6181ca539d092 KaTTIK Muna NNNN
6181ca539d092 KaTTIK Muna NNNN
ljifo;"rL
n ltxf/sf] lemlnldnL – ^
n ltxf/ / lbbL – !%
n 57 – !&
n Dxk"hf – !*
n 3/d} dgfcf}F ltxf/ – #$
ltxf/ kj{
–$
sf]lknf n
n
dvdnL ;okqL – @)
bL3f{o'sf] k|tLs d;nf – @!
n ltxf/sf] /dfOnf] – @^
n d]/f] :s'n – @&
hGdf]T;j
gfd ===========================================
kf;kf]6{
;fOhsf] hGdldlt ===================================
kmf]6f]
ljBfno ===================================
7]ufgf ========================================
2 @)&* sflQs d'gf÷#! jif{
efOsf] ;fyL d'gf
d]/f] ;fgf] efO 5 . efO sIff ! df k9\5 .
p;nfO{ lrq agfpg Psbs} dg k5{ . To;}n]
pm d'gfsf] /ª e/ x]/]/ dVv k5{ . /fd|f] lrq
sf]l/xfN5 . d'gfdf lrq sf]g{ kfPkl5 pm w]/}
v';L x'G5 . d]/f] efOsf] Psbd} Kof/f] klqsf
xf] d'gf . efOnfO{ 3/df cfdfn] klg d'gf k9\g
;xof]u ug{'x'G5 .
>]of vltj8f
sIff !)
:dn x]e]g :s'n, lrtjg
d'gfsf] cfj/0fn]
bz}Fsf] ;Demgf
c;f]h cª\ssf] d'gfsf] cfj/0f dnfO{
Psbd} dg k¥of] . rª\uf p8fPsf] kmf]6f] b]Vbf
bz}F cfPh:t} eof] . dnfO{ d]/f] 3/ kfNkfsf]
ofb cfof] . ToxfF rª\uf p8fpg] w]/} 7"nf] xl/of]
rp/ 5 . xfdL cfdfafafsf] l56\6} labf x'Fbf
bz}Fdf 3/ uP/ o;/L g} /dfOnf] uYof}{+ . dnfO{ lrq agfpg Psbd} dg k5{ . dnfO{ d'gfdf
o;kflnsf] bz}Fdf klg l56\6} 3/ hfg] tof/L d]/f] lrqx¿ klg 5kfpg dg nfu]sf] 5 . o;sf
ul//x]sf 5f}F . d 3/ k'u]/ rª\uf p8fpg] xf]nf nflu s] ug{' knf{ < Od]naf6 k7fpFbf x'G5 ls
eg]/ ;f]lr/x]sf] 5F' . d'gfsf] kmf]6f]n] dnfO{ xF'b}g nfU5 <
bz}Fsf] /dfOnf] ;Demgf u/fof] . ca 3/ hfFbf ;dLIff cfrfo{
Pp6f d'gf xh'/afafsf nflu klg lnP/ hfG5' . sIff %
pxfFnfO{ klg d'gf Psbd} dg k5{ . ldN;a]/L :s'n, afF;af/L
lxd]z/fh lu/L
sIff *
;]G6 h]leo;{ :s'n, hfjnfv]n hfgsf/L
efOalxgLx¿, xfdLn] d'gfdf ;kmf
/ lrl6Ss kf/]/ n]lvPsf] x:tn]vg
cfj/0f dg k¥of] sljtf tyf n]vnfO{ k|fyldstf lbO{
h:tfsf] t:t} k|sflzt ub{5f}F .
d'gfdf ;fgf ;fyLx¿sf] kmf]6f] x]bf{ dnfO{ efOalxgLn] klg cfkm"n] n]v]sf sljtf
v';L nfU5 . pxfFx¿sf af/]df klg leq st} tyf n]v k|sfzgsf nflu o; dfl;ssf]
n]Vg] xf] eg] xfdLnfO{ klg ;fyLx¿sf af/]df Od]n 7]ufgfdf :Sofg u/]/ jf lr7Ldfkm{t
a'em\g ;lhnf] x'GYof] . cfj/0fdf kmf]6f] cfpg k7fpg ;Sg'x'g]5 . ;w}Fem}+ d'gfn] l;h{gfnfO{
s] ug{'knf{, dnfO{ Psbd} hfGg dg nfu]sf] 5 . k|fyldstf lbFb} cfPsf] 5 . n]v /rgf
ljBfnon] k7fpg kg{] xf] ls 3/df cfdfafafn] k7fpFbf efOalxgLn] cfˆgf] kmf]6f] clgjfo{
d'gfsf] sfof{nodf lnP/ cfpg] xf] . o;af/] k7fpg'xf]nf . ;Dkfbs
hfgsf/L kfpg kfP d]/f] lh1f;f zfGt x'g] lyof] .
ltxf/ kj{
sdn l/hfn
g]kfnLx¿sf] bf];|f] 7"nf] rf8 ltxf/ cfFugd} xf] . o;sf] cy{ Pslbg dfq k"hf ug]{ eGg]
cfOk'u]sf] 5 . efOalxgLx¿sf nflu lgs} xf]Og . k"hfsf] cy{ ;Ddfg / ;+/If0f xf] / o;
/dfOnf] rf8 klg xf] of] . /fd|f] gfgf nufP/ lbg ul/g] sfusf] k"hfn] ;w}Fel/ ;a} k|hfltsf
lrl6Ss k/L lkª v]Ng' / b]p;L v]Ng'sf] dHhf kG5Lx¿sf] a:g] :yfg / vfg] s'/fdf Wofg
5'§} x'G5 . lbg'k5{ eGg] ;Gb]z lbPsf] 5 .
ltxf/ kj{df sfu, s's'/, nIdL, ufO{uf]?, ltxf/sf] bf];|f] lbg s's'/sf] k"hf ul/G5 .
uf]jw{g kj{t tyf bfh'efO / lbbLalxgLsf] k"hf s's'/ eg]sf] dflg;sf] lxt}ifL k|f0fL xf] . ;+;f/df
ug]{ ul/G5 eGg] ltdLx¿nfO{ yfx} 5 t/ o;sf] dfof u/] h:tf] dfq ubf{ klg ;fFlRrs} dfof
cy{ eg] ;a}nfO{ yfxf gx'g ;S5 . To;f] xf] 7fg]/ kl5 nfUg] k|f0fL s's'/ g} xf] . Ps ufF;
eg] cfpFm oxfF o;}af/] hfgsf/L u/f}F . h'7f]k'/f] vfP/ dflnssf] lxtdf Hofg} kmfNg
ltxf/sf] klxnf] lbg sfusf] k"hf ul/G5 . kl5 gkg]{ s'g} k|f0fL 5 eg] Tof] s's'/ g} xf] .
sfu eg]sf] kG5L k|hfltsf] k|f0fL xf] . pgLx¿n] To;}n] s's'/ k"hf ug'{sf] cy{ pgLx¿sf] lxtdf
afnLgfnLdf nfUg] sL/f vfP/ xfdLnfO{ ;xof]u klg Wofg lbg'k5{ eGg] xf] . jif{sf] Pslbg dfnf
u5{g\ . To;}n] ltxf/ kj{sf] klxnf] lbg ;a} nufP/ vfgf lbFb}df pgLx¿sf] lxt x'Fb}g . ha
kG5Lsf] k|ltlglw dfg]/ sfusf] k"hf ug]{ ul/Psf] ;w}Fel/ pgLx¿nfO{ dfof ul/G5, s'6\g] lk6\g]
efO6Lsfsf]
dlxdf
@)&* sflQs d'gf÷#! jif{ 9
xftn] prfn]/ ;a} uf]s'njf;Lsf] /Iff u/]sf]
sf/0fn] åfk/o'udf OGb|sf] lj/f]w ub}{ s[i0fn]
uf]j4{gsf] k"hf u/]kl5 aln /fhf v';L eP/
pgn] uf]s'ndf wgwfGo nIdLsf] e08f/ eg{
cfˆgf b"tnfO{ dg'ionf]sdf k7fPsf] ls+jbGtL
/x]sf] 5 . uf]j4{g k"hfsf] csf]{ ljz]iftf eg]sf]
cfTdf /Iffsf nflu ul/g] DxMk"hf cyf{t\ z/L/
k"hf cfˆgf] z/L/df cfkm}Fn] k"hf u/]/ g]jf/
;d'bfon] dgfpg] DxMk"hf xf] .
ltxf/ kj{sf] csf]{ dxìjk"0f{ kIf eg]sf]
efO6Lsf xf] . odk~rssf] kFfrf}F lbg cyf{t\
clGtd lbg efO6Lsf lbbLalxgLx¿n] cfˆgf
bfh'efOx¿sf] bL3f{o'sf] sfdgf ub}{ ljz]if
ltxf/sf]
/f]6L
efOalxgLx¿ xfdL 3/df c¿ ;dodf
klg ;]n/f]6L t vfG5f}F t/ ltxf/df ksfpg]
;]n/f]6Lsf] ljz]if dxìj x'g] u5{ . ;]n/f]6L
xfdL g]kfnLx¿nfO{ lrgfpg] kl/sf/ klg xf] .
xfsLsxfF ltxf/df dfq xf]Og ljjfx, ef]h, k"hf
ul/Fbf klg xfdLn] eujfg\nfO{ r9fpg] dxìjk"0f{
ksjfg dflgG5 . o;sf] jf;gfn] s'g} klg ug{
k'ikf cfrfo{
b]p;L / e}nf]
e}lngL cfOg\ cfFug ltxf/nfO{ bLkfjnL, ltxf/ jf
u'Go' rf]Nff] dfug odk~rs klg elgG5. ltxf/sf kfFr
x] cf}F;L af/ ufO{ ltxf/ e}nf]=== lbgx¿dWo] klxnf] lbg sfu ltxf/
efOalxgLx¿ Û Kf|To]s jif{ sflt{s s[i0f xf]. To:t} bf];|f] lbg s's'/ ltxf/ /
qof]bzLb]lv sflt{s z'Ns låtLof;Dd lxGb' t];|f] lbg ufO{ ltxf/ Pj+ nIdL k"hf
wdf{jnDaLx¿n] dgfpg] ljz]if rf8 g} ltxf/ xf] . o:t} ltxf/sf] rf}yf] lbgnfO{ uf]?
xf] . ltxf/nfO{ bLkfjnL, ltxf/ jf odk~rs
klg elgG5 . ltxf/sf kfFr lbgx¿dWo] klxnf] ltxf/, uf]j4{g k"hf jf DxMk"hf elgG5
lbg sfu ltxf/ xf] . To:t} bf];|f] lbg s's'/ ltxf/ eg] kfFrf}F lbgnfO{ efO6Lsf elgG5 .
/ t];|f] lbg ufO{ ltxf/ Pj+ nIdL k"hf xf] .
o:t} ltxf/sf] rf}yf] lbgnfO{ uf]? ltxf/, uf]j4{g
k"hf jf DxMk"hf elgG5 eg] kfFrf}F lbgnfO{
efO6Lsf elgG5 .
ltxf/df ufOg] ;f+:s[lts uLtsf ¿kdf
b]p;L / e}nLnfO{ lnOG5 . o;sf] cfˆg}
dxìj /x]sf] 5 . sflQ{s s[i0f cf}F;L cyf{t\
ufO{ ltxf/sf] /ftdf ufOg] nf]sufyfnfO{ e}nf]
elgG5 . e}nf] 5f]/Lr]nLx¿n] uLt ufP/ gfrufg
u/L dgfpg] ub{5g\ . ;+:s[lt emNsg] u/L ;/:jtL 9'ª\ufgf
cfcfˆgf j]ife"iffdf ;lhP/ e}nf] v]Ng] ul/G5 .
@)&* sflQs d'gf÷#! jif{ 13
o:t} ltxf/sf] csf]{ cfsif{0f b]p;L klg xf] . kf}/fl0fs sygcg';f/ b]p;L /
b]p;L NfIdL k"hfsf] ef]lnkN6 / kl;{kN6 v]Ng]
rng 5 . kf}/fl0fs sygcg';f/ b]p;L / e}nf] e}nf] v]Ng] rng /fhf alnsf]
v]Ng] rng /fhf alnsf] kfnfb]lv rn]sf] xf] . kfnfb]lv rn]sf] xf]. aln /fhf
aln /fhf ;TojfbL Pj+ bfgL lYfP . pgL dfUGf ;TojfbL Pj+ bfgL lYfP. pgL
cfpg]nfO{ l/Qf] xft kmsf{pFb}gy] . pgdf cledfg dfUGf cfpg]nfO{ l/Qf] xft
lyof], To;}n] pQm cledfg tf]8\g eujfg\ lji0f' kmsf{pFb}gy]. pgdf cledfg
jfdg ¿k wf/0f u/]/ tLg kfp hldg dfUg aln lyof], To;}n] pQm cledfg
/fhfsf b/af/df k'U5g\ . tf]8\g eujfg\ lji0f' jfdg ¿k
aln /fhfn] b'O{ kfp /fVg] 7fpF lbG5g\ wf/0f u/]/ tLg kfp hldg
t/ t];|f] kfp /fVg] 7fpF gkfPkl5 jfdgn] b]p dfUg aln /fhfsf b/af/df
zL/eGbf pgn] cfˆg} zL/ lbP5g\ . To;kl5 k'U5g\.
pgL efl:;P/ kftfndf k'u]5g\ . o;/L ;j{:j
x/0f x'Fbf / kftfn k'Ubf;d]t aln /fhf b'MvL
kfqx¿ M
dbg M a'af
dgLiff M cfdf lqljqmd bfxfn
dbg M sfG5f] 5f]/f]
cg'zf / /ldnf M dbgsf] lbbLx¿
lbg]z, dbg / dgLiffsf] b'O{6L 5f]/L kl5sf] sfG5f] 5f]/f]
lbg]z cf7 jif{sf] eof] . lbbLx¿ cg'zf / /ldnf eg]
ltxf/ /
!@ / !& jif{sf] .
lbbL
æcfh ltxf/sf] klxnf] lbg sfu ltxf/ . æyfx 5 5f]/f < nIdL eg]sf] sf] x'g\ <Æ
ælbg]z Û nu]/ of] eft sfunfO{ b] b] .Æ cfdfn] a'afn] lbg]znfO{ ;f]Wg'eof] .
efG;fsf]7faf6 cfjfh lbOg\ . æeujfg\ x'g\ nIdL eg]sf] .Æ lbg]zn] hjfkm
lbg]zn] v';L x'Fb} uP/ sfunfO{ æsfu Û sfu lbof] .
ÛÛ sfu ÛÛÛÆ ub}{ 8fSof] . s]xLa]/d} sfux¿ cfP æx}g\ Û nIdL eg]sf] 3/sf 5f]/Lx¿ x'g\ .
/ ;a} eft Ps}l5gdf vfO;s] . 3/sf 5f]/Lx¿nfO{ g} nIdLsf] :j¿k dfGg] rng
ef]lnkN6 s's'/ ltxf/sf] lbg klg p;n] 5 .Æ a'afn] eGg'eof] .
sfunfO{ eft lbPem}F s's'/nfO{ eft lbof] . a'afsf] of] s'/f cg'zf / /ldnfn] klg
ca nIdLk"hfsf] lbg cfof] . ;'lg/x]sf lyP . a'afn] cfkm"nfO{ nIdL
57
d]/f] ;fyL 57 dgfpg
dw];df uf 5
lxhf] dfq kmf]g ub}{
/dfO{ /dfO{ /f 5 ..
kxf8df bz}F h:t}
dw];df 57
sflQsdf /dfpg
d'lQmgfy zdf{ cfpg] u5{ 57 ..
bz}F dfGbf b]jL k"hf
57df klg k"hf
rf8af8 cfP ls t
htftt} k"hf ..
dL7f] kfkf b]ptfnfO{
r9fP/ vfg'
eGg'x'G5 xh'/afn]
olt s'/f dfGg' ..
lxdfndf b]ptf 5g\
kxf8df Bf}tf
dw];df klg 7"nf
x'G5g\ 57 Bf}tf ..
kbd >]i7
DxMk"hf
efOalxgLx¿, xfd|f] b]z g]kfnsf] ;a}eGbf gofF jif{ g]kfn ;+jt\ klg dgfpg] u5f}{+ .
7"nf] kj{ bz}F, ltxf/nfO{ dflgG5 . ltxf/ kj{sf rGb|kfqf]cg'¿k u0fgf x'g] g]kfn ;+jt\s}
af/]df xfdL ;a}nfO{ yfxf 5 t/ ltxf/df g]jf/ lbg g]jf/x¿n] cfˆgf] lhp cfkm}Fn] k'hL
;d'bfon] eg] cfˆgf] z/L/nfO{ cfkm}Fn] k"hf DxMk"hf ub{5g\ eg] ltlysf] cfwf/df g]kfn
ug{] u5{g\ . of] s'/f c¿ wd{ / ;Dk|bfosf ;+jt\ u0fgf ul/G5 .
efOalxgLx¿nfO{ /f]rs / /dfOnf] klg nfUg bLkfjnLsf kfFr lbg leq Dxk'hf
;S5 . o; lbgnfO{ DxMk"hf elgG5 . cfˆgf] bz}FnuQ}sf] kj{ ltxf/ sflt{s s[i0f qof]bzL
lhp cfkm}Fn] k'hL dgfOg] DxMk"hf;lxtsf] xfdL ltlyb]lv sflt{s z'Sn låtLof;Ddsf kfFr lbg
sljtf
dvdnL ;okqL
3/sf] lbof] an]g cfdf aNof] dgsf] lbof] .
s;/L egf}F cfdf ljb]zsf] ltxf/ o;/L uof] ..
lbbLalxgLsf] dfof kf]lvPg of] lgwf/df .
;okqL, dvdnL km'n]g cfdf d]/f] ltxf/df ..
PSn} ufPF b]p;L e}nf] cfkm}FnfO{ ;'gfPF .
cfˆgf] sd{dfly cfdf lgs} a]/ l/;fPF ..
;kgfdf b]v] cfdf xfd|f] j/k/ an]sf] lbof] .
ltd|f] k|]dsf] k|sfz rf/}lt/ cfxf km}lnPsf] lyof] ..
ljkgfdf yfxf kfPF d t /x]5' ;ft ;d'b| kfl/ .
5f8L cfP5' :jb]zd} ltd|f] :g]xsf] Tof] 7"nf] esf/L .. l/g]z rf}nfufO{+
sIffM &
d]/f] ;Demgfsf] ah| cfdf 5ftLdf ha ha knf{ . Kof/fug klAns :s'n
/f]lsGg /f]s]/ j]bgfsf] wf/f ltd|f] cfFvfaf6 emnf{ .. ltnuª\uf, sf7df8f}F
k'gd clwsf/L
sIff M !)
c¿l0fdf dfWolds ljBfno
af}4, sf7df8f}F
nIdLk"hf
e08f/ of k"hfsf]7fdf nIdL
:yfkgf u/L k"hf u5{g\ .
cfFug, lkF9L, 3/leqsf rf]6f
/ sf]7fdf aQL afN5g\ . ;x/
;'ud ;fksf]6f tyf ahf/df htftt} lemlnldnL
sIff M ( b]lvG5 .
hojfluZj/L :s'n,
RofDxl;+x, eQmk'/
emf]nf
xfdL ljBfno hfG5f}F . ljBfno hfFbf ;aeGbf
a9L dxìjk"0f{ ;fdfg eg]sf] emf]nf xf] . To;}u/L
d]/f] klg Pp6f emf]nf 5 . emf]nf ljleGg /ªsf
kfOG5 . d]/f] emf]nf sfnf] /ªsf] 5 . sfnf] eP
klg of] clt g} ;'Gb/ 5 . d]/f] emf]nfdf ;fgf]
vNtL 5 . o;sf] vNtLdf d cfˆgf] kfgL lkpg]
af]tn /fVg] ub{5' . o;sf] csf]{kl§sf] vNtLdf
d cfˆgf] vfhf /fVg] ub{5' . emf]nfdf d d]/f]
sfkL lstfa /fV5' . lbgel/ emf]nf x]/]/ dnfO{
cfgGb nfU5 . emf]nfn] xfd|f] ;fdfgsf] htg
u5{ . To;}n] xfdLn] klg xfd|f] emf]nfsf] htg
ug{'k5{ . o;nfO{ ;Dxfn]/ /fVg kb{5 . d d]/f]
emf]nfnfO{ ;kmf /fVg' . d d]/f] emf]nfnfO{ dfof ;'lgef e6\6/fO{
u5{' . ;fyLx¿ ltdLx¿ klg o:t} u/ x} t . á sIff M !
s]Pd;L ljBfno, sf7df8f}F
afFb/
:joDe"sf] 7"nf] Pp6f afFb/
b]lvGYof] Tof] ;fx|} lg8/
plk|mFb} Ps ?vaf6 csf]{
vfG5 vf];L vfgf csf{sf]
or'/Rg jh|frfo{
cfFvf p;Fu h'wfpg} gx'g] sIff–%
bfFt b]vfO lgx'F vf]Hg] g]kfn 8g a:sf] :s'n
km'tL{ b]vfpg dg gx'Fbf r}F
b]Vb} gb]v]sf] h:tf] ug]{ .
k|ltefzfnL
km'?Ss kly{g\ . ;fg} pd]/b]lv
g[Todf pgsf] nufj lyof] .
g"/
g[Toafx]s cGo ljleGg
cltl/Qm lqmofsnfkdf klg
pgL plQs} ?lr /flVyg\ .
;fg} pd]/df pgn] 7"nf] rrf{ /
;kmntf klg kfPsL l5g\ .
km/s 5'6\ofpm
sflQs
bf];|f] dlxgf of] z/bsf]
;'Gb/ df};d 3dfOnf] .
/ftdf h'g tf/f rlDsnf
lbgdf 5 k|sfz /flkmnf . b]j/fh l;Dv8f
k"mn}k"mnsf] ;do cfof] ;/:jtL df=lj=
6f]vf, sf7df8f}F
htftt} dL7f] af:gf 5fof] .
nfUbf] 5 hfpFm hfpFm aflx/}
l;Sg] s'/f kfOG5 ;lhn} . ;okqL, dvdnL k'mNbf
Dfg ef] v';L /ldtf b]Vbf .
lemlnldnL pT;j ltxf/ Vf]Nb} lkª dHhf lncf}F ;fyL
;ft /ªn] /ª\luG5 lgwf/ . Gfv]nf}F tf;, laËf] agf}F 1fgL .
e}nL, b]p;L v]NgnfO{
3/3/df k'U5f}F /dfO{ . a"9f dfG5]sf] ;]jf, cfb/
;fgfnfO{ xf};nf / Kof/ .
sfsL / cfdf dfOtlt/ afF8]/ a:g] 5 d]/f] /x/
l6sf] nufO{ l;ufg{ zL/ . 5}g sf]xL j/ sf]xL k/ .
lbbLefO, bfh'alxgLsf]
aG5 ;DaGw ;w}F sl;nf] .
vf]nf, tfn, kf]v/L l;Fuf/L
57 kj{sf] x'G5 tof/L .
t/fO{ kxf8 / lxdfn
ldn]/ xfdL u5f}{+ cª\sdfn .
k"j{df kmfNu'gGb hoGtL
d'Gw'd k9\5g\ ls/fFtL .
nfn'kft] k'mNg nfu] x]/
kft l6kL gkmfN\g' lg v]/ .
d';'d';' xfF;]
dw';"bgk|;fb l3ld/]
lstfa sfkL
RofpsLn] lstfa ;a} lkmFhfO . 5fgL 5fgL
k9L . xf]djs{ klg u/L . cfdfn] vfhf vfg p;n] tL cl3 5l/Psf k':ts,
af]nfpg' ef] . p v'?? efG;fdf uO{ . vfhf vfO{ skLx?n] 7':; k/L l/;fO/x]sf]
p v]Ng nflu . lstfa sfkL c;/Nn 5g\ eGg] h:tf] 7fgL . . p;n] ;f]rL, of] t
p;n] la;L{ . lghL{j xf] . l/;fpg' t gkg]{ lg .
p;sf ;fyL 5'6] . ;fFem klg k¥of] . p 3/ km]l/ p;n] ;f]rL,d logLx?nfO{
cfO{ . p sf]7fdf k;L . p;n] tL cl3 5l/Psf ;f]W5', lsg l/;fP5g\ t <
k':ts, skLx¿n] 7':; k/L l/;fO /x]sf] h:tf]
7fgL . . p;n] ;f]rL, of] t lghL{j xf] . l/;fpg'
t gkg]{ lg . km]l/ p;n] ;f]rL, d logLx¿nfO{
;f]W5', lsg l/;fP5g\ t <
p;n] tL 5l/P/ /x]sf skL k':tsnfO{ ;f]wL,
ætkfO{+x¿ db]lv l/;fpg' ePsf] xf] < d}n] s]
la/fPF / <Æ pgLx¿n] Ps} Zj/df eg], æltdL
5'RrL ca xfdL ltdL;Fu gaf]Ng] .Æ p;nfO{
cln kL/ klg nfUof] . RofpsLn], æegL gfO Û
d}n] s] u/]F <æ
km]l/ pgLx¿n] cl3h:t} Ps} Zj/df s/fP .
ltdLn] o;/L oqtq 5/]/ lxF8\bf xfdLnfO{ 8/
klg nfUof] . xfdL t kª\lQma4 eP/ ;Fu} emf]nfdf
a:Yof}F . tftf] Gofgf] klg x'GYof] . ltdLn] vfhf
vfg hfFbf xfdLnfO{ ;a} ;Fu]6]/ ldnfO{ /fv]/
hfg' kYof]{ . ltdLn] To;f] gubf{ xfdLdWo]sf]
Tof] skLsf] kGgf ‰ofnaf6 k;]sf] xfjfn]
Rofltlbof] . xfdLdWo]sf sf]xL ckfª\uh:t}
eof}F . of] ltd|f] uNtL x}g <
skL k':tssf s'/f ;'g]/, p gtd:ts g}
eO{ . p;n] xft hf]8]/ egL, æcab]lv d o:tf] /fv]/ dfq aflx/ hfG5' . ca t ef] . olt egL
uNtL ulb{g . cfkm" aflx/ lg:sFbf skL, k':ts, ;Sbf klg, ætL k':ts, skL d';'d';'
snd, O/]h/, ;fkg/ ;a} ;Fufn]/ htgn] xfFl;/x]sf lyP .Æ á
( !) !! !@ 7f8f]
!_afafn] p;sf] ==== d'O{ vfg'eof] -#_
!# !$ @_ d'vdf xfF;]/ === v';L -#_
#_ b]z === ul/G5 -#_
$_ xNsf emu8f x'G5 Tof] ==== xf] -#_
*_ ===== df /ftf] 6Lsf -#_
(_ klxn]sf] em}F ===== sf] uf]nf h:t} -#_
!)_ lbgel/ ==== sf]7fleq -#_
!!_ sDKo'6/sf] ===== -#_
!@_ cIftf clg hd/f === nufP/ -#_
gfd M ============================================================
zAbhfn k|ltof]lutf–%)
sIff M ================ sf] ;dfwfg
ljBfno M ====================================================== !
;f
@
;
@
/
#
cf
$
% ^
7]ufgf M ====================================================== p xfF df df qf df
& *
======================================== g g e O sf]
* !)
P
( !) !! !@
lg 3 / df :gf
zAbhfn k|ltof]lutfsf lgod M !#
sf 6] / lg
!$
lZr t
Ng] d} ; s
!= o; k|ltof]lutfdf ;xefuL x'g dfly lbOPsf] s'kg
eƒ]ƒ k7fpg'kg{]5„ kmf]6f]skLnfO{ dfGotf lbOg] 5}g„ ebf} dlxgfsf] d'gf 1fgd~rsf] ;xL ;dfwfg
@= o;df sIff !) ;Ddsf ljBfyL{ dfq ;xefuL x'g k7fpg'xg' ] ;xefuLdWo] uf]nfk|yfaf6 ljhoL tLg
kfpg'x'g]5„ hgfsf] gfd 7]ufgf tn lbOPsf] 5 M
#= s]ƒd]6 ulƒPsf] s'kg dfGo x'g] 5}g„ != dfg'if >]i7 sIff &
efg'eQm d]df]l/on dflj, sf7df8f}F .
$= ;xL ;dfwfg k7fpg'x'g] a9Ldf tLg hgfnfO{ k'ƒ‚s[t @= o'lgs zdf{, sIff (
ulƒg]5„ ;]G6 d]l/h :s'n, afg]Zj/ .
%= k'ƒ‚sfƒ lng cfpg'x'Fbf klƒrokq lnPƒ cfpg'xf]nf„ #= ;ld/ las], sIff *
^= zAbhfn k|ltof]lutf–%@ sf] ;dfwfg @)&* ;fn sfe|]:ynL dflj, sf7df8f}F .
dª\l;/ % ut];Dddf d'gf dfl;ssf] sfof{nodf cfO k'ƒ‚sfƒsf nflu d'gf dfl;ssf]
k'Ug'kg{]5„ sfof{nodf ;Dks{ ƒfVg'x'g ljhoL
;xefuLnfO{ cg'ƒf]w 5„
@)&* sflQs d'gf÷#! jif{ 47
…s;n] w]ƒ} zAb agfpg] <Ú k|ltof]lutf – %@
o;k6ssf] k|ltof]lutfsf nflu …;nanfpg'Ú zAb k|‚t't ulƒPsf] 5„ o;
zAbaf6 a9LeGbf a9L z'4 zAb agfPƒ k7fpg'xf]nf ƒ k'ƒ‚sfƒ lhTg'xf]nf„
…s;n] w]ƒ} zAb agfpg] <Ú k|ltof]lutf– %) sf] klƒ0ffd
j}zfv dlxgfsf] …s;n] w]ƒ}
zAb agfpg] <Ú k|ltof]lutfdf k|‚t't gfd M dfg:jL zfx
ulƒPsf] …;Nnfxsf/Ú zAbaf6 sIff M $
;a}eGbf a9L z'4 zAb agfPƒ ljBfno M gjf]lbt ljBf s'~h
ljhoL x'g'ePsf ;xefuL x'g'x'G5 M 7]ufgf M sf7df8f}F .
!= o; k|ltof]lutfdf ;xefuLn] cfkm"n] tofƒ uƒ]sf zAb ƒ ltgLx¿sf cy{ n]lvPsf] kfgf
;+nUg uƒ]ƒ k7fpg'kg{]5„
@= k|‚t't ulƒPsf] zAbdf gePsf cIfƒ gofF zAbdf k|of]u ug{ kfOg] 5}g„ k|of]u ulƒPdf
k|ltof]lutfdf ;dfj]z uƒfOg] 5}g„
#= o;df sIff !) ;Ddsf ljBfyL{ dfq ;xefuL x'g kfpg'x'g]5„
lgod
…s;n] w]ƒ} zAb agfpg] <Ú k|ltof]lutf–%@ sf] ;dfwfg @)&* ;fn dª\l;/ % ut];Dddf
d'gf dfl;ssf] sfof{nodf cfOk'Ug'kg{]5„
ctL{
;'ufsf]
æjg eP kf] t jg Kof/f] x'g'
lg efO Û of] ;'Gb/ dbfg] jg
b'O{ jif{sf] cGt/fndf k"/} phf8
eP5 . oxfF cfPb]lv s]xL vfg
nlntf bf]ifL kfPsf] 5}g . ca aRrf s;/L
sf]/Ng] xf]nf < sxfF uP Tolt
w]/} r/fx¿ <
;fFem;fFemsf] ;do lyof] . ;'uf a;]sf] eGg] kf] ;f]r]sf] lyPF .
xfFufdf a:b} d}gfn] eGof], æx}g ;'uf bfO Û tkfO{+ hª\unnfO{ df:g' x'Gg hf]ufpg' kf] k5{
t lkFh8faf6 lg:s]/ cfPkl5 v';L x'g'kg]{ xf] kz'kG5L, dfG5] hlt ;asf] lxt u5{
emg\ emf]qmfO/xg'ePsf] 5 . jgr/LnfO{ jg g} kfgL kf5{ hª\unn], klx/f] klg /f]S5
Kof/f] x'G5 x}g / <Æ xfd|f] b'Mv, kL8f ;a} hª\unn] af]S5 .ÚÚ
;'ufn] cfFvfel/ cfF;' kfb}{ eGof], æjg eP csf]{ xfFufdf a;]/ s'/f ;'lg/x]sf] sf]OnLn]
kf] t jg Kof/f] x'g' lg efO Û of] ;'Gb/ dbfg] cln Joª\Uo xfF;f] xfF:b} eGof], æd'vdf /fd/fd
jg b'O{ jif{sf] cGt/fndf k"/} phf8 eP5 . oxfF aunLdf 5'/f eg]sf] oxL xf] . kfkL dfG5]x¿
cfPb]lv s]xL vfg kfPsf] 5}g . ca aRrf ljgfz klg cfkm}F u5{g\ . ctL{ klg cf}km}F lbG5g\ .Æ
s;/L sf]/Ng] xf]nf < sxfF uP Tolt w]/} r/fx¿ ;'ufn] ;DemfpFb} eGof], æd'vdf cfof] eGb}df
< l;+x, af3, efn', xl/0f, d[u, afFb/, h/fof], h] kfof] ToxL KjfSs af]Ng'x'Gg Sof Û ;a} dfG5]
v/fof] klg Tolt b]lVbgF . ca xfd|f] cl:tTj g} g/fd|f x'Fb}gg\ . uª\uf kf}8]nn] n]v]sf] hª\unsf]
;dfKt xf]nf h:tf] 5 .Æ uLt ;'lgxfNof} . pxfFn] xfdLnfO{ dfof u/]/
d}gfn] klg cfF;' r'xfpFb} eGof], ædfG5]df sljtf, syf, pkGof;, sfJo ;a} n]Vg'ePsf]
nf]e, kfk a9]kl5 s;sf] s] nfU5 / bfO < 5 . lar/f x]d kf}8]n a'af t r/f eg]kl5
dbfg] jg dfq xf]Og, ;a} jgsf] oxL xfnt 5 . e't'Ss} x'g'x'G5 . pxfF r/fk|]dL / r/f ljz]if1 g}
ljkt\sf] a]nfdf t a'l4n] sfd lng' eG5g\ . x'g'x'G5 lg Û ltdLx¿ klg x]g{ lxF8 g pxfFn] y'k|}
s;sf] a'l4n] s] sfd lng', d}n] klg s]xL ;f]Rg r/fx¿sf] lrq agfpg'ePsf] 5 .Æ
g} ;s]sf] 5}g eGof ÛÆ as'Nnf p8]/ cfO{ xfFufdf a:b} eGof], æx}g
;'ufn] s]xL ;De]me}mF u/L eGof], æcf]h' gfg' oxfF s] s'/f eO/x]sf] 5 < ;'uf efO t a]kQ}
/ clegj afa'n] ;w}F uª\uf cfdfn] n]Vg'ePsf]] ePsf] lyof}, cfP5f} v';L nfUof] . s;/L k'mlTsg
oxL uLt eGy] . To;}n] d}n] t hª\un /fd|} xf]nf ;Sof} lkFh8faf6 <Æ
t'n;L k"hf
xl/zogL PsfbzLaf6 lr/
lgb|fdf ;'Tg'ePsf lji0f' eujfg\
p7\g'x'G5 eGg] hgljZjf; 5 .
xl/af]lwgL PsfbzLnfO{ o; jif{sf
rf8kj{x¿sf] vftf aGb x'g] lbgsf
uf]kLs[i0f 9'+ufgf ¿kdf klg lnOG5 .
vftf aGb x'g] lbgsf ¿kdf klg lnOG5 . gd:sf/ ug]{ ;+:sf/ cem} 5Fb}5 . hGdb]lv
vf; jif{df @$ j6f PsfbzL x'G5g\ . oL d[To';Dd g} t'n;Lsf] k|of]u ePsf] kfOG5 . xl/of]
rf/ dlxgfdf eg] cf7j6f PsfbzL k5{g\ . kQf xf];\ jf ;'s]sf] d~h/L, b}glGbg sfo{b]lv
cyf{t\ dlxgfdf b'O{j6f PsfbzL k5{g\ . jif{el/ k"hfcfhf;Dd t'n;Lsf] k|of]u ePs} x'G5 .
PsfbzLsf] j|t lng g;Sg], gEofpg] jf t'n;Lsf 8fF7 klg k|of]udf cfpF5g\ .
gldNg]sf nflu of] rf/ dlxgf j|t lng' pQd x'g] …ç t'n;L bfdf]b/fEof+ gdMÚ eGb} t'n;L
dflgG5 . sflt{s z'Sn PsfbzLdf j|t ug]{x¿n] ljjfxdf kfB hn, c3{, cfrdg ug]{ rng
t'n;Lsf] ljz]if k|sf/n] k"hf u5{g\ . k"hf u/L 5 . b"w, bxL, l3p, dx, lrgL ldnfP/ k~rfd[t
ef]lnkN6 j|t pBfkg -;dfkg_ ug{] rng 5 . agfO{ t'n;Lsf] :gfg ug]{ k/Dk/f 5 . eQmhgn]
hf]l8Psf] k|;ª\u rflxF g'jfuL vfg] xf] . wfg / cfˆgf] uR5]cg';f/ >4f Pj+ elQmn] rGbg
hf} kfSbf g'jfuL vfOG5 . o;df t'n;Lsf] xf]d nufO{ ;f}efUosf k|tLs l;Gb"/, 6Lsf / j:q
klg ul/G5 . rf/ dlxgf j|t lnO{ k"hfcfhf ul/g] cflb r9fpg] u5{g\ . eujfg\ zfnu|fd xftdf
ePsfn] o;nfO{ 7"nL PsfbzL elgG5 . lnP/ t'n;Lsf] ;ft k6s kl/qmdf u/L blIf0ff
PsfbzLsf] j|tdf l£gafwf gk/f];\ eg]/ klg r9fPkl5 cf/tL u/L t'n;L ljjfx ;DkGg
j|t pkf;gf ug]{ k|rng 5 . eljio k'/f0fsf ul/G5 . t'n;Lsf] ljjfx ubf{ ;'v, zflGt /
cg';f/ *) jif{;Dd 7"nL PsfbzLsf] j|t a:g]n] ;d[l4 k|fKt x'g] hgljZjf; 5 . á
kf]s]dg
ljZjljdf]xg >]i7
cgf}7f s'/f
u8\of}nfsf cfFvf x'Fb}gg\ .
of] ;aeGbf
l56f] p8\g] k'tnL xfF;n] k|foM laxfg dfq km'n -c08f_ kf5{ .
df]gfs{ xf] . df]gfs{sf]
clwstd ult !&
dfOn k|lt306f
kfOPsf] 5 . of] k'ntLn] pQ/ cd]l/sfsf] u|]6 la/fnf]sf] v'§fdf
n]S;b]lv d]lS;sf]sf] vf8L;Dd sl/a b'O{ !* j6f v'/ x'G5g\ .
xhf/ dfOn ofqf u5{ / j;Gt Ct'df k'gM u|]6
n]S;d} kms{G5 .
;fs{ df5f
xfQLn] csf]{ ;fyL To:tf] df5f
xfQLsf] cfjfh cf7 xf], h;sf]
lsnf]ld6/;Dd ;'Gg cl:yk~h/
;S5g\ . xf8n] geP/
sfl6n]hn]
ag]sf] x'G5 . á
;|f]tM ljleGg kqklqsf
56 @)&* sflQs d'gf÷#! jif{
dxfdf/Lsf] a]nf rf8jf8 dgfp“bf
Wofg lbg'kg]{ s'/fx?
g]kfn ;/sf/
lj1fkg af]8{
h]a|f qml;ª
sdnf /fhe08f/L
æb]Vg'eof] ePg Û …h]a|fqml;ªÚ cfpFb} 5 eG5g\ km]l/ rfns bfO, æx]g{ vf]Hof] b]lvGg
af6f] sf6\g dfG5]sf] Ps x'n hDdf x'Fb} 5 /ª d]l6Psf]n] h]a|f qml;ª e]l6GgÆ
xtf/ x'G5 ;a}nfO{ ;d:of of] a'‰g' x} xfdLnfO{ lg ufx|f] 5 …h]a|f s|l;ªÚ vf]HgnfO{
ult sDtL ug'{ x} nf}g Kof/f rfns bfO ÛÆ km';{b lsg ePg Tolt /ª kf]TgnfO{ .
eGof}F, ;'Gg' ePg s'/fx¿ s;}sf] …h]a|f qml;ªÚ d]l6Fbf b'3{6gf x'g] ef] Û
rfns bfOn] s'bfP xfjf rNof] a;}sf] xfd|} sdhf]/Ln] xfd|} dg ?g] ef] Û
/f]s]kl5 eGof}F lg k'ln; lbbL bfh'nfO{ Tolt /ª nfpgnfO{ vf;} ufx|f] s] 5 / Û
æo;f] ;DemfOlbg' g xfd|f rfns bfh'nfO{ .Æ xfdL cfkm}F u/f}Fnf cfh} hDdf eP/ .
k|f~hn 1jfnL ;fg}b]vL lh1f;' :jefjsf lj1fg ljBfyL{ k|ltef klxrfg k|ltof]lutfdf pgL
lyP . lj1fgsf ljleGg lqmofsnfkdf pgL v'a k|yd eP .
?lr /fVy] . o;sf] nflu pgn] lgs} ldlxg]t k|f~hn alb{of lhNnf a9}oftfn ufpFkflnsf
klg uy{] . kl/>dsf] kmn cjZo klg dL7f] x'G5 j8f g+= * ltnsfgfdf eujtL ;+:s[t tyf
eg]h:t} s]xL ;docl3 lj1fg lzIfs ;dfhn] ;fwf/0f dfWolds ljBfno sIff !)df k95g\ .
/fi6«JofkL ¿kdf ;~rfng u/]sf] ljBfno :tl/o ljBfnodf pgsf] k|:t'tLx? w]/} g} k|z+gLo 5 .
sIff M !)
kf7zfnf g]kfn kmfpG8];g
…ltaxfb'/ sfsL{sf]Ú
efOalxgLx? . xfdLn] /fd|f] sfd u/]/ ;a}sf] dg lhTg ;Sof}F eg] xfd|f] /fd|f] sfdsf] klg
rrf{ x'g] u5{ . To;/L g} ;jf]{Ts[i6 sfd u/]/ ;a}sf] dgdf a:g ;kmn x'g'ePsf] 5 ;dfh;]jL
ltnafxfb'/ sfsL{ . pxfsf] hGdFb} zf/Ll/s ?kdf ckfª\utf lyof] . ckfª\utf ePs} sf/0f
afFRgsf nflu pxfFn] ug{'ePsf] ;ª\3if{sf] syf xfdLnfO{ ;'Gbf klg cfFvf /;fpF5 . cfkm"n] cg]sf}F
b'Mv clg si6 em]n]/ eP klg pxfFn] clxn] cgfy / ckfª\utf ePsf ;of}F afnaflnsfsf] ;'Gb/
eljiosf nflu sfd ul//xg'ePsf] 5 . sf7df8f}Fsf] uf]s0f{df pxfFn] …;+o'Qm ckfª\u Pstf
cfjfh s]Gb|Ú :yfkgf u/L xfn $* hgf afnaflnsfsf] ;+/Ifs x'g'x'G5 . hGd3/ kfFry/af6
emfkf x'Fb} sf7df8f}F cfP/ clxn];Dd pxfFn] ug{'ePsf] dfld{s hLjgofqf xfdL ;a}sf nlfu
cToGt} k|]/0ffbfoL / dd{:kzL{ 5 . pxfFsf] hLjgofqf xfd|} nflu 7"nf] k|]/0ffsf] ;|f]t aGg ;S5 .
hLjgdf slxNo} klg ;'v kbf{ dflQg] / b'Mv kbf{ cflQg] afgL ug{'x'Fb}g eGg] c;n lzIff xfdL
pxfFsf] hLjgaf6 kfpg ;S5f}+ . s:tf] lyof] xf]nf t pxFfsf] afNosfn < clxn] oxfF;Dd cfOk'Ubf
pxfFn] ;Demgf ug{'ePsf] afNosfn pxFs} zAbdfM
of] cj:yf cfpg'df sf]/f]gf dfq geP/ 3/df l;dsf]6s} sIff ^ ;Dd k9fO x'g]
cleefjsn] Wofg lbg g;Sbf o:tf] ePsf] afnljsf; k|fljsL lzlIfs l5l/ª k'g/ nfdfn]
atfpg'eof] . #$ hgf ljBfyL{ /x]sf] sIff @df k9fO nyflnª\u ePsf] ;'gfpg'eof] . klxn]
clwsf+z ljByL{sf] cj:yf p:t} /x]sf] pxfFsf] k9fOdf /fd|f ljBfyL{x¿ clxn] cIf/ lrXg
a'emfO{ 5 . klxn] cfkm"n] s v k9\g / n]Vg / n]Vg g;Sg] cj:yfdf k'u]sf] b]Vbf ;kgf
l;sfPsf gfgLnfO{ clxn] b'O{ jif{kl5 ;f]xL h:tf] nfUg yfn]sf] pxfFn] atfpg'eof] . of] x]bf{
cj:yf bf]xf]¥ofpg kl//x]sf] pxfFn] b'v];f] JoQm klxn]s} cj:yfdf ljBfyL{x¿nfO{ s;/L Nofpg
ug'{eof] . ;lsPnf eGg] lk/nf] lzIfsdf ylkPsf] pxfFn]
ljBfyL{sf] k9fOdf o:tf] cj:yf cfPkl5 atfpg'eof] . sIffdf Pp6f dfqsf] geO{ ;a}
ut ebf} @& ut]af6 k7gkf7g ;'? ePsf] ;f] ljBfyL{sf] cj:yf p:t} /x]sf] atfpFb} pxfFn]
ljBfnodf Ps dlxgfsf nflu sv/f l;sfpg] o;sf nflu lzIfs, ljBfyL{ / cleefjsn]
sfo{of]hgf /flvPsf] lzIfs dw' a:g]t zfxLn] lgSs} d]xgt ug'{kg]{ cj:yf cfPsf] atfpg'eof] .
atfpg'eof] . clxn] ljBfnon] ;fgf sIffsf l;dsf]6sf oL b'O{ ljBfnosf ljBfyL{df
ljBfyL{x¿nfO{ o;/L k7gkf7g ;'? ul/;s]sf]n] sf]/f]gf k|efjsf sf/0f k9fO n]vfOdf k/]sf]
rfF8} ljBfyL{ cfˆgf] nodf kms{g] ljZjf; pxfFn] gsf/fTds k|efj gd'gf dfq x'g . of]eGbf
JoQm ug'{eof] . ;fgfn] k9\g / n]Vg la;]{sf]df cem a9L b'/b/fhsf ljBfnodf k/]sf] k|efj
lrGtf Psflt/ eO/x]sf a]nf 7"nfsf] k9fO :t/ a'em\g sl7g 5}g . cGo a]nf klg hgzlQmsf]
v:s]sf] pxfFsf] a'emfO 5 . pxfFn] ;fgfn] se/ cefj / lzIfssf] nfk/afxLn] lgoldt
ug{ ;Sg] cj:yf /x] klg dflyNnf] sIffsf k7gkf7g ;'rf? x'g g;Sg] ljBfno klg
ljBfyL{x¿sf af/]df eg] lrGGtf JoQm ug'{eof] . b'u{ddf /x]sf 5g\ . sf]/f]gfn] kf/]sf] kl5Nnf]
To;sf nflu ljBfnon] cfˆgf] d]xgt t unf{ k|efjnfO{ dTy/ kfg{sf nflu ufpFkflnsf
g}, cleefjs / ;/f]sf/jfnf kIfn] klg Wofg / ljBfnox¿n] ljz]if of]hgf NofP/
lbg' kg]{ ;'emfj pxfFn] lbg'eof] . To;}n] bz}Fsf] k7gkf7g cufl8 a9fpg'kg]{ dfg;/f]j/ ax'd'vL
;dodf klg pQm ljBfnon] b'O{b]lv tLg lbg SofDk;sf k|d'v j;Gt /f]sfofsf] ;'emfj 5 .
dfq labf lbP/ cGo lbg k7gkf7g ;'rf? /fVg] x'Dnfdf !#& j6f ljBfnodf !& xhf/eGbf
tof/L u/]sf] 5 . a9L ljBfyL{n] k7gkf7g ub}{ cfPsf 5g\ . á