ცუნამი
ცუნამი (იაპ. 津波) — ოკიანეშ ძალამ დიდი სიგჷრძაშ გრავიტაციული რეღმეფი, ნამუთ უთარაშო წჷმიქიმინუ ქვინჯის ვარდა წყარპიჯიშ ღოზის მოხვალამირი დიხაშნწალუაშ (რიხტერიშ სკალათ 6,5 ბალშე უმოსი სიჭყანიეშ დო ჰიპოცენტრით 50 კმ-შე მორჩილ სიტომბეს), ვულკანური ქიმინჯუაშ დო შხვა ტექტონიკური პროცესეფიშ შედეგო. ცუნამიშ 1000-შახ ჩინებული შვანეფშე 100-შე უმოსი კატასტროფული რდჷ. ცუნამიშ 80% რჩქალი ოკიანეშ პერიფერიას ჩქინდუ.
ცუნამიშ რეღმეფიშ გოფაჩუაშ სიჩქარა 50-შე 1000 კმ/სთ-შახ, რეღმეფიშ სიმაღალე - 0,1 მ-შე (ღილე ზუღას) 5მ-შახ (წყარპიჯწკჷმა) იძანძჷ. ცუნამი დიდ ჯალაგუას დო ჭყვიდას იჭანუანს. ლისაბონიშ 1755 წანაშ დიხაშნწალუაშ შედეგო წჷმოქიმინელჷ რეღმეფქ წყარპიჯიშე 1კმ-იშ გოძვენას გემიშეჭკირჷ სქირონაშა დო ოკეანეს ქჷნარჩხუ წყარპიჯწკჷმა მადვალუ დო მარენჯი ნოშეფი, ჸუდეეფი, ხინჯეფი, ადამიერეფი.
2005 წანაშ ინდონეზიაშ კოკეფწკჷმა მოხვალამირ დიხაშნწალუაქ გიგანტური ცუნამი წჷმოქიმინჷ, ნამუქჷთ გიანთხჷ აზიაშ დო აფრიკაშ ქიანეფს დო 200 ვითოშ ადამიერშე უმოსი გოჭყვიდჷ.
რესურსეფი ინტერნეტის
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- Animation of DART tsunami detection system
- Can HF Radar detect Tsunamis? Archived 2011-07-19 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- Envirtech Tsunami Warning System Archived 2006-08-13 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- Geology.com
- IOC Tsunami Glossary Archived 2009-08-29 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- How to survive a tsunami Archived 2008-03-11 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- International Centre for Geohazards (ICG) Archived 2008-03-02 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
