf] k6s e]6\bf o:tf] nfU5, k'/fgf] 8'u+ faf6
dfcf]T;] k"/} …ge{;Ú . cf“vf h'wfP/ dfcf]T;]n] l;s]sf] kf7 xf] of] .
C M Y K